Λι Πο
| Λι Πο | |
|---|---|
 | |
| Όνομα | Λι Πο |
| Γέννηση | 701 Σούι-Γε, Δυναστεία Τανγκ |
| Θάνατος | 762 (61 ετών) Ντανγκτού, Κίνα |
| Επάγγελμα/ ιδιότητες | ποιητής[1], στιχουργός, καλλιγράφος και συγγραφέας |
| Εθνικότητα | Κινεζική |
| Υπηκοότητα | Δυναστεία Τανγκ |
| Είδη | Ποίηση |
| Αξιοσημείωτα έργα | d:Q10842233, Quiet Night Thought, Mountain Q&A, Bringing in the Wine, A Farewell to Meng Haoran on his Way to Yangzhou, A Farewell to a Friend, Departing from Baidi in the Morning και d:Q17367385 |
| Τέκνα | Li Boqin[2] |
 Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα | |
| δεδομένα () | |
Το ονοματεπώνυμο Λι Πο είναι ένα Κινεζικό ονοματεπώνυμο, και το επίθετο τίθεται μπροστά.
Ο Λι Πο ή Λι Πάι ή Λι Μπάι (李白 Lǐ Bái, 701[3] – 762) ήταν Κινέζος ποιητής, αναγνωρισμένος ως μία ιδιοφυής και ρομαντική προσωπικότητα που εξύψωσε παραδοσιακές ποιητικές φόρμες. Αυτός και ο φίλος του, Του Φου (712-770), ήταν οι δύο πιο εξέχουσες προσωπικότητες στην άνθηση της κινεζικής ποίησης κατά τη δυναστεία των Τανγκ που συχνά αποκαλείται "η Χρυσή Εποχή της Κίνας". Είναι γνωστός και με το παρωνύμιο «Εξόριστος Αθάνατος» (天上谪仙人 tiān shàng zhé xiān rén), το οποίον τού έδωσε ο ποιητής Χε Τζι Τζανγκ (贺知章 Hè Zhī Zhāng) όταν τον συνάντησε. Το έργο του Λι Μπάι ανήκει χρονικά στην περίοδο της δυναστείας των Τανγκ (618-907), κατά την οποία παρατηρήθηκε σημαντική άνθιση στη λογοτεχνία και στις τέχνες. Γνωστός για την αγάπη του στο κρασί, την οποία αποτύπωσε στους στίχους του, ο Λι Πο χαρακτηρίζεται επίσης για την προωθημένη φαντασία του.
Ο ίδιος θεωρούσε πως καταγόταν από αυτοκρατορική οικογένεια. Κάποιοι θρύλοι αναφέρουν πως είχε τουρκική καταγωγή, πιθανώς από τη μητέρα του.[4][5] Σε αντίθεση με άλλους σύγχρονους ποιητές, ο Λι Πο δεν επιδίωξε ποτέ να συμμετάσχει . Αντίθετα, προσπάθησε να ενταχθεί στις τάξεις των κρατικών αξιωματούχων ακολουθώντας ένα άλλο σύστημα, το οποίον έτρεχε παράλληλα προς αυτό των εξετάσεων: τις συστάσεις. Για τον λόγο αυτό, ταξίδεψε αρκετά προκειμένου να κάνει γνωριμίες με σημαντικούς ποιητές και ισχυρούς πολιτικούς, οι οποίοι θα μπορούσαν να τού χορηγήσουν πολύτιμες συστατικές επιστολές. Διάφορες επιστολές, με τις οποίες αυτοσυστήνεται και ζητά στήριξη, έχουν επιβιώσει. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι άλλοι ποιητές συνήθως υποβάθμιζαν τον εαυτό τους στις επιστολές τους, ενώ ο Λι Πο αντίθετα έχει ένα ύφος αρκετά τολμηρό. Ένα από τα μέσα του για να προσεγγίσει το παλάτι ήταν και η μαθητεία δίπλα σε ταοϊστές ερημίτες -στην εποχή του υπήρχε μάλιστα μία σκωπτική παροιμία η οποία έλεγε ότι το βουνό της απομόνωσης είναι παράκαμψη για την εξουσία.[6]
Το 724 ταξίδεψε στην ανατολική Κίνα όπου παντρεύτηκε και έζησε στην Ανλού (σήμερα στην επαρχία Χουμπέι). Η γυναίκα που παντρεύθηκε ήταν εγγονή ενός άλλοτε υψηλού αξιωματούχου. Πιθανώς μετά το θάνατο της γυναίκας του, περίπου το 730, περιπλανήθηκε για μεγάλο διάστημα, σύμφωνα με αναφορές ως περιπλανώμενος «ιππότης τιμωρός» της αδικίας, αλλά και ως Ταοϊστής ερημίτης.
