Μαρία Κοσμά (αρχαιολόγος)
Μαρία Κοσμά | |
---|---|
Γέννηση | 1970[1] |
Θάνατος | 23 Ιουλίου 2015[1] Αθήνα |
Υπηκοότητα | Ελλάδα |
Σπουδές | Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών |
Επιστημονική σταδιοδρομία | |
Ιδιότητα | αρχαιολόγος |
δεδομένα ( ) |
Η Μαρία Κοσμά (1970 – Αθήνα, 23 Ιουλίου 2015)[2] ήταν Ελληνίδα αρχαιολόγος.
Βίος–σπουδές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Μαρία Κοσμά γεννήθηκε το 1970. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές της σπούδασε αρχαιολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου και αποφοίτησε το 1992. Ακολούθησαν οι μεταπτυχιακές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κρήτης επίσης με κατεύθυνση στην Κλασική Αρχαιολογία (στο πρόγραμμα: «Ο Αρχαίος Μεσογειακός Κόσμος: Ιστορία και Αρχαιολογία») που είχαν θέμα τα πήλινα προσωπεία από το Ιερό της Άρτεμης Ορθείας στη Σπάρτη και τίτλο: «Πήλινα τελετουργικά προσωπεία. Μια προσπάθεια ερμηνευτικής προσέγγισης».[3]
Η Μαρία Κοσμά έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 45 ετών, στις 23 Ιουλίου 2015, στην Αθήνα, μετά από διετή αντιμετώπιση του καρκίνου[2] και κηδεύτηκε στην Αρκίτσα. Αρχαιολόγοι, συνάδελφοί της από την Εταιρεία Αιγαιακής Προϊστορίας «Αιγεύς»,[4] αλλά και τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων,[5] αναφέρονται σε «μία αφοσιωμένη αρχαιολόγο, μία μαχητική γυναίκα, η οποία έμελλε να χάσει την πιο δύσκολη μάχη της ζωής της. Οι συνάδελφοι της, τονίζουν το ήθος και την αξιοπρέπεια με την αντιμετώπισε τα δύο τελευταία χρόνια την ασθένεια του καρκίνου. Στο υπουργείο Πολιτισμού, εργάσθηκε με πάθος και αγάπη για την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομίας».[6] Ο συνάδελφός της αρχαιολόγος Γιάννης Χαιρετάκης, αναφέρει ότι: «Η Μαρία υπήρξε στήριγμα των φίλων και των συναδέλφων της για όλα τα χρόνια της κοινής μας πορείας. Ήταν άνθρωπος, με την ουμανιστική ερμηνεία του όρου».[7]
Εκτός από την αρχαιολογική έρευνα, είχε επίσης πολιτική δράση, ως μέλος της ΚΟΕ και αργότερα του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ συμμετείχε και στήριζε και τοπικά κινήματα. Η Μαρία μαζί με τον αδελφό της Σταύρο συμμετείχαν στην ίδρυση της παράταξης Κίνημα στην Πόλη του Ζωγράφου.[8]
Σταδιοδρομία–δραστηριότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από το 1993 εργάστηκε ως αρχαιολόγος στην ΚΑ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και στη συνέχεια στην Α' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Αθηνών). Το 2006 τοποθετήθηκε[2] ως μόνιμη αρχαιολόγος στην ΙΑ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Εύβοιας, νυν Εφορεία Αρχαιοτήτων Εύβοιας, όπου υπηρέτησε μέχρι τον Οκτώβριο του 2014. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε προϊσταμένη στο «Τμήμα Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιολογικών Χώρων, Μνημείων, Αρχαιογνωστικής Έρευνας και Μουσείων» της Εφορείας Αρχαιοτήτων Βοιωτίας.
Ανασκαφικό έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ως το πιο σημαντικό ανασκαφικό της έργο, θεωρείται η ανακάλυψη μέρους τους τείχους της αρχαίας Χαλκίδας (2012—2014) [9] και του νεκροταφείου της 3ης χιλιετίας στα Νέα Στύρα (2009—2013).
