Επί των Εσωτερικών Γραμματεία της Επικράτειας
Η Επί των Εσωτερικών Γραμματεία της Επικράτειας - (Απρίλιος 1833 - Ιούνιος 1846) - (το σημερινό Υπουργείο Εσωτερικών) ιδρύθηκε στις 3 / 15 Απριλίου 1833 με το διάταγμα «Περί του σχηματισμού και της αρμοδιότητος της Επί των Εσωτερικών Γραμματεία της Επικράτειας». [1]
Πρώτος «Γραμματέας επί των Εσωτερικών της Επικράτειας» ορίστηκε ο Δημήτριος Χρηστίδης, μέλος της πρώτης ελληνικής κυβέρνησης του Σπυρίδωνα Τρικούπη.
Τον Ιούνιο του 1846 η Γραμματεία μετονομάστηκε σε «Υπουργείον επί των Εσωτερικών».
Αρμοδιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η επιτήρηση και η φύλαξη του κράτους εντός των ορίων του
- η επιτήρηση για τη διαφύλαξη του πολιτεύματος, των δικαιωμάτων του Βασιλικού Οίκου, των δικαιωμάτων κάθε κοινότητας και κάθε πολίτη, *η επιτήρηση των κοινοτικών, δημοτικών και επαρχιακών συμβουλίων καθώς και η δημιουργία νομοθεσίας περί εκλογής αυτών.
- η διαίρεση του κράτους και ο σχηματισμός Δήμων, Επαρχιών και Νομών,
- η στρατιωτική απογραφή,
- η διοργάνωση της πολιτοφυλακής,
- η επιτήρηση της δημόσιας ασφάλειας και η διοργάνωση αρχών ασφαλείας
- η σύσταση, επιτήρηση και διεύθυνση των σωφρονιστικών καταστημάτων, και ο διορισμός των υπαλλήλων αυτών
- η επιτήρηση των αγαθοεργών ιδρυμάτων
- η επιτήρηση της οικοδόμησης στη χώρα και η εκπόνηση οικιστικών νόμων
- η ανάπτυξη αλλά και η επιτήρηση της εμπορικής δραστηριότητας, η σύσταση Αγορανομίας
- η ανάπτυξη και η επιστημονική καθοδήγηση της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της δενδροκομίας
- η ανάπτυξη βιοτεχνών και βιομηχανιών και η σύσταση κατάλληλων σχολών για την ανάπτυξη αυτών
- η σύσταση και η οργάνωση των ταχυδρομείων
- η φροντίδα των συγκοινωνιών, με την οργάνωση διευθύνσεων οδοποίιας, γεφυρών, υδραυλικών έργων
- η σύσταση και επιτήρηση της Υγειονομικής Αστυνομίας, η φροντίδα για την αντιμετώπιση μεταδοτικών ασθενείων, η διεύθυνση και οργάνωση των δημοσίων υπηρεσιών υγείας και πώλησης φαρμάκων,
- η οργάνωση Αστυνομίας επί της ηθικής
Οργάνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το προσωπικό της πρώτης αυτής Γραμματείας αποτελούνταν από τον
- Γραμματέα της Επικράτειας,
- 4 συμβούλους ο ένας εκ των οποίων έπρεπε να είναι γιατρός
- 4 γραμματείς
- 2 γραφείς
- και 1 κλητήρα
Ωστόσο, χρόνο με το χρόνο αυξάνονταν οι θέσεις των υπαλλήλων. Για το έτος 1837, που μπορούμε να έχουμε έναν αξιόπιστο κατάλογο του προσωπικού, βλέπουμε ότι η Γραμματεία (που στεγαζόταν στο κτίριο της οικία του Λουκά Πύρρου, στην οδό Ερμού)[2] αποτελούνταν από τον Γραμματέα της Επικράτειας
- 3 υπουργικούς συμβούλους
- 4 υπουργικούς συμβούλους του Γραφείου Δημοσίου Οικονομίας
- 1 υπουργικό πάρεδρο
- 9 γραμματείς και
- 3 γραφείς [3]
Ιστορική αναδρομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το πρώτο έργο το οποίο εκπονήθηκε από την Γραμματεία επί των Εσωτερικών ήταν η διοικητική διαίρεση του Βασιλείου. Συγκεκριμένα, με το βασιλικό διάταγμα της 3ης /15ης Απριλίου του 1833 «Περί διαιρέσεως του Βασιλείου και της διοικήσεώς του», η επικράτεια του Ελληνικού Βασιλείου χωρίσθηκε σε δέκα νομούς και 42 επαρχίες. Επικεφαλής της κάθε νομαρχίας ήταν ο νομάρχης (διορισμένος από το Κράτος), και συμβουλευτικό όργανο αυτού, το νομαρχιακό συμβούλιο. Επικεφαλής κάθε επαρχίας ήταν ο Έπαρχος (διορισμένος από το Κράτος) και το συμβουλευτικό όργανο αυτού, το επαρχιακό συμβούλιο, ενώ στους ήδη υφιστάμενους Δήμους, επικεφαλής ήταν ο Δημογέροντας (αναδεικνυόταν από τους δημότες) με το συμβουλευτικό του συμβούλιο (δημογεροντικό συμβούλιο).
