Θεοφύλακτος Δαλασσηνός
| Θεοφύλακτος Δαλασσηνός | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Θεοφύλακτος Δαλασσηνός (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 10ος αιώνας[1] |
| Θάνατος | 11ος αιώνας[1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Θρησκεία | Χριστιανισμός |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός κυβερνητικός αξιωματούχος |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Δαμιανός Δαλασσηνός |
| Αδέλφια | Κωνσταντίνος Δαλασσηνός Ρωμανός Δαλασσηνός |
| Οικογένεια | Οικογένεια Δαλασσηνών |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Κατεπάνω στρατηγός Δουξ |
Ο Θεοφύλακτος Δαλασσηνός (γεννήθηκε περίπου το 990 - πέθανε μετά από το 1039) ήταν βυζαντινός αξιωματούχος μέλος της αριστοκρατικής οικογένειας των Δαλασσηνών, που κατείχε ανώτερες στρατιωτικές θέσεις στον 11ο αιώνα.
Ο Θεοφύλακτος ήταν ο γιος του Δαμιανού Δαλασσηνού, ο πρώτος που πιστοποιείται μέλος του διακεκριμένου οίκου των Δαλασσηνών[2][3]. Πρωτοεμφανίστηκε στα 998, όπου συνόδευσε τον πατέρα του, στη συνέχεια, κρατώντας τη θέση του Δούκας (διοικητής) της Αντιόχειας το 1059.[4], στη μάχη κατά των Φατιμιδών. Στην προκύπτουσα Μάχη της Απάμειας ο πατέρας του Δαμιανός σκοτώθηκε και ο Θεοφύλακτος, μαζί με τον αδελφό του Κωνσταντίνο, πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Στη συνέχεια πωλούνται στον Φατιμίδη στρατηγό Jaysh αλ-Samsama για 6.000 χρυσά δηνάρια,κι εμειναν για τα επόμενα δέκα χρόνια σε αιχμαλωσία στην πρωτεύουσα των Φατιμίδων το Καΐρο[3][5].
Μετά την απελευθέρωσή του, συνέχισε τη στρατιωτική του καριέρα, αλλά η ζωή του είναι ασαφής μέχρι το 1021/22, οπότε, κατείχε το αξίωμα του πρωτοσπαθαρίου και δρουγγάριου (πιθανότατα τη θέση του δρουγγάριου της Βίγλας)[3][5]. Τον Αύγουστο του 1022 ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ (βασίλεψε 976-1025) τον διόρισε στρατηγό (στρατιωτικός διοικητής) του θέματος Ανατολικών και του έδωσε χρήματα για να μαζέψει στρατεύματα, για να καταστείλει την εξέγερση του Νικηφόρου Ξιφία και του Νικηφόρου Φωκά. Στο τέλος, ο Ξιφίας πιάστηκε αιχμάλωτος. Ο Φωκάς δολοφονήθηκε και η εξέγερση κατέρρευσε, ο Δαλασσηνός πήρε τον Ξιφία κρατούμενο και τον έφερε σε δίκη στην Κωνσταντινούπολη[3][5][6].
Από σφραγίδες της θητείας του, είναι γνωστό ότι κατείχε περαιτέρω την θέση του κατεπάνω της Ιβηρίας (πιθανώς πριν από 1021), και κατεπάνω του Βασπουρακάν (μετά το 1027)[5][7]. Η τελευταία θέση του, πιθανόν το 1032-1034, ήταν αυτό του δούκα της Αντιόχειας, με τα αξιώματα του ανθύπατου, πατρικίου και του βέστη, που πιστοποιείται και από μία σφραγίδα[5][8][9]. Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Δ΄ ο Παφλαγών (1034 - 1041) είχε την υποψία ότι οι Δαλασσηνοί ήθελαν να σφετεριστούν τον θρόνο. Έτσι η καριέρα του Θεοφύλακτου μάλλον τελείωσε το 1034, και όλη η οικογένεια εξορίστηκε τον Αύγουστο του 1039[5][10]. Μία άλλη σφραγίδα δείχνει ότι κατείχε την ανώτατη βαθμίδα του μαγίστρου, αλλά δεν είναι σαφές αν ήταν ήδη πριν από το 1034 ή αν είχε πάρει τον τίτλο μετά το θάνατο του Μιχαήλ Δ[5][10].
Ο Θεοφύλακτος ήταν πιθανότατα ο πατέρας του Αδριανού, του παππού της μητέρας της Άννας Δαλασσηνής, μητέρα του αυτοκράτορα Αλεξίου Α Κομνηνού, ιδρυτής της δυναστείας των Κομνηνών[11].
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2021.
- ↑ ODB, "Dalassenos", p. 578
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Cheynet & Vannier 1986, p. 82
- ↑ Dumbarton Oaks, Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton Oaks and in the Fogg Museum of Art απο τα Google books
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 PmbZ, Theophylaktos Dalassenos (#28254).
- ↑ Holmes 2005, pp. 517–521.
- ↑ Cheynet & Vannier 1986, p. 83.
- ↑ Cheynet & Vannier 1986, pp. 83–84
- ↑ Holmes 2005, p. 353.
- ↑ 10,0 10,1 Cheynet & Vannier 1986, p. 84.
- ↑ Cheynet & Vannier 1986, pp. 77, 84.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Cheynet, Jean-Claude· Vannier, Jean-François (1986). Études Prosopographiques (στα French). Paris: Publications de la Sorbonne. ISBN 978-2-85944-110-4.
- Holmes, Catherine (2005). Basil II and the Governance of Empire (976–1025). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-927968-5.
- Kazhdan, Alexander, επιμ. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Zielke, Beate και άλλοι., επιμ. (2013) (στα German). Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online. Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften. Nach Vorarbeiten F. Winkelmanns erstellt. De Gruyter. http://www.degruyter.com/view/db/pmbz.
  | Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Theophylact Dalassenos της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |