Ματιέ Κερεκού
| Ματιέ Κερέκου | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Mathieu Kérékou (Γαλλικά) |
| Γέννηση | 2 Σεπτεμβρίου 1933[1][2][3] Κουάρφα |
| Θάνατος | 14 Οκτωβρίου 2015[1][2][4] Κοτονού |
| Χώρα πολιτογράφησης | Μπενίν |
| Θρησκεία | evangelism |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά[5] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός στρατιωτικός κυβερνητικός υπάλληλος |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Λαϊκό Επαναστατικό Κόμμα του Μπενίν |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Marguerite Kérékou Béatrice Lakoussan |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | ταξίαρχος και στρατιώτης |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | President of Dahomey (1972–1975) πρόεδρος (1975–1980, Λαϊκή Δημοκρατία του Μπενίν) President of the Republic of Benin (1980–1991) President of the Republic of Benin (1996–2006) |
| Βραβεύσεις | Order of Merit of Benin |
| Υπογραφή | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Ματιέ Κερεκού (Mathieu Kérékou, 1933–2015), γνωστός επίσης ως Αχμέτ Κερεκού ήταν πολιτικός από το Μπενίν, πρόεδρος της χώρας από το 1972 ως το 1991 και από το 1996 ως το 2006. Κατέλαβε την εξουσία με στρατιωτικό πραξικόπημα και κυβέρνησε τη χώρα του επί 17 χρόνια, προσηλωμένος τις πρώτες δεκαετίες στη μαρξιστική ιδεολογία. Το 1990 του αφαιρέθηκαν οι εξουσίες με απόφαση της Εθνικής Συνδιάσκεψης και την επόμενη χρονιά ηττήθηκε στις προεδρικές εκλογές. Επανήλθε στην εξουσία το 1996 και επανεξελέγη σε αμφιλεγόμενες εκλογές, το 2001.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στην Κουάρφαμ στα βορειοδυτικά της χώρας, στις 2 Σεπτεμβρίου του 1933,[6] σε μία περιοχή όπου το βουντού είναι κύρια θρησκεία.
Έκανε σπουδές σε στρατιωτικές σχολές στο Μαλί και στη Σενεγάλη. Έπειτα από την ανεξαρτησία, υπηρέτησε ως σύμβουλος του προέδρου Ιμπέρ Μαγκά από το 1961 ως το 1963 [7] Τον Δεκέμβριο του 1967, ο ξάδερφός του, Μορίς Κουαντετέ κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα και έγινε πρόεδρος του Επαναστατικού Στρατιωτικού Συμβουλίου.[8] Το 1968 – 1970 ο Κερεκού παρακολούθησε μαθήματα σε στρατιωτικές σχολές στη Γαλλία και σύντομα προήχθη από τον πρόεδρο Μαγκά σε Ταγματάρχη, αναπληρωτή αρχηγό ΓΕΣ και διοικητή της μονάδας αλεξιπτωτιστών στην Ουίντα.
Ασπάστηκε το Ισλάμ στις 28 Σεπτεμβρίου του 1980, κατά την επίσκεψή του στη Λιβύη (και έλαβε το όνομα Αχμέτ), στη συνέχεια όμως αρνήθηκε την ισλαμική θρησκεία[9] (επιστρέφοντας στο όνομα Ματιέ) και παρέμεινε ως τον θάνατό του Χριστιανός Ευαγγελικός . Έλαβε το προσωνύμιο «χαμαιλέων» για τις εύκολες αλλαγές του στο θρήσκευμα.
Δικτατορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 26 Οκτωβρίου του 1972 κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα και έθεσε τέλος σε μια κυβέρνηση στην οποία εναλλάσσονταν στην εξουσία τρία μέλη της Τριανδρίας (Προεδρικό Συμβούλιο). Ο Μαγκά νωρίτερα τη χρονιά εκείνη είχε παραδώσει την εξουσία στον Ζιστέν Αχομαντεγκμπέ-Τομετέν[10]
Στα δύο πρώτα χρόνια διακυβέρνησής του, ο Κερεκού εξέφρασε εθνικιστικές τάσεις και φάνηκε αποφασισμένος να μην υιοθετήσει ξένες για τη χώρα του ιδεολογίες, όπως ο κομμουνισμός, ο καπιταλισμός και ο σοσιαλισμός. Ωστόσο, ο ίδιος υιοθέτησε το μαρξισμό-λενινισμό στις 30 Νοεμβρίου του 1975.[11] Η χώρα μετονομάστηκε σε λαϊκή δημοκρατία και κρατικοποιήθηκαν οι τράπεζες και η βιομηχανία πετρελαίου. Μοναδικό κόμμα ήταν το Επαναστατικό Λαϊκό Κόμμα του Μπενίν (Parti de la révolution populaire du Bénin, PRPB). Το 1980 εξελέγη πρόεδρος της Επαναστατικής Εθνικής Συνέλευσης. Αποστρατεύτηκε το 1987.[12]
Με την υιοθέτηση του μαρξισμού, ο Κερεκού θέλησε να λάβει την υποστήριξη των αριστεριστών της χώρας[13]
Ο Κερεκού επέζησε από πολυάριθμες απόπειρες ανατροπής του, με σημαντικότερη ίσως μια επίθεση από μισθοφόρους στο αεροδρόμιο της Κοτονού τον Ιανουάριο του 1977 αλλά και δύο απόπειρες πραξικοπήματος το 1988.
