Ονυχοτευθίς
| Ονυχοτευθίς | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Το είδος Onychoteuthis banksii
| ||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Συνώνυμα | ||||||||||||||
Η ονυχοτευθίς (Onychoteuthis) είναι γένος από μεγάλα καλαμάρια (υπέρταξη δεκαποδόμορφα), που ανήκει στην ομώνυμη οικογένεια ονυχοτευθίδες και απαντάται παγκόσμια στις θερμές θάλασσες των ωκεανών (τροπική και υποτροπική ζώνη), αλλά και σε ψυχρότερα νερά στον βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό. Τα σχετικώς μικρότερα είδη έχουν παρατηρηθεί και στη Μεσόγειο Θάλασσα.
Τη νύκτα τα καλαμάρια αυτά ανεβαίνουν στην επιφάνεια και συχνά συλλαμβάνονται με διχτάκι και πυροφάνι. Τα νεαρά άτομα είναι συνήθως τα μόνα που συλλαμβάνονται με συνήθεις τράτες, καθώς τα ώριμα καλαμάρια φαίνεται ότι είναι αρκετά έμπειρα ώστε να μπορούν να αποφεύγουν τα δίχτυα τους την ημέρα. Μπορούν ωστόσο να πιαστούν στον αέρα, καθώς κάποτε εκτελούν άλματα ψηλά πάνω από την επιφάνεια του νερού και υπήρξαν περιπτώσεις που έχουν προσγειωθεί στην κουπαστή ενός πλοιαρίου.[2] Μερικά είδη επιτίθενται και εναντίον ανθρώπων.
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα περισσότερα είδη ονυχοτευθίδος έχουν μανδύα με μήκος μέχρι 20 εκατοστόμετρα, αλλά στα μεγαλύτερα είδη αυτός ξεπερνά τα 30 εκατοστόμετρα.[2] Σε όλα τα είδη ο μανδύας είναι μυώδης και κυλινδρικός, ενώ καταλήγει στο πίσω μέρος σε μυτερή ουρά. Το δέρμα είναι λείο και δεν παρουσιάζει εξογκώματα ή ρυτίδες. Τα πτερύγια έχουν σχήμα ρομβοειδές, καρδιάς ή βέλους, με μύτη προς τα πίσω. Χαρακτηριστικό του γένους είναι το ότι οι κοτύλες (πλατιές απολήξεις) των βραχιόνων τους φέρουν, εκτός από βεντούζες, και από δύο σειρές με 19 έως 27 ισχυρά άγκιστρα, από όπου και η ονομασία του γένους (όνυξ = νύχι, άγκιστρο). Από την άλλη, τα ώριμα άτομα δεν έχουν πλευρική σειρά από βεντούζες, ή αυτές είναι υποτυπώδεις. Τα είδη στο σύνολό τους διαθέτουν φωτοφόρα όργανα στην κοιλότητα του μανδύα τους, με ένα μικρό φωτοφόρο μπροστά από τον σάκκο μελάνης, ένα κοντά στον πρωκτό, ένα μεγαλύτερο πάνω από το έντερο και ένα δίλοβο φωτοφόρο στην εμπρόσθια επιφάνεια δίπλα στο κάθε μάτι.[3]
Είδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα ύπηρχαν μόνο τέσσερα γνωστά είδη στο γένος ονυχοτευθίς, αλλά σήμερα θεωρείται ότι υπάρχουν περί τα δέκα συνολικά, τα ακόλουθα[1]:
- Onychoteuthis aequimanus Gabb, 1868
- Onychoteuthis banksii (Leach, 1817)
- Onychoteuthis bergii Lichtenstein, 1818
- Onychoteuthis borealijaponica Okada, 1927,
- Onychoteuthis compacta (Berry, 1913)
- Onychoteuthis horstkottei Bolstad, 2010
- Onychoteuthis lacrima Bolstad & Seki, 2008
- Onychoteuthis meridiopacifica Rancurel & Okutani, 1990
- Onychoteuthis mollis (Appellöf, 1891)
- Onychoteuthis prolata Bolstad, Vecchione & Young, 2008
Υπάρχουν δύο επιπλέον είδη που θεωρούνται αμφίβολης ταυτότητας (taxa inquirendum) και άλλα 11 ταξινομούνται ως nomen dubia[1], δηλαδή φέρουν αμφίβολη ονομασία.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Πρότυπο:Cite WoRMS
- ↑ 2,0 2,1 Bolstad, K.S.R.· Michael Vecchione· Richard E. Young & Kotaro Tsuchiya (2010). «Onychoteuthis Lichtenstein, 1818. Εκδοχή της 23ης Δεκεμβρίου 2010 (υπό κατασκευή)». The Tree of Life Web Project.
- ↑ P. Jereb· C.F.E. Roper, επιμ. (2010). Cephalopods of the World an Annotated and Illustrated Catalogue of Cephalopod Species Known to Date Volume 2 Myopsid and Oegopsid Squids (PDF). Food and Agriculture Organization. σελ. 349. ISBN 978-92-5-106720-8.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Το ομώνυμο λήμμα στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 18, σελ. 715