Εξωτερική ακτίνα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χώρος παραμέτρων της μιγαδικής εκθετικής οικογένειας f(z)=exp(z)+c. Οκτώ ακτίνες παραμέτρων που προσγειώνονται σε αυτή την παράμετρο σχεδιάζονται με μαύρο χρώμα.

Μια εξωτερική ακτίνα είναι μια καμπύλη που εκτείνεται από το άπειρο προς ένα σύνολο Julia ή Μάντελμπροτ[1]. Αν και αυτή η καμπύλη είναι μόνο σπάνια μια ημιευθεία (ακτίνα), ονομάζεται ακτίνα επειδή αποτελεί εικόνα μιας ακτίνας.

Οι εξωτερικές ακτίνες χρησιμοποιούνται στη μιγαδική ανάλυση, ιδιαίτερα στη μιγαδική δυναμική και στη θεωρία γεωμετρικών συναρτήσεων.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι εξωτερικές ακτίνες εισήχθησαν στη μελέτη των Ντουαντί και Χάμπαρντ για το σύνολο Μάντελμπροτ.[2][3]

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο Αντριέν Ντουαντί (1935- ) και ο Τζον Χάμπαρντ (1945-[4] ) συνεργάστηκαν για να μελετήσουν τη δομή του συνόλου Μάντελμπροτ. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποίησαν τότε εργαλεία από την πολύπλοκη ανάλυση και τα δυναμικά συστήματα, και κατάφεραν να αποδείξουν ότι, παρά τα φαινόμενα, το σύνολο αυτό είναι συνδεδεμένο. Επιπλέον, χρησιμοποιώντας την περίφημη τεχνική τους που περιλαμβάνει "εξωτερικές ακτίνες", κατάφεραν να περιγράψουν τη δυναμική σημασία των διακοσμήσεων που συνδέονται με το σύνολο Μάντελμπροτ, καθώς και τη δυναμική στα αντίστοιχα σύνολα Julia.

Τύποι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κριτήρια ταξινόμησης :

Επίπεδο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι εξωτερικές ακτίνες των (συνδεδεμένων) συνόλων Julia στο δυναμικό επίπεδο συχνά ονομάζονται δυναμικές ακτίνες.

Οι εξωτερικές ακτίνες του συνόλου Μάντελμπροτ (και παρόμοιων μονοδιάστατων τόπων συνδεσιμότητας) στο επίπεδο παραμέτρων ονομάζονται ακτίνες παραμέτρων.

Διακλάδωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δυναμική ακτίνα μπορεί να είναι:

  • διακλάδωση =διακλαδισμένη[6] =σπασμένη [7]
  • ομαλή = μη διακλαδισμένη = αδιάσπαστη

Όταν το γεμάτο σύνολο Julia είναι συνδεδεμένο, δεν υπάρχουν διακλαδισμένες εξωτερικές ακτίνες. Όταν το σύνολο Julia δεν είναι συνδεδεμένο, τότε κάποιες εξωτερικές ακτίνες διακλαδίζονται.

Τέντωμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι τεντωμένες ακτίνες εισήχθησαν από τους Μπράνερ και Χάμπαρντ:[8][9]

"Η έννοια των τεντωμένων ακτίνων είναι μια γενίκευση αυτής των εξωτερικών ακτίνων για το σύνολο Μάντελμπροτ σε πολυώνυμα υψηλότερου βαθμού"[10].

Προσγείωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάθε ακτίνα ορθολογικής παραμέτρου του συνόλου Μάντελμπροτ προσγειώνεται σε μία μόνο παράμετρο.[11][12]

Χάρτες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολυνώνυμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δυναμικό επίπεδο = z-επίπεδο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι εξωτερικές ακτίνες συνδέονται με ένα συμπαγές, πλήρες, συνδεδεμένο υποσύνολο του μιγαδικού επιπέδου ως:

  • οι εικόνες των ακτινικών ακτίνων υπό τον χάρτη Ρίμαν του συμπληρώματος του
  • οι γραμμές κλίσης της συνάρτησης Γκριν του ,
  • γραμμές πεδίου του δυναμικού Ντουαντί-Χούμπαρντ[13].

Οι εξωτερικές ακτίνες μαζί με τις ισοδυναμικές γραμμές του δυναμικού Ντουαντί-Χούμπαρντ ( σύνολα επιπέδων) σχηματίζουν ένα νέο πολικό σύστημα συντεταγμένων για το εξωτερικό ( συμπλήρωμα ) του .

Με άλλα λόγια, οι εξωτερικές ακτίνες ορίζουν την κατακόρυφη φολίωση η οποία είναι ορθογώνια προς την οριζόντια φολίωση που ορίζεται από τα σύνολα επιπέδων του δυναμικού[14].

Ομογενοποίηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έστω ο σύμμορφος ισομορφισμός από το συμπλήρωμα (εξωτερικό) του κλειστού μοναδιαίου δίσκου στο συμπλήρωμα του συμπληρωμένου συνόλου Julia .

