Οργάνωση Οντέσσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Οργάνωση ΟΝΤΕΣΣΑ (αγγλικά: ODESSA) είναι ένα αμερικανικό κωδικό όνομα (από τα γερμανικά: Organisation der ehemaligen SS-Angehörigen, που σημαίνει: Οργάνωση πρώην μελών SS) που επινοήθηκε το 1946 για ένα πιθανό ναζιστικό υπόγειο σχέδιο διαφυγής στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου από μια ομάδα αξιωματικών των SS που είχε σαν σκοπό τη διευκόλυνση μυστικών οδών διαφυγής. Η ιδέα κυκλοφόρησε ευρέως σε φανταστικά μυθιστορήματα κατασκοπείας και ταινίες, ιδίως το θρίλερ του 1972 Φάκελος Οντέσσα του Φρέντερικ Φορσάιθ. Ο κύριος στόχος ήταν να επιτρέψουν στα μέλη των SS να διαφύγουν στην Αργεντινή ή στη Μέση Ανατολή με ψεύτικα διαβατήρια.[1] Αυτός ο στόχος επιτεύχθηκε στην πραγματικότητα από 300 Ναζιστές με υποστήριξη από τον Χουάν Περόν μετά την άνοδο του στην εξουσία της Αργεντινής το 1946.[2]

Αν και ένας άγνωστος αριθμός καταζητούμενων Ναζιστών και εγκληματιών πολέμου στην πραγματικότητα διέφυγε από την Ευρώπη, η ύπαρξη ενός οργανισμού που ονομάζεται Οντέσσα απορρίπτεται από τους περισσότερους ειδικούς. Ωστόσο, είναι ευρέως αποδεκτό ότι υπήρχαν οργανώσεις διαφυγής για τους Ναζιστές. Ο Ούκι Γκόνι υποστηρίζει ότι τα στοιχεία που υπάρχουν σε αρχεία ζωγραφίζουν μια εικόνα που "δεν περιλαμβάνει καν έναν οργανισμό που ονομάζεται πραγματικά Οντέσσα, αλλά σταθμίζεται υπέρ ενός πραγματικού οργανωμένου δικτύου διαφυγής".[3]

Ο Γκάι Γουόλτερς, στο βιβλίο του Hunting Evil, δήλωσε ότι δεν μπόρεσε να βρει αποδεικτικά στοιχεία για την ύπαρξη του δικτύου Οντέσσα ως έχει, αν και πολλοί άλλοι οργανισμοί όπως οι Konsul, Scharnhorst, Sechsgestirn, Leibwache και Lustige Brüder ονομάστηκαν,[1]συμπεριλαμβανομένου του Die Spinne ("The Spider") που διευθύνεται εν μέρει από τον επικεφαλής Όττο Σκορζένυ. Το βιβλίο του Uki Goñi "Η πραγματική Οδησσός" περιγράφει το ρόλο του Χουάν Περόν στην παροχή κάλυψης για τους ναζιστές εγκληματίες πολέμου με τη συνεργασία του Βατικανού, όπου η κυβέρνηση της Αργεντινής και οι ελβετικές αρχές ίδρυσαν ένα μυστικό γραφείο από πράκτορες του Περόν στη Βέρνη. Η μυστική υπηρεσία του Χάινριχ Χίμλερ είχε προετοιμάσει μια διαδρομή διαφυγής προς τη Μαδρίτη το 1944. Το 1946, αυτή η επιχείρηση μεταφέρθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο στο Μπουένος Άιρες. Ο Γκόνι δηλώνει ότι η επιχείρηση εκτείνονταν από τη Σκανδιναβία στην Ιταλία, βοηθώντας εγκληματίες πολέμου και είχαν μαζί τους χρυσό που είχαν κλέψει από την Κροατία.[4]

Προέλευση του όρου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κωδικός λέξης "ΟΝΤΕΣΣΑ" (όπως χρησιμοποιείται από τους Συμμάχους) εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε ένα έγγραφο της 3ης Ιουλίου 1946, από την Αμερικανική Στρατιωτική Αντικατασκοπεία (CIC) της οποίας ο κύριος ρόλος ήταν να ελέγχει τους εκτοπισμένους για πιθανούς υπόπτους. Η CIC ανακάλυψε ότι η λέξη "Οντέσσα" χρησιμοποιήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του KZ Bensheim-Auerbach για κρατούμενους των SS που χρησιμοποίησαν αυτό το σχέδιο στις μυστικές τους προσπάθειες να αποκτήσουν ειδικά προνόμια από τον Ερυθρό Σταυρό, όπως έγραψε ο ιστορικός Γουόλτερς. Ούτε οι Αμερικανοί ούτε οι Βρετανοί κατάφεραν να επαληθεύσουν τους ισχυρισμούς που επεκτείνονταν περισσότερο από αυτό.[1]

