Κυνοδρομία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αρκετά γκρεϊχάουντ πριν από έναν αγώνα.

Η κυνοδρομία (αγγλικά: Greyhound racing‎‎) είναι οργανωμένο, ανταγωνιστικό άθλημα στο οποίο οι σκύλοι ράτσας γκρεϊχάουντ αγωνίζονται γύρω από μια πίστα. Υπάρχουν δύο μορφές κυνοδρομιών, οι αγώνες πίστας (συνήθως γύρω από μια οβάλ πίστα) και οι αγώνες δρόμου, με τους τελευταίους να είναι πλέον απαγορευμένοι στις περισσότερες χώρες. [1] Οι αγώνες στίβου χρησιμοποιούν ένα τεχνητό δέλεαρ[2] που τρέχει μπροστά από τους σκύλους σε μια ράγα μέχρι αυτοί να περάσουν τη γραμμή τερματισμού. Όπως συμβαίνει με τις ιπποδρομίες, οι κυνοδρομίες συχνά επιτρέπουν στο κοινό να στοιχηματίσει στο αποτέλεσμα.

Σε πολλές χώρες, οι κυνοδρομίες είναι καθαρά ερασιτεχνικές και αποκλειστικά για απόλαυση. Σε άλλες χώρες, ιδιαίτερα στην Αυστραλία, την Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι κυνοδρομίες είναι παρόμοιες με τις ιπποδρομίες καθώς αποτελούν μέρος της βιομηχανίας τυχερών παιχνιδιών.

Ομάδες για τα δικαιώματα των ζώων και την καλή διαβίωση των ζώων [3] ασκούν κριτική στην ευημερία των σκύλων στην εμπορική βιομηχανία αγώνων για πολλά χρόνια, γεγονός που έχει συμβάλει στις μεταρρυθμίσεις των βιομηχανιών τα τελευταία χρόνια. Ένα κίνημα υιοθεσίας λαγωνικών με επικεφαλής ιδιοκτήτες έχει προκύψει για να βοηθήσει τους συνταξιούχους αγωνιστικούς σκύλους να βρουν οικίες ως κατοικίδια, με εκτιμώμενο ποσοστό υιοθεσίας άνω του 95% στις Ηνωμένες Πολιτείες. [4]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λαγωνικό κατά τη διάρκεια ενός αγώνα.

Οι μοντέρνες κυνοδρομίες έχουν τις ρίζες τους στις κούρσες. [5] Η πρώτη καταγεγραμμένη προσπάθεια αγώνα λαγωνικών σε ευθεία πίστα έγινε δίπλα στη δεξαμενή της Ουαλικής Άρπας, στο Χέντον της Αγγλίας, το 1876, αλλά αυτό το πείραμα δεν εξελίχθηκε. Η βιομηχανία αναδύθηκε στην αναγνωρίσιμη μοντέρνα της μορφή, με κυκλικές ή οβάλ διαδρομές, με την εφεύρεση του μηχανικού ή τεχνητού λαγού το 1912 από έναν Αμερικανό, τον Οουεν Πάτρικ Σμιθ, ο οποίος είχε αλτρουιστικούς στόχους για τη βιομηχανία να σταματήσει τη θανάτωση των κουνελιών και να δει "κυνοδρομίες όπως βλέπουμε τις ιπποδρομίες". [6] Το 1919, ο Σμιθ άνοιξε την πρώτη επαγγελματική πίστα αγώνων σκύλων με κερκίδες στο Εμέρβιλλ της Καλιφόρνια. [7] Η αρένα Εμέρβιλλ γκρεμίστηκε τον Φεβρουάριο του 1920 για να ανοίξει ο δρόμος για την κατασκευή μιας σύγχρονης πίστας με τη χρήση του μηχανικού δολώματος, που περιγράφεται στον Τύπο ως «αυτόματο κουνέλι». [8] Ο πρώτος αγώνας στο νέο πάρκο έγινε το Σάββατο 29 Μαΐου 1920. [9]

