Πολιτική του Ναουρού
Το Ναουρού είναι Προεδρική Δημοκρατία και ισχύει το πολυκομματικό σύστημα. Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από την κυβέρνηση. Η νομοθετική εξουσία ασκείται από την κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο. Η δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη από την εκτελεστική και τη νομοθετική εξουσία. Το Σύνταγμα της χώρας υιοθετήθηκε τον Ιανουάριο του 1968.
Πρόσφατη πολιτική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η χώρα έγινε ανεξάρτητη στις 31 Ιανουαρίου του 1968. Τον Απρίλιο του 2000 ανέλαβε πρόεδρος ο Μπέρναρντ Ντοουιγιόγκο για την τέταρτη, και έπειτα από μικρή διακοπή, πέμπτη θητεία του στο ύπατο αξίωμα της χώρας. Η πρώτη θητεία του στην προεδρία ήταν το 1976 - 1978. Επέστρεψε στην εξουσία το 1989 και επανεξελέγη το 1992. Ωστόσο, με απόφαση του Κοινοβουλίου, αναγκάστηκε να παραχωρήσει την εξουσία στον Κίνζα Κλοντούμαρ, το 1995. Στα μέσα του 1998 ο Ντοουιγιόγκο κέρδισε ξανά την προεδρία μετά την πτώση της κυβέρνησης Κλοντούμαρ, στα μέσα του 1998.
Τον Απρίλιο του 2000 ανέλαβε πρόεδρος ο Ρενέ Χάρις, του οποίου η θητεία ήταν βραχύβια, επειδή ο ίδιος δεν κατόρθωσε να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη του κοινοβουλίου. Τον διαδέχθηκε ξανά στην προεδρία ο Ντοουιγιόγκο.
Τον Μάρτιο του 2001 εξελέγη πρόεδρος από το Κοινοβούλιο ο Χάρις. Η θητεία του υποτίθεται ότι ήταν για τρία χρόνια και θα τερματιζόταν το 2004, ωστόσο οι εναλλαγές στην προεδρία συνεχίστηκαν.
Στις αρχές του 2003, έπειτα από πρόταση μομφής στο Κοινοβούλιο, ανατράπηκε ο πρόεδρος Χάρις. Τον διαδέχθηκε ξανά ο βετεράνος Ντοουιγιόγκο, ο οποίος ασθένησε και πέθανε εν ενεργεία στις ΗΠΑ στις 10 Μαρτίου του 2003.
Τον Μάιο του 2003 εξελέγη από το Κοινοβούλιο νέος πρόεδρος ο Λούντβιχ Σκόττι, με 10 ψήφους υπέρ έναντι 7 για τον Κλοντούμαρ. Ο Σκόττι ανέλαβε την προεδρία στις 29 Μαΐου του 2003. Υπηρέτησε μέχρι τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς, οπότε και ανατράπηκε έπειτα από πρόταση μομφής. Ο Ρενέ Χάρις εξελέγη για μία ακόμη φορά στην προεδρία.
Στο μεταξύ, τον Μάιο του 2003 διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές, στις οποίες το Κόμμα Πρώτα το Ναούρου κέρδισε 3 έδρες έναντι 15 για τους ανεξάρτητους.
Στα τέλη Ιουνίου του 2004 ο Χάρις ανατράπηκε ξανά με πρόταση μομφής και η προεδρία πέρασε ξανά στον Σκόττι. Ο Σκόττι ανατράπηκε[1] με πρόταση μομφής στις 19 Δεκεμβρίου του 2007 με ψήφους 10 υπέρ της πρότασης και 7 κατά. Νέος Πρόεδρος εξελέγη ο πρώην αρσιβαρίστας, Μάρκους Στίβεν, που ανέλαβε καθήκοντα την ίδια ημέρα. Από τις πρώτες ημέρες της προεδρίας του, ο νέος Πρόεδρος συνέχισε την παράδοση του προκατόχου του να διορίζει ο ίδιος ξεχωριστό Υπουργό Εξωτερικών. Ο δρ Κίρεν Κέκε, ξάδερφος του Στίβεν, διορίστηκε στη θέση αυτή.
