Θεοτόκος του Ποτσάιφ
Η Θεοτόκος του Ποτσάιφ (ουκρανικά: Почаївська ікона Пресвятої Богородиці) είναι μια Ορθόδοξη εικόνα της Θεοτόκου, αγιογραφημένη σε υστεροβυζαντινό ύφος, στον τύπο της Ελεούσας. Όπως και πολλές άλλες διάσημες εικόνες, σήμερα συνήθως εμφανίζεται με το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειάς της καλυμμένο με ένα περίτεχνο πλαίσιο από πολύτιμα μέταλλα, εκτός από τα πρόσωπα.
Η εικόνα λατρεύεται εξίσου από τους Ορθόδοξους και τους Καθολικούς.
Η προέλευση της εικόνας δεν είναι σαφής. Από την Βυζαντινή της τεχνοτροπία συνάγεται ότι μπορεί να προέρχεται είτε από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία είτε από τη Βουλγαρία.
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η εικόνα ανήκει στον τύπο της Ελεούσας. Η Θεοτόκος εικονίζεται με τον Ιησού ως βρέφος να ακουμπάει στο προσωπό της. Απεικονίζεται επίσης μια πέτρα, πάνω στην οποία, σύμφωνα με τον θρύλο, υπάρχει αποτύπωμα της Θεοτόκου[1].
Ιστορία της εικόνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η εικόνα βρίσκεται στην Λαύρα του Ποτσάιφ, στην περιοχή Τερνόπιλ, στην Ουκρανία, από το 1597, όταν δωρήθηκε από μια πλούσια χήρα Άννα ή Χάνα Χόισκα, ιδιοκτήτρια της πόλης του Ποτσάιφ στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα. Η Άννα είχε λάβει την ιερή εικόνα από τον Έλληνα Μητροπολίτη Νεόφυτο[2].
Σύμφωνα με κάποιες πηγές, η Παρθένος Μαρία που απεικονίζεται στην εικόνα βοήθησε να θεραπευθεί ο τυφλός αδελφός της Χάνα Χόισκα, Φίλιππος. Αργότερα, η Θεοτόκος του Ποτσάιφ απέκτησε τη φήμη θαυματουργού εικόνας.
Στέψη της εικόνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τελετές στέψης εικόνων γίνονταν σε Ρωμαιοκαθολικές και Ελληνοκαθολικές εκκλησίες. Ο Ουνίτης Κόμης Νικόλαος Ποτότσκι ξεκίνησε την στέψη της Θεοτοκου του Ποτσάιφ στη δεκαετία του 1760. Οι αποδείξεις των θαυμάτων της εικόνας μελετήθηκαν από τον Επίσκοπο Σίλβεστρο Ρουντνίτσκι, ο οποίος ήρθε στο Ποτσάιφ για τον σκοπό αυτό. Αφού επιβεβαίωσε την αλήθεια των θαυμάτων, δόθηκε άδεια για την στέψη. Ο γενικός κατάλογος των θαυμάτων αρχίζει το 1661.
Στις 23 Απριλίου 1773, ο Πάπας Κλήμης ΙΔ΄, ικανοποιώντας το αίτημα του κόμη Ποτότσκι, έστειλε δύο μικρές χρυσές κορώνες για την εικόνα - ένα για την Παρθένο, το άλλο για τον Ιησού.
Η επίσημη στέψη της εικόνας πραγματοποιήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 1773. Διοργανώθηκε από δύο Ελληνιοκαθολικούς επισκόπους και στην τελετή παραβρέθηκαν περισσότεροι από 33.000 πιστοί[4].
Ο Νικόλαος Ποτότσκι δημοσίευσε ένα βιβλίο αφιερωμένο στην στέψη της εικόνας. Αυτό το γεγονός συνέβαλε στην ίδρυση της λατρείας της εικόνας. Το 1869 η εικόνα διακοσμήθηκε με χρυσό κάλυμμα με πολύτιμες πέτρες και τοποθετήθηκε σε χρυσό πλαίσιο.
Σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η εικόνα σήμερα βρίσκεται στον καθεδρικό ναό της Λαύρας. Μπορεί κανείς να την δει μετά την πρωινή Λειτουργία, οπότε οι μοναχοί την χαμηλώνουν στο επίπεδο του ανθρώπινου ύψους. Κάθε χρόνο, χιλιάδες προσκυνητές έρχονται στο μοναστήρι με την ελπίδα να θεραπευτούν και να λάβουν χάρη.
Η γιορτή της Θεοτόκου του Ποτσάιφ γιορτάζεται στις 23 Ιουλίου (με το Γρηγοριανό ημερολόγιο, 5 Αυγούστου με το Ιουλιανό).[4]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «БОЖОЇ МАТЕРІ ПОЧАЇВСЬКОЇ ІКОНА». Тернопільщина (στα Ουκρανικά). 6 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2024.
- ↑ «ГОЙСЬКА Анна Тихонівна». Тернопільщина (στα Ουκρανικά). 8 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2024.
- ↑ Bogomolets O. Radomysl Castle-Museum on the Royal Road Via Regia". — Kyiv, 2013 (ISBN 978-617-7031-15-3)
- ↑ 4,0 4,1 «Icon of the Mother of God of Pochaev». www.oca.org. Orthodox Church of America.