Παλάτι του Κάρολ Σάιμπλερ (Λοτζ)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 51°49′N 19°27′E / 51.817°N 19.450°E / 51.817; 19.450

Παλάτι του Κάρολ Σάιμπλερ (Λοτζ)
Χάρτης
Είδοςανάκτορο
Αρχιτεκτονικήνεοαναγεννησιακή αρχιτεκτονική
Διεύθυνσηpl. Zwycięstwa 1, Łódź
Γεωγραφικές συντεταγμένες51°45′34″N 19°28′29″E
Διοικητική υπαγωγήStary Widzew
ΧώραΠολωνία
ΑρχιτέκτοναςJan Karol Mertsching
ΠροστασίαΚατάλογος ιστορικών μνημείων της Πολωνίας και αμετακίνητο μνημείο[1][2]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Το Παλάτι του Κάρολ Σάιμπλερ (πολωνικά: Pałac Karola Scheiblera) είναι νεοαναγεννησιακό παλάτι στο Λοτζ της Πολωνίας, το οποίο χτίστηκε για τον Καρλ Βίλχελμ Σάιμπλερ. Βρίσκεται στην Πλατεία Νίκης (πολωνικά: Plac Zwycięstwa) 1, δίπλα στο τεράστιο συγκρότημα του εργοστασίου του και στο εργοστάσιο εργατικό κτήμα Κσιένζι Μουίν (Księży Młyn).

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το παλάτι χτίστηκε το 1856 σύμφωνα με το σχέδιο του Γιαν Κάρολ Μέρτσινγκ. Η πρώτη ανακατασκευή έγινε το 1865.[3] Το σημερινό, νεοαναγεννησιακό σώμα αποκτήθηκε στα έτη 1884-1887, μετά την ανακατασκευή που πραγματοποιήθηκε από τον αρχιτέκτονα της Βαρσοβίας Έντβαρντ Άουγκουστ Λίλποπ, κατόπιν αιτήματος της χήρας του Κάρολ, Άννας Σάιμπλερ.[4] Οι εκλεκτικιστικοί εσωτερικοί χώροι είναι μια αντίθεση με αυτό. Ο εξοπλισμός του παλατιού εισήχθη από το Βερολίνο, τη Δρέσδη και το Παρίσι.[5] Τα πιο ενδιαφέροντα δωμάτια περιλαμβάνουν μια σειρά από δωμάτια στο ισόγειο σε διάταξη enfilade, που περιλαμβάνουν: μια αίθουσα γραφείου, μια αίθουσα καθρέφτη, μια τραπεζαρία νεομανεριστών, μια μαυριτανική αίθουσα και μια κρεβατοκάμαρα νεο-ροκοκό. Στους εσωτερικούς τους χώρους υπάρχουν επενδύσεις, απομιμήσεις κορδοβάνι, ταπετσαρίες με σχέδια και πίνακες ζωγραφικής,[3] πολύτιμες σόμπες και μπουφέδες και στην αίθουσα γραφείου του πρώην ιδιοκτήτη ένα πολύτιμο -και πανάκριβο τότε- μωσαϊκό του Βενετού γυψογράφου Αντόνιο Σαλβιάτι από το 1886, όπου είναι το μοναδικό του έργο στο Λοτζ. Ωστόσο, η επίπλωση των ιδιωτικών διαμερισμάτων στον πρώτο όροφο δεν έχει διασωθεί, εκτός από τις οροφές από γυψομάρμαρο, το δάπεδο στο μπάνιο και μέρος του αρχικού κουφώματος των παραθύρων. Σήμερα είναι οι αίθουσες προσωρινής έκθεσης του Μουσείου.

Οι Σάιμπλερ έζησαν στο παλάτι μέχρι το 1932, δηλαδή έως ότου το ανέλαβε η Bank Gospodarstwa Krajowego (Εθνική Αγροτική Τράπεζα) στο πλαίσιο των διαδικασιών υγειονομικής περίθαλψης της εταιρείας, η οποία εκείνη την εποχή βρισκόταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Από τον Ιανουάριο του 1933 έως τον Σεπτέμβριο του 1939, ο Φέλικς Ματσισέφσκι ήταν ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθύνων Σύμβουλος των Ενιαίων Βιομηχανικών Έργων των Κάρολ Σάιμπλερ και Λούντβικ Γκρόχμαν στο Λοτζ, για λογαριασμό του μεγαλύτερου πιστωτή - BGK.