2008[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολιτική ένταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον Μάρτιο του 2008 το Κοινοβούλιο έκανε κινήσεις για ανατροπή της κυβέρνησης με πρόταση μομφής. Οι προσπάθειες αυτές ματαιώθηκαν με την παραίτηση του Προέδρου του Κοινοβουλίου.Προηγήθηκαν ταραχές, με αποκορύφωμα την πυρπόληση ενός αστυνομικού σταθμού και απειλές για το εμπόριο εξαγωγών. Στις 31 Μαρτίου ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου, Ντέιβιντ Αντέανγκ, κατηγόρησε την κυβέρνηση του Στίβεν για πρόκληση πραξικοπήματος, επειδή η πίστη της αστυνομίας στον κοινοβουλευτικό νόμο δεν υφίστατο πια, έπειτα από άρνηση της αστυνομίας να διώξουν από το Κοινοβούλιο δύο βουλευτές, σύμφωνα με απόφαση στις 28 Μαρτίου. Η κυβέρνηση αρνήθηκε τις κατηγορίες για πραξικόπημα και δήλωσε ότι ανέμενε την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.[2]
Ως το τέλος του Μαρτίου του 2008 η κυβέρνηση Στίβεν φαινόταν να κυβερνά με διάταγμα. Τον Απρίλιο του 2008 το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε λανθασμένη την απόφαση του Προέδρου του Κοινοβουλίου για αποκλεισμό δύο σημαντικών υπουργών από το Κοινοβούλιο.[3]. Παρά την έκδοση της απόφασης, οι σχέσεις μεταξύ του Στίβεν και του Προέδρου του Κοινοβουλίου παρέμειναν τεταμένες.
Τον ίδιο μήνα, ο Πρόεδρος και τα μέλη του 18μελούς Κοινοβουλίου που υποστήριζαν την κυβέρνηση αποκλείστηκαν από τις συνεδριάσεις του Κοινοβουλίου.[4].
Στις 18 Απριλίου του 2008 κηρύχθηκε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και προκηρύχθηκαν πρόωρες εκλογές, με σκοπό την επίλυση του πολιτικού αδιεξόδου.[5] Στις βουλευτικές εκλογές, οι οποίες διεξήχθησαν στις 26 Απριλίου του 2008 οι υποστηρικτές του Μάρκους Στίβεν έδωσαν στην κυβέρνησή του πλειοψηφία εδρών στο Κοινοβούλιο[6] με 12 έδρες επί συνόλου 18.
Πρόεδρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρόεδρος της χώρας, από τις 27 Αυγούστου 2019 είναι ο Λάιονελ Αϊνγκιμέα.
Κοινοβούλιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Κοινοβούλιο εκλέγει τον Πρόεδρο που είναι ανάμεσα στα μέλη του. Ο Πρόεδρος διορίζει υπουργικό συμβούλιο, δύναμης 5-6 ατόμων. Ο Πρόεδρος είναι μαζί Αρχηγός Κράτους και Αρχηγός Κυβέρνησης.
Νομοθετική εξουσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η νομοθετική εξουσία ασκείται από το Κοινοβούλιο που αριθμεί 18 μέλη, τα οποία εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία και με τριετή θητεία.
Πολιτικά κόμματα και εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι υποψήφιοι στις εκλογές τυπικά κατέρχονται ως ανεξάρτητοι. 15 επί συνόλου 18 μελών του τελευταίου Κοινοβουλίου είναι ανεξάρτητοι, ενώ εντός της κυβέρνησης, οι συνασπισμοί σχηματίζονται με κριτήρια τους οικογενειακούς δεσμούς.[7] Τρία κόμματα είναι ενεργά στα πολιτικά πράγματα της χώρας τις τελευταίες δεκαετίες. Πρόκειται για το Δημοκρατικό Κόμμα, το Κόμμα Πρώτα το Ναούρου (Naoero Amo) και το Κόμμα του Κέντρου.[8]
Η ψηφοφορία είναι υποχρεωτική για όλους τους πολίτες (άνδρες και γυναίκες) ηλικίας 20 ετών και άνω.
