Μάρκος (σφετεριστής)
| Μάρκος (σφετεριστής) | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 4ος αιώνας |
| Θάνατος | 406 Ρωμαϊκή Βρετανία |
| Συνθήκες θανάτου | ανθρωποκτονία |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Ρωμαίος αυτοκράτορας |
Ο Μάρκος (λατιν.: Marcus)[1] (απεβ. το 406) ήταν Ρωμαίος σφετεριστής, που ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας το 406 στη Ρωμαϊκή Βρετανία. Σκοτώθηκε αργότερα την ίδια χρονιά σε μία επακόλουθη ανταρσία.
Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Μάρκος ήταν ένας υψηλόβαθμος στρατιωτικός στη Ρωμαϊκή Βρετανία, που ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας από τον στρατό εκεί κάποια στιγμή το 406, πιθανώς κατά τη διάρκεια τού καλοκαιριού.[2] Πιθανώς ένας από τους διοικητές τού στρατού στη Βρετανία (ο κόμης Βρετανίας (comes Britanniarum), ο κόμης των Σαξονικών Ακτών (comes Litoris Saxonici) ή ο δούκας Βρετανίας (dux Britanniarum) [3] μπορεί να ανέβηκε στην εξουσία ως αντίδραση στις αυξανόμενες επιδρομές από το εξωτερικό, σε μία εποχή που η Αυτοκρατορία απέσυρε τα στρατεύματά της από τις μακρινές της επαρχίες, όπως η Βρετανία, για να προστατεύσει την καρδιά της.
Ενώ ο ιστορικός Τζων Μπάγκνελ Μπιούρυ υπέθεσε ότι η εξέγερση των βρετανικών λεγεώνων το 406 είχε ως στόχο κυρίως τον Στιλίχωνα,[4] τον μάγιστρο τού στρατού (magister militum) τού Αυτοκράτορα Ονώριου, οι αρχαίες πηγές (Ολυμπιόδωρος της Θήβας, Ζώσιμος και Ορόσιος) συνδέουν γενικά την εξέγερση με τις βαρβαρικές επιδρομές στη Γαλατία και την Ιταλία, και συγκεκριμένα τις φυλές των Βανδάλων και των Αλανών, που διέσχισαν τα σύνορα τού Ρήνου, τις οποίες ο Πρόσπερος της Ακουιτανίας χρονολόγησε στις 31 Δεκεμβρίου 406.[5] Επομένως, η συζήτηση για τους σύγχρονους ιστορικούς επικεντρώθηκε, στο αν αυτό το γεγονός ήταν το έναυσμα για την εξέγερση. Ιστορικοί όπως ο N.Χ. Μπέυνς[6] και ο M. Kουλικόφσκι[7] υποστηρίζουν ότι η εξέγερση πυροδοτήθηκε από τη διάσχιση του Ρήνου, η οποία θα πρέπει επομένως να χρονολογηθεί στις 31 Δεκεμβρίου 405. Ωστόσο, άλλοι, όπως ο Φ. Πάσουντ[8] και ο Άντονι Μπίρλεϊ[9] υποστηρίζουν ότι η ημερομηνία τού Πρόσπερ είναι ακριβής και ότι τα γεγονότα στη Γαλατία που πυροδότησαν την εξέγερση, σχετίζονται με τους βαρβάρους που εισήλθαν στη Γαλατία από την Ιταλία, πιθανώς ένα μέρος τού στρατού τού Ραδαγαίσου, ο οποίος εισέβαλε στην Ιταλία το 405/6.[10]
Όποια και αν είναι η αφορμή για την εξέγερση, το μόνο που είναι γνωστό για τη σύντομη βασιλεία τού Μάρκου είναι ότι δεν άρεσε στον στρατό, έτσι σύντομα σκοτώθηκε από αυτούς και αντικαταστάθηκε από έναν άλλο βραχύβιο σφετεριστή, τον Γρατιανό.[11] Το τέλος τού Μάρκου συνέβη γύρω στον Οκτώβριο του 406.[12] Ο Γρατιανός σκοτώθηκε με τη σειρά του από τα στρατεύματα στις αρχές του 407 και αντικαταστάθηκε από τον Φλ. Κλ. Κωνσταντίνο.
Στο ψευδοϊστορικό του έργο, το Ιστορία τού Βασιλείου της Βρετανίας, ο Τζέφρεϊ του Μονμάουθ λέει για έναν Gracianus Municeps, που παίρνει τον θρόνο της Βρετανίας από τον βασιλιά Διονότο.[13] είναι πιθανό ότι στήριξε αυτούς τους χαρακτήρες στους ιστορικούς Γρατιάνο και Μάρκο.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Jones, pg. 719
- ↑ Zosimus, 6:2:1; Birley, pg. 458
- ↑ Birley, pg. 457
- ↑ Bury, pg. 138
- ↑ Birley, pp. 456-459
- ↑ Baynes, N. H., Journal of Roman Studies, 12 (1922), pp. 417ff
- ↑ Kulikowski, M, Brittania, 31 (2000), pp. 326ff
- ↑ Paschoud, F., Zosime, Histoire Nouvelle, i2. Livres I et II (2nd edn., 2000), iii. 2 n. 115, 20ff. n. 119, 28ff
- ↑ Birley, pp. 457-459
- ↑ Birley, pp. 458-459
- ↑ Zosimus, 6:2:1
- ↑ Birley, pg. 458
- ↑ Monmouth, Historia Regum Britanniae, 6:1
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρωταρχικές πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Zώσιμος, "Ιστορία Νέα", Βιβλίο 6 Historia Nova
Δευτερεύουσες πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Birley, Anthony R., The Roman Government of Britain, Oxford University Press, 2005, (ISBN 0-19-925237-8)
- Jones, Arnold Hugh Martin, John Robert Martindale, John Morris, The Prosopography of the Later Roman Empire, τόμος 2, Cambridge University Press, 1992, (ISBN 0-521-20159-4)
- Bury, JB, A History of the Later Roman Empire from Arcadius to Irene, Vol. Ι (1889)