Θησαυρός της Νάξου (1926)

Με την ονομασία Θησαυρός της Νάξου (1926) φέρεται ένα σύνολο αρχαίων ελληνικών νομισμάτων που βρέθηκε σ΄ ένα αγρόκτημα στη Νάξο το 1926, εξ ου και η ονομασία του.

Ο Θησαυρός αυτός περιλαμβάνει 72 αργυρά νομίσματα και 2 χάλκινα. Εξ αυτών τα 31 νομίσματα είναι ασημένια τετράδραχμα των Αθηνών και τα υπόλοιπα, είναι νομίσματα της Νάξου, της Ρόδου και της Άνδρου. Κατά τους νομισματολόγους όλα τα νομίσματα του θησαυρού της Νάξου ανάγονται στη κατηγορία της «νέας τεχνοτροπίας» των αρχαίων τετραδράχμων με προσδιοριζόμενη χρονολογία απόκρυψής του περί το 150 π.Χ..
Τα τετράδραχμα των Αθηνών φέρουν τα ονόματα των Λυσάνδρου και Γλαύκου που ήταν άρχοντες της Αθήνας το 159-158 π.Χ. από τα οποία και προσδιορίζεται μετά βεβαιότητας τόσο η χρονολόγησή τους όσο και η απόκρυψή τους.

Ιδιαίτερο νομισματικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι δραχμές της Νάξου στις οποίες παρίσταται ο αγένειος Διόνυσος, ο κατ΄ εξοχήν τιμώμενος θεός της΄ Νάξου, φέρων κρατήρα, καλούμενα εξ αυτού «κρατηφόρες» με το χαρακτηριστικό υστερόσημο «παράσταση σταφυλιού» που αποτελεί απόδειξη της νεότερης χρησιμοποίησης αυτών των νομισμάτων. Οι δε ροδιακές δραχμές του θησαυρού, οι καλούμενες από τους νομισματολόγους "πλινθοφορικές" παρουσιάζουν την ακτινοστεφή κεφαλή του Απόλλωνα - Ηλίου και το ρόδο (τριαντάφυλλο).

Εκ των παραπάνω προσδιορίζεται το ανεπτυγμένο εμπόριο της εποχής εκείνης μεταξύ Αθήνας, Νάξου, Άνδρου και Ρόδου των οποίων τα νομίσματα συναλλάσσονταν από κοινού. Ο Θησαυρός αυτός φέρονταν εντός αγγείου και αποκαλύφθηκε κοντά σε αρχαίο ιερό απ΄ όπου και χαρακτηρίστηκε «εγκαταλειμμένος» ή «ιερός θησαυρός». Σήμερα βρίσκεται στο Νομισματικό Μουσείο Αθηνών και περιλαμβάνεται στη κύρια σειρά θησαυρών νομισμάτων που εκθέτονται μόνιμα ως αντιπροσωπευτικός του είδους του, έναντι πολλών άλλων που η έκθεσή τους είναι περιοδική.