Ζηνοδότιον (Μεσοποταμία)

Η πόλη Ζηνοδότιον (αλλιώς και Ζηνοδοτία) ήταν αρχαία ελληνική πόλη στην βορειοδυτική Μεσοποταμία (Μυγδονία).

Ιδρύθηκε από Μακεδόνες στρατιώτες (πιθανόν απομάχους) στα τέλη του 4ου αιώνα με αρχές 3ου αιώνα π.Χ. Την αναφέρουν ο Στέφανος ο Βυζάντιος και οι ιστορικοί Δίων Κάσσιος και Πλούταρχος. Από τον τελευταίο πληροφορούμαστε ότι ο Ρωμαίος στρατηγός Μάρκος Λικίνιος Κράσσος, όταν διέσχισε τον Ευφράτη ποταμό προκειμένου να αναμετρηθεί με τους Πάρθους (53 π.Χ.), κατέλαβε πολλές εντόπιες και ελληνικές πόλεις (οι περισσότερες παραδόθηκαν εκούσια). Τότε το Ζηνοδότιον το εξουσίαζε ο Έλληνας τύραννος Απολλώνιος. Οι Ρωμαίοι του Κράσσου κυρίευσαν την πόλη και τοποθέτησαν σε αυτήν ρωμαϊκή φρουρά, όπως έκαναν και με τις άλλες.

Άγνωστο επίσης παραμένει από ποιον Ζηνόδοτο πήρε την ονομασία της η πόλη: πιθανόν να ονομάστηκε από τον Ζηνόδοτο της Μαλλού της Κιλικίας, έναν μαθητή του συμπατριώτη Κράτη (ο οποίος Ζηνόδοτος ήταν οπαδός του γεωκεντρικού συστήματος).

Άγνωστη ακόμη παραμένει και η τοποθεσία της ελληνιστικής πόλεως, η οποία διχάζεται μεταξύ των πόλεων Judaydat Khabur, ή του As Sabkha ή ακόμη καλύτερα του Tibni. Το μόνο σίγουρο ήταν ότι βρισκόταν ανατολικά του Νικηφορίου του Μεγάλου Αλεξάνδρου και νοτίως της Εδέσσης. Φαίνεται ότι εκεί το ελληνικό στοιχείο είχε σε μεγάλο βαθμό αφομοιωθεί από τους ντόπιους Αραμαίους (όπως υποστηρίζει ο καθηγητής Dr. Muhammad Shamsaddin Megalommatis), σε αντίθεση με το Νικηφόριον που δέχθηκε τον Κράσσο.

Πηγές

• Η ήττα του Κράσσου στις Κάρρες, μέρος 1.
• Πλουτάρχου Βίοι παράλληλοι, Μάρκος Κράσσος.
• Γιόχαν Γκούσταφ Ντρόιζεν Ιστορία των Επιγόνων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, εκδ. ελεύθερη σκέψις.