Ροντόλφους Αγκρίκολα
| Ροντόλφους Αγκρίκολα | |
|---|---|
 Ο Ροντόλφους Αγκρίκολα, πορτρέτο του Λούκας Κράναχ Πρεσβύτερου, 1532 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 28 Αυγούστου 1443[1] ή 17 Φεβρουαρίου 1444[2] Baflo |
| Θάνατος | 27 Οκτωβρίου 1485[2][3][4] ή 28 Οκτωβρίου 1485[1] Χαϊδελβέργη[5][3] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | λατινική γλώσσα[6] Γερμανικά[7] |
| Σπουδές | Παλαιό πανεπιστήμιο του Λέβεν |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | φιλόσοφος συνθέτης[8] συγγραφέας[9] ποιητής[10] διδάσκων πανεπιστημίου[11] |
| Εργοδότης | Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Ροντόλφους Αγκρίκολα (λατινικά: Rodolphus Agricola Phrisius, 1443/44 - 1485), με πραγματικό όνομα Ρόελοφ Χούισμαν (Roelof Huysman), ήταν Ολλανδός συγγραφέας του πρώιμου αναγεννησιακού ουμανισμού, μελετητής και παιδαγωγός, διάσημος για τις γνώσεις του στα λατινικά και τα αρχαία Ελληνικά. Βασίζοντας τη φιλοσοφία του στις ιδέες της Αναγέννησης, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ελευθερία και την πλήρη ανάπτυξη του ατόμου, τόσο από πνευματική όσο και από φυσική άποψη. Είχε μεγάλη επιρροή στον πρώιμο ουμανισμό στη Γερμανία.[12]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Αγρίκολα γεννήθηκε το 1443 ή 1444 στο Μπάλφο, στην επαρχία των Κάτω Χωρών Χρόνινγκεν (σήμερα στην Ολλανδία), ως νόθος γιος του κληρικού και μελλοντικού ηγούμενου Χέντρικ Βριες και της Ζύκα Χούισμαν, κόρης πλούσιου αγρότη. Το πραγματικό του όνομα ήταν Ρόελοφ Χούισμαν, το επώνυμο της μητέρας του. Το λατινικό επίθετο Phrisius τον προσδιορίζει ως Φρίσιο.[13]
Σπούδασε στο Χρόνινγκεν, στην Ερφούρτη, στην Κολωνία και στο Λέβεν, από όπου αποφοίτησε το 1465. Ήταν διάσημος για τις γνώσεις του στα λατινικά και τη ρητορική του δεινότητα. Επικέντρωσε τις σπουδές του στον Κικέρωνα και τον Κουιντιλιανό, αλλά κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών του χρόνων έμαθε επίσης γαλλικά και αρχαία ελληνικά. Στο τέλος της ζωής του, έμαθε εβραϊκά για να διαβάσει την Παλαιά Διαθήκη, ιδιαίτερα τους Ψαλμούς, από το πρωτότυπο.
Στη δεκαετία του 1460 ταξίδεψε στην Ιταλία, όπου συνδέθηκε με ουμανιστικούς και πολιτικούς κύκλους. Από το 1468 έως το 1475 περίπου, σπούδασε πολιτικό δίκαιο στο πανεπιστήμιο της Παβίας και αργότερα πήγε στη Φεράρα (1475–1479). Εκεί, ήταν μαθητής του Θεόδωρου Γαζή, ο οποίος ήταν επικριτής του μεσαιωνικού σχολαστικισμού. Ο Αγκρίκολα ενστερνίστηκε τις απόψεις του και αργότερα τις διέδωσε στη βόρεια Ευρώπη. Αφοσιώθηκε στη μελέτη κλασικών κειμένων και απέκτησε φήμη για την κομψότητα του λατινικού ύφους του και τις γνώσεις του στη φιλοσοφία. Ενώ βρισκόταν στη Φεράρα, προσελήφθη ως οργανίστας στο πολυτελές παρεκκλήσι των δουκών. Διατήρησε αυτή τη θέση μέχρι το 1479 και στη συνέχεια επέστρεψε στην πατρίδα του και από το 1480 έως το 1484 έγινε γραμματέας στο Χρόνινγκεν. Ήταν στο επίκεντρο μιας ομάδας σημαντικών μελετητών και ουμανιστών, μεταξύ των οποίων ο Αλεξάντερ Χέγκιους και ο Γιόχαν Ρόιχλιν, με τους οποίους διατηρούσε αλληλογραφία, στην οποία αναφέρεται στο έργο του για την προώθηση της μελέτης της κλασικής μάθησης.
