Ροδιόλα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ροδιόλα
(Rhodiola)
Το είδος Ροδιόλα η ετερόδοντος (Rhodiola heterodonta).
Το είδος Ροδιόλα η ετερόδοντος (Rhodiola heterodonta).
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα
Ομοταξία: Ευδικοτυλήδονα (Eudicots)
Υφομοταξία: [[..]] (Core eudicots)
Τάξη: Ρηξιπετρώδη (Saxifragales)
Οικογένεια: Κρασσουλίδες (Crassulaceae)
Γένος: Ροδιόλα (Rhodiola)
Λινναίος (L.)
Είδη

Δεκάδες.

Η Ροδιόλα (Rhodiola) είναι γένος πολυετών (perennial)[Σημ. 1] φυτών στην οικογένεια Κρασσουλίδες (Crassulaceae)[1] το οποίο ομοιάζει με το Αείζωον (Sedum)[Σημ. 2] και άλλα μέλη της οικογένειας. Όπως τα sedums και τα είδη Ροδιόλα (Rhodiola) συχνά ονομάζονται λιθοκαλλιέργειες. Ορισμένοι συγγραφείς συγχωνεύουν τα Ροδιόλα εντός του Sedum.[2][3]

Τα είδη της Ροδιόλας φύονται σε μεγάλο υψόμετρο και τις άλλες ψυχρές περιοχές του Βόρειου Ημισφαιρίου.[4] Το «Den virtuella floran» δίνει τον αριθμό των ειδών έως 36,[5] το «Angiosperm Phylogeny Group (APG)» δίνει έως 60[1] και το περιοδικό «Flora of China» («Χλωρίδα της Κίνας») δίνει περίπου 90, με τα 55 στην Κίνα και τα 16 είδη ενδημικά.[4] Η βάση δεδομένων των φυτών του USDA, απαριθμεί μόνο 3 είδη στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τον Καναδά.[6]

Μεταξύ των διακριτικών χαρακτηριστικών του γένους, υπάρχουν δύο σειρές από στήμονες (stamens), συνολικά δυο φορές τον αριθμό των πετάλων·[Σημ. 3] ελεύθερη ή σχεδόν ελεύθερη πετάλων (μη ενωμένα στο σωλήνα)· ένα σωματώδες ρίζωμα (rhizome)[Σημ. 4] στις οποίες μασχάλες (axils),[Σημ. 5] οι ανθοφόροι βλαστοί ανέρχονται· και μια βασική ροζέτα (rosette)[Σημ. 6] φύλλων. Αυτό το γένος περιλαμβάνει τα μόνα είδη των Κρασσουλίδων (Crassulaceae), τα οποία έχουν μονογενή άνθη.[4][7]

Το Ολαρκτικό (holarctic)[Σημ. 7] είδος Ροδιόλα η ροδόχρους (Rhodiola rosea), χρησιμοποιείται στην βοτανική ιατρική. Ένας αριθμός των ειδών καλλιεργούνται ως καλλωπιστικά, αλλά η ανάπτυξή τους είναι δύσκολη εκτός του εγγενούς υποαρκτικού και αλπικού κλίματός τους.[8]

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ονομασία «Ροδιόλα», συνδυάζει το Ελληνικό ρόδο, που σημαίνει τριαντάφυλλο και αναφέρεται στις ρίζες, οι οποίες μοιάζουν στην οσμή με αυτή του τριαντάφυλλου και με την υποκοριστική Λατινική κατάληξη -iola.[9]

Χημική σύνθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τετραμερές άνθος (Ludwigia octovalvis) όπου φαίνονται τα πέταλα και τα σέπαλα.

Το Rhodionin είναι ένα ραμνοζίδιο (rhamnoside) [[..]] (herbacetin)[Σημ. 8] το οποίο ευρίσκεται στα είδη Rhodiola.[10]

Κατάλογος ειδών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είδη που περιλαμβάνουν:

  • Rhodiola integrifolia (Ρ. η ακεραιόφυλλος)
  • Rhodiola rhodantha (Ρ. η ροδανθής)
  • Rhodiola rosea (Ρ. η ροδόχρους)