όπου συμβολίζει το εκτεταμένο μιγαδικό επίπεδο. Έστω που συμβολίζει τον χάρτη Μπότσερ.[15] Ο , είναι ένας ομογενοποιητικός χάρτης της λεκάνης έλξης του απείρου, διότι συζεύγει την στο συμπλήρωμα του γεμισμένου συνόλου Julia με την στο συμπλήρωμα του μοναδιαίου δίσκου:

και

Η τιμή ονομάζεται συντεταγμένη Μπότσερ για ένα σημείο .

Τυπικός ορισμός της δυναμικής ακτίνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύστημα πολικών συντεταγμένων και για

Η εξωτερική ακτίνα γωνίας που σημειώνεται ως είναι:

  • η εικόνα υπό των ευθύγραμμων
  • σύνολο σημείων της εξωτερικής πλευράς του συμπληρωμένου συνόλου Julia με την ίδια εξωτερική γωνία

Ιδιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εξωτερική ακτίνα για μια περιοδική γωνία ικανοποιεί:

και το σημείο προσγείωσής του[16] ικανοποιεί:

Επίπεδο παραμέτρων = επίπεδο c[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

"Οι ακτίνες παραμέτρων είναι απλώς οι καμπύλες που είναι κάθετες στις ισοδυναμικές καμπύλες του συνόλου Μ".[17]

Ομογενοποίηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όριο του συνόλου Μάντελμπροτ ως εικόνα του μοναδιαίου κύκλου υπό
Ομογενοποίηση του συμπληρώματος (εξωτερικού) του συνόλου Μάντελμπροτ

Έστω η απεικόνιση από το συμπλήρωμα (εξωτερικό) του κλειστού μοναδιαίου δίσκου στο συμπλήρωμα του σύνολο Μάντελμπροτ .[18]

και ο χάρτης (συνάρτηση) του Μπότσερ , ο οποίος είναι ομογενοποιητικός χάρτης[19] του συμπληρώματος του συνόλου Μάντελμπροτ, επειδή συζεύγει το συμπλήρωμα του συνόλου Μάντελμπροτ και το συμπλήρωμα (εξωτερικό) του κλειστού μοναδιαίου δίσκου.

μπορεί να εξομαλυνθεί έτσι ώστε :

[20]

όταν :

συμβολίζει το εκτεταμένο μιγαδικό επίπεδο

Η συνάρτηση Γιουνγκράις είναι η αντίστροφη του ομοιόμορφου χάρτη :

Στην περίπτωση του μιγαδικού τετραγωνικού πολυωνύμου μπορεί κανείς να υπολογίσει αυτόν τον χάρτη χρησιμοποιώντας σειρές Λοράν γύρω από το άπειρο[21][22]

όταν

Επίσημος ορισμός της παραμέτρου ακτίνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εξωτερική ακτίνα της γωνίας είναι:

  • η εικόνα κάτω από των ευθειών
Ορισμός του χάρτη Μπότσερ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ορισμός των Ντουαντί και Χάμπαρντ:

οπότε η εξωτερική γωνία του σημείου του παραμετρικού επιπέδου είναι ίση με την εξωτερική γωνία του σημείου του δυναμικού επιπέδου

Εξωτερική γωνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η γωνία θ ονομάζεται εξωτερική γωνία. ( επιχείρημα ).[24]

Η κύρια τιμή των εξωτερικών γωνιών μετριέται σε στροφές modulo 1

1 στροφή = 360 μοίρες = 2 × π ακτίνια

Συγκρίνετε διαφορετικούς τύπους γωνιών : Σύγκριση διαφορετικών τύπων γωνιών :

  • εξωτερικές ( σημείο της εξωτερικής πλευράς του συνόλου )
  • εσωτερική ( σημείο του εσωτερικού του στοιχείου )
  • απλή ( όρισμα μιγαδικού αριθμού )
εξωτερική γωνία εσωτερική γωνία απλή γωνία
επίπεδο παραμέτρων
δυναμικό επίπεδο
Υπολογισμός του εξωτερικού επιχειρήματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • επιχείρημα της συντεταγμένης Μπότσερ ως εξωτερικό επιχείρημα [25]
  • Ακολουθία ζύμωσης ως δυαδική επέκταση του εξωτερικού επιχειρήματος [26][27][28]
Υπερβατικοί χάρτες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για υπερβατικούς χάρτες ( παραδείγματος χάριν εκθετικούς ) το άπειρο δεν είναι σταθερό σημείο αλλά μια ουσιαστική ιδιομορφία και δεν υπάρχει ισομορφισμός Boettcher[29][30].