Στην πρωτεύουσα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ήδη φημισμένος ως ποιητής, θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως προσδοκούσε μία θέση στην αυλή του αυτοκράτορα, όταν το 742 έφθασε στην πρωτεύουσα Τσανγκάν. Το Παλαιό Βιβλίο των Τανγκ, ένα ιστοριογραφικό έργο της εποχής, αναφέρει ότι ο Λι Πο κλήθηκε στην πρωτεύουσα από τον ίδιο τον αυτοκράτορα μετά από σύσταση του μοναχού Γου Γιούν (吴筠 Wú Yún), με τον οποίον ο Λι Πο είχε περάσει ένα διάστημα ως ασκητής.[7] Έτσι, ξεκίνησε μία μάλλον όψιμη καριέρα στην Ακαδημία Χαν Λιν, την οποία είχε ιδρύσει ο αυτοκράτορας Σιουάν-τσονγκ σχετικά πρόσφατα. Το φθινόπωρο του 744, για αδιευκρίνιστους λόγους, φαίνεται πως εγκατέλειψε τη θέση του και ξεκίνησε εκ νέου τις περιπλανήσεις. Οι αυλικοί ιστοριογράφοι αποδίδουν αυτήν την ενέργεια στο Επεισόδιο μέθης του Λι Πο, αλλά τα αίτια πρέπει να είναι βαθύτερα.
Κατά την εξέγερση του Αν Λουσάν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το έτος 755 ξέσπασε μία φοβερή επανάσταση η οποία συντάραξε την Κίνα. Το 756 ο Λι Πο τιμήθηκε ανεπίσημα με τη συμμετοχή του στη στρατιωτική αποστολή του πρίγκηπα Λιν （璘 lίn), άλλως γνωστού και ως Γιόνγκ Γουάνγκ (永王 yǒng wáng). Ωστόσο, μετά την παραίτηση του Σιουάν-τσονγκ από τον θρόνο υπέρ του γιού του, Σου-τσονγκ, ο πρίγκηπας Λιν κινήθηκε ενάντια στον νέο αυτοκράτορα και αδερφό του και προσπάθησε να σφετερισθεί τον θρόνο. Ο Λι Πο είχε καταφύγει σε ένα βουνό, στο οποίον γνώρισε τον πρίγκηπα σε έναν στρατιωτικό ελιγμό. Ο Λιν στράφηκε στον ταλαντούχο Λι Πο για πολιτικές συμβουλές, αλλά εν τέλει ηττήθηκε. Έτσι, στο δεύτερο έτος της εξέγερσης του Αν Λουσάν, ο Λιν εκτελέσθηκε με την κατηγορία της προδοσίας. Ο Λι Πο προσπάθησε να διαφύγει την σύλληψη, αλλά δεν τα κατάφερε. Για την γνωριμία του με τον εξεγερμένο πρίγκηπα, ο Λι Πο επίσης καταδικάσθηκε σε θάνατο, αλλά η ποινή μετατράπηκε σε φυλάκιση μετά από παρέμβαση ενός ισχυρού φίλου του. Έτσι, ο Λι Πο φυλακίστηκε.[8] Το 758 του χορηγήθηκε αμνηστία και επέστρεψε στην ανατολική Κίνα.
Θάνατος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με ένα δημοφιλή θρύλο πνίγηκε όταν, μεθυσμένος στη βάρκα του, επιχείρησε να πιάσει τον αντικατοπτρισμό του φεγγαριού στο νερό.
Ωστόσο, τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά. Κατά το τελευταίο διάστημα της ζωής του, είχε πάει στην Ντανγκ Του (当涂) της περιφέρειας Σιουάν-τσενγκ (宣城) για να επισκεφθεί έναν συγγενή του, ονόματι Λι Γιάνγκ-μπινγκ, ο οποίος ήταν τοπικός αξιωματούχος εκεί. Πέθανε εκεί το έτος 762. Ο Λι Γιαάνγκ-μπινγκ είναι ένας από αυτούς οι οποίοι κατάρτισαν τα άπαντα του έργου του.
Οι αυλικοί ιστορικοί, στο Παλαιό Βιβλίο των Τανγκ, τού προσάπτουν ότι πέθανε από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ (醉死 zuὶ sῐ). Και αυτή η διατύπωση, όμως, είναι αρκετά σκοτεινή, καθώς δεν εξηγεί εάν ο μεγάλος ποιητής πέθανε από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ εντός μίας νύχτας, ή αν μάλλον πέθανε λόγω χρόνιας κατανάλωσης που έφθειρε την υγεία του. [7]
Το κρασί στην ποίησή του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η λέξη κρασί στην ποίηση των Τανγκ ίσως δεν σημαίνει αναγκαστικά το κρασί από σταφύλια. Το ιδεόγραμμα 酒 (jiǔ) σημαίνει ευρύτερα το αλκοόλ. Το κρασί είναι ένα αρκετά αγαπημένο θέμα της ποίησης των Τανγκ, αν και στην συνείδηση των Κινέζων κανένας δεν συνδέθηκε στενότερα με το κρασί από τον Λη Μπάι.