Δικαστική εξουσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το νομοθετικό σύστημα είναι περίπλοκο. Το Ανώτατο Δικαστήριο έχει επικεφαλής τον Ανώτατο Δικαστή (Chief Justice), του οποίου ο ρόλος είναι θεμελιώδης σε συνταγματικά ζητήματα. Άλλες υποθέσεις μπορούν να τεθούν στην κρίση του διμελούς Εφετείου (Appellate Court). Το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να ανατρέψει αποφάσεις των δικαστηρίων. Οι αποφάσεις του Εφετείου μπορούν να τεθούν στην κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Αυστραλίας[9]. Υπάρχουν επίσης άλλα, κατώτερα δικαστήρια.
Τοπική κυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το 1992 οι τοπικές κυβερνήσεις αποτελούν την αρμοδιότητα του Νησιωτικού Συμβουλίου του κράτους (Nauru Island Council ή NIC). Το NIC ασκεί περιορισμένες εξουσίες και έχει θέση συμβούλου για την κυβέρνηση επί τοπικών θεμάτων.Ένας εκλεγμένο μέλος του Νησιωτικού Συμβουλίου δεν μπορεί να υπηρετεί ταυτόχρονα ως βουλευτής.[10] Τα δικαιώματα επί της γης είναι συγκεκριμένα. Όλοι οι κάτοικοι έχουν κυριότητα σε όλη την επικράτεια της χώρας, η οποία είναι στην κατοχή ατόμων αλλά και ομάδων οικογενειών. Οι μη Ναουρουανοί δεν μπορούν να γίνουν κάτοχοι γης[11]
Διοικητική διαίρεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Ναούρου υποδιαιρείται σε 14 περιοχές, που ομαδοποιούνται σε 8 εκλογικές περιφέρειες. Οι περιοχές αυτές (districts) είναι:
- Άιβο
- Ανάμπαρ
- Ανέταν
- Ανιμπάρε
- Γιαρέν (672 κάτοικοι το 1992)
- Έουα
- Ιτζούβ
- Μενένγκ
- Μπάιτι
- Μπόε
- Μπουάντα
- Νιμπόκ
- Ντενιγκομόντου
- Ουαμπόε
Στη Ναούρου δεν υπάρχει επίσημη πρωτεύουσα. Έδρα του Κοινοβουλίου και μεγαλύτερος οικισμός είναι η Γιαρέν.
Διεθνείς σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έπειτα από την ανεξαρτησία της χώρας το 1968, το Ναούρου έγινε μέλος της Κοινοπολιτείας αρχικά ως παρατηρητής και έπειτα πλήρως, το 2000.[12] Έγινε δεκτό στην Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης το 1991 και στα Ηνωμένα Έθνη το 1999. Είναι μέλος του Φόρουμ των Νησιών του Ειρηνικού, του Περιφερειακού Περιβαλλοντικού Προγράμματος του Νοτίου Ειρηνικού, της Επιτροπής του Νοτίου Ειρηνικού, καθώς επίσης και της Εφαρμοσμένης Γεωεπιστημονικής Επιτροπής του Ειρηνικού.
Η χώρα έχει στενούς διπλωματικούς δεσμούς με την Αυστραλία, η οποία παρέχει οικονομική και τεχνική βοήθεια στο νησί- μεταξύ των οποίων υπουργό για σχεδίαση του οικονομικού προϋπολογισμού και συμβούλους για θέματα υγείας και παιδείας-, με βάση το Μνημόνιο που υπογράφηκε τον Σεπτέμβριο του 2005. Επίσης, ανεπίσημα η Αυστραλία διασφαλίζει αμυντικά θέματα στο νησί.[13] Μάλιστα, επίσημο νόμισμα στη μικρή νησιωτική χώρα είναι το Δολάριο Αυστραλίας.
