Η Κολοφώνα ήταν αρχαία πόλη της Ιωνίας, χτισμένη κοντά στις ακτές της Μικράς Ασίας, ανάμεσα στην Λέβεδο και την Έφεσο. Η πόλη χτίστηκε τον 11ο αιώνα π.Χ. από Ίωνες που προέρχονταν πιθανόν από την Αττική. Σύμφωνα με τον τον Στράβωνα οικιστής της πόλης ήταν ο Ανδραίμων, απόγονος του μυθικού βασιλιά της Αθήνας Κόδρου.[2] Στην επικράτεια της πόλης ανήκε και η πόλη Κλάρος η οποία θεωρούταν παλαιότερη με ιδρυτή τον ήρωα από την Κρήτη Ράκιο. Στην πόλη αυτή λειτουργούσε μαντείο και υπήρχε σημαντικό ιερό αφιερωμένο στον Απόλλωνα.[3][4]
Η Κολοφώνα ήταν μία από τις δώδεκα πόλεις του Κοινού των Ιώνων. Φαίνεται πως συμμετείχε και αυτή στον Μελιακό πόλεμο. Από την Κολοφώνα καταγόταν ο λυρικός ποιητής Μίμνερμος και ο φιλόσοφος Ξενοφάνης. Σήμερα στην θέση της Κολοφώνας βρίσκεται η μικρή τουρκική πόλη Değirmendere.
