Σήματα καπνού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένας πίνακας ιθαγενών Αμερικανών που χρησιμοποιούν σήμα καπνού από τον Frederic Remington

Τα σήματα καπνού είναι μια από τις παλαιότερες μορφές επικοινωνίας μεγάλων αποστάσεων. Είναι μια μορφή οπτικής επικοινωνίας που χρησιμοποιείται σε μεγάλη απόσταση. Γενικά, τα σήματα καπνού χρησιμοποιούνται για τη μετάδοση ειδήσεων, σήματα κινδύνου ή για τη συγκέντρωση ανθρώπων σε έναν κοινό χώρο.

Ιστορία και χρήση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην αρχαία Κίνα, στρατιώτες κατά μήκος του Σινικού Τείχους έστελναν σήματα καπνού στους πύργους φάρους του για να προειδοποιήσουν ο ένας τον άλλον για εισβολή του εχθρού.[1][2] Το χρώμα του καπνού κοινοποιούσε το μέγεθος του εισβολέα.[1] Τοποθετώντας τους πύργους φάρους σε τακτά χρονικά διαστήματα και τοποθετώντας έναν στρατιώτη σε κάθε πύργο, τα μηνύματα θα μπορούσαν να μεταδοθούν σε όλα τα 7.300 χιλιόμετρα του Τείχους.[1] Τα σήματα καπνού προειδοποιούσαν επίσης τα εσωτερικά κάστρα για την εισβολή, επιτρέποντάς τους να συντονίσουν μια άμυνα και μια φρουρά που υποστηρίζε στρατεύματα.[2]

Στην αρχαία Σρι Λάνκα, οι στρατιώτες που στάθμευαν στις βουνοκορφές ειδοποιούσαν ο ένας τον άλλον για επικείμενη εχθρική επίθεση (από Άγγλους, Ολλανδούς ή Πορτογάλους) δίνοντας σήμα από κορυφή σε κορυφή. Με αυτόν τον τρόπο, κατάφερναν να μεταδώσουν ένα μήνυμα στον Βασιλιά μέσα σε λίγες μόνο ώρες.[3]

Η κακή χρήση σήματος καπνού είναι γνωστό ότι συνέβαλε στην πτώση της Δυτικής Δυναστείας Τζόου τον 8ο αιώνα π.Χ. Ο βασιλιάς Γιόου του Τζόου είχε τη συνήθεια να κοροϊδεύει τους πολέμαρχους του με ψευδείς προειδοποιητικούς φάρους για να διασκεδάσει τον Πάο Σι, την παλλακίδα του.[4]

Οι αυτόχθονες πληθυσμοί της Βόρειας Αμερικής επικοινωνούσαν επίσης μέσω σήματος καπνού. Κάθε φυλή είχε το δικό της σύστημα σηματοδότησης και κατανόησης. Ένας σηματοδότης άναβε μια φωτιά σε ένα υψόμετρο χρησιμοποιώντας συνήθως υγρό γρασίδι, το οποίο θα προκαλούσε την άνοδο μιας στήλης καπνού. Το γρασίδι αφαιρούνταν καθώς στέγνωνε και θα έβαζαν ένα άλλο δεμάτι στη φωτιά. Λέγεται ότι η θέση του καπνού κατά μήκος της κλίσης μετέφερε ένα νόημα. Αν ερχόταν από τη μέση του λόφου, αυτό θα σήμαινε ότι όλα ήταν καλά, αλλά από την κορυφή του λόφου θα σήμαινε κίνδυνο. [5]

Τα σήματα καπνού παραμένουν σε χρήση σήμερα. Το Κολέγιο των Καρδιναλίων χρησιμοποιεί σήμα καπνού για να υποδείξει την επιλογή ενός νέου Πάπα κατά τη διάρκεια ενός παπικού κονκλάβου. Οι εκλέκτορες καρδινάλιοι διεξάγουν μυστική ψηφοφορία έως ότου κάποιος λάβει ψήφο δύο τρίτων συν ένα. Τα ψηφοδέλτια καίγονται μετά από κάθε ψηφοφορία. Ο μαύρος καπνός υποδηλώνει μια αποτυχημένη ψηφοφορία, ενώ ο λευκός καπνός σημαίνει την εκλογή νέου Πάπα.

Οι χειροβομβίδες χρωματιστού καπνού χρησιμοποιούνται συνήθως από στρατιωτικές δυνάμεις για τη σήμανση θέσεων, ειδικά κατά τη διάρκεια κλήσεων για υποστήριξη πυροβολικού ή αεροπορικής υποστήριξης.

Τα σήματα καπνού μπορεί επίσης να αναφέρονται σε συσκευές που παράγουν καπνό που χρησιμοποιούνται για την αποστολή σημάτων κινδύνου.[6][7]

Παραδείγματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιθαγενείς Αμερικάνοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ημερολόγια των Λιούις και Κλαρκ αναφέρουν πολλές περιπτώσεις όταν υιοθέτησαν τη μέθοδο των ιθαγενών Αμερικανών να ανάβουν φωτιά σις πεδιάδες για να επικοινωνήσουν την παρουσία της ομάδας τους ή την επιθυμία τους να συναντηθούν με τοπικές φυλές. [8]

Γιαμάνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Γιαμάνα της Νότιας Αμερικής χρησιμοποιούσαν φωτιά για να στείλουν μηνύματα με σήματα καπνού, για παράδειγμα, αν μια φάλαινα παρασυρόταν στην ακτή.[9] Η μεγάλη ποσότητα του κρέατος απαιτούσε ειδοποίηση πολλών ανθρώπων, για να μην χαλάσει.[10] Μπορεί επίσης να χρησιμοποίησαν σήματα καπνού σε άλλες περιπτώσεις, επομένως είναι πιθανό ο Μαγγελάνος να είδε τέτοιες φωτιές (που τον ενέπνευσαν να ονομάσει το τοπίο Tierra del Fuego [Γη του Πυρός]), αλλά μπορεί και να είχε δει τον καπνό ή τα φώτα των φυσικών φαινομένων.[11][12]

Αβορίγινες Αυστραλοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Αβορίγινες Αυστραλοί σε όλη την Αυστραλία έστελναν σήματα καπνού για διάφορους σκοπούς. [13] [14] [15] [16] Μερικές φορές να ειδοποιούν άλλους για την παρουσία τους, ιδιαίτερα όταν εισέρχονταν σε εδάφη που δεν ήταν δικά τους.[13] Μερικές φορές χρησιμοποιούντα για να περιγράψουν τους λευκούς που επισκέπτονταν, τα σήματα καπνού ήταν ο ταχύτερος τρόπος αποστολής μηνυμάτων.[16] Τα σήματα καπνού ήταν μερικές φορές για να ειδοποιήσουν εισβολές από εχθρικές φυλές ή για να κανονίσουν συναντήσεις μεταξύ κυνηγετικών ομάδων της ίδιας φυλής. Αυτό το σήμα θα μπορούσε να είναι από μια σταθερή επιφυλακή σε μια κορυφογραμμή ή από μια κινητή ομάδα φυλών [15] Το «βάζοντας καπνό» συχνά οδηγεί σε κοντινά άτομα ή ομάδες να απαντούν με τα δικά τους σήματα.[14][15] Για τη μεταφορά πληροφοριών, το χρώμα του καπνού ήταν ποικίλο, μερικές φορές μαύρο, άσπρο ή μπλε ανάλογα με το αν το υλικό που καιγόταν ήταν βρεγμένο γρασίδι, ξερό γρασίδι, καλάμια ή άλλο, και το σχήμα του καπνού μπορεί να ήταν στήλη, μπάλα ή καπνός δαχτυλίδι. Αυτό το μήνυμα θα μπορούσε να περιλαμβάνει τα ονόματα μεμονωμένων φυλών.[15] Όπως και άλλα μέσα επικοινωνίας, τα σήματα θα μπορούσαν να παρερμηνευθούν. Σε μια καταγεγραμμένη περίπτωση, μια απάντηση σήματος καπνού που μεταφράστηκε ως «ερχόμαστε» παρερμηνεύτηκε ως συμμετοχή σε ένα πολεμική ομάδα για την προστασία της φυλής, όταν στην πραγματικότητα κυνηγετικές ομάδες που συγκεντρώθηκαν μετά από ένα επιτυχημένο κυνήγι.[15]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Ivan, Djordjevic (2010). Coding for Optical Channels. Springer US. σελ. 2. ISBN 978-1-4419-5569-2. 
  2. 2,0 2,1 Du, Yumin; Chen, Wenwu; Cui, Kai; Guo, Zhiqian; Wu, Guopeng; Ren, Xiaofeng (2021-02-16). «An exploration of the military defense system of the Ming Great Wall in Qinghai Province from the perspective of castle-based military settlements». Archaeological and Anthropological Sciences 13 (3). doi:10.1007/s12520-021-01283-7. ISSN 1866-9557. http://dx.doi.org/10.1007/s12520-021-01283-7. 
  3. Knox, Robert (1911). Historical Relation of Ceylon. 
  4. Σίμα Τσιεν. Αρχεία του Μεγάλου Ιστορικού. 4. 
  5. «Smoke Signal». addpmp.slamjam.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2022. 
  6. Pyrotechnic device, Feb 4, 1964, http://www.google.com/patents/US3120183, ανακτήθηκε στις 2017-02-01 
  7. Smoke signal, Nov 28, 1967, http://www.google.com/patents/US3354829, ανακτήθηκε στις 2017-02-01 
  8. «Lewis and Clark Journals, July 20, 1805». 
  9. Gusinde 1966:137–139, 186
  10. Itsz 1979:109
  11. «The Patagonian Canoe». Pages.interlog.com. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  12. Extracts from the following book. E. Lucas Bridges: Uttermost Part of the Earth. Indians of Tierra del Fuego. 1949, reprinted by Dover Publications, Inc (New York, 1988).
  13. 13,0 13,1 Myers, 1986: 100
  14. 14,0 14,1 «Report on Patrol to Lake Mackay Area June/July 1957». National Archives of Australia. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2014. 
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 Idriess, Ion L (1953). The Red Chief. ettimprint. 
  16. 16,0 16,1 Idriess, Ion L (1937). Over the Range. ettimprint. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Gusinde, Martin (1966). Nordwind—Südwind. Mythen und Märchen der Feuerlandindianer (στα Γερμανικά). Kassel: E. Röth. 
  • Itsz, Rudolf (1979). «A kihunyt tüzek földje». Napköve. Néprajzi elbeszélések (στα Ουγγρικά). Budapest: Móra Könyvkiadó. σελίδες 93–112.  Μετάφραση του πρωτότυπου: Итс, Р.Ф. (1974). (στα Ρωσικά). Ленинград: Detskaya Literatura.  Missing or empty |title= (βοήθεια)
  • Myers, Fred (1986). Pintupi Country, Pintupi Self. USA: Smithsonian Institution. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]