Εδώ η δυναμική ακτίνα ορίζεται ως μια καμπύλη :

  • που συνδέει ένα σημείο σε ένα σύνολο διαφυγής και το άπειρο
  • που βρίσκεται σε ένα σύνολο διαφυγής

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δυναμικές ακτίνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Παράμετροι ακτίνων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύνολο Μάντελμπροτ για σύνθετο τετραγωνικό πολυώνυμο με ακτίνες παραμέτρων των σημείων της ρίζας

Προγράμματα που μπορούν να σχεδιάσουν εξωτερικές ακτίνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. J. Kiwi : Rational rays and critical portraits of complex polynomials. Ph. D. Thesis SUNY at Stony Brook (1997); IMS Preprint #1997/15. Αρχειοθετήθηκε 2004-11-05 στο Wayback Machine.
  2. Devaney, Robert L. (4 Μαΐου 2018). A First Course In Chaotic Dynamical Systems: Theory And Experiment. CRC Press. ISBN 978-0-429-97203-4. 
  3. Gowers, Timothy· Barrow-Green, June (18 Ιουλίου 2010). The Princeton Companion to Mathematics. Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-3039-8. 
  4. Lyubich, Mikhail· Milnor, John Willard (2001). Laminations and Foliations in Dynamics, Geometry and Topology: Proceedings of the Conference on Laminations and Foliations in Dynamics, Geometry and Topology, May 18-24, 1998, SUNY at Stony Brook. American Mathematical Soc. ISBN 978-0-8218-1985-2. 
  5. Inou, Hiroyuki; Mukherjee, Sabyasachi (2016). «Non-landing parameter rays of the multicorns». Inventiones Mathematicae 204 (3): 869–893. doi:10.1007/s00222-015-0627-3. Bibcode2016InMat.204..869I. 
  6. Atela, Pau (1992). «Bifurcations of dynamic rays in complex polynomials of degree two». Ergodic Theory and Dynamical Systems 12 (3): 401–423. doi:10.1017/S0143385700006854. 
  7. Petersen, Carsten L.; Zakeri, Saeed (2020). «Periodic Points and Smooth Rays». arXiv:2009.02788 [math.DS]. 
  8. The iteration of cubic polynomials Part I : The global topology of parameter by BODIL BRANNER and JOHN H. HUBBARD
  9. Stretching rays for cubic polynomials by Pascale Roesch
  10. Komori, Yohei; Nakane, Shizuo (2004). «Landing property of stretching rays for real cubic polynomials». Conformal Geometry and Dynamics 8 (4): 87–114. doi:10.1090/s1088-4173-04-00102-x. Bibcode2004CGDAM...8...87K. https://www.ams.org/journals/ecgd/2004-08-04/S1088-4173-04-00102-X/S1088-4173-04-00102-X.pdf. 
  11. A. Douady, J. Hubbard: Etude dynamique des polynˆomes complexes. Publications math´ematiques d’Orsay 84-02 (1984) (premi`ere partie) and 85-04 (1985) (deuxi`eme partie).
  12. Schleicher, Dierk (1997). «Rational parameter rays of the Mandelbrot set». arXiv:math/9711213. 
  13. Yunping Jing : Local connectivity of the Mandelbrot set at certain infinitely renormalizable points Complex Dynamics and Related Topics, New Studies in Advanced Mathematics, 2004, The International Press, 236-264
  14. POLYNOMIAL BASINS OF INFINITY LAURA DEMARCO AND KEVIN M. PILGRIM
  15. How to draw external rays by Wolf Jung
  16. Tessellation and Lyubich-Minsky laminations associated with quadratic maps I: Pinching semiconjugacies Tomoki Kawahira Αρχειοθετήθηκε 2016-03-03 στο Wayback Machine.
  17. Douady Hubbard Parameter Rays by Linas Vepstas
  18. John H. Ewing, Glenn Schober, The area of the Mandelbrot Set
  19. Irwin Jungreis: The uniformization of the complement of the Mandelbrot set. Duke Math. J. Volume 52, Number 4 (1985), 935-938.
  20. Adrien Douady, John Hubbard, Etudes dynamique des polynomes complexes I & II, Publ. Math. Orsay. (1984-85) (The Orsay notes)
  21. Bielefeld, B.; Fisher, Y.; Vonhaeseler, F. (1993). «Computing the Laurent Series of the Map Ψ: C − D → C − M». Advances in Applied Mathematics 14: 25–38. doi:10.1006/aama.1993.1002. 
  22. Weisstein, Eric W. "Mandelbrot Set." From MathWorld--A Wolfram Web Resource
  23. An algorithm to draw external rays of the Mandelbrot set by Tomoki Kawahira
  24. http://www.mrob.com/pub/muency/externalangle.html External angle at Mu-ENCY (the Encyclopedia of the Mandelbrot Set) by Robert Munafo
  25. Computation of the external argument by Wolf Jung
  26. A. DOUADY, Algorithms for computing angles in the Mandelbrot set (Chaotic Dynamics and Fractals, ed. Barnsley and Demko, Acad. Press, 1986, pp. 155-168).
  27. Adrien Douady, John H. Hubbard: Exploring the Mandelbrot set. The Orsay Notes. page 58
  28. Exploding the Dark Heart of Chaos by Chris King from Mathematics Department of University of Auckland
  29. Topological Dynamics of Entire Functions by Helena Mihaljevic-Brandt
  30. Dynamic rays of entire functions and their landing behaviour by Helena Mihaljevic-Brandt