2009—2013: Ανασκαφές στα Νέα Στύρα της Εύβοιας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ανακάλυψη των μνημειακών τάφων στα Νέα Στύρα της Εύβοιας, οδήγησε σε μια σειρά ανακοινώσεων,[10][11] καθιστώντας σαφές ότι η θέση αποτελεί ένα σημαντικό κέντρο της Πρώιμης Χαλκοκρατίας στην Εύβοια.[10][12] Στις 26 Μαΐου 2015 παρουσίασε σε διάλεξη στην Αρχαιολογική Εταιρεία τα κυκλαδικά ειδώλια από την ανασκαφική έρευνα στα Νέα Στύρα. Η διάλεξη περιλαμβανόταν σε Συνέδριο με θέμα τις νεότερες έρευνες για τα κυκλαδικά ειδώλια.[2]
2012—2015: Ανασκαφές στην Πλακαρή Καρύστου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από το 2012 υπήρξε συνδιευθύντρια[13][14] της ανασκαφικής έρευνας[15][16] στην Πλακαρή της Καρύστου σε συνεργασία[17][18] με το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο (Vrije Universiteit, Πανεπιστήμιο Vu) του Άμστερνταμ.[2]
Συμβολή στη λειτουργία μουσείων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας της στην ΙΑ΄ ΕΠΚΑ, στην οποία είχε, ως περιοχή ευθύνης της, αρχικά την Καρυστία και από τα τέλη του 2011 τη Χαλκίδα και τη Σκύρο, υπήρξε υπεύθυνη για τη λειτουργία τεσσάρων μουσείων:[19]
- Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας,
- Αρχαιολογικό Μουσείο Ερέτριας,
- Αρχαιολογικό Μουσείο Καρύστου και
- Αρχαιολογικό Μουσείο Σκύρου.
Μερίμνησε επίσης, για την κήρυξη και ανα-οριοθέτηση αρχαιολογικών χώρων στην Καρυστία και τη Χαλκίδα.
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Συμμετείχε σε διάφορα διεθνή επιστημονικά συνέδρια, με ανακοινώσεις, εκ των οποίων κάποιες αφορούσαν στα πήλινα προσωπεία από το Ιερό της Άρτεμης Ορθείας της Σπάρτης και άλλες σε ευρήματα από διάφορες σωστικές ανασκαφές:
- «“Διαβάσεις”» μέσω των πήλινων προσωπείων του ιερού της Άρτεμης Ορθείας στη Σπάρτη, στο 3ο Διεθνές Συνέδριο Θρησκευτικά τοπία της Πελοποννήσου από τους Προϊστορικούς έως τους Μεταβυζαντινούς χρόνους, Σπάρτη 30.3- 1.4.2012.
- «Οικιακή λατρεία στην ύστερη ελληνιστική Σάμο», στο Α. Γιαννικούρη (επιμ.) Κοροπλαστική και μικροτεχνία στον αιγαιακό χώρο από τους γεωμετρικούς χρόνους έως και τη ρωμαϊκή περίοδο, Διεθνές Συνέδριο στη μνήμη της Ηούς Ζερβουδάκη, Αθήνα 2014, 247-260.
- «Η τοπογραφία της αρχαίας Χαλκίδας υπό το πρίσμα της πρόσφατης έρευνας», στο Στ. Οικονόμου (επιμ.) Αρχαιολογικές Συμβολές, Τόμος Γ: Βοιωτία και Εύβοια, Εφορείες Αρχαιοτήτων Βοιωτίας και Εύβοιας. Αθήνα, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 2015, 209-220.
- Νέα στοιχεία για τις σχέσεις Αττικής και Εύβοιας κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, μέσα από τα δεδομένα του Πρωτοελλαδικού νεκροταφείου στα Νέα Στύρα Εύβοιας[νεκρός σύνδεσμος], στο Διεθνές Συνέδριο με θέμα: «H Προϊστορία της Αθήνας και της Αττικής», Αθήνα, 27-31 Μαΐου 2015.[12]
Την τελευταία τριετία (2012—2015) πριν τον θάνατό της, είχε αναλάβει τη συγγραφή των κειμένων παρουσίασης των αρχαιολογικών ευρημάτων από την Εύβοια, για εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως:
- «Πριγκίπισσες της Μεσογείου στην αυγή της Ιστορίας», (Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 2012-2013) και
- «Assyria to Iberia at the Dawn of the Classical Age», (Metropolitan Museum of Art, New York, 2014).[20]
Παραπομπές-σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 177464868.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Μνήμη Μαρίας Κοσμά Αρχειοθετήθηκε 2016-03-21 στο Wayback Machine., στην ιστοσελίδα του Προγράμματος Αρχαιολογικής Ανασκαφής στην Πλακαρή, Κάρυστος (Archaeological site of Plakari, Karystos, Greece).
