Συμμαχία Αψβούργων-Περσών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οι προσπάθειες σχηματισμού της συμμαχίας Αψβούργων-Περσών εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ξεκίνησαν για πρώτη φορά από τον Κάρολο Κουίντο και τον Σάχη Ισμαήλ Α΄ το 1516-19.

Η συμμαχία Αψβούργων-Περσών (περσικά: اتحاد پارس-هاسبورگ) ή συμμαχία Αψβούργων-Σαφαβιδών (اتحاد صفوی-هاسبورگ) ή συμμαχία Αψβούργων-Ιράν (اتحاد ایران-هابسبورگ) επιχειρήθηκε και σε κάποιο βαθμό επιτεύχθηκε τον 16ο αιώνα μεταξύ της Μοναρχίας των Αψβούργων και της Αυτοκρατορίας των Σαφαβιδών στην κοινή τους σύγκρουση ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.[1]

Πρώτες επαφές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Πέρση Ισμαήλ Α΄, πραγματοποιήθηκαν ανταλλαγές μεταξύ αυτού και του Καρόλου Κουίντου και του Λουδοβίκου Β΄ της Ουγγαρίας ενόψει της ένωσης εναντίον των Οθωμανών Τούρκων.[2] Ο Κάρολος, τότε βασιλιάς της Ισπανίας ως Κάρολος Α΄, έστειλε έναν απεσταλμένο για να προτείνει συμμαχία με τον Σάχη της Περσίας μεταξύ 1516 και 1519. Επίσης το 1516, ο Λουδοβίκος Β΄ έστειλε έναν Μαρωνίτη μοναχό με το όνομα Πέτρους ντε Μόντε Λίμπανο, με την ίδια αποστολή.

Η απάντηση σε αυτά τα γράμματα δεν έχει διατηρηθεί, αλλά το 1523 ο Σάχης Ισμαήλ Α΄ έστειλε μια επιστολή στα λατινικά στον Κάρολο Ε΄ για συντονισμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων εναντίον του κοινού οθωμανικού εχθρού,[2] χρησιμοποιώντας ξανά τον Πέτρους ντε Μόντε Λίμπανο ως απεσταλμένο.[3] Οι απεσταλμένοι επισκέφθηκαν τον Κάρολο Ε΄ στο Μπούργος τον Μάρτιο του 1524 «για να ζητήσουν συμμαχία εναντίον των Τούρκων».[4] Τίποτα σταθερό όμως δεν φαίνεται να είχε βγει από αυτές τις πρώτες ανταλλαγές.[5] Ο Κάρολος αποδέχτηκε τη συμμαχία κατ 'αρχήν, αλλά ο θάνατος του Σάχη Ισμαήλ Α΄ το 1524 ακύρωσε ουσιαστικά τη συμφωνία.

Πόλεμος Οθωμανών-Σαφαβιδών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πέρσης πρέσβης Χοσεΐν Αλί Μπεγκ Μπαγιάτ κατά τη διάρκεια της περσικής πρεσβείας στην Ευρώπη (1599-1602).

Τελικά, στις 18 Φεβρουαρίου 1529, ο Κάρολος Κουίντος, ανησυχημένος βαθιά από την οθωμανική πρόοδο προς τη Βιέννη, έστειλε και πάλι μια επιστολή από το Τολέδο στον Σάχη Ισμαήλ, ο οποίος είχε πεθάνει το 1524 και είχε αντικατασταθεί από τον Σάχη Ταμάσεμπ Α΄, ζητώντας στρατιωτικό αντιπερισπασμό.[2][5] Ο πρέσβης του Σάχη ήταν ο ιππότης του Αγίου Ιωάννη του Μπάλμπι και δημιουργήθηκε μια συμμαχία με σκοπό να επιτεθεί στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στη δύση και την ανατολή τον επόμενο χρόνο.[3][6][7] Ο Ταμάσεμπ Α΄ απάντησε επίσης εκφράζοντας τη φιλία του στον Αυτοκράτορα. Ελήφθη λοιπόν απόφαση να επιτεθεί στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και στα δύο μέτωπα,[8] αλλά ο Μπάλμπι χρειάστηκε περισσότερο από ένα χρόνο για να επιστρέψει στην Περσική Αυτοκρατορία και εκείνη τη στιγμή η κατάσταση είχε αλλάξει στην Περσία, καθώς η Περσία αναγκάστηκε να κάνει ειρήνη με την Οθωμανική Αυτοκρατορία λόγω της εξέγερσης των Σαϊβανίδων Ουζμπέκων.

