Ρίψη αλεπούς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μια γκραβούρα Γερμανών αριστοκρατών που ασχολούνται με το άθλημα της ρίψης αλεπούδων ή Fuchsprellen (κυρ. «αλεπού που αναπηδά»)

Η ρίψη αλεπούς (γερμανικά: Fuchsprellen‎‎, προφέρεται: [Φούχσπρελεν]) ήταν διαγωνιστικό αιματηρό άθλημα δημοφιλές σε μέρη της Ευρώπης τον 17ο και 18ο αιώνα. Περιλάμβανε ρίψη ζωντανών αλεπούδων και άλλων ζώων ψηλά στον αέρα. Εφαρμόστηκε από μέλη της αριστοκρατίας σε ένα περίκλειστο κομμάτι εδάφους ή σε μια αυλή, χρησιμοποιώντας σφεντόνες με ένα άτομο σε κάθε άκρο για να εκτοξεύσει το ζώο προς τα πάνω. Ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές για μικτά ζευγάρια, παρόλο που ήταν επικίνδυνο για τους ανθρώπους που εκτόξευαν τα ζώα καθώς τα τρομοκρατημένα ζώα συχνά στρέφονταν εναντίον των συμμετεχόντων. Το αποτέλεσμα ήταν συχνά μοιραίο για τα ριπτόμενα ζώα.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ρίψη αλεπούς και αγριογούρουνου. Πίνακας στο κυνηγετικό καταφύγιο Γκρούνεβαλντ.

Η ρίψη αλεπούδων γινόταν σε μια αρένα, η οποία συνήθως είχε δημιουργηθεί με έναν κύκλο από καμβάδες στην ύπαιθρο είτε χρησιμοποιώντας την αυλή ενός κάστρου ή παλατιού.[1] Δύο άτομα θα στέκονταν 6 με 7,5 μέτρα σε απόσταση μεταξύ τους, κρατώντας τα άκρα μιας σφεντόνας με πλέγμα ή κορδόνι, γνωστή ως Prellgarn ή Prelltuch («πανί αναπήδησης») που ήταν τοποθετημένη στο έδαφος. Ένα ζώο, όπως μια αλεπού, θα απελευθερωνόταν στη συνέχεια από ένα κλουβί ή μια παγίδα και θα οδηγούνταν στην αρένα, κατά μήκος της σφεντόνας. Καθώς διέσχιζε τη σφεντόνα, οι συμμετέχοντες τραβούσαν δυνατά τις άκρες, πετώντας το ζώο ψηλά στον αέρα.[2] Η μεγαλύτερη ρίψη θα κέρδιζε τον αγώνα. Οι έμπειροι συμμετέχοντες μπορούσαν να πετύχουν ρίψεις έως και 7,5 μ. Κατά καιρούς, τοποθετούνταν πολλές σφεντόνες παράλληλα, έτσι ώστε το ζώο να πρέπει να τρέξει πάνω από το πανί πολλών ομάδων.[1]

Το αποτέλεσμα ήταν συχνά μοιραίο για το ριπτόμενο ζώο. Ο Αύγουστος Β΄ ο Δυνατός, βασιλιάς της Πολωνίας και εκλέκτορας της Σαξονίας, πραγματοποίησε έναν διάσημο αγώνα ρίψης στη Δρέσδη, στον οποίο ρίφθηκαν και σκοτώθηκαν 647 αλεπούδες, 533 λαγοί, 34 ασβοί και 21 αγριόγατες.[2] Ο ίδιος ο Αύγουστος συμμετείχε, λέγοντας ότι έδειξε τη δύναμή του κρατώντας την άκρη της σφεντόνας του μόνο από το ένα δάχτυλό του, με δύο από τους ισχυρότερους άνδρες στην αυλή του στην άλλη άκρη. Στο άθλημα συμμετείχαν και άλλοι ηγεμόνες. Ο Σουηδός απεσταλμένος, Εσάιας Πούφεντορφ, μάρτυρας ενός αγώνα ρίψης αλεπούδων που διεξήχθη στη Βιέννη το Μάρτιο του 1672, σημείωσε στο ημερολόγιό του την έκπληξή του που είδε τον Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Λεοπόλδο Α΄ να συμμετέχει με ενθουσιασμό μαζί με τους νάνους και τα αγόρια της αυλής για να σκοτώνουν τα τραυματισμένα ζώα. Σχολίασε ότι ήταν αξιοσημείωτο να βλέπω τον αυτοκράτορα να έχει «μικρά αγόρια και ανόητους για συντρόφους, [που] ήταν στα μάτια μου λίγο ξένο από την αυτοκρατορική βαρύτητα».[3]

Ένα τουρνουά ρίψης αλεπούς των αρχών του 18ου αιώνα, όπως απεικονίζεται στο Der vollkommene deutsche Jäger (1719).

