Ρόκκα Χανίων

Ρόκκα Χανίων
Άποψη του οικισμού από τα δυτικά
Ρόκκα Χανίων 35°28′27″N 23°43′57″E
Χώρα	Ελλάδα
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Κισσάμου
Γεωγραφική υπαγωγή	Κρήτη
Πληθυσμός	34 (2021)

Η Ρόκκα είναι ημιορεινό χωριό της περιφερειακής ενότητας Χανίων. Διοικητικά ανήκει από το 2011 στο δήμο Κισσάμου, ενώ σύμφωνα με το πρόγραμμα Καποδίστριας ανήκε στο δήμο Μυθήμνης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 52 κατοίκους. Απέχει από τα Χανιά 35 χιλιόμετρα. Το χωριό είναι κτισμένο στους πρόποδες ενός απότομου ασβεστολιθικού λόφου που ονομάζεται Τρουλί. Ο ασβεστολιθικός λόφος δεσπόζει στο κάμπο που φτάνει μέχρι το κόλπο του Κισσάμου. Στο λόφο βρισκόταν το βυζαντινό φρούριο Ρόκκα, από το οποίο πήρε το όνομά του το χωριό. Ανατολικά του χωριού και του λόφου περνάει το φαράγγι Ρόκκας. Στο χωριό βρίσκονται αρκετά παλιά σπίτια, τα περισσότερα εγκαταλλελημένα.

H Ρόκκα διαθέτει αρχαιολογικό χώρο -όμορο με τον οικισμό- που η ανάδειξή του πραγματοποιήται σταδιακά τα τελευταία χρόνια. Στη νοτιοανατολική πλαγιά του λόφου, πάνω από το χωριό βρίσκεται αρχαίος οικισμός ο οποίος έφτανε μέχρι την κορυφή του λόφου. Στη πλαγια του λόφου διακρίνονται λαξευτές κατοικίες και λαξευτές δεξαμενές, δρόμοι, σκάλες, μια πλατεία και αγωγοί για την συλλογή των όμβριων υδάτων. Στη κορυφή του λόφου βρισκόταν η ακρόπολης, όπου σώζεται ρωμαϊκό μονοπάτι και τουλάχιστον τρεις κτιστές και μία λαξευτή δεξαμενές. Από το βυζαντινό φρούριο διαζόνται ελάχιστα ερείπια. Μέσα στο χώρο του φρουρίου βρίσκεται ο Ναός του Αγίου Γεωργίου.

Ο οικισμός αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Rocha και από τον Καστροφύλακα το 1583 ως Rocca με 83 κατοίκους (Κ238). Η Ρόκκα δεν αναφέρεται στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834, αλλά το 1842 την αναφέρει ο Χουρμούζης στο έργο του Κρητικά. Το 1881 ανήκει στο δήμο Πανευθύμου και είχε 85 κατοίκους, όλους χριστιανούς. Πορεία πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:

Απογραφή	1900	1920	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός	136	114	130	139	126	120	107	95		71	52

Τα τελευταία χρόνια στον αρχαιολογικό χώρο στα πλαίσια του προγράμματος του του Υπουργείου Πολιτισμού στο "ΦΩΣ του ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ", πραγματοποιούνται πολιτιστικές εκδηλώσεις υψηλού πολιτιστικού επιπέδου με μεγάλη προσέλευση κοινού.