Τα μέτρα που είχε λάβει η κυβέρνησή του δεν απέδωσαν στην οικονομία. Η κρίση επιδεινώθηκε και ο ίδιος κινήθηκε σε πολιτική λιτότητας. Επίσης, δέχτηκε να συνεργαστεί με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στα πλαίσια προγράμματος για την αναδόμηση της οικονομίας και προέβη στη λήψη νέων οικονομικών μέτρων, με σημαντικότερα την πολιτική λιτότητας και τη δραστική μείωση των κρατικών δαπανών. Τα νέα μέτρα προκάλεσαν μεγαλύτερες αντιδράσεις. Τον Ιανουάριο του 1989 ξεκίνησε απεργία από φοιτητές και σύντομα το απεργιακό κύμα επεκτάθηκε και σε άλλες κοινωνικές τάξεις.
Αλλαγή του πολιτεύματος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η οικονομική δυσπραγία και οι αντιδράσεις του πληθυσμού έκαναν τον Κερεκού να αποτινάξει το μαρξισμό και να κινηθεί προς τον εκδημοκρατισμό της χώρας του, η οποία σταδιακά έγινε πολυκομματική δημοκρατία.
Τον Αύγουστο του 1989 ο Κερεκού εξελέγη πρόεδρος από την Εθνοσυνέλευση και τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους εγκαταλείφθηκε ο μαρξισμός ως ιδεολογία του κράτους.[14] Τον Φεβρουάριο του 1990 διεξήχθη εθνική συνδιάσκεψη, που αντιτάχθηκε στον Κερεκού, ο οποίος έκανε λόγο για πολιτικό πραξικόπημα. Στη μεταβατική περίοδο που ακολούθησε, ο Κερεκού παρέμεινε πρόεδρος, με μειωμένες όμως εξουσίες.[15] Τον Μάρτιο του 1990 ανέλαβε προσωρινός πρωθυπουργός ο Νισεφόρ Σολιό, οικονομολόγος και συνεργάτης της Παγκόσμιας Τράπεζας. Τον Δεκέμβριο εγκρίθηκε σε δημοψήφισμα το Σύνταγμα που είχε νωρίτερα συνταχθεί. Στις πρώτες πολυκομματικές εκλογές, το 1991, ο Κερεκού ηττήθηκε, λαμβάνοντας μόλις το 32% των ψήφων στο δεύτερο γύρο.[16] Νέος Πρόεδρος έγινε ο Νισεφόρ Σογκλό και ο Κερεκού έγινε ο πρώτος αφρικανός πρόεδρος που έχασε την εξουσία του με δημοκρατικές εκλογές[17]
Εκλογή στην προεδρία 1996
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις εκλογές του Μαρτίου του 1996 ο Κερεκού κατήλθε ξανά ως υποψήφιος και έλαβε περισσότερες ψήφους από τον Σολιό. Στο δεύτερο γύρο αναδείχθηκε νικητής με 52,5% των ψήφων, ενώ τον ίδιο είχαν υποστηρίξει και ο 3ος και 4ος του πρώτου γύρου, Αντριέν Ουνγκμπετζί και Μπρούνο Αμουσού, αντίστοιχα. Ο Κερεκού υποστηρίχθηκε σθεναρά από ψηφοφόρους προερχόμενους από το Βορρά[18] αλλά βελτίωσε τις επιδόσεις του και στο Νότο. Το Συνταγματικό Δικαστήριο επικύρωσε τα αποτελέσματα και δε δέχτηκε την έφεση του αντιπάλου του, Σογκλό, ο οποίος επικαλέστηκε νοθεία.[19] Κατά την ορκωμοσία του, ο Κερεκού παρέλειψε μία αναφορά στα πνεύματα των προγόνων του Μπενίν, εξαιτίας της χριστιανικής του πίστης. Στη συνέχεια αναγκάστηκε να ξαναπεί τον όρκο με αναφορά στα πνεύματα.[20]
Αμφιλεγόμενη επανεκλογή, 2001
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τον Μάρτιο του 2001 ο Κερεκού επανεξελέγη για μία ακόμη πενταετή θητεία, υπό αμφιλεγόμενες συνθήκες. Στον πρώτο γύρο έλαβε 45,4% των ψήφων. Ο Σολιό, που είχε έρθει δεύτερος και ο πρόεδρος της Βουλής, Ουνγκμπεντζί, που είχε έρθει τρίτος, αρνήθηκαν να αναμετρηθούν με τον Κερεκού στον δεύτερο γύρο, επικαλούμενοι παρατυπίες. Έτσι, ο 4ος του πρώτου γύρου, Αμουσού, αναμετρήθηκε στον τελικό γύρο μαζί του και η νίκη για τον Κερεκού ήταν συντριπτική, με ποσοστό 83,6% των ψήφων.[21] Αργότερα αποκαλύφθηκε ότι η αμερικανική βιομηχανία Τιτάν είχε δώσει μίζα ύψους πάνω από 2 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ για τη χρηματοδότηση της εκστρατείας του Κερεκού για την επανεκλογή του.[22]