Στις 10 /22 Ιανουαρίου 1834 με τον «Νόμο περί συστάσεως των Δήμων» συστάθηκαν οι Δήμοι του κράτους, σύμφωνα με το οποίο κάθε οικισμός με πάνω από 300 κατοίκους μπορούσε να σχηματίσει Δήμο, εμφανίστηκε η ιδιότητα του δημότη, ανώτατη αρχή του Δήμου ήταν πλέον ο Δήμαρχος και το Δημαρχιακό συμβούλιο, ενώ καθορίστηκαν οι λεπτομέρειες εκλογής (μέσω ψηφοφορίας των δημοτών) των Δημάρχων και των συμβούλων.
Το σύστημα διαίρεσης σε νομαρχίες και επαρχίες διατηρήθηκε μέχρι το 1836, οπότε η διοικητική διαίρεση μεταβλήθηκε. Καταργήθηκαν οι θέσεις των νομαρχών, επάρχων και η Ελλάδα χωρίστηκε σε τριάντα διοικήσεις και δέκα υποδιοικήσεις, με αντίστοιχες θέσεις διοικητών και υποδιοικητών. Η διαίρεση του 1836 νομοθετήθηκε επί κυβέρνησης Άρμανσπεργκ. [4]
Το 1834 σχηματίζεται το πρώτο ιδιαίτερο τμήμα της Γραμματείας επί των Εσωτερικών, το «Γραφείον της Δημοσίου Οικονομίας» το οποίο ήταν υπεύθυνο για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας (εθνικές γαίες, αλυκές, μεταλλεία, κ.α.), καθώς και για τη διενέργεια απογραφών. (ο πρόδρομος της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής). Το ίδιος έτος, ιδρύθηκε και το «Ιατροσυνέδριο» (ενός είδους ανωτάτου υγειονομικού συμβουλίου), που χορηγούσε τις άδειες επαγγέλματος στους γιατρούς, αποφαινόταν σε περιπτώσεις ιατροδικαστικής έρευνας, και κατεύθυνε της δημόσια υγεία και υγιεινή. Το 1836 η Γραμματεία επί των Εσωτερικών αποκτά ακόμα ένα τμήμα, το «Υγειονομικόν Τμήμα» με αρμοδιότητες την εφαρμογή νόμων για τον έλεγχο μετάδοσης μολυσματικών νόσων και την επιβολή καθάρσεων, τη σύσταση και συντήρηση ιδρυμάτων δημόσιας υγείας, την εποπτεία δημόσιας υγείας, την επιτήρηση αγορών τροφίμων, σφαγείων και συστημάτων ύδρευσης – αποχέτευσης, την εφαρμογή νόμων σχετικών με την άσκηση υγειονομικών επαγγελμάτων, τη διοίκηση και διαχείριση του Μαιευτικού Σχολείου και τη σύσταση υγειονομικών αρχών.[5]. Το 1837 συστήνεται η «Eπιτροπή επί της εμψυχώσεως της εθνικής βιομηχανίας» για την ανάπτυξη της γεωργίας και της βιομηχανίας με σκοπό την αύξηση του εθνικού πλούτου, η οποία είχε μεταξύ άλλων, αναλάβει και την διοίκηση του νεοσύστατου Πολυτεχνείου.[6]
Επί των Εσωτερικών Γραμματείς της Επικράτειας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
.jpg)
.jpg)
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ ΦΕΚ Α14 / 1833 [1]
- ↑ «Τα πρώτα νέα αρχοντικά σπίτια που κτίστηκαν αμέσως μετά την απελευθέρωση της Αθήνας στην οδό Ερμού ήσαν οι οικίες του Λουκά Πύρρου και του Ιωάννη Κονιάρη, οι οποίες βρίσκονταν στη βόρεια πλευρά της οδού Ερμού, απέναντι από την πρόσοψη της Καπνικαρέας.(...)Τα αρχοντικά αυτά σπίτια, αμέσως μετά την εγκατάσταση του Οθωνα στην Αθήνα, χρησιμοποιήθηκαν για τη στέγαση και εγκατάσταση δημοσίων υπηρεσιών, καθώς και για έδρα των υπουργείων Εσωτερικών, Εκκλησιαστικών.(...)» https://www.rizospastis.gr/story.do?id=2914903
- ↑ «Εφετηρίς του Βασιλείου της Ελλάδος δια το έτος 1837», παρά του ιατρού Α. Ι. Κλάδου, [2] σελ. 114
- ↑ ΦΕΚ Α 28/ 1836
- ↑ Θεόδωρος Δαρβαβέσης, Η ιστορική πορεία του Υπουργείου Υγείας στην Ελλάδα (1833-1981)
- ↑ https://www.ntua.gr/el/ntua/history-of-ntua