Εμπάργκο κατά της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το διεθνές αεροδρόμιο Ερκάν, όπου οι διεθνείς πτήσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο μέσω της Τουρκίας λόγω του εμπάργκο.

Το διεθνές εμπάργκο κατά της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου[1] εφαρμόζεται επί του παρόντος σε αρκετές περιοχές. Το εμπάργκο υποστηρίζεται από την πολιτική των Ηνωμένων Εθνών[2] και η εφαρμογή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση συνάδει με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ΔΕΚ) που ελήφθη το 1994.[3]

Η Τουρκική Δημοκρατία της ΤΔΒΚ, η οποία αναγνωρίζεται αποκλειστικά από την Τουρκία, υφίσταται σοβαρούς αποκλεισμούς από τη μονομερή διακήρυξη ανεξαρτησίας της το 1983,[4] και τα εμπάργκο που προωθούνται ενεργά από μια ελληνοκυπριακή εκστρατεία. Μεταξύ των οργανισμών που αρνούνται να δεχθούν το καθεστώς της ΤΔΒΚ της τουρκοκυπριακής κοινότητας είναι η Παγκόσμια Ταχυδρομική Ένωση, η Διεθνής Οργάνωση Πολιτικής Αεροπορίας και η Διεθνής Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών. Το οικονομικό εμπάργκο επιδεινώθηκε σημαντικά με την απόφαση του ΔΕΚ το 1994, όταν τα πιστοποιητικά τροφίμων που εκδόθηκαν από τη ΤΔΒΚ θεωρήθηκαν απαράδεκτα για την Ευρωπαϊκή Ένωση.[5] Οι εξαγωγές και οι πτήσεις από τη ΤΔΒΚ πραγματοποιούνται μέσω της Τουρκίας, ενώ οι απευθείας πτήσεις απαγορεύονται διεθνώς. Οι Τουρκοκύπριοι αντιμετωπίζουν επίσης εμπάργκο στους τομείς του αθλητισμού και του πολιτισμού. Οι Τουρκοκυπριακές ομάδες δεν μπορούν να συμμετέχουν σε διεθνείς αγώνες, με τους Τουρκοκύπριους αθλητές να ενδέχεται να μην αγωνιστούν διεθνώς, εκτός εάν εκπροσωπούν άλλη χώρα και επίσης διεθνείς μουσικοί ή συγκροτήματα έχουν αποκλειστεί από την διεξαγωγή ορισμένων συναυλίων στη ΤΔΒΚ.

Οικονομικό εμπάργκο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανάπτυξη του εμπάργκο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πέρασμα του Λήδρα Παλάς, με ορατό σήμα για εμπορικούς περιορισμούς. Το εμπόριο μέσω της Πράσινης Γραμμής είναι τεχνικά δυνατό, αλλά θεωρείται ανέφικτο.

Μετά την οικονομική καταστροφή του νησιού από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, το νότιο τμήμα του έλαβε μεγάλες επιδοτήσεις από τη διεθνή κοινότητα για την ανάπτυξη της οικονομίας του. Η ΤΔΒΚ, εν τω μεταξύ, έλαβε μόνο βοήθεια από την Τουρκία και πολύ λίγη διεθνή βοήθεια. Αυτό προκάλεσε λιγότερη οικονομική ανάπτυξη σε σύγκριση με το νότιο τμήμα και οικονομική εξάρτηση από την Τουρκία.[6] Το οικονομικό εμπάργκο εμποδίζει τις ξένες ταμειακές ροές καθώς η εξωτερική ζήτηση περιορίζεται και η χρήση ξένων αποταμιεύσεων μέσω δανεισμού και εισροών κεφαλαίου καθίσταται αδύνατη.[4] Το εμπάργκο έχει επίσης περιορίσει τον τουριστικό τομέα.[7]

Μέχρι το 1994, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και ορισμένες άλλες ευρωπαϊκές χώρες δέχθηκαν τα τουρκοκυπριακά προϊόντα ειδών διατροφής, συμπεριλαμβανομένων των εσπεριδοειδών, να εισάγονται απευθείας. Ενώ μια συμφωνία του 1972 παραχωρούσε την πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά σε εμπορεύματα που διέπονται από την Κυπριακή Δημοκρατία, η συμφωνία ερμηνεύθηκε ως εφαρμοστέα σε ολόκληρο το νησί και το Τουρκοκυπριακό Εμπορικό Επιμελητήριο εξέδωσε πιστοποιητικά που έφεραν τα παλιά γραμματόσημα της Κύπρου, αντί εκείνου του τουρκικού ομοσπονδιακού κράτος της Κύπρου ή της ΤΔΒΚ. Το 1983, μετά τη δήλωση της ΤΔΒΚ, η Κυπριακή Δημοκρατία άλλαξε τα γραμματόσημά της και ενημέρωσε την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της ότι πρέπει να γίνονται δεκτά μόνο πιστοποιητικά με τα νέα γραμματόσημα που προέρχονται από έδαφος υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ωστόσο, το Συμβούλιο της Ευρώπης επανέλαβε ότι και οι δύο πλευρές θα πρέπει να επωφεληθούν εξίσου από μια τέτοια συμφωνία και τα τουρκοκυπριακά προϊόντα συνέχισαν να εισάγονται απευθείας.[3] Το βρετανικό Υπουργείο Γεωργίας εξέδωσε μια ανακοίνωση πως «τα τουρκοκυπριακά πιστοποιητικά ήταν εξίσου καλά με τα ελληνοκυπριακά».[8]

Το 1992, μια ομάδα Ελληνοκυπρίων παραγωγών εσπεριδοειδών μήνυσε το Υπουργείο Γεωργίας του Ηνωμένου Βασιλείου και η υπόθεση παραπέμφθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Το ΔΕΚ αποφάσισε κατά της αποδοχής τουρκοκυπριακών αγαθών, και έτσι στην πραγματικότητα επέβαλε εμπάργκο εναντίον της ΤΔΒΚ. Η απόφαση έχει επικριθεί καθώς το ΔΕΚ προχωρά πέρα ​​από το πεδίο εφαρμογής του και επιβάλλει εμπάργκο που πρέπει να επιβληθεί μόνο από τους πολιτικούς φορείς.[3] Η απόφαση εξέθεσε επίσης τα τουρκοκυπριακά αγαθά σε πρόσθετο δασμό τουλάχιστον 14%, και τα φορτία επιστράφηκαν αμέσως από τις ευρωπαϊκές χώρες, με αποτέλεσμα να υπάρξει μεγάλη ζημιά στην τουρκοκυπριακή οικονομία.[8]

Μετά το σχέδιο Ανάν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το Σχέδιο Ανάν για την Κύπρο, υπήρξαν υποσχέσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι οι κυρώσεις στη ΤΔΒΚ θα μειωθούν, συμπεριλαμβανομένου του ανοίγματος των λιμένων, αλλά αυτές εμποδίστηκαν από την Κυπριακή Δημοκρατία. Οι Τουρκοκύπριοι μπορούν στην πράξη να εξάγουν στον κόσμο μέσω της Πράσινης Γραμμής, αλλά αυτό απαιτεί την έγκριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη μεγάλη γραφειοκρατία, η οποία θεωρείται πρακτική από τους Τουρκοκύπριους επιχειρηματίες.[9]

Κατά τη