Ετεροπολικός δεσμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ετεροπολικός δεσμός λέγεται ο χημικός δεσμός μεταξύ ατόμων όπου το ένα άτομο προσφέρει ηλεκτρόνια και το άλλο τα δέχεται. Ο δεσμός αυτός λέγεται και ιοντικός δεσμός (κατά ιόντα). Τα σχηματιζόμενα κατιόντα και ανιόντα συγκρατούνται με ισχυρές ελκτικές δυνάμεις ηλεκτροστατικής φύσης. Ο δεσμός αυτός αναπτύσσεται ανάμεσα σε ένα πολύ ηλεκτροθετικό και ένα πολύ ηλεκτροαρνητικό στοιχείο. Όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά της ηλεκτροαρνητικότητας των στοιχείων που αντιδρούν τόσο σταθερότερη είναι η ετεροπολική ένωση που σχηματίζεται και τόσο πιο ψηλό το σημείο ζέσης που έχει.

Ο Ετεροπολικός ή ιοντικός δεσμός εμφανίζεται στις ενώσεις μεταξύ μετάλλων και αμετάλλων, όπως για παράδειγμα στο αλάτι (χλωριούχο νάτριο). Κάθε μεταλλικό άτομο χάνει ένα ή περισσότερα ηλεκτρόνια προς όφελος του ατόμου του αμετάλλου. Τα δύο άτομα καθίστανται έτσι ιόντα με θετικό και αρνητικό φορτίο αντίστοιχα. Συνέπεια αυτού είναι τα αντίθετα φορτία των δύο ιόντων να έλκονται αποκαθιστώντας έτσι ένα "ιοντικό δεσμό". Ιοντικοί δεσμοί εμφανίζονται ακόμη και μεταξύ ζευγών ατόμων ή και μεταξύ ολόκληρων ομάδων ατόμων στις καλούμενες γιγαντιαίες δομές.

Η έννοια του μορίου δεν έχει νόημα στις ετεροπολικές ενώσεις γιατί το κρυσταλλικό τους πλέγμα δεν αποτελέιται από μόρια αλλά από ιόντα. Ο χημικός τύπος μιας ιοντικής ένωσης δείχνει την απλούστερη ακέραια αναλογία των στοιχείων που συμμετέχουν στην κατασκευή του κρυσταλλικού πλέγματος της ένωσης.

Η αποβολή ενός ηλεκτρονίου από ένα άτομο οδηγεί σε μείωση της ατομικής του ακτίνας και γι'αυτό τα κατιόντα έχουν πάντοτε μικρότερο μέγεθος από τα αντίστοιχα ουδέτερα άτομα. Αντίθετα, η πρόσληψη ηλεκτρονίου από ένα ουδέτερο άτομο οδηγεί σε άυξηση της ατομικής του ακτίνας γι'αυτό και τα ανιόντα έχουν πάντοτε μεγαλύτερο μέγεθος από τα αντίστοιχα ουδέτερα άτομα.

Ιδιότητες ετεροπολικών ενώσεων
  • είναι στερεές.
  • είναι κρυσταλλικές
  • έχουν ως δομικές ομάδες τα ιόντα
  • έχουν ψηλό σημείο τήξης και ζέσης
  • διαλύονται στο νερό και στους άλλους πολικούς διαλύτες
  • τα τήγματα και τα υδατικά διαλύματα είναι καλοί αγωγοί του ρεύματος