Νικολάι Ζελίνσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νικολάι Ζελίνσκι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση25 Ιανουαρίουιουλ. / 6  Φεβρουαρίου 1861γρηγ.
Τιράσπολ[1][2]
Θάνατος31  Ιουλίου 1953[3][4]
Μόσχα[5][2]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Νοβοντέβιτσι
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Σοβιετική Ρωσία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά
Εκπαίδευσηδιδακτορικό δίπλωμα
doctor
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Οδησσού
Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν[6]
Πανεπιστήμιο της Λειψίας[7]
αυτοκρατορικό πανεπιστήμιο του Νοβοροσίσκ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχημικός
διδάσκων πανεπιστημίου
εφευρέτης
ΕργοδότηςΚρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας
Πανεπιστήμιο της Οδησσού
Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας
αυτοκρατορικό πανεπιστήμιο του Νοβοροσίσκ
Οικογένεια
Τέκναd:Q114887611
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Στάλιν
τάγμα του Λένιν
Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας
τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας
μετάλλιο "Για ηρωική εργασία στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945"
μετάλλιο για την 800η επέτειο της Μόσχας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Νικολάι Ντμίτριεβιτς Ζελίνσκι (ρωσ. Никола́й Дми́триевич Зели́нский, 6 Φεβρουαρίου ν.η. 186131 Ιουλίου 1953) ήταν Ρώσος και Σοβιετικός χημικός και ακαδημαϊκός.

Ο Ζελίνσκι υπήρξε ένας από τους θεμελιωτές της θεωρίας της οργανικής καταλύσεως. Επίσης, ήταν ο εφευρέτης της πρώτης αποτελεσματικής αντιασφυξιογόνου μάσκας παγκοσμίως με φιλτράρισμα ενεργοποιημένου άνθρακα παγκοσμίως (1915).[8]

Βιογραφικά δεδομένα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νικολάι Ζελίνσκι γεννήθηκε στην Τιράσπολη της τότε Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Οδησσού, καθώς και στη Γερμανία, στα Πανεπιστήμια της Λειψίας και του Γκέτινγκεν (στο τελευταίο είχε δάσκαλο τον Βίκτορ Μέγιερ). Πήρε το μεταπτυχιακό του δίπλωμα και το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Νοβοροσίσκ, το 1888 και το 1891 αντιστοίχως. Στη συνέχεια, το 1893, διορίσθηκε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας, όπου και εργάσθηκε μέχρι τη συνταξιοδότησή του, με την εξαίρεση των ετών από το 1911 μέχρι το 1917. Το κύριο ερευνητικό πεδίο του ήταν η χημεία των κυκλικών υδρογονανθράκων.

Ο Ζελίνσκι διετέλεσε πρόεδρος της Εταιρείας Φυσιοδιφών Μόσχας.[9] Απεβίωσε στη Μόσχα σε ηλικία 92 ετών. Είχε τιμηθεί με το τίτλο-παράσημο του Ήρωα της Σοσιαλιστικής Εργασίας και με το Βραβείο Στάλιν (το 1942), ενώ η σορός του αναπαύεται στο Κοιμητήριο Νοβοντέβιτσι διακεκριμένων προσωπικοτήτων, στη Μόσχα.

Ονομάσθηκαν προς τιμή του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ακαδημαϊκός Ζελίνσκι σε σοβιετικό γραμματόσημο του 1961, σε ανάμνηση των 100 ετών από τη γέννησή του

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  2. 2,0 2,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 28  Απριλίου 2014.
  4. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2019.
  7. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2019.
  8. Kozhevnikov, A.B. (2004). Stalin's great science: the times and adventures of Soviet physicists (εικονογραφημένη, ανατύπωση έκδοση). Imperial College Press. σελίδες 10–11. ISBN 978-1-86094-419-2. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2009. 
  9. Weiner, Douglas R. (2002). A little corner of freedom : Russian nature protection from Stalin to Gorbachev. Berkeley, Calif.: University of California Press. σελ. 125. ISBN 9780520232136. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • A.N. Nesmeyanov, A.V. Tophiev, B.A. Kazansky, N.I. Shuikin (1953). «To the memory of academician Nikolai Dmitrievich Zelinsky». Russian Chemical Bulletin 2 (5): 683–690. doi:10.1007/BF01178843. 
  • S.F. Birch; Delaby, R.; Birch, S.F. (1954). «Obituary notices: ... Nicholas Dimitrivich Zelinsky, 1861–1952». Journal of the Chemical Society 2 (5): 4059–4064. doi:10.1039/JR9540004059.