Μετάβαση στο περιεχόμενο

Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από ΚΕΕΛΠΝΟ)
Εθνικός Οργανισμός
Δημόσιας Υγείας
Το λογότυπο του ΕΟΔΥ
Γενικές πληροφορίες
Σύσταση9 Μαρτίου 2019
Πρώην φορείςΚέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων (ΚΕΕΛ) (1992-2005)
ΚΕΕΛΠΝΟ (2005-2019)
ΤύποςΝομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ)
ΈδραΑγράφων 3-5, Μαρούσι, Ελλάδα
ΠρόεδροςΧρήστος Χατζηχριστοδούλου
Αντιπρόεδρος αρμόδιος για τα μεταδοτικά νοσήματαΓεώργιος Παναγιωτακόπουλος
Διοικητικό ΣυμβούλιοΜαρία Πιάγκου, Γεώργιος Σουρβίνος, Αγγελική Δρελιώζη, Ευθύμιος Αναγνωστόπουλος, Αριστέα Διαμαντοπούλου, Άγγελος Παπανικολάου, Αικατερίνη Τσατσαράγκου
ΥπαγωγήΥπουργείο Υγείας
Ιστότοποςeody.gov.gr

O Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (Ε.Ο.Δ.Υ), πρώην Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ), συνιστά το επιχειρησιακό κέντρο σχεδιασμού και υλοποίησης δράσεων προστασίας της δημόσιας υγείας στην Ελλάδα με προληπτικό, λειτουργικό και παρεμβατικό χαρακτήρα. Εποπτεύεται από το Υπουργείο Υγείας και έχει έδρα τον Δήμο Αμαρουσίου Αττικής.[1]

Ο ΕΟΔΥ είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) που ιδρύθηκε αρχικά με το Νόμο 4600 το Μάρτιο του 2019 (ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, ΝΠΔΔ) και έλαβε την τωρινή του μορφή με το Νόμο 4633 τον Οκτώβριο του 2019. Αποτελεί τον καθολικό διάδοχο του προϋφιστάμενου ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ, το οποίο αντικαταστάθηκε από τον Νόμο 4600/2019.[2]

Ο ΕΟΔΥ είχε αρχικά ιδρυθεί ως Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων (ΚΕΕΛ) το 1992, το 2005 μετονομάστηκε σε Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ) και έτσι λειτούργησε ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ), μέχρι την αντικατάσταση του με ένα πολυνομοσχέδιο το Μάρτιο του 2019 από την τότε Κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα και την ίδρυση του Ε.Ο.Δ.Υ ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ) και ως καθολικό διάδοχο του ΚΕΕΛΠΝΟ.[3][2] Κατά τη συζήτηση του πολυνομοσχεδίου στις αρχές του 2019, ο τότε υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός χαρακτήρισε κρίσιμο κεφάλαιο την κατάργηση του ΚΕΕΛΠΝΟ και τη μετατροπή του σε ΕΟΔΥ, υποστήριξε ότι στο παρελθόν ο φορέας «λειτουργούσε με όρους μαφίας» και κατηγόρησε τις προηγούμενες κυβερνήσεις ότι «παρείχαν ασυλία σε όσους ασκούσαν παραδιοίκηση». Ο βουλευτής Ιάσων Φωτήλας της Νέας Δημοκρατίας έκανε λόγο για λογική μικροκομματικής τακτοποίησης, «μετατροπή του χώρου της δημόσιας υγείας σε χώρο εξυπηρέτησης ρουσφετολογικών εξυπηρετήσεων» και κατηγόρησε την τότε κυβέρνηση ότι «μέσω της κατάργησης του ΚΕΕΛΠΝΟ επιχειρεί να κρύψει απευθείας αναθέσεις και προσλήψεις εκτός ΑΣΕΠ». Ο βουλευτής Κωνσταντίνος Μπαργιώτας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, ανέφερε ότι η αλλαγή αφορά μόνο την ονομασία και τη μετατροπή του οργανισμού σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου χωρίς άλλη εξυγίανση ή αναθεώρηση, ενώ ο βουλευτής Γιώργος Λαμπρούλης του ΚΚΕ κατηγόρησε την τότε κυβέρνηση ότι συνεχίζει την πολιτική εμπορευματοποίησης της υγείας και ο βουλευτής Αναστάσιος Μεγαλομύστακας της Ένωσης Κεντρώων υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο «αφήνει πολλά παραθυράκια».[4] Τον Οκτώβριο του 2019, με νομοσχέδιο της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη ο ΕΟΔΥ μετατράπηκε από νομικό πρόσωπο δημοσίου, σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, όπως ήταν το πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ.[1]