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Γέζι Σάιμπλερ (αδελφός του Κάρολ Βίλχελμ Σάιμπλερ του τρίτου), μέλος του εποπτικού συμβουλίου της εταιρείας, έζησε προσωρινά εδώ. Επιπλέον, τα έτη 1939–1941, μερικά από τα δωμάτια του πρώτου ορόφου καταλήφθηκαν από αξιωματικούς της αστυνομίας του Λοτζ, η οποία εντόπισε την παραγωγή της στο κοντινό κτίριο του εργοστασίου του Σάιμπλερ, αλλά ο κύριος ένοικος εκείνη την εποχή ήταν η Βέρμαχτ.[4]

Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, λίγες μέρες μετά το διάταγμα για τη δημιουργία, το παλάτι έγινε η έδρα της πρυτανείας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου του Λοτζ (από τις 24 Μαΐου 1945 περίπου). Εκεί παρέμεινε μέχρι το 1950. Τα επόμενα χρόνια στεγάστηκαν διάφορα ιδρύματα και από το 1957 έως το 1990 το Κρατικό Δημοτικό Μουσικό Σχολείο (τα τελευταία χρόνια μόνο στις αίθουσες του πρώην στάβλου, σήμερα το κτίριο διοίκησης του Μουσείου).

Από το 1986, το παλάτι είναι η έδρα του μοναδικού Μουσείου Κινηματογράφου στην Πολωνία,[6] ένα από τα πιο πολύτιμα μνημεία του οποίου είναι το φωτοπλαστικό του 19ου αιώνα του Άουγκουστ Φύρμαν (ένα από τα τέσσερα που διατηρούνται στον κόσμο), που βρίσκεται στο πρώην λουτρό του παλατιού στον πρώτο όροφο.

Στις 6 Οκτωβρίου 2006, σε μία πλήρως ανακαινισμένη αίθουσα, λειτούργησε ένας μουσειακός κινηματογράφος, με καθεστώς κινηματογράφου στούντιο, με τίτλο Kino Kinematograf.[7]

Το 2015, το παλάτι ανακηρύχθηκε μνημείο της ιστορίας.[8]

Το παλάτι σε ταινίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι εσωτερικοί του χώροι έχουν χρησιμεύσει συχνά ως σκηνικά ταινιών. Τα παρουσίασε εκτενώς για πρώτη φορά στην ασπρόμαυρη ταινία του 1967 με τίτλο Παλάτια της Γη της Επαγγελίας[9] του Λέσεκ Σκσίντουο. Το πλεονέκτημα της ταινίας είναι ο σχολιασμός που βασίζεται σε αποσπάσματα του μυθιστορήματος Η Γης της Επαγγελίας του Βουαντίσουαφ Ρέιμοντ, που ερμηνεύει ο Καζίμιες Ρούτσκι. Ένα μακρινό στιγμιότυπο του εσωτερικού παρουσιάστηκε από τον Άντζεϊ Βάιντα στην ταινία Η Γη της Επαγγελίας.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. register of objects of cultural heritage in Poland. www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/. Ανακτήθηκε στις 22  Νοεμβρίου 2022.
  2. register of objects of cultural heritage in Poland. www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/. Ανακτήθηκε στις 31  Μαρτίου 2023.
  3. 3,0 3,1 «Pałac Karola Scheiblera – z domu tkacza do wielkiego pałacu». lodzkie.naszemiasto.pl (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2023. 
  4. 4,0 4,1 «Pałac Karola Scheiblera». topografie.pl (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2023. 
  5. «Pałac Karola Scheiblera – Muzeum Kinematografii». polskaniezwykla.pl (στα Πολωνικά). 
  6. «Historia». kinomuzeum.pl (στα Πολωνικά). 
  7. Kino Kinematograf; Filmowy pałac..., T. 1, s. 135–136.
  8. «Prezydent Komorowski: Łódzkie zabytki pomnikami historii». lodz.gazeta.pl. 17 Φεβρουαρίου 2015. 
  9. Pałace ziemi obiecanej.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το κινηματογραφικό παλάτι της γης της επαγγελίας. Τ. 2: Προς τους Σάιμπλερ, συλλογική εργασία, Λοτζ 2011, Σύλλογος υποστηρικτών εκτός πολιτισμού «SMoK».
  • W. Puś, S. Pytlas: History of Lodz Cotton Industry Plants που ονομάστηκαν από Υπερασπιστές της Ειρήνης "Uniontex" (δ. United Works of Karol Scheibler and Ludwik Grohman) στα έτη 1827–1977 , Λοτζ, 1979.
  • M. Laurentowicz-Granas, J. Manżett-Kubiak: Palaces of the "Promised Land", Λοτζ, 1997. (ISBN 83-86699-10-8).