Ο ίδιος ο Λη Μπάι δεν κρύβει το γεγονός ότι ήταν παθιασμένος πότης. Πολλοί στίχοι του περιστρέφονται γύρω από το κρασί. Ένα χαρακτηριστικό ποίημά του είναι το πρώτο μέρος του τετράπτυχου Πίνοντας μόνος κάτω απ' το φεγγάρι (月下独酌四首 yuè xià dú zhuó sì shǒu). Εδώ το πρώτο μέρος:
Μες στα λουλούδια ένα πιθαράκι με κρασί
ήπια μονάχος δίχως παρέα κανενός αγαπημένου.
Σηκώνω το κουπάκι, καλώ την φωτεινή Σελήνη
να φέρει και τον ίσκιο μου να γίνουμε πιά τρεις.
Μα η Σελήνη δεν έφτανε να πιεί κι αυτή,
και η σκιά απλώς ακολουθούσε το δικό μου σώμα.
Αλλά μαζί με την Σελήνη και με την σκιά
έκανα παρέα κι έφτασα για λίγο στην άνοιξη.
Τραγούδησα και η Σελήνη έκανε μιά στροφή
χόρεψα και η σκιά άναρχα τρεμποπαίζει.
Όσο ακόμα ήμουν νηφάλιος, ήμασταν αχώριστοι.
Αφού μπήκα στην μέθη χωρίσθηκε καθένας.
Χωρίς αισθήματα ύστερα πήρε καθείς τον δρόμο του
κι ορίσαμε πάλι ν' ανταμώσουμε πάνω στ' αστέρια.
Μτφ.: Κωνσταντίνος Γ. Πολύμερος[9]
Ωστόσο, η σχέση του Λη Μπάι με το κρασί είχε και παθολογικές διαστάσεις. Το Παλαιό Βιβλίο των Τανγκ τού επιρρίπτει ότι σύχναζε στις ταβέρνες και συχνά εντοπιζόταν σε κατάσταση μέθης. Αυτό δυσχέρανε αρκετά την ακαδημαϊκή πορεία του στην Τσανγκάν, και ίσως είναι ένας από τους λόγους, αν και όχι ο κύριος, που εγκατέλειψε τελικά την πρωτεύουσα.
Δείτε ακόμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Επεισόδιο μέθης του Λι Πο
Του Φου
Δυναστεία Τανγκ
Τανγκ Σιουάν-τσονγκ
Ακαδημία Χαν Λιν
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ The Fine Art Archive. 16721. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021.
- ↑ (πολλαπλές γλώσσες) Geni.com.
- ↑ Tony Barnstone & Chou Ping, The Anchor Book of Chinese Poetry: From Ancient to Contemporary, The Full 3000-Year Tradition, σελ. 116, Random House LLC (2010) ISBN 9780307481474
- ↑ «Li Bai (701-762)». Whittier College. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2012.
- ↑ «Biography of Li Bai». Guo Wenjing’s Opera. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2012.
- ↑ Mair, Victor H. (1984). «Li Po’s Letters in Pursuit of Political Patronage.». Harvard Journal of Asiatic Studies 44 (1): 123-153. https://archive.org/details/sim_harvard-journal-of-asiatic-studies_1984-06_44_1/page/122. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2025.
- 1 2 ctext., org. «旧唐书». Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2025.
- ↑ ctext., org. «唐才子传·卷二·20». Βιογραφίες των Ταλαντούχων της Δυναστείας Τανγκ. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2025.
- ↑ Πολύμερος, Κωνσταντίνος (2024). Ποίηση δυναστείας Τανγκ: Εικόνες της ζωής των ανθρώπων. Λαμία: Λίγγα Γαία. σελίδες 13–14. ISBN 978-618-85027-4-1.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- "Li Bai." Encyclopædia Britannica. 2009. Encyclopædia Britannica Online. 19 Sep. 2009.
- Bai Li, Hinton David. The selected poems of Li Po, New Directions Publishing, 1996
- Ο Λι Πο απεικονίζεται στο Wu Shuang Pu του Jin Gu Liang (譜 譜, μια λίστα ασύγκριτων ηρώων).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Wikisource, μεταφράσεις ποιημάτων του στην αγγλική γλώσσα