Νότια Αράλη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 45°0′N 58°30′E / 45.000°N 58.500°E / 45.000; 58.500

Νότια Αράλη
Η λίμνη Αράλη στα μέσα Αυγούστου 2014. Οι δύο λίμνες που απομένουν στα νότια και δυτικά είναι τα υπολείμματα της Νότιας Αράλης.
ΧώρεςΚαζακστάνΟυζμπεκιστάν,
Κεντρική Ασία
Τύπος λίμνηςΕνδορεϊκή λεκάνη, τεχνητή λίμνη
Εισροήμόνο από το έδαφος
(προηγουμένως επίσης από τον Αμού Ντάρια)

Η Λίμνη Νότια Αράλη ήταν λίμνη στη λεκάνη της πρώην λίμνης Αράλης, η οποία σχηματίστηκε το 1987, όταν αυτό το υδάτινο σώμα χωρίστηκε στα δύο, λόγω της εκτροπής της εισροής ποταμών για τη γεωργία. Το 2003, η ίδια η Νότια Αράλη χωρίστηκε σε ανατολική και δυτική λεκάνη, την Ανατολική Αράλη και τη Δυτική Αράλη, που συνδέονταν με ένα στενό κανάλι (κοίτη καναλιού σε υψόμετρο 29 μέτρων) που εξισορρόπησε τα επίπεδα της επιφάνειας, αλλά δεν επέτρεψε την ανάμειξη, και το 2005 η λίμνη Βόρεια Αράλη κλείστηκε με φράγμα για να αποφευχθεί η κατάρρευση της αλιείας της, κόβοντας τη μόνη εισροή που απομένει στις νότιες λίμνες. Το 2008, η Ανατολική Θάλασσα χωρίστηκε ξανά και τον Μάιο του 2009 είχε σχεδόν στεγνώσει εντελώς, αφήνοντας μόνο τη μικρή μόνιμη λίμνη Μπαρσακελμές μεταξύ της Βόρειας και της Δυτικής Λίμνης και αυξάνοντας την έκταση της ερήμου Αραλκούμ.[1][2] Το 2010, γέμισε ξανά εν μέρει με νερό τήξης[3] και μέχρι το 2014 ήταν και πάλι ξηρή. Η Δυτική Αράλη έχει κάποια αναπλήρωση από τα υπόγεια ύδατα στα βορειοδυτικά,[4] και έτσι είναι πιθανό να αποφευχθεί η αποξήρανση.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λίμνη Αράλη άρχισε να συρρικνώνεται τη δεκαετία του 1960, όταν η Σοβιετική Ένωση αποφάσισε ότι οι δύο ποταμοί που την τροφοδοτούσαν, ο Αμού Ντάρια και ο Συρ Ντάρια, θα εκτρέπονταν για να αρδεύονται οι καλλιέργειες βαμβακιού και τροφίμων στο Καζακστάν και στο Ουζμπεκιστάν. Το 1987, λόγω της επιταχυνόμενης απώλειας νερού, η Αράλη χωρίστηκε σε βόρεια και νότια τμήματα. Το βόρειο τμήμα είναι η σημερινή λίμνη Βόρεια Αράλη.

Αλμυρότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2007, η δυτική λεκάνη είχε αλμυρότητα 70 g/L και η ανατολική 100 g/L. Μόλις η στάθμη του νερού πέσει κάτω από το κανάλι σύνδεσης (υψόμετρο 29 μ.), οι αλμυρότητες αναμένεται να αποκλίνουν περαιτέρω. Υπό τις παρούσες συνθήκες, η ανατολική λεκάνη μπορεί να δέχεται νερό από το Αμού Ντάρια σε υγρά χρόνια, με διακυμάνσεις αλμυρότητας και πλημμυρίζοντας μια περιοχή έως και 4.500 χλμ2 σε αλμυρό νερό σε βάθος περίπου ενός μέτρου, γεγονός που θα απέκλειε οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή, ενώ η δυτική λεκάνη γίνεται όλο και πιο αλμυρή.[5] Η εκτροπή του νερού από τον Αμού Ντάρια απευθείας στη βαθύτερη δυτική λεκάνη θα μπορούσε να μειώσει την αλμυρότητα της αρκετά ώστε να επιτρέψει την επανέναρξη της τοπικής αλιείας, επιτρέποντας παράλληλα την αποξήρανση της ανατολικής λεκάνης σχεδόν εξ ολοκλήρου και την αποφυγή των προβλημάτων των πλημμυρών.[6]

Τρέχουσα κατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λίμνη Δυτικής Αράλης αναμένεται να σταθεροποιηθεί στα 2.700-3.500 χλμ2, ένα μέσο βάθος 14-15 μ. και μέγιστο βάθος 37-40 μ., υποθέτοντας την απόρριψη υπόγειων υδάτων με ρυθμό 2 κμ3 ανά έτος.[5] Η Ανατολική Λίμνη στέγνωσε εντελώς το καλοκαίρι του 2009, εκτός από τη μικρή μόνιμη λίμνη Μπαρσακελμές (μεταξύ της Βόρειας και της Δυτικής λίμνης), αλλά έλαβε λίγο νερό από το λιώσιμο του χιονιού την άνοιξη του 2010. Αναμένεται να εναλλάσσεται μεταξύ της πλήρους αποξήρανσης τα καλοκαίρια και της περιστασιακής πλημμύρας από τον Αμού Ντάρια ή της υπερχείλισης από το φράγμα που συγκρατεί τη λίμνη Βόρειας Αράλης, αν και ένα δεύτερο φράγμα, που ξεκίνησε το 2010, μπορεί να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης της τελευταίας.

Το 2015, η Δυτική Λίμνη άρχιζε να χωρίζεται στα δύο, καθώς το κανάλι που ενώνει το κεντρικό τμήμα της λίμνης με το μικρό βορειοανατολικό τμήμα γινόταν όλο και πιο λεπτό. Από το 2018, η διάσπαση έχει ολοκληρωθεί.[7][8]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Harald Frater (10 Αυγούστου 2009). «scinexx | Aralsee: Ostbecken ist jetzt Wüste: Satellitenaufnahmen dokumentieren dramatische Austrocknung der letzen Jahre – Wüsten, Aralsee, Desertifikation, Wasser, Bewässerung, Landschaft, Landwirtschaft, Flüsse». Scinexx.de. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2013. 
  2. «Freshwater Ecoregions of the World». Feow.org. 26 Φεβρουαρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2013. 
  3. The Shrinking Aral Sea Recovers : Image of the Day. Earthobservatory.nasa.gov. 30 October 2010. doi:10.1111/j.1440-1770.2010.00437.x. http://earthobservatory.nasa.gov/IOTD/view.php?id=46685. Ανακτήθηκε στις 2013-09-01. 
  4. Jarsjö, Jerker; Destouni, Georgia (2004). «Groundwater discharge into the Aral Sea after 1960». Journal of Marine Systems 47 (1–4): 109–120. doi:10.1016/j.jmarsys.2003.12.013. Bibcode2004JMS....47..109J. 
  5. 5,0 5,1 Peter O. Zavialov, 2005, Physical oceanography of the dying Aral Sea, p 112
  6. "The rehabilitation of the ecosystem and bioproductivity of the Aral Sea under conditions of water scarcity" Αρχειοθετήθηκε 2012-02-13 στο Wayback Machine. (rev. August 2007)
  7. https://www.weforum.org/agenda/2020/02/aral-sea-lake-water-nature-human-impact/ Satellite image of 2018
  8. https://eurasianet.org/northern-arals-promise-stunted-by-dam-height-international-disputes Satellite image of 2020