- ↑ Μεταπτυχιακά Διπλώματα Ειδίκευσης στον Αρχαίο Μεσογειακό Κόσμο: α/α 105: Κοσμά Μαρία, "Πήλινα τελετουργικά προσωπεία. Μια προσπάθεια ερμηνευτικής προσέγγισης Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine.", Ακαδημαϊκό Έτος Απονομής Τίτλου: 2009-2010, Υπεύθυνος Καθηγητής: Νικόλαος Σταμπολίδης.
- ↑ Πέθανε η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά σε ηλικία 45 ετών[νεκρός σύνδεσμος], 28 Ιουλίου 2015.
- ↑ Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων.
- ↑ Σε ηλικία 45 ετών - Πέθανε η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά, 27 Ιουλίου 2015.
- ↑ Έφυγε από τη ζωή η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά. 27/07/2015, άρθρο στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα.
- ↑ Έφυγε η σ. Μαρία Κοσμά, 29/06/2015.
- ↑ Μαρία Κοσμά, (Αρχαιολόγος ΙΑ’ ΕΠΚΑ) & Γιάννης Χαιρετάκης (Αρχαιολόγος ΚΣΤ’ ΕΠΚΑ),"Η οχύρωση της Χαλκίδας" Αρχειοθετήθηκε 2016-03-05 στο Wayback Machine., στο International Scientific Conference: "An Island between two Worlds: The Archaeology of Euboea from Prehistoric to Byzantine times" Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine., Eretria, July 12-14, 2013. Σελ. 17.
- ↑ 10,0 10,1 Νέα στοιχεία για τις σχέσεις Αττικής και Εύβοιας κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, μέσα από τα δεδομένα του Πρωτοελλαδικού νεκροταφείου στα Νέα Στύρα Εύβοιας[νεκρός σύνδεσμος], στο Διεθνές Συνέδριο με θέμα: «H Προϊστορία της Αθήνας και της Αττικής Αρχειοθετήθηκε 2016-04-22 στο Wayback Machine.», Αθήνα, 27-31 Μαΐου 2015.
- ↑ Η διάλεξη της Μαρίας Κοσμά[νεκρός σύνδεσμος], "Αιγεύς" - Εταιρεία Αιγαιακής Προϊστορίας, 20/10/2013.
- ↑ 12,0 12,1 «Πρόγραμμα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ Staff and specialists Αρχειοθετήθηκε 2016-01-25 στο Wayback Machine..
- ↑ Teams Αρχειοθετήθηκε 2016-01-25 στο Wayback Machine..
- ↑ Organization Αρχειοθετήθηκε 2016-01-24 στο Wayback Machine..
- ↑ Research history Αρχειοθετήθηκε 2016-01-24 στο Wayback Machine..
- ↑ Fieldwork projects Αρχειοθετήθηκε 2015-10-13 στο Wayback Machine..
- ↑ Karystos–Plakari, Euboia, Greece Αρχειοθετήθηκε 2015-10-13 στο Wayback Machine..
- ↑ Μαρία Κοσμά[νεκρός σύνδεσμος]. Το ενημερωτικό τεύχος Οκτωβρίου 2015, του Επιγραφικού & Νομισματικού Μουσείου Αθηνών, αφιερωμένο στη μνήμη της αρχαιολόγου Μαρίας Κοσμά.
- ↑ Joan Aruz, Sarah B. Graff, Yelena Rakic,"Assyria to Iberia at the Dawn of the Classical Age", Metropolitan Museum of Art, 2014, p. x-xi.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γενική & ενδεικτική βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μαρία Κοσμά, "Πήλινα ειδώλια από το οικόπεδο Μουσείου", στη Διημερίδα με θέμα: "Οι Αρχαιολόγοι μιλούν για τη Σάμο", σε συνεργασία με το Υπουργείο Αιγαίου και την ΚΑ´ Εφορεία Κλασσικών Αρχαιοτήτων, 22 - 23 Μαρτίου 1997.
- Kosma, M., "New Early Cycladic Figurine at Nea Styra", Mediterranean Archaeology and Archaeometry, Vol. 10, No. 3: 29-36, 2010.