Ιστορικό υπόβαθρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον Σάιμον Βίζενταλ, η ΟΝΤΕΣΣΑ ιδρύθηκε το 1944 για να βοηθήσει τους φυγάδες Ναζιστές.[5] Ωστόσο, ένα ντοκιμαντέρ που παρήγαγε ο γερμανικός τηλεοπτικός σταθμός ZDF πρότεινε επίσης ότι η ΟΝΤΕΣΣΑ δεν ήταν ποτέ ο μοναδικός παγκόσμιος μυστικός οργανισμός που περιέγραψε ο Βίζενταλ, αλλά αρκετοί οργανισμοί, τόσο εμφανείς όσο και μυστικοί, που βοήθησαν τους πρώην αξιωματικούς των SS. Η αλήθεια μπορεί να έχει αποσιωπηθεί από τον ανταγωνισμό μεταξύ της οργάνωσης Βίζενταλ και της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφορίων της Δυτικής Γερμανίας. Είναι γνωστό ότι οι αυστριακές αρχές ερευνούσαν τον οργανισμό αρκετά χρόνια πριν ο Βίζενταλ δημοσιοποιήσει τις πληροφορίες του.[6]

Οι εισαγγελείς της Κεντρικής Αρχής του Λούντβιγκσμπουργκ για την Έρευνα για τα Ναζιστικά Εγκλήματα, οι οποίοι γνωρίζουν ακριβώς πώς χρηματοδοτήθηκαν οι μεταπολεμικές ζωές ορισμένων ατόμων που ζουν τώρα στη Νότια Αμερική, έψαξαν όλα τα χιλιάδες έγγραφα από την αρχή έως το τέλος, αλλά λένε ότι είναι εντελώς αδύνατο ο έλεγχος της ταυτότητας «ΟΝΤΕΣΣΑ».[7]

Αυτή η άποψη υποστηρίζεται από τον ιστορικό Γκάι Γουόλτερς στο βιβλίο του Hunting Evil, όπου επισημαίνει επίσης ότι χρησιμοποιήθηκαν δίκτυα, αλλά δεν υπήρχε ένα δίκτυο εγκατάστασης που να καλύπτει την Ευρώπη και τη Νότια Αμερική, με έναν υποτιθέμενο θησαυρό πολέμου. Για τον Γουόλτερς, οι αναφορές που έλαβαν οι συμμαχικές υπηρεσίες πληροφοριών κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1940 υποδηλώνουν ότι η ονομασία "Οντέσσα" ήταν "λίγο περισσότερο από έναν όρο που χρησιμοποιήθηκε από πρώην Ναζιστές που ήθελαν να συνεχίσουν τον αγώνα."[8]

Οι εκθέσεις της Επιτροπής για τα εγκλήματα πολέμου των ΗΠΑ και το αμερικανικό OSS ούτε επιβεβαίωσαν ούτε αρνήθηκαν ισχυρισμούς σχετικά με την ύπαρξη ενός τέτοιου οργανισμού. Ο Wechsberg, ο οποίος μετά τη μετανάστευση στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε υπηρετήσει ως αξιωματικός του OSS και μέλος της αμερικανικής Επιτροπής Εγκλημάτων Πολέμου, ωστόσο, ισχυρίστηκε ότι σε συνεντεύξεις που πήρε από Γερμανούς αντιναζί, ορισμένοι ισχυρίστηκαν ότι είχαν γίνει σχέδια για ένα Τέταρτο Ράιχ πριν από την πτώση του Τρίτου.[9] και ότι αυτό επρόκειτο να εφαρμοστεί με την αναδιοργάνωση σε απομακρυσμένες ναζιστικές αποικίες στο εξωτερικό: Οι Ναζιστές αποφάσισαν ότι ήρθε η ώρα να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο παράνομο δίκτυο διαφυγής».[10] "όπου τελικά, πάνω από 10.000 πρώην γερμανοί στρατιωτικοί έφτασαν στη Νότια Αμερική κατά μήκος διαδρομών διαφυγής που δημιουργήθηκαν από την Οντέσσα και την Deutsche Hilfsverein ...".[11]

Στη λαϊκή κουλτούρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη σφαίρα της φαντασίας, το θρίλερ του Φρέντερικ Φορσάιθ το 1972, Φάκελος Οντέσσα (The Odessa File), έφερε την προσοχή του οργανισμού σε δημοφιλή. (Το μυθιστόρημα μετατράπηκε στην ταινία Απόρρητος Φάκελος Οντέσσα με πρωταγωνιστή τον Τζον Βόιτ.) Στο μυθιστόρημα, η ΟΝΤΕΣΣΑ του Φορσάιθ μετέφερε λαθραία εγκληματίες πολέμου στη Νότια Αμερική, αλλά προσπάθησε επίσης να προστατεύσει τα μέλη των SS που παρέμειναν πίσω στη Γερμανία και σχεδίαζαν να επηρεάσουν τις πολιτικές αποφάσεις στη Δυτική Γερμανία. Πολλοί από τους αναγνώστες του μυθιστορήματος υπέθεσαν ότι η Οντέσσα υπήρχε πραγματικά.[12]