Ο σκοπός του ΕΟΔΥ είναι η προστασία και βελτίωση της υγείας και η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης του πληθυσμού. Για το λόγο αυτό ο ΕΟΔΥ ενισχύει τις λοιπές υπηρεσίες δημόσιας υγείας για την προστασία του πληθυσμού και την αντιμετώπιση απειλών κατά της ανθρώπινης υγείας που οφείλονται σε μεταδοτικά νοσήματα, μέσω της έγκαιρης ανίχνευσης, παρακολούθησης και αξιολόγησης των κινδύνων και της κατάθεσης προτάσεων και μέτρων παρέμβασης. Ο ΕΟΔΥ, επιπλέον, αναπτύσσει και προωθεί δράσεις που αποσκοπούν στην προαγωγή της υγείας και στις βασικές του λειτουργίες περιλαμβάνεται η επιδημιολογική επιτήρηση, η εκτίμηση κινδύνου, η παροχή γνωμοδοτήσεων σε επιστημονικά θέματα, καθώς και η παροχή επιδημιολογικών δεδομένων και στατιστικών στοιχείων στους αρμόδιους φορείς σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, μεταξύ άλλων.[5] Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού έχει αναλάβει να δημοσιεύει καθημερινώς τα επίσημα στοιχεία σχετικά με την εξέλιξή της στην Ελλάδα.

Ως όργανα διοίκησης του ΕΟΔΥ ορίζονται σύμφωνα με την πιο πρόσφατη νομοθεσία το επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ), ο Πρόεδρος του ΔΣ και οι δύο Αντιπρόεδροι, εκ των οποίων ο ένας είναι αρμόδιος για τα μεταδοτικά νοσήματα και ο άλλος για τα μη μεταδοτικά. Τα έξι μέλη του ΔΣ, ο Πρόεδρος και οι Αντιπρόεδροι του ΕΟΔΥ ορίζονται με απόφαση του εκάστοτε Υπουργού Υγείας και η θητεία τους είναι τριετής με δυνατότητα ανανέωσης για μια ακόμη θητεία.[1][6]

Από το 2000 μέχρι το Νοέμβριο του 2004 πρόεδρος του τότε ΚΕΕΛ διετέλεσε ο ο Γιώργος Σαρόγλου. Στα τέλη του 2009, ο τότε πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ Γιάννης Πιερρουτσάκος παραιτήθηκε για λόγους υγείας και τον διαδέχτηκε εκ νέου ο Γιώργος Σαρόγλου.[7] Στις αρχές του 2011 ο Σαρόγλου υπέβαλλε την παραίτησή του από τη θέση του προέδρου για λόγους που δεν έκανε γνωστούς[8] και τον διαδέχτηκε η Τζένη Κρεμαστινού.[9]Ανάληψη προέδρου Θ. Γιαννόπουλου, διαμάχη με το τότε Υπ. Υγείας και αντικατάσταση. Από τον Οκτώβριο του 2019 μέχρι το Οκτώβριο του 2021 καθώς παραιτήθηκε, πρόεδρος του ΕΟΔΥ ήταν ο Παναγιώτης Αρκουμανέας.

Από το Οκτώβριο του 2021 πρόεδρος του ΕΟΔΥ είναι ο Θεοκλής Ζαούτης.

Ανάληψη προέδρου Θ. Γιαννόπουλου, διαμάχη με το τότε Υπ. Υγείας και αντικατάσταση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Θανάσης Γιαννόπουλος, Στέλεχος των ΑΝ.ΕΛ.[10] Στα τέλη του 2015, το πόρισμα του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας Πρόνοιας (ΣΕΥΥΠ) σχετικά με την επικοινωνιακή καμπάνια του ΚΕΕΛΠΝΟ την περίοδο 2012-2014, υποστήριξε ότι το ΚΕΕΛΠΝΟ ξόδεψε περίπου 3 εκατομμύρια ευρώ με απευθείας αναθέσεις σε εταιρείες επικοινωνίας για εκστρατείες, όπως την εθνική επικοινωνιακή εκστρατεία πρόληψης για τον καρκίνο, δράσεις για την εποχική γρίπη την περίοδο 2011– 2012 και ένα πρόγραμμα για τον ιό HIV, μεταξύ άλλων. Το πόρισμα του ΣΕΥΥΠ υποστήριζε επίσης ότι αν και υπήρχε η δυνατότητα για δωρεάν προβολή από τα ΜΜΕ, αυτό δεν αξιοποιήθηκε από την διοίκηση του Κέντρου.[11]