- Kosma, M. "The Princess of Lefkandi" in Princesses of the Mediterranean in the Dawn of History, edited by N. Stampolidis with the collaboration of M. Giannopoulou, Athens 2012, p. 58-69.
- International Scientific Conference:"An Island between two Worlds: The Archaeology of Euboea from Prehistoric to Byzantine times" Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine., Eretria, July 12-14, 2013.
- Μαρία Κοσμά, (Αρχαιολόγος ΙΑ’ ΕΠΚΑ) & Γιάννης Χαιρετάκης (Αρχαιολόγος ΚΣΤ’ ΕΠΚΑ),"Η οχύρωση της Χαλκίδας" Αρχειοθετήθηκε 2016-03-05 στο Wayback Machine., στο International Scientific Conference:"An Island between two Worlds: The Archaeology of Euboea from Prehistoric to Byzantine times" Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine., Eretria, July 12-14, 2013. Σελ. 17.
- Μαρία Κοσμά, Νέα στοιχεία για τις σχέσεις Αττικής και Εύβοιας κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, μέσα από τα δεδομένα του Πρωτοελλαδικού νεκροταφείου στα Νέα Στύρα Εύβοιας[νεκρός σύνδεσμος], στο Διεθνές Συνέδριο με θέμα: «Η Προϊστορία της Αθήνας και της Αττικής», Αθήνα, 27-31 Μαΐου 2015.
- Το άρθρο: "Κάρυστος", από την ιστοσελίδα της Αρχαιολογικής Εταιρείας.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μνήμη Μαρίας Κοσμά Αρχειοθετήθηκε 2016-03-21 στο Wayback Machine., στην ιστοσελίδα του Προγράμματος Αρχαιολογικής Ανασκαφής στην Πλακαρή, Κάρυστος (Archaeological site of Plakari, Karystos, Greece).
- Fieldwork projects Αρχειοθετήθηκε 2015-10-13 στο Wayback Machine.
- Karystos–Plakari, Euboia, Greece Αρχειοθετήθηκε 2015-10-13 στο Wayback Machine.
- In Memoriam Maria Kosma (Nederlands Instituut Athene - N.I.A).
- Έφυγε από τη ζωή η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά. 27/07/2015, άρθρο στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα.
- Πέθανε η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά - Έχασε τη μάχη με τον καρκίνο, άρθρο στην εφημερίδα Το Βήμα, 27/07/2015.
- «Εσβησε» η μαχητική αρχαιολόγος, 27/7/2015, άρθρο στην εφημερίδα Έθνος.
- Πέθανε η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά, 27/07/2015.
- Σε ηλικία 45 ετών - Πέθανε η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά, 27 Ιουλίου 2015.
- Έφυγε η Μαρία Κοσμά[νεκρός σύνδεσμος], άρθρο στην εφημερίδα Η Αυγή, 26/07/2015.
- Πέθανε η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά, 27 Ιουλίου 2015, άρθρο στην εφημερίδα Ναυτεμπορική.
- Πέθανε η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά σε ηλικία 45 ετών[νεκρός σύνδεσμος], 28 Ιουλίου 2015.
- «Έφυγε» στα 45 της η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά[νεκρός σύνδεσμος].
- Έφυγε από τη ζωή η αρχαιολόγος Μαρία Κοσμά - Είχε ασχοληθεί με μελέτη ευρημάτων από το Ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος[νεκρός σύνδεσμος], 28 Ιουλίου 2015.
- Αντίο συντρόφισσα Μαρία, 25.07.2015.
- «Άνθρωποι και Μνημεία. Οι συστηματικές ανασκαφές στη Βοιωτία», 14 Οκτωβρίου 2015.
- «Άνθρωποι και μνημεία» στη μνήμη της αρχαιολόγου Μ. Κοσμά, στην ιστοσελίδα: "asopichos.gr - Η Πύλη του Ορχομενού", 19 Οκτωβρίου 2015.
- Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων.
- Μαρία Κοσμά[νεκρός σύνδεσμος]. Το ενημερωτικό τεύχος Οκτωβρίου 2015, του Επιγραφικού & Νομισματικού Μουσείου Αθηνών, αφιερωμένο στη μνήμη της αρχαιολόγου Μαρίας Κοσμά.