Παρεκκλήσιο Αϊ-Γιαννάκη (Μυστράς)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°4′25.79″N 22°22′15.64″E / 37.0738306°N 22.3710111°E / 37.0738306; 22.3710111

Αϊ-Γιαννάκης Μυστρά
Χάρτης
Είδοςπαρεκκλήσιο
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°4′26″N 22°22′16″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Σπάρτης
ΤοποθεσίαΜυστράς
ΧώραΕλλάδα

Το Παρεκκλήσιο Αϊ-Γιαννάκη είναι βυζαντινό παρεκκλήσιο στο Μυστρά της Ελλάδας. Αποτελεί τμήμα του ευρύτερου αρχαιολογικού τόπου του Μυστρά, ο οποίος είναι χαρακτηρισμένος ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO.[1]

Το συγκεκριμένο παρεκκλήσιο ανεγέρθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου του Δεσποτάτου του Μορέως από την αριστοκράτισσα Kαλή Kαβαλασέα, η οποία στη συνέχεια εκάρη μοναχή υπό το όνομα Kαλλινίκη, ενώ είναι αφιερωμένο στον Ιωάννη τον Βαπτιστή.[2][3] Βρίσκεται εκτός των τειχών της καστροπολιτείας του Μυστρά, πλησίον της τοποθεσίας της Μαρμάρας.[3][2]

Το παρεκκλήσιο, διαστάσεων 7,98 × 4,38 μέτρων, είναι μονοκάμαρο καμαροσκέπαστο με δύο ενισχυτικές ζώνες, οι οποίες ξεκινούν από το ύψος του εδάφους ως παραστάδες.[4][3][2][5][6] Το 1908, υπέστη αναστηλωτικές εργασίες υπό τον καθηγητή Αδαμάντιο Αδαμαντίου, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την προσθήκη ξύλινης οροφής στην κατασκευή, η οποία, έως εκείνη την περίοδο, βρισκόταν σε ημιερειπωμένη κατάσταση.[6] Το 1952, υπέστη αναστηλωτικές εργασίες υπό την Επιμελητεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Μυστρά, οι οποίες και οδήγησαν το παρεκκλήσιο στη σημερινή μορφή του, με την προσθήκη, μεταξύ άλλων, κυλινδρικού θόλου.[7][6] Στο δυτικό τμήμα του παρεκκλησίου, ανευρέθηκαν κατάλοιπα υπέργειου οστεοφυλακίου.[6] Εντός του εσωτερικού του, το παρεκκλήσιο ήταν διακοσμημένο με τοιχογραφίες, τμήματα μόνον εκ των οποίων, ωστόσο, έχουν διατηρηθεί έως σήμερα, κυρίως χρονολογούμενα από τον 15ο αιώνα.[3][5] Ως θεματολογία, αποτελούν, μεταξύ άλλων, αναπαραστάσεις του Ιακώβου του Αδελφόθεου, του Αγίου Δημητρίου, της Γεννήσεως του Ιωάννη του Βαπτιστή, των Εισοδίων της Θεοτόκου, του Οσίου Νίκωνος του «Μετανοείτε», καθώς και της ίδιας της κτητορίσσης του παρεκκλησίου, Kαλής Kαβαλασέας, συνοδευόμενης από την κόρη της, Λασκαρίνα, και τον υιό της, Οδηγητριανό.[3][6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Αρχαιολογικός Χώρος του Μυστρά: Περιγραφή». odysseus.culture.gr. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2016. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «Η τέχνη του Mυστρά (15ος αιώνας)». www.fhw.gr. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2022. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Χατζηδάκης 1999, σελ. 109.
  4. Δρανδάκης 1989, σελ. 61.
  5. 5,0 5,1 Δρανδάκης 1989, σελ. 64.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Δρανδάκης 1989, σελ. 82.
  7. Δρανδάκης 1989, σελ. 63.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Δρανδάκης, Νικόλαος Β. (1989). «Ο Άι-Γιαννάκης του Μυστρά». Δελτίον της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας (Αθήνα: Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία) 14 (4): 61-82. doi:10.12681/dchae.1007. 
  • Χατζηδάκης, Μανόλης, επιμ. (1999). Μυστράς. Η μεσαιωνική πολιτεία και το κάστρο: Πλήρης οδηγός των παλατιών, των εκκλησιών και του κάστρου. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. ISBN 960-213-197-7.