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης συνεχούς θητείας του στο προεδρικό αξίωμα, ο Κερεκού ακολούθησε γενικά φιλελεύθερη πολιτική. Την ίδια περίοδο το Μπενίν πήρε για πρώτη φορά μέρος σε διεθνείς ειρηνευτικές αποστολές σε άλλα αφρικανικά κράτη. Με βάση το Σύνταγμα ο Κερεκού δεν μπορούσε να διεκδικήσει και νέα προεδρική θητεία το 2006, καθώς ήταν μεγαλύτερος από το ηλικιακό όριο που είχε τεθεί (τα 70 έτη). Ήδη από τον Ιούλιο του 2005 ο Κερεκού δήλωσε ότι θα αποσυρόταν και δεν θα τροποποιούσε το Σύνταγμα για να εξασφαλίσει την παραμονή του στην εξουσία.[23] Οι φήμες έλεγαν, όμως, ότι ο ίδιος σκόπευε να αλλάξει το Σύνταγμα αλλά συνάντησε έντονες αντιθέσεις και υποχώρησε.[24]
Η θητεία του Κερεκού έληξε τα μεσάνυχτα, στις 6 Απριλίου του 2006. Τον διαδέχθηκε στην προεδρία ο νικητής των εκλογών εκείνης της χρονιάς, Γιαγί Μπονί.
Ο Κερεκού απεβίωσε στις 14 Οκτωβρίου 2015.
Σημειώσεις και παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 153713918. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Mathieu-Kerekou. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 «Proleksis enciklopedija» (Κροατικά) 30746.
- ↑ (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000013458. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 120551526. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ "Après 29 ans de pouvoir, le Président Kérékou tire sa révérence", IRIN, 6 Απριλίου 2006.
- ↑ Profiles of People in Power: The World's Government Leaders (2003), page 55.
- ↑ 'Kunle Amuwo, "The State and the Politics of Democratic Consolidation in Benin, 1990–1999", in Political Liberalization and Democratization in Africa (2003), ed. Ihonvbere and Mbaku.
- ↑ Rulers.org-Βιογραφία.
- ↑ Samuel Decalo, "Benin: First of the New Democracies", in Political Reform in Francophone Africa (1997), ed. Clark and Gardinier.
- ↑ Victor T. Le Vine, Politics in Francophone Africa (2004), page 145.
- ↑ Abiodun Onadipe, "The return of Africa's old guard - former African leaders, mostly dictators, bid for a return to power", Contemporary Review, Αύγουστος 1996.
- ↑ Chris Allen, "'Goodbye to All That': The Short and Sad Story of Socialism in Benin", in Marxism's Retreat from Africa, ed. Arnold Hughes.
- ↑ "Upheaval in the East; Benin, Too, Gives Up Marxism for Reforms", Reuters (The New York Times), 9 Δεκεμβρίου 1989.
- ↑ Lisa Beyer, "Africa Continental Shift" Αρχειοθετήθηκε 2008-12-15 στο Wayback Machine., TIME, 21 Μαΐου 1990.
- ↑ Elections in Benin, African Elections Database.
- ↑ "Official Result in Benin Vote Shows Big Loss for Kerekou", Associated Press (The New York Times), 26 Μαρτίου 1991.
- ↑ "World News Briefs; Benin Presidential Vote Heads for a Runoff", The New York Times, 6 Μαρτίου 1996.
- ↑ Benin, Year in Review: 1996, Britannica.com.
- ↑ Yale Richmond, Phyllis Gestrin, Into Africa: Intercultural Insights (1998), page 36.
- ↑ "Benin 'day of mourning'", BBC News, 6 Απριλίου 2001.
- ↑ "US company admits Benin bribery", BBC News, 2 Μαρτίου 2005.
- ↑ "Kerekou says will retire next year, will not change constitution to stay in power", IRIN, 12 Ιουλίου 2005.
- ↑ Ali Idrissou-Toure, "Africa's big men cling to power" Αρχειοθετήθηκε 2006-03-25 στο Wayback Machine., Spero News, 18 Ιουλίου 2005.