Το άθλημα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές ως δραστηριότητα για μικτά ζευγάρια, με την αντιπαλότητα μεταξύ των χωριστών ζευγαριών να προσθέτει στη διασκέδαση. Στο διαγωισμό του 1648 του Αυγούστου, 34 αγριόχοιροι οδηγήθηκαν στο περίβολο «προς μεγάλη χαρά των καβαλιέρων, αλλά προς τον τρόμο των ευγενών κυριών, ανάμεσα στις φούστες των οποίων τα αγριογούρουνα έκαναν μεγάλη καταστροφή, προς την ατελείωτη ευθυμία της συγκεντρωμένης λαμπρής παρέας». Στον ίδιο διαγωνισμό παρουσιάστηκαν επίσης τρεις λύκοι, αλλά η αντίδραση των συμμετεχόντων σε αυτή την ασυνήθιστη συμμετοχή δεν καταγράφεται.[2]

Η ρίψη αλεπούδων και άλλων ζώων δεν ήταν ακίνδυνη για τους συμμετέχοντες, καθώς ήταν σύνηθες φαινόμενο τα τρομοκρατημένα ζώα να στρέφονται εναντίον των ανθρώπων που συμμετείχαν. Οι αγριόγατες ήταν ιδιαίτερα προβληματικές, όπως παρατήρησε ένας συγγραφέας, «δεν δίνουν ένα ευχάριστο είδος αθλητισμού, γιατί αν δεν μπορούν να θάψουν τα νύχια και τα δόντια τους στα πρόσωπα ή τα πόδια των ριπτών, προσκολλώνται στις σφεντόνες για μια και καλή, και είναι σχεδόν αδύνατο να δώσεις σε ένα από αυτά τα ζώα μια επιδέξια ρίψη».[4]

Μεταμφίεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μερικές φορές, το πέταγμα αποτελούσε μέρος μιας μεταμφίεσης με κοστούμια, στην οποία το ριπτόμενο ζώο καθώς και οι συμμετέχοντες θα ήταν στολισμένοι και μασκοφόροι. Οι κύριοι θα ντύνονταν μυθικοί ήρωες, Ρωμαίοι πολεμιστές, σάτυροι, κένταυροι ή γελωτοποιοί. Οι κυρίες ντύνονταν νύμφες, θεές ή μούσες. Τα ριπτόμενα ζώα - λαγοί καθώς και αλεπούδες - θα ήταν «ντυμένα με κομμάτια χαρτονιού, φανταχτερά υφάσματα και πούλιες», μερικές φορές διακοσμημένα ως καρικατούρες γνωστών ατόμων. Στο τέλος της ρίψης, οι καλεσμένοι πήγαιναν σε μια λαμπαδηδρομία ή πήγαιναν στο εσωτερικό για ένα μεγαλειώδες συμπόσιο.[1]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Sacheverell Sitwell. The Hunters and the Hunted, σελ. 60. Macmillan, 1947.
  2. 2,0 2,1 2,2 Howard L. Blackmore. Hunting Weapons: From the Middle Ages to the Twentieth Century, σελ. xxiii. Courier Dover Publications, 2000. (ISBN 0-486-40961-9)
  3. Jeroen Frans Jozef Duindam. Vienna and Versailles: the courts of Europe's dynastic rivals, 1550–1780, σελ. 147. Cambridge University Press, 2003. (ISBN 0-521-82262-9)
  4. William Adolph Baillie-Grohman. Sport in Art: An Iconography of Sport Illustrating the Field Sports of Europe and America from the Fifteenth to the End of the Eighteenth Century, σελ. 241. Simpkin, Marshall, Hamilton, Kent, 1919.