Η οβάλ πίστα και ο μηχανικός λαγός εισήχθησαν στη Βρετανία, το 1926, από έναν άλλο Αμερικανό, τον Τσαρλς Μουν, σε συνεργασία με τον Ταγματάρχη Λάιν-Ντίξσον, ο οποίος ήταν βασικός παράγοντας στην διαδρομή. Ωστόσο, η εύρεση άλλων υποστηρικτών αποδείχθηκε μάλλον δύσκολη και με τη Γενική Απεργία του 1926 να πλησιάζει, οι δύο άντρες έψαξαν τη χώρα σε μια προσπάθεια να βρουν άλλους που θα τους συμμετείχαν. Τελικά συνάντησαν τον Ταξίαρχο Κρίτσλεϊ , ο οποίος τους σύστησε στον Σερ Γουίλιαμ Τζεντλ. [1] Μεταξύ τους συγκέντρωσαν 22.000 λίρες και, όπως η αμερικανική «International Greyhound Racing Association», ίδρυσαν την Greyhound Racing Association, πραγματοποιώντας τον πρώτο βρετανικό αγώνα στο στάδιο Belle Vue του Μάντσεστερ. Η βιομηχανία ήταν επιτυχής σε πόλεις και κωμοπόλεις σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο - μέχρι το τέλος του 1927, λειτουργούσαν σαράντα πίστες.

Σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λαγωνικά που τρέχουν σε μια στροφή από μια πίστα.

Οι εμπορικές κυνοδρομίες χαρακτηρίζονται από διάφορα κριτήρια (που ποικίλλουν ανάλογα με τη χώρα) και μπορεί να περιλαμβάνουν νόμιμο τζόγο, ύπαρξη ρυθμιστικής δομής, φυσική παρουσία ιπποδρομιών, αν το κράτος υποδοχής μοιράζεται σε οποιαδήποτε έσοδα από τον τζόγο, έσοδα που χρεώνονται από τοποθεσίες υποδοχής, η χρήση επαγγελματικών ρείθρων αγώνων, ο αριθμός των σκύλων που συμμετέχουν σε αγώνες, η ύπαρξη επίσημου κώδικα αγώνων και η συμμετοχή σε ομοσπονδία κυνοδρομιών ή εμπορική ένωση. [10]

Εκτός από τις επτά χώρες όπου υπάρχουν εμπορικές κυνοδρομίες, σε τουλάχιστον είκοσι μία χώρες πραγματοποιούνται αγώνες σκύλων, αλλά δεν έχουν φτάσει ακόμη σε εμπορικό στάδιο. [11]

Υγεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιατρική περίθαλψη ενός αγωνιστικού λαγωνικού είναι κατά κύριο λόγο ευθύνη του εκπαιδευτή κατά τη διάρκεια της προπόνησης. Όλες οι πίστες στο Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να έχουν κτηνίατρο και εγκαταστάσεις κτηνιάτρων στο χώρο κατά τη διάρκεια των αγώνων. [12] Τα λαγωνικά απαιτούν μικροτσίπ, ετήσιους εμβολιασμούς κατά της λοιμώδους νόσου, της λοιμώδους ηπατίτιδας των σκύλων, του παρβοϊού, της λεπτοσπείρωσης και εμβολιασμού για την ελαχιστοποίηση των εστιών ασθενειών όπως ο βήχας. [13] Όλα τα λαγωνικά στο Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να περάσουν από κτηνιατρική επιθεώρηση πριν από τον αγώνα προτού τους επιτραπεί να λάβουν μέρος σε αυτόν τον αγώνα. [14]

Η βιομηχανία αγώνων (σε αρκετές χώρες) εργάζεται ενεργά για να αποτρέψει την εξάπλωση κρουσμάτων ντόπινγκ . Γίνονται προσπάθειες να ανακτηθούν δείγματα ούρων από όλα τα λαγωνικά σε έναν αγώνα, όχι μόνο από τους νικητές. Τα λαγωνικά από τα οποία δεν μπορούν να ληφθούν δείγματα για συγκεκριμένο αριθμό διαδοχικών κυνοδρομιών υπόκεινται σε αποκλεισμό από την πίστα σε ορισμένες χώρες. Οι παραβάτες υπόκεινται σε ποινικές κυρώσεις και απώλεια των αδειών αγώνων από κρατικές επιτροπές τυχερών παιχνιδιών και σε μόνιμη απαγόρευση από την Εθνική Ένωση Κυνοδρομιών. Ο εκπαιδευτής του λαγωνικού είναι ανά πάσα στιγμή ο «απόλυτος ασφαλιστής» της κατάστασης του ζώου. Ο εκπαιδευτής είναι υπεύθυνος για κάθε θετικό τεστ, ανεξάρτητα από το πώς η απαγορευμένη ουσία έχει εισέλθει στο σύστημα του λαγωνικού. [13]

