Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου (Πρέβεζα)

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Απεικόνιση της περιοχής εντός της οποίας βρισκόταν ο Ναός του Αγίου Δημητρίου, στην Πρέβεζα, σε αεροφωτογραφία του 1971.

Ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου ήταν ένας από τους πρώτους ναούς που ιδρύθηκαν στην Πρέβεζα την περίοδο της Βενετοκρατίας.[α] Ο ναός οικοδομήθηκε το 1740, βομβαρδίστηκε κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και κατεδαφίστηκε το 1987.[1]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το διάταγμα, decreto, του Γενικού Προβλεπτή της Θάλλασας Zorzi Grimani, της 13ης Φεβρουαρίου 1740, με το οποίο παραχωρήθηκε περιουσία στην αδελφότητα του ναού αγ. Δημητρίου Πρεβέζης.[2]
(Αρχείο Ι. Μ. Νικοπόλεως & Πρεβέζης)

Ο καταστατικός χἀρτης, το Καπίτολο, του ναού του αγίου Δημητρίου Πρεβέζης συντάχθηκε στις 31 Μαΐου 1738 και υπογράφηκε από δώδεκα μέλη, αδελφούς, της εκκλησίας.[β] Η αδελφότητα του ναού προήλθε από διάσπαση της αδελφότητας του γειτονικού ναού του αγίου Χαραλάμπη. Δεν είναι γνωστοί οι λόγοι για τους οποίους ο εφημέριος και οκτώ έγκριτα μέλη της την εγκατέλειψαν και ίδρυσαν την αδελφότητα του αγίου Δημητρίου.[3]

Με διάταγμα του Γενικού Προβλεπτή της Θάλασσας Τζώρτζη Γκριμάνι (Zorzi Grimani), το οποίο υπογράφηκε στις 13 Φεβρουαρίου 1740, παραχωρήθηκαν οικόπεδο για την ανέγερση ναού και εκτάσεις, από την εκμετάλευση των οποίων θα καλύπτονταν οι λειτουργικές ανάγκες του ναού.[4]

Ο πρώτος, κτητορικός ναός κτίστηκε στις 6 Ιουνίου του 1740, στη διάρκεια της δεύτερης Ενετοκρατίας της Πρέβεζας (1718-1797), όπως προκύπτει από επιγραφή που υπήρχε στο υπέρθυρο της κυρίας εισόδου του ναού.[5][6] Ήταν ο τρίτος ναός που οικοδομήθηκε στην Πρέβεζα της περιόδου εκείνης, μετά τον ναό του αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου και του αγίου Χαραλάμπους.[7][8][9] Το 1884, ο ναός είχε έναν ιερέα και περί τις 40 οικογένειες, όπως μας πληροφορεί ο τοπικός επίσκοπος Σεραφείμ.[10]

Η ενορία του αγίου Δημητρίου συγχωνεύθηκε, το 1931, με τη γειτονική ενορία του αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου.[11][12]

Ο ναός βομβαρδίστηκε στους συνεχείς και πολυάριθμους βομβαρδισμούς της Πρέβεζας στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς ήταν στο παραλιακό μέτωπο της πόλης το οποίο ήταν ο κύριος στόχος των βομβαρδισμών. Έμεινε σε ερειπιώδη κατάσταση μέχρι το 1957 περίπου. Τότε επισκευάστηκε το οικοδόμημα και δημιουργήθηκε η Αίθουσα Πνευματικής Εστίας «ο Άγιος Δημήτριος», στην οποία πραγματοποιούνταν οι περισσότερες πνευματικές εκδηλώσεις της πόλης. Το 1987 το κτήριο κατεδαφίστηκε.[13]

Στον ναό υπήρχε από την ίδρυσή του, το 1740, μεγάλη εικόνα του αγίου Δημητρίου, η οποία σώθηκε από τον βομβαρδισμό του 1940. Όταν κατεδαφίστηκε η Αίθουσα Πνευματικής Εστίας «ο Άγιος Δημήτριος», το 1987, η ιστορική εικόνα μεταφέρθηκε στον γειτονικό ναό του αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1999. Μετά την απόφαση ανἐγερσης παρεκκλησίου του αγίου Δημητρίου, η εικόνα μεταφέρθηκε, προσωρινά, στον ναό της αγίας Ειρήνης, στον οποίο ανήκει το παρεκκλήσιο.[14][15][12]