Στο μυθιστόρημα θρίλερ του 1976 του Ira Levin με τίτλο « Τα αγόρια από τη Βραζιλία», ο Δρ Γιόζεφ Μένγκελε, ο ιατρός του στρατοπέδου συγκέντρωσης που πραγματοποίησε φρικτά πειράματα σε θύματα στρατόπεδων κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, συμμετέχει στην Οντέσσα. Σύμφωνα με έναν νεαρό άνδρα και κατάσκοπο, ο Μένγκελε ενεργοποιεί το "Kameradenwerk" για μια παράξενη αποστολή: Να στείλει έξι Ναζιστές (πρώην αξιωματικοί των SS) για να σκοτώσει 94 άντρες, οι οποίοι μοιράζονται μερικά κοινά χαρακτηριστικά. Στο βιβλίο οι όροι "Kameradenwerk" και "ODESSA" χρησιμοποιούνται εναλλακτικά.[13]

Το όνομα Οντέσσα αναφέρθηκε σε τρία μυθιστορήματα: το Phoenix Force: Ultimate Terror (1984), The Twisted Cross (1986) και το Terror In The Dark (1987).[14]

Αναφέρθηκε επίσης, μερικές φορές με καλυμμένους όρους, στο μυθιστόρημα του Φίλιπ Κερρ του 2006, The One From the Other. Ο μυθιστοριογράφος Έρικ Φρατίνι έχει τονίσει την πίστη του στην Οντέσσα και ενσωματώνει στοιχεία στα μυθιστορήματά του, όπως το θρίλερ του 2010, το The Mephisto's Gold.[15]

Η επιβίωση του Μάρτιν Μπόρμαν και η γραμμή αναφοράς είναι επίσης μέρος της τηλεοπτικής σειράς History Hunting Hitler (2015-2018) στην οποία ο πρώην πράκτορας της CIA Bob Baer, ο Gerrard Williams (συγγραφέας του Gray Wolf: The Escape of Adolf Hitler) και ο Tim Kennedy, πρώην μέλος της 7ης Ομάδας Ειδικών Δυνάμεων του Στρατού των ΗΠΑ, προσπαθήσαν να αποδείξουν ότι ο Χίτλερ θα μπορούσε να έχει επιβιώσει από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και να κατέφυγε στην Αργεντινή.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Guy Walters (2010). Hunting Evil: The Nazi War Criminals Who Escaped and the Quest to Bring Them to Justice. Crown/Archetype. ISBN 0307592480 – μέσω Google Books, preview. 
  2. ↑ Rohter, Larry (2003-03-09). «Argentina, a Haven for Nazis, Balks at Opening Its Files» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2003/03/09/world/argentina-a-haven-for-nazis-balks-at-opening-its-files.html. Ανακτήθηκε στις 2018-05-19. 
  3. ↑ Uki Goni, The Real Odessa: How Peron Brought the Nazi War Criminals to Argentina (2002) p xx.
  4. ↑ «The Real Odessa: Smuggling the Nazis to Peron's Argentina» (στα αγγλικά). Foreign Affairs (January/February 2003). 2009-01-28. ISSN 0015-7120. https://www.foreignaffairs.com/reviews/capsule-review/2003-01-01/real-odessa-smuggling-nazis-perons-argentina. Ανακτήθηκε στις 2018-05-19. 
  5. ↑ Organization of Former SS Members (ODESSA). The SS (Schutzstaffel). Jewish Virtual Library.
  6. ↑ Mysteryquest, Rise of the Fourth Reich (Season 1, Episode 6)
  7. ↑ Gitta Sereny, Into That Darkness (Pimlico 1974), p. 274.
  8. ↑ Guy Walters, Hunting Evil p. 215, Bantam Books, Transworld Publishers, London 2010.
  9. ↑ Wechsberg, The Murderers Among Us (New York, 1967), p. 80
  10. ↑ Wechsberg, The Murderers, p. 82
  11. ↑ Manning, P. (1981). Martin Bormann, Nazi in Exile (στα Ιταλικά). Stuart. σελ. 181. ISBN 978-0-8184-0309-5. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2019. 
  12. ↑ Guy Walters (2010). Hunting Evil: The Nazi War Criminals Who Escaped and the Quest to Bring Them to Justice. Crown Publishing Group. σελίδες 139, 156. 
  13. ↑ John Sutherland (2010). Bestsellers: Popular Fiction of the 1970s. Taylor & Francis. σελίδες 187–88. 
  14. ↑ Gar Wilson (1986). Chip Off the Bloc. Worldwide. 
  15. ↑ Eric Frattini (2008). The Entity: Five Centuries of Secret Vatican Espionage. St. Martin's Press. σελ. 392. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Οργάνωση_Οντέσσα&oldid=10321515"