Κρέουσα της Αθήνας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κρέουσα
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΞούθος[1]
ΣύντροφοςΑπόλλων
Ερμής
ΤέκναΊωνας[1]
Αχαιός[2]
Διομήδη
Κέφαλος
ΓονείςΕρεχθέας[1] και Πραξιθέα
ΑδέλφιαΧθονία
Ωρείθυια της Αθήνας
Πρόκρις
Ορνέας
Πάνδωρος
Πανδώρα
Πρωτογένεια
Μητίονας
Θέσπιος
Κέκροπας ο νεότερος

Στην ελληνική μυθολογία, η Κρέουσα της Αθήνας ήταν Αθηναία πριγκίπισσα.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κρέουσα ήταν η μικρότερη κόρη του Ερεχθέου, Βασιλιά της Αθήνας και της Πραξιθέας.[3] Ήταν η αδελφή των Πρωτογένειας, Πανδώρας, Πρόκριδου, Ωρείθυιας και Χθωνίας.[4] Ο Απολλόδωρος αναφέρει την Κρέουσα ως μητέρα του Αχαιού και του Ίωνα από τον σύζυγό της, Ξούθο.[5] Προφανώς είναι και η μητέρα της κόρης του Ξούθου, Διομήδη.[6]

Ωστόσο, σύμφωνα με το Ίων του Ευριπίδη, στο οποίο είναι εξέχων χαρακτήρας, η Κρέουσα ήταν μητέρα του Ίωνα από τον Απόλλωνα, καθώς ο Ξούθος ήταν στείρος, γι 'αυτό δέχτηκε τον Ίωνα ως γιο του. Η Κρέουσα αναφέρεται επίσης ως μητέρα του Ίωνα με τον Απόλλωνα από τον Στέφανο τον Βυζάντιο.[7] Ο Γάιος Ιούλιος Υγίνος ονομάζει την Κρέουσα μητέρα του Κέφαλου από τον Ερμή.[8]

Μυθολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κρέουσα γλίτωσε από τη μοίρα των αδελφών της επειδή ήταν βρέφος τη στιγμή που είχαν ορκιστεί να αυτοκτονήσουν εάν μία από αυτές πέθαινε.[9] Σύμφωνα με τη γενική παράδοση, η Κρέουσα έκανε τον Ιόν, τον Αχαιό και τον Δώρο από τον Ξούθο.

Αλλά στο έργο Ίων, η Κρέουσα έμεινε έγκυος από τον Απόλλωνα πολύ πριν από τον γάμο της με τον Ξούθο. Για να την προστατεύσει από τον θυμό του πατέρα της, ο Απόλλωνας χρησιμοποίησε τις δυνάμεις του για να κρατήσει κρυμμένη την εγκυμοσύνη της. Η Κρέουσα γέννησε το παιδί της χωρίς πόνο λόγω της επέμβασης του Απόλλωνα, αλλά άφησε το μωρό σε μια σπηλιά επειδή φοβόταν τη δυσαρέσκεια του πατέρα της. Ωστόσο, ο Απόλλωνας είχε ζητήσει από τον Ερμή να φέρει τον γιο του, τον Ίον, στο ναό του και να κανονίσει να ανατραφεί εκεί. Η Κρέουσα, που δεν το γνώριζε, επέστρεψε για να φέρει το παιδί αφού αισθάνθηκε ενοχές. Όταν δεν μπορούσε να βρει το παιδί, υπέθεσε ότι τα άγρια θηρία είχαν φάει το μωρό και επέστρεψε με θρήνο.

Χρόνια αργότερα, ο Ξούθος πήγε να συμβουλευτεί το μαντείο των Δελφών για το γάμο του με την Κρέουσα που είναι άτεκνη και εκεί συνάντησε τον Ιόν, που μεγάλωσε στο ναό του Απόλλωνα. Η προφητεία που δόθηκε από τον Απόλλωνα φάνηκε να υποδεικνύει τον Ιόν ως γιο του, οπότε ο Ξούθος αποφάσισε να υιοθετήσει τον νέο. Η Κρέουσα, αγνοώντας την υπογονιμότητα του συζύγου της, πίστευε ότι η γέννηση του Ιόν πρέπει να ήταν αποτέλεσμα της μοιχείας του Ξούθου στο παρελθόν και προσπάθησε να δηλητηριάσει τον νεαρό άνδρα, αλλά ο Ιόν ανακάλυψε εγκαίρως τη συνωμοσία της και την κυνηγούσε για να την σκοτώσει. Η Κρέουσα αναζήτησε καταφύγιο στο βωμό του Απόλλωνα και ζήτησε να μην τη σκοτώσει. Τελικά, λόγω της παρέμβασης της Πυθίας που είπε στον Ιόν ότι βρέθηκε εγκαταλελειμμένος και του έδωσε το καλάθι στο οποίο τον είχε βρει, η Κρέουσα συνειδητοποίησε ότι ο Ιόν ήταν ο γιος της από τον Απόλλωνα που είχε εγκαταλείψει, αφού ο Ιόν της περιέγραψε το περιεχόμενο του καλαθιού στο οποίο βρέθηκε ως μωρό. Στο τέλος του έργου, η Αθηνά υποσχέθηκε ότι η Κρέουσα και ο Ξούθος θα είχαν δύο γιους μαζί, τον Αχαιό και τον Δώρο. Στη συνέχεια, η θεά τους είπε να κρατήσουν όλα αυτά μυστικό από τον Ξούθο.[10]

Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο του 1754, «Κρέουσα, Βασίλισσα της Αθήνας» του Ουίλιαμ Ουάιτχεντ, δημιουργήθηκε στο Βασιλικό Θέατρο του Λονδίνου.

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Timothy Gantz: «Mythes de la Grèce archaïque» (Γαλλικά) Éditions Belin. Παρίσι. 2004. σελ. 1387. ISBN-13 978-2-7011-3067-5. ISBN-10 2-7011-3067-0.
  2. «Achaeus» (Ρωσικά)
  3. Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου, Βιβλιοθήκη 3.15.1
  4. Σούδα s.v. (Παρθένοι)
  5. Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου, Βιβλιοθήκη 1.7.3
  6. Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου, Βιβλιοθήκη 1.9.4
  7. Στέφανος ο Βυζάντιος s. v. Iōnia
  8. Γάιος Ιούλιος Υγίνος, Fabulae 160
  9. Ευριπίδης, Ιόν 277
  10. Ευριπίδης, Ιόν

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]