Στη διάρκεια της αρχιερατείας του Μελετίου Καλαμαρά στη μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης άρχισε η κατασκευή παρεκκλησίου του αγίου Δημητρίου στις νέες εργατικές κατοικίες της περιοχής Ελαιώνα Πρεβέζης, ο οποίος ολοκληρώθηκε το 2018 και εγκαινιάστηκε από τον επόμενο μητροπολίτη Χρυσόστομο Τσιρίγκα.[12] Η παλαιά εικόνα του αγίου Δημητρίου, αφού συντηρήθηκε, μεταφέρθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2018 στο νέο παρεκκλήσιο.[15]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Σύμφωνα με την απογραφή ναών της Πρέβεζας, την οποία συνέταξε ο αρχιερατικός επίτροπος Πρεβέζης Βασίλειος Γκινάκας στις 20 Αυγούστου 1789, εντός της πόλης υπήρχαν 14 ναοί, πέραν του ναού του αγ. Νικολάου του παλαιού, ο οποίος προϋπήρχε του 1684, όταν οι ενετικές δυνάμεις κατέλαβαν για πρώτη φορά την Πρέβεζα. Πρόκειται για τους ναούς των αγ. Αθανασίου, αγ. Ανδρέα, αγ. Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, αγ. Βασιλείου, αγ. Γεωργίου, αγ. Δημητρίου, προφ. Ηλία, Κοιμήσεως της Θεοτόκου, αγ. Ιωάννου Χρυσοστόμου, αγ. Κωνσταντίνου & Ελένης, αρχ. Μιχαήλ, αγ. Νικολάου του νέου, αγ. Παρασκευής και αγ. Χαραλάμπους. Σύμφωνα με την ίδια απογραφή, στα περίχωρα της Πρέβεζας υπήρχαν 6 ακόμη ναοί: αγ. Σπυρίδωνος, Φανερωμένης, Αναλήψεως, αγ. Θωμά, αγ. Γεωργίου στο Σκαφιδάκι και αγ. Τριάδος, στον οποίο υπάγονταν τρία ναΰδρια: του Σωτήρος, αγ. Μηνά και αγ. Αποστόλων. Για την απογραφή των ναών, βλ. Καρύδης 2019, σελίδες 69-75, 149-157.
  2. ↑ Πρόκειται για τους: ιερέα Αθανάσιο Μέγιστο, Δήμο της Αντώναινας, Αθανάσιο Γερογιάννη, Νάστο Γκενοβέλη, Βασίλη Γκινάκα, Δράκο Κεχρά, Νικολό Κεχρά, Γιαννίτση Κίτσου, Δήμο Νικλάμπα, Στάθη Παρίση, Τζώρτζη Τζόγια και Γιάννη Τσιγαρά. Βλ. Καράμπελας 2019, σελίδες 69-70.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Καράμπελας 2019, σελίδες 63, 90-95.
  2. ↑ Καράμπελας 2019, σελίδες 80-81.
  3. ↑ Καράμπελας 2019, σελίδες 69-70.
  4. ↑ Καράμπελας 2019, σελίδες 78-79.
  5. ↑ Φιλαδελφεύς 1924, σελ. 112.
  6. ↑ Καράμπελας 2019, σελ. 91.
  7. ↑ Παπακώστα 2018, σελίδες 251, 406.
  8. ↑ Καράμπελας 2017, σελίδες 5-8.
  9. ↑ Καράμπελας 2019, σελ. 70.
  10. ↑ Ξενόπουλος 1884, σελ. 255.
  11. ↑ ΦΕΚ 1931, σελ. 1322.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Καράμπελας 2019, σελ. 94.
  13. ↑ Καράμπελας 2019, σελίδες 93-94.
  14. ↑ Καράμπελας 2017, σελ. 14.
  15. ↑ 15,0 15,1 Σολδάτου 2018.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ιερός_Ναός_Αγίου_Δημητρίου_(Πρέβεζα)&oldid=10312849"