Περίπου την ίδια στιγμή, απεσταλμένοι απεστάλησαν επίσης στην Περσία από τον Βασιλιά Φερδινάνδο Α΄ της Αυστρίας (και τον αδελφό του Κάρολου Β΄), στο πρόσωπο του Πιέτρο ντα Νέγκρο και του Σάιμον ντε Λίλ, χωρίς επιτυχία.[3] Άλλες διπλωματικές αποστολές στάλθηκαν το 1532 και το 1533. Αυτές οι ανταλλαγές ήταν αποτελεσματικές, ωστόσο, ακολουθήθηκαν από τον μεγάλο σε διάρκεια πόλεμο Οθωμανών-Σαφαβιδών το 1532-1555.[9] Από εκείνη τη στιγμή, μόλις οι Οθωμανοί ξεκινούσαν μια ευρωπαϊκή εκστρατεία, θα δέχονταν επίθεση από τους Πέρσες στα ανατολικά σύνορά τους, αναγκάζοντας τον Σουλεϊμάν να επιστρέψει γρήγορα στην πρωτεύουσα του.[10]

Εν τω μεταξύ, ο Βασιλιάς Φραγκίσκος Α΄ της Γαλλίας, εχθρός των Αψβούργων και ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, προχώρησαν στην Γαλλική-Οθωμανική συμμαχία, που επισημοποιήθηκε το 1536, η οποία θα αντιστάθμιζε την απειλή των Αψβούργων. Το 1547, όταν ο Σουλεϊμάν επιτέθηκε στην Περσία, η Γαλλία του έστειλε τον πρέσβη Γκαμπριέλ ντε Λουέ για να τον συνοδεύσει στην εκστρατεία του.[2] Ο Γκαμπριέλ ντε Λουέ μπόρεσε να δώσει αποφασιστικές στρατιωτικές συμβουλές στον Σουλεϊμάν, όπως όταν τον συμβούλευε για την τοποθέτηση πυροβολικού κατά την Πολιορκία του Βαν.

Περαιτέρω προσπάθειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τοιχογραφία της επίσκεψης της περσικής πρεσβείας στην Ευρώπη (1609–1615) στον Πάπα Παύλο Ε΄ στη Ρώμη, ζωγραφισμένη το 1615–1616. Sala dei Corazzieri, Παλάτσο ντελ Κουιρινάλε, Ρώμη.

Οι Πέρσες ουσιαστικά μπήκαν σε σύγκρουση με την Οθωμανική Αυτοκρατορία σε πέντε περιπτώσεις στους Πολέμους Οθωμανών-Περσών, εξασθενίζοντας σημαντικά την Οθωμανική Αυτοκρατορία κάθε φορά και ανοίγοντας ουσιαστικά ένα δεύτερο μέτωπο όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν σε σύγκρουση στην Ευρώπη, προς χαρά της Μοναρχίας των Αψβούργων . Ήταν μια μεγάλη ανακούφιση για τους Αψβούργους και εμφανίστηκε ως η υλοποίηση του παλιού στρατηγήματος συμμαχίας Αψβούργων-Περσών.[5]

Ο Αμπάς Α' ως νέος Καίσαρας τιμάται από τις Σάλπιγγες της Φήμης, μαζί με την περσική πρεσβεία στην Ευρώπη (1609-1615), στο Allégorie de l'Occasion, του Φρανς Φράνκςν του νεότερου, 1628.

Μετά από μια περίοδο ταραχών στην Περσία, οι επαφές μεταξύ της Αυστρίας και της Περσίας ξεκίνησαν πάλι το 1593, όταν ο Αυτοκράτορας Ροδόλφος Β΄ έστειλε από την Πράγα ένα μήνυμα στον Αββά τον Μέγα μέσω του Πέρση υπουργού στη Μόσχα.[3] Περαιτέρω προσπάθειες για μια συμμαχία πραγματοποιήθηκαν επίσης από τον Άγγλο τυχοδιώκτη Άντονι Σίρλεϊ που ενεργούσε ως μεσάζων. Πολλές παρόμοιες διπλωματικές προσπάθειες εναντίον των Οθωμανών θα συνεχιστούν τον 17ο αιώνα, ειδικά με την περσική πρεσβεία στην Ευρώπη (1599-1602) και την περσική πρεσβεία στην Ευρώπη (1609–1615).

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. "A Habsburg-Persian alliance against the Ottomans finally brought a respite from the Turkish threat in the 1540s. This entanglement kept Suleiman tied down on his eastern border, relieving the pressure on Carlos V" in The Indian Ocean in world history Milo Kearney – 2004 – σελ.112
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 The Cambridge history of Iran by William Bayne Fisher σελ.384ff
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Austria, Encyclopedia Iranica
  4. Annals of the Emperor Charles V Lopez De Gomara σελ.70
  5. 5,0 5,1 5,2 Defenders of the Faith by James Reston, Jr. σελ.359ff
  6. Memoirs of the court, aristocracy, and diplomacy of Austria Carl Eduard Vehse σελ.71
  7. The Indian Ocean in world history Milo Kearney – 2004 – σελ.112
  8. Europe and Islam Franco Cardini σελ.153
  9. The Cambridge history of Islam by Peter Malcolm Holt σελ.330
  10. Garnier, σελ.16

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]