Κατά διαστήματα δίδαξε σε πανεπιστήμια της Γερμανίας και των Κάτω Χωρών αλλά ουσιαστικά παρέμεινε ανεξάρτητος μελετητής, αδέσμευτος από πανεπιστήμιο ή θρησκευτικό ίδρυμα που θα υπονόμευαν τα φιλοσοφικά του ιδανικά. Αυτή η ανεξαρτησία έγινε χαρακτηριστικό γνώρισμα των ουμανιστών μελετητών. Το 1481 απέρριψε την πρόταση να γίνει επικεφαλής μιας σχολής Λατινικών στην Αμβέρσα.[14]
Το 1484, εγκαταστάθηκε στη Χαϊδελβέργη μετά από πρόσκληση του Γιόχαν φον Ντάλμπεργκ, επισκόπου της Βορμς, με τον οποίο σπούδαζαν μαζί στην Παβία, και έδωσε μια σειρά διαλέξεων στο πανεπιστήμιο με θέματα ελληνικής και λατινικής λογοτεχνίας. Έζησε στο σπίτι του επισκόπου προστάτη του απαλλαγμένος από κάθε υλική ανησυχία και άρχισε να σπουδάζει εβραϊκά στο πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, το οποίο είχε ουμανιστικό προσανατολισμό από τη δεκαετία του 1450.
Το 1485, μετά την εκλογή και τη στέψη του Πάπα Ιννοκεντίου Η', ο εκλέκτορας Φίλιππος του Παλατινάτου έστειλε τον Ντάλμπεργκ ως πρεσβευτή στη Ρώμη. Στη συνοδεία του ήταν και ο Ροντόλφους Αγκρίκολα. Κατά τη διάρκεια του δημόσιου συνεδρίου στις 6 Ιουλίου 1485, ο Ντάλμπεργκ εκφώνησε τη συγχαρητήρια ομιλία (oratio gratulatoria) που είχε γράψει ο Αγκρίκολα. Στο δρόμο της επιστροφής από τη Ρώμη, ο Αγκρίκολα αρρώστησε και πέθανε λίγο μετά την επιστροφή του στη Χαϊδελβέργη στις 27 Οκτωβρίου 1485.
Επιρροή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ήταν ένας από τους πρώτους ουμανιστές βόρεια των Άλπεων και ενσάρκωνε το ιδεώδες του πολυμαθούς και με εκτεταμένα ενδιαφέροντα πέρα από τη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία και τον γραπτό πολιτισμό. Ασχολήθηκε επίσης με τη μουσική και το τραγούδι και έπαιζε πνευστά και έγχορδα, αν και προτιμούσε το όργανο. Ως αποτέλεσμα αυτής της επίδρασης, η μουσική και η μουσική θεωρία έγιναν μέρος της ανθρωπιστικής εκπαίδευσης και στις γερμανόφωνες χώρες.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του, κανένα από τα γραπτά του δεν εκδόθηκε, με εξαίρεση μερικά λατινικά τραγούδια και το προαναφερθέν oratio gratulatoria για τον Ιννοκέντιο Η΄, ωστόσο, πολλά γραπτά κυκλοφορούσαν σε χειρόγραφα μεταξύ των μαθητών και των οπαδών του και με αυτόν τον τρόπο επηρέασε διάφορους κύκλους Ουμανιστών, με εκτεταμένο αντίκτυπο πολλές δεκαετίες μετά τον θάνατό του. Ο Έρασμος τον θαύμαζε και τον αποκάλεσε «τον πρώτο που έφερε το πνεύμα μιας καλύτερης λογοτεχνίας από την Ιταλία». Μεταξύ των μαθητών του ήταν και ο Κόνραντ Κέλτις. [15]
Ο Αγκρίκολα ήταν επίσης σημαντικός για την κοινότητα των κωφών, αφού πίστευε ότι οι άνθρωποι που γεννιούνται κωφοί μπορούσαν να εκφραστούν γράφοντας τις σκέψεις τους. Η δήλωσή του ότι οι κωφοί μπορούν να διδαχθούν μια γλώσσα είναι μια από τις πρώτες θετικές δηλώσεις σχετικά με την κώφωση που έχουν καταγραφεί. Το 1470, δίδαξε ένα κωφό παιδί πώς να επικοινωνεί προφορικά και γραπτά. Το έργο του Για τη διαλεκτική επινόηση τεκμηριώνει αυτή την πρωτοποριακή εκπαιδευτική προσπάθεια.
Έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι φιλοσοφικές και παιδαγωγικές απόψεις του Ροντόλφους Αγκρίκολα είναι συγκεντρωμένες σε τρία κυρίως έργα του
- In laudem philosophiae et reliquarum oratio (1476), Λόγος επαινετικός της φιλοσοφίας και των άλλων τεχνών, στο οποίο υπογραμμίζει την παιδαγωγική αξία της φιλοσοφίας
- De Inventione Dialectica (1480), Για τη διαλεκτική επινόηση, στο οποίο επικρίνει τις μεθόδους των σχολαστικών φιλοσόφων, προβάλλοντας έντονα τα ιδανικά του αναγεννησιακού ουμανισμού.
- De formando studio (1484), Για την οργάνωση των σπουδών, μια επιστολή του που αναφέρεται στην εκπαίδευση, στην αξία της μελέτης των έργων όχι μόνο των αρχαίων φιλοσόφων αλλά και των αρχαίων ιστορικών, ποιητών και ρητόρων. Εκδόθηκε σε βιβλίο και επηρέασε την παιδαγωγική στις αρχές του 16ου αιώνα.[16]
Τα δευτερεύοντα έργα του περιλαμβάνουν ομιλίες, ποιήματα, μερικά λατινικά τραγούδια (carmina), μεταφράσεις ελληνικών διαλόγων και σχόλια σε έργα του Σενέκα, του Βοηθίου και του Κικέρωνα.
Τα γράμματα του Αγκρίκολα, από τα οποία σώζονται 51, προσφέρουν μια ενδιαφέρουσα εικόνα του ουμανιστικού κύκλου στον οποίο ανήκε.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 διάφοροι συγγραφείς: «Encyclopedia of Renaissance Philosophy». Encyclopedia of Renaissance Philosophy. Living edition. Springer Nature. 2019.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Catalogus Professorum Academiae Groninganae. 2425. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ 3,0 3,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mzk2005290160. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0001056.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 124127509. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ CONOR.SI. 165740643.
- ↑ (Γαλλικά, Ολλανδικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ισπανικά) Musicalics. 100626. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2022.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019.
- ↑ 2425. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ . «pantheon.world/profile/person/Rodolphus_Agricola».
- ↑ . «britannica.com/biography/Rodolphus-Agricola».
- ↑ . «rug.nl/rudolf-agricola-school/about-us/rudolph-agricola-in-his-own-words».
- ↑ . «biblicaltraining.org/library/rodolphus-agricola».
- ↑ . «commons.warburg.sas.ac.uk/Rudolph Agricola».