Την ίδια περίοδο, ο τότε πρόεδρος Θανάσης Γιαννόπουλος και τα υπόλοιπα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΚΕΕΛΠΝΟ κατήγγειλαν ότι ο τότε αναπληρωτής Υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης παρενέβη παράνομα και καθ' υπέρβαση της δικαιοδοσίας του σε διαγωνισμό για τη στελέχωση των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας με γιατρούς και νοσηλευτές και εξέδωσε νέο πίνακα κατάταξης των προσληφθέντων. Το Δ.Σ. του ΚΕΕΛΠΝΟ αποφάσισε να μην υιοθετήσει τον πίνακα του Πολάκη για την αξιολόγηση των γιατρών και εισηγήθηκε την ακύρωση του διαγωνισμού και την επαναπροκήρυξη του, γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα ο Πολάκης να ζητήσει τις παραιτήσεις ολόκληρου του Δ.Σ.[11] Ο Γιαννόπουλος αρνήθηκε να παραιτηθεί κάνοντας λόγο για παρανομίες του Πολάκη και τελικά παύθηκε από πρόεδρος με απόφαση του τελευταίου και νέος πρόεδρος ορίστηκε ο Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ.[12][13] Ωστόσο, το φθινόπωρο του 2016 το Συμβούλιο της Επικρατείας χαρακτήρισε αντισυνταγματικές τις παραιτήσεις του πρώην πρόεδρου Θ. Γιαννόπουλου, του αντιπρόεδρου Ι. Γιαννάκη και ενός μέλους του Δ.Σ. του ΚΕΕΛΠΝΟ και τους επανέφερε στη θέση τους, καθώς έκρινε ότι δεν ακολουθήθηκαν οι σωστές διαδικασίες κατά την απομάκρυνση τους αφού δεν κλήθηκαν σε απολογία για τις πράξεις που τους είχαν καταλογιστεί.[14] Στη συνέχεια, το Υπουργείο Υγείας ζήτησε γραπτές εξηγήσεις από τον πρόεδρο και τα άλλα δύο μέλη του Δ.Σ. σύμφωνα με την υπόδειξη του ΣτΕ, οι οποίες δεν κρίθηκαν επαρκείς. Έτσι, με απόφαση του τότε Υπουργού Ανδρέα Ξανθού και του αναπληρωτή Υπουργού Π. Πολάκη, οι Θ.Γιαννόπουλος, Ι. Γιαννάκης και Δ. Μπίτας απομακρύνθηκαν εκ νέου από τη θέση τους και αντικαταστάθηκαν και πάλι από τους Θ. Ρόζενμπεργκ, Α. Μπένος και Μ. Καντζανού.[15]

Καταδίκη προέδρου Θ. Ρόζενμπεργκ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Απρίλιο του 2019 το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών επέβαλε ποινή φυλάκισης 12 μηνών στον τότε πρόεδρο του ΕΟΔΥ Θεόφιλο Ρόζενμπεργκ κρίνοντας τον ένοχο για παράβαση καθήκοντος, αν και ο εισαγγελέας είχε προτείνει την απαλλαγή του. Υπάλληλοι του ΚΕΕΛΠΝΟ είχαν καταγγείλει ότι μια αποσπασμένη υπάλληλος στο γραφείο του Ρόζενμπεργκ προέβαινε σε ενέργειες εκτός των ορισμένων καθηκόντων της με την ανοχή του κατηγορουμένου.[16]

Τις καταγγελίες των υπαλλήλων είχε φέρει υπ'όψιν της Βουλής η Νέα Δημοκρατία, βουλευτές της οποίας μετά την ανακοίνωση της καταδίκης έκαναν λόγο για «σύστημα παραδιοίκησης στο ΚΕΕΛΠΝΟ που εγκαθίδρυσε ο ΣΥΡΙΖΑ» και υποστήριξαν ότι «η απόφαση του δικαστηρίου είναι χωρίς αμφιβολία, η καλύτερη απάντηση στην ηγεσία του Υπουργείου Υγείας που θεωρεί το ΚΕΕΛΠΝΟ τσιφλίκι της». Ο ίδιος ο Ρόζενμπεργκ υποστήριξε ότι «τα κέντρα που κίνησαν τη μήνυση και πανηγυρίζουν για την πρωτόδικη δικαστική αυτή απόφαση, είναι ακριβώς τα ίδια που φέρονται να ενέχονται στα μεγαλύτερα σκάνδαλα κατάχρησης του δημοσίου χρήματος». Το τότε Υπουργείο Υγείας της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ εξέφρασε την αμέριστη εμπιστοσύνη του προς τον Ρόζενμπεργκ και τη Διοίκηση του ΕΟΔΥ και υποστήριξε ότι «σε κλίμα συστηματικής υπονόμευσης, διαβολής και συκοφαντίας από ένα φαύλο σύστημα, διασφάλισαν την ανταπόκριση του ΚΕΕΛΠΝΟ σε όλες τις μείζονες προκλήσεις για τη Δημόσια Υγεία».[16] Τον Ιούλιο του 2019 ο Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ παραιτήθηκε.[17]