Μια σειρά από ερευνητικές εργασίες έχουν δείξει ότι η βιομηχανία των κυνοδρομιών έπαιξε σημαντικό ρόλο στην άνοδο των ανθεκτικών στα φάρμακα αγκυλόστομων. Οι φάρμες λαγωνικών έτειναν να θεραπεύουν τα λαγωνικά με αποπαρασιτώσεις ακόμη και όταν οι σκύλοι δεν είχαν ενεργή μόλυνση, επιτρέποντας έτσι στα σκουλήκια, τα οποία εκτίθενται συνεχώς σε φάρμακα, να αναπτύξουν ανοσία έναντι των φαρμάκων μεταξύ των επιζώντων σκουληκιών. Η άνοδος των ανθεκτικών στα φάρμακα αγκυλόστομων αποτελεί απειλή για τα κατοικίδια ζώα και τους ανθρώπους γενικότερα. [15]

Απόσυρση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικά, η καριέρα ενός λαγωνικού θα τελειώσει μεταξύ τεσσάρων και έξι ετών – αφού ο σκύλος δεν μπορεί πλέον να αγωνιστεί, ή ενδεχομένως όταν δεν είναι πλέον ανταγωνιστικός. Τα καλύτερα σκυλιά διατηρούνται για αναπαραγωγή και υπάρχουν ομάδες υιοθεσίας που σχετίζονται με τη βιομηχανία και ομάδες διάσωσης που εργάζονται για να αποκτήσουν συνταξιούχους αγωνιστικά λαγωνικά και να τα τοποθετήσουν ως κατοικίδια. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Greyhound Board of Great Britain (GBGB) εισήγαγε μέτρα για τον εντοπισμό του τόπου διαμονής των λαγωνικών αγώνων αφού αποσυρθούν από τους αγώνες και από το 2017 τα αρχεία είναι διαθέσιμα στο κοινό. [16]

Αρκετοί οργανισμοί, όπως η British Greyhounds Retired Database, η Greyhound Rescue West of England, η Birmingham Greyhound Protection, η GAGAH, Adopt-a-Greyhound and Greyhound Pets of America, και το Greyhound Trust προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι θα υιοθετηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι σκύλοι . Ορισμένες από αυτές τις ομάδες υποστηρίζουν επίσης την καλύτερη μεταχείριση των σκύλων ενώ βρίσκονται στην πίστα ή/και στο τέλος του αγώνα για κέρδος. Τα τελευταία χρόνια η βιομηχανία αγώνων έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στη θέσπιση προγραμμάτων για την υιοθέτηση συνταξιούχων δρομέων. [12] Εκτός από την ενεργή συνεργασία με ιδιωτικές ομάδες υιοθεσίας σε όλη τη χώρα, πολλές πίστες αγώνων έχουν δημιουργήσει τα δικά τους προγράμματα υιοθεσίας σε διάφορες πίστες. [12]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Genders, Roy (1981). the Encyclopaedia of Greyhound Racing. Pelham Books Ltd. ISBN 0-7207-1106-1. 
  2. «American Greyhound Council – Frequently Asked Questions About Greyhound Pets». agcouncil.com. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2016. 
  3. «What are the animal welfare issues associated with greyhound racing in Australia? - RSPCA Australia knowledgebase». kb.rspca.org.au. 
  4. «American Greyhound Council – Adoption Programs». agcouncil.com. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2016. 
  5. "dog racing." Encyclopædia Britannica, Online Library Edition, Encyclopædia Britannica, Inc., 2012. Web. 5 Feb. 2012
  6. «Greyhound Knowledge Forum». www.greyhound-data.com. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2019. 
  7. Jane Alexiadis, What's it Worth? Greyhound collection sale to benefit charity, San Jose Mercury News (23 December 2011).
  8. "Emeryville Arena Being Torn Down; Lumber Used To Build Coursing Park— Automatic Rabbit Electrically Controlled Brings Ancient Sport Back Within Law", Oakland Tribune, February 13, 1920, p18
  9. "Emeryville Coursing Park Opens Saturday", Oakland Tribune, May 27, 1920, p18
  10. «Once One of America's Favorite Pastimes, Greyhound Racing Eats Dust». www.pewtrusts.org. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2019. 
  11. «Greyhound Racing Around the World | GREY2K USA Worldwide». grey2kusa.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2019. 
  12. 12,0 12,1 12,2 «Welfare». Greyhound Board of Great Britain. 
  13. 13,0 13,1 «Answers to Commonly Asked Questions». Greyhound Protection League Official. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2012. 
  14. «Rule 113 part iii». Greyhound Board of Great Britain. 
  15. Paridon, Bradley van (2023). «How Greyhound Racing Drove the Evolution of a Superparasite». Scientific American (στα Αγγλικά). 
  16. «Welfare & Retirement». Greyhound Board of Great Britain.