Το Ναούρου χρησιμοποιεί την έδρα του στα Ηνωμένα Έθνη με σκοπό να εξασφαλίσει οικονομική υποστήριξη τόσο από την Ταϊβάν όσο και από την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, με το να αλλάξει τη θέση της αναφορικά με το πολιτικό καθεστώς της Ταϊβάν. Στη διάρκεια του 2002 το Ναούρου υπέγραψε συμφωνία για σύναψη διπλωματικών σχέσεων με το Πεκίνο στις 21 Ιουλίου. Η κίνηση αυτή ακολουθήθηκε από την υπόσχεση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας για παροχή οικονομικής βοήθειας ύψους περισσοτέρων από 60 εκατομ. δολάρια. Δυο ημέρες μετά, η Ταϊβάν απάντησε με τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων με το Ναούρου. Οι σχέσεις με την Ταϊβάν επανήλθαν στις 14 Μαΐου του 2005[14] και οι διπλωματικές σχέσεις με την Κίνα διεκόπησαν επίσημα στις 31 Μαΐου του 2005. Ωστόσο, η διπλωματική παρουσία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας παραμένει στο νησί.
Στρατός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Ναούρου δεν έχει καθόλου ένοπλες δυνάμεις. Την ευθύνη για την ασφάλεια της χώρας έχει βάσει ανεπίσημης συμφωνίας, η Αυστραλία. Υπάρχει μικρή αστυνομική δύναμη υπό έλεγχο πολιτών.[15]
Σημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ "MPs oust Nauru's president" Αρχειοθετήθηκε 2007-12-20 στο Wayback Machine., Sydney Morning Herald, 19 Δεκεμβρίου 2007.
- ↑ [1] 'Nauru Government says Speaker lying over quorum claim'
- ↑ 'Nauru Government claims strong backing in ruling by Chief Justice', Radio New Zealand International, 7 Απριλίου 2008
- ↑ 'Nauru speaker suspends all government members', Radio New Zealand International, 11 Απριλίου 2008
- ↑ news.bbc.co.uk, Nauru president calls snap polls
- ↑ Radio New Zealand International, 28 Απριλίου 2008.
- ↑ Australian Department of Foreign Affairs and Trade. Republic of Nauru Country Brief - Νοέμβριος 2005 Αρχειοθετήθηκε 2014-10-06 στο Wayback Machine. URL accessed on 2 Μαΐου 2006.
- ↑ Kirkpatrick, Andrew. "Democracy and the Resource-Rich State: Towards a Sequential Theory of Rentierism" Paper presented at the annual meeting of the The Midwest Political Science Association, Palmer House Hilton, Chicago, Illinois, 20 Απριλίου 2006.
- ↑ Nauru (High Court Appeals) Act (Australia) 1976. Australian Legal Information Institute URL Accessed 7 Αυγούστου 2006
- ↑ Ogden, M.R. Republic of Nauru URL Accessed 2 Μαΐου 2006.
- ↑ Nauru Department of Economic Development and Environment. 2003 First National Report To the United Nations Convention to Combat Desertification (UNCCD) Αρχειοθετήθηκε 2011-07-22 στο Wayback Machine. URL Accessed 3 Μαΐου 2006
- ↑ Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Ναούρου στα Ηνωμένα Έθνη Αρχειοθετήθηκε 2006-08-18 στο Wayback Machine. URL Accessed 10 Μαΐου 2006
- ↑ Αυστραλιανό Υπουργείο Εξωτερικών και Εμπορίου. Republic of Nauru Country Brief - Νοέμβριος 2005 Αρχειοθετήθηκε 2014-10-06 στο Wayback Machine. URL accessed on 2 Μαΐου 2006.
- ↑ AAP. 14 Μαΐου 2005. Taiwan Re-establishes Diplomatic Ties with Nauru URL Accessed 5 Μαΐου 2006
- ↑ CIA World Fact Book Αρχειοθετήθηκε 2008-09-17 στο Wayback Machine. URL Accessed 2 Μαΐου 2006