Διατελέσαντες πρόεδροι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Θητεία Πρόεδρος
10 Μαΐου 2016 - 16 Ιουλίου 2019 [18] Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ
5 Οκτωβρίου 2019 - 5 Οκτωβρίου 2021 Παναγιώτης Ακρουμανέας
5 Οκτωβρίου 2021 - 13 Σεπτεμβρίου 2023 Θεοκλής Ζαούτης
13 Σεπτεμβρίου 2023 - Χρήστος Χατζηχριστοδούλου
  1. 1,0 1,1 1,2 «NOMOΣ ΥΠ' ΑΡΙΘΜ. 4633/2019:Σύσταση Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ρυθμίσεις για τα προϊόντα καπνού, άλλα ζητήματα του Υπουργείου Υγείας και λοιπές διατάξεις». e-nomothesia.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2020. 
  2. 2,0 2,1 «ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘΜ. 4600/2019: Εκσυγχρονισμός και Αναμόρφωση Θεσμικού Πλαισίου Ιδιωτικών Κλινικών, Σύσταση Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, Σύσταση Εθνικού Ινστιτούτου Νεοπλασιών και λοιπές διατάξεις». e-nomothesia.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2019. 
  3. ΚΟΥΚΛΑΚΗ, ΔΕΣΠΟΙΝΑ (20 Μαρτίου 2019). «Στα σκαριά το νέο λογότυπο του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας». Onmed.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2020. 
  4. ΚΟΥΚΛΑΚΗ, ΔΕΣΠΟΙΝΑ (19 Φεβρουαρίου 2019). «Αντιπαράθεση στη Βουλή για την κατάργηση του ΚΕΕΛΠΝΟ». Onmed.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2020. 
  5. «ΕΟΔΥ». Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2020. 
  6. «Διοικητικό Συμβούλιο». Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020. 
  7. «Γ. Σαρόγλου ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ». www.newsit.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2020. 
  8. Φυντανιδου, Ελενα (31 Ιανουαρίου 2011). «Παραιτήθηκε ο πρόεδρος του Κέντρου Νοσημάτων κ. Γ. Σαρόγλου». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2020. 
  9. OnMed (12 Μαρτίου 2014). «Η Τζένη Κρεμαστινού και πάλι πρόεδρος στο ΚΕΕΛΠΝΟ». Onmed.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2020. 
  10. «Ανέλαβε ο Θανάσης Γιαννόπουλος την διοίκηση του ΚΕΕΛΠΝΟ». ProtoThema. 6 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2020. 
  11. 11,0 11,1 «Με απλά λόγια: Τι παίζει με το ΚΕΕΛΠΝΟ και τον Πολάκη». LiFO. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2020. 
  12. IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (29 Απριλίου 2016). «Ο Γιαννόπουλος προσφεύγει στη δικαιοσύνη για την εκδίωξή του από το ΚΕΕΛΠΝΟ | ΕΛΛΑΔΑ». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2020. 
  13. in.gr (10 Μαΐου 2016). «Ανέλαβε καθήκοντα ο νέος πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ Θ.Ρόζενμπεργκ». in.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2020. 
  14. IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (11 Οκτωβρίου 2016). «Πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ ξανά ο Θανάσης Γιαννόπουλος -Τι αναφέρει στην ανακοίνωσή του | ΕΛΛΑΔΑ». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2020. 
  15. «ΚΕΕΛΠΝΟ: Καρατομήθηκε εκ νέου ο Θανάσης Γιαννόπουλος, της Πέννυς Μπουλούτζα | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2020. 
  16. 16,0 16,1 Newsroom (5 Απριλίου 2019). «Αντιπαράθεση υπουργείου Υγείας – ΝΔ για την ποινή φυλάκισης στον πρόεδρο του ΚΕΕΛΠΝΟ». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2020. 
  17. Προκόπη, Διονυσία. «Αλλαγή ηγεσίας στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας». Newsbomb. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2020. 
  18. Υπηρέτησε και ο πρόεδρος του κατηργημένου ΚΕΕΛΠΝΟ από το 2016