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Ένα πολυετές φυτό (perennial plant) ή απλά πολυετές (perennial) (από το Λατινικό per, που σημαίνει "μέσα" και annus, που σημαίνει "χρόνος"), είναι ένα φυτό που ζει για περισσότερο από δύο χρόνια.[Παρ. Σημ. 1]
  2. Το Αείζωον (Sedum) είναι ένα μεγάλο γένος ανθοφόρων φυτών της οικογένειας των Κρασσουλιδών (Crassulaceae), μέλη της οποίας είναι κοινώς γνωστά ως λιθοκαλλιέργειες.
  3. Τα πέταλα (φυτολογία), είναι τροποποιημένα φύλλα τα οποία περιβάλλουν τα αναπαραγωγικά μέρη των λουλουδιών (βλέπε σχετική φωτογραφία).
  4. Στη βοτανική και την δενδρολογία, ένα ρίζωμα (από το Αρχαίο Ελληνικό: ῥίζωμα, "μάζα των ριζών", από το ῥιζόω, "αιτία να χτυπήσει η ρίζα") είναι ένα τροποποιημένο υπόγειο στέλεχος του φυτού, που συνήθως βρίσκεται υπογείως, συχνά στέλνοντας ρίζες και βλαστούς από τα μεσογόνατιά του.[Παρ. Σημ. 2][Παρ. Σημ. 3]
  5. Φύλλο είναι το όργανο ενός αγγειακού φυτού και είναι η κύρια πλευρική απόφυση του στελέχους. Τα φύλλα μαζί με το στέλεχος, σχηματίζουν το βλαστό. [Παρ. Σημ. 4][Παρ. Σημ. 5]
  6. Στη βοτανική, μια ροζέτα είναι μια κυκλική διάταξη των φύλλων, με όλα τα φύλλα σε παρόμοιο ύψος. Παρόλο, που οι ροζέτες συνήθως κάθονται πλησίον του εδάφους, η δομή τους είναι ένα παράδειγμα ενός τροποποιημένου στελέχους.
  7. Ολαρκτική (holarctic) είναι η επίγεια βιογεωγραφική περιοχή, η οποία περιλαμβάνει την πλειοψηφία των οικοτόπων που απαντούν σε όλες τις βόρειες ηπείρους του κόσμου. Αυτή η περιοχή χωρίζεται στην Παλαιοαρκτική, που αποτελείται από τη Βόρεια Αφρική και ολόκληρη την Ευρασία (με εξαίρεση τη νότια Αραβική Χερσόνησο, τη Νοτιοανατολική Ασία, την Ινδική υποήπειρο) και την Νεαρκτική (Nearctic), που αποτελείται από τη Βόρεια Αμερική, βορείως του Νοτίου Μεξικού.
  8. Η herbacetin είναι μια φλαβονόλη, ένα είδος φλαβονοειδούς.
Παραπομπές σημειώσεων
  1. The Garden Helper. The Difference Between Annual Plants and Perennial Plants in the Garden. Retrieved on 2008-06-22.
  2. ῥίζωμα. Liddell, Henry George· Scott, Robert· A Greek–English Lexicon στο Perseus Project
  3. ῥιζόω
  4. Esau, K. (1953). Plant Anatomy. New York: John Wiley & Sons Inc. σελ. 411. 
  5. Cutter, E.G. (1971). Plant Anatomy, experiment and interpretation, Part 2 Organs. London: Edward Arnold. σελ. 117. ISBN 0713123028. 

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Stevens, P. F. (Version 9, June 2008 [and more or less continuously updated since].), Angiosperm Phylogeny Website., http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/, ανακτήθηκε στις 2009-07-26 
  2. Ivey, Robert DeWitt (2003), Flowering Plants of New Mexico (Fourth έκδοση), RD & V Ivey, σελ. 246, ISBN 0-9612170-3-0 
  3. «Sedum integrifolium ssp. leedyi», National Collection of Imperiled Plants, Center for Plant Conservation, 2008-01-29, http://www.centerforplantconservation.org/ASP/CPC_ViewProfile.asp?CPCNum=7501, ανακτήθηκε στις 2009-07-26 [νεκρός σύνδεσμος]
  4. 4,0 4,1 4,2 Fu, Kunjun; Ohba, Hideaki; Gilbert, Michael G., «Rhodiola», Flora of China, 8, σελ. 251, http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=128370, ανακτήθηκε στις 2009-07-26 
  5. «Rhodiola L.: Rosenrötter», Den virtuella floran, Naturhistoriska riksmuseet, 2000-04-18, http://linnaeus.nrm.se/flora/di/crassula/rhodi/welcome.html, ανακτήθηκε στις 2009-07-26 
  6. USDA, NRCS (2009), «Rhodiola», The PLANTS Database, Baton Rouge, LA 70874-4490 USA: National Plant Data Center, http://plants.usda.gov/java/nameSearch?keywordquery=Rhodiola&mode=sciname&submit.x=0&submit.y=0, ανακτήθηκε στις 2009-07-26 
  7. Flora of China, 8, Crassulaceae, p. 202
  8. Stephenson, Ray (1994), Sedum: Cultivated Stonecrops, Timber Press, σελ. 289–290, ISBN 0-88192-238-2, http://books.google.com/?id=Jo9VgQAsMtkC&pg=PA289, ανακτήθηκε στις 2009-07-26 
  9. Eggli, Url; Newton, Leonard E. (2004), Etymological Dictionary of Succulent Plant Names, Springer-Verlag, σελ. 203, ISBN 3-540-00489-0, http://books.google.com/?id=u2n5vusQ1DEC&pg=PA165&dq=Rhodiola+integrifolia+ornamental, ανακτήθηκε στις 2009-07-26 
  10. Li, Tao; Zhang, Hao (2008), «Identification and Comparative Determination of Rhodionin in Traditional Tibetan Medicinal Plants of Fourteen Rhodiola Species by High-Performance Liquid Chromatography-Photodiode Array Detection and Electrospray Ionization-Mass Spectrometry», Chemical & Pharmaceutical Bulletin 56 (6): 807–14, doi:10.1248/cpb.56.807, PMID 18520085 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]