Καθεδρικός Ναός της Τσάλεντζικχα

Καθεδρικός Ναός της Τσάλεντζικχα
	წალენჯიხის საკათედრო ტაძარი
Είδος	καθεδρικός ναός
Γεωγραφικές συντεταγμένες	42°36′2″N 42°4′54″E
Διοικητική υπαγωγή	Τσάλεντζικχα (Δήμος)
Τοποθεσία	Μινγκρελία-Άνω Σβανετία
Χώρα	Γεωργία
Έναρξη κατασκευής	14ος αιώνας
Προστασία	Πολιτισμικά Μνημεία Εθνικής Σημασίας της Γεωργίας
	Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Συντεταγμένες: 42°36′1.890″N 42°4′54.138″E / 42.60052500°N 42.08170500°E / 42.60052500; 42.08170500

Ο Καθεδρικός Ναός της Τσάλεντζικχα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (γεωργιανά: წალენჯიხის მაცხოვრის ფერისცვალების საკათედრო ტაძარი) είναι ένας μεσαιωνικός Γεωργιανός Ορθόδοξος καθεδρικός ναός που βρίσκεται σε έναν ψηλό λόφο στην ομώνυμη πόλη και δήμο, στο μχάρε Σαμεγκρέλο-Ζέμο Σβανέτι της Γεωργίας.^[1]

Ο καθεδρικός ναός της Τσάλεντζικχα είναι θολωτός, σταυροειδής σε ορθογώνια βάση, με τρία περίστωα. Είναι γνωστός για τον μοναδικό κύκλο τοιχογραφιών που αντιπροσωπεύει την εισαγόμενη βυζαντινή παλαιολογική τεχνοτροπία,^[2] και αναγνωρισμένος ως Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Γεωργίας.^[3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο καθεδρικός ναός χτίστηκε τον 12ο-14ο αιώνα. Το 1384-1396 ο Εμμανουήλ Ευγενικός, ένας βυζαντινός καλλιτέχνης από την Κωνσταντινούπολη, τοιχογράφησε το εσωτερικό της εκκλησίας με εντολή του εριστάβι (Δούκα) Βάμε Α' Νταντιάνι, όπως αναφέρεται στις επιγραφές του ναού στα γεωργιανά και στα ελληνικά. Οι εξαιρετικές τοιχογραφίες είναι τα μοναδικά χρονολογημένα και υπογεγραμμένα έργα τέχνης της Κωνσταντινουπολίτικης Σχολής από τα τέλη του 14ου αιώνα.^[3]

Βόρεια πρόσοψη του ναού

Ν.Α. πρόσοψη

Το εσωτερικό

Τον 17ο αιώνα ο Πρίγκιπας Λεβάν Β' της Μινγκρελίας (βασ. 1611-1657) ίδρυσε μία επισκοπή στην Τσάλεντζικχα. Με εντολή του επίσκοπου Ευδαίμων Τζαϊάνι έγιναν εργασίες συντήρησης των τοιχογραφιών.^[3] Στο ναό έχουν εργαστεί αρκετοί καλλιγράφοι, αντιγράφοντας χειρόγραφα και ευαγγέλια. Στο νεκροταφείο του ναού έχει ενταφιαστεί ο Λεβάν Β', η βασίλισσά του, και άλλα σημαντικά πρόσωπα.

Το καμπαναριό, ο θόλος, και άλλες αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες

Κατά τη σοβιετική περίοδο η εκκλησία έκλεισε για επτά δεκαετίες. Το 1988 ο ναός αποκαταστάθηκε.

Επί του παρόντος λειτουργεί και υπάγεται στην Επισκοπή του Ζουγκντίντι και Τσάισι της Γεωργιανής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Τοιχογραφίες του ναού

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο καθεδρικός ναός είναι θολωτός, σταυροειδής σε ορθογώνια βάση. Στα ανατολικά καταλήγει στο ημικυκλικό αψιδωτό ιερό με την Αγία Τράπεζα που φωτίζεται από 3 παράθυρα. Εκατέρωθεν αυτού υπάρχουν δύο παστοφόρια, έκαστο εκ των οποίων φωτίζεται από ένα παράθυρο. Ο θόλος έχει 10 παράθυρα στο τύμπανό του. Ο ναός περιβάλλεται από περίστωα στις 3 πλευρές του: δυτικά, βόρεια και νότια.^[3]

Στο εσωτερικό του ναού, στην κεντρική τοιχογραφία του ιερού απεικονίζεται την Παναγία, στα δεξιά ο Άγιος Πέτρος και ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, στα αριστερά ο Άγιος Παύλος και ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. Από πάνω υπάρχει μια σκηνή της Ανάληψης. Στον ίδιο τοίχο απεικονίζονται άγγελοι, οι Πατέρες της εκκλησίας, ο Ιωάννης ο Βαπτιστής και άλλοι άγιοι. Στις απεικονίσεις περιλαμβάνονται ιστορικές μορφές, όπως μέλη του Οίκου των Νταντιάνι.^[3]

Η εκκλησία περιβάλλεται από τείχος, στο βορειοδυτικό άκρο του οποίου υπάρχει ένα διώροφο καμπαναριό. Έξω από το τείχος υπάρχει το ερειπωμένο ανάκτορο των Νταντιάνι. Στα δυτικά υπάρχει μία σήραγγα μήκους 40-45 μ. και ύψους 3-4 μ.^[3]

Γεωργιανές επιγραφές

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ «Bibliography». www.nplg.gov.ge. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2019.
↑ Eastmond, Antony (2004), Art and Identity in Thirteenth-Century Byzantium: Hagia Sophia and the Empire of Trebizond, p. 135. Ashgate Publishing, Ltd.,
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 «წალენჯიხის მაცხოვრის ფერისცვალების საკათედრო ტაძარი». www.dzeglebi.ge. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2019.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

გ.კალანდია, წალენჯიხის ტაძრის მოხატულობა. ჟურნ: “ივერიელნი”. N 5. 2007
"წალენჯიხის მონასტრის ქტიტორთა გალერეა". ჟურნ: “ქართველოგია” N 3. 2008
"ლევან II დადიანის ეკვდერი. ჟურნ: “ქართველოგია” N 4. 2008
ზაქარაია პ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, გვ. 285-286, თბ., 1987 წელი.

[1] «Bibliography». www.nplg.gov.ge. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2019.

[2] Eastmond, Antony (2004), Art and Identity in Thirteenth-Century Byzantium: Hagia Sophia and the Empire of Trebizond, p. 135. Ashgate Publishing, Ltd.,

[:0-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 «წალენჯიხის მაცხოვრის ფერისცვალების საკათედრო ტაძარი». www.dzeglebi.ge. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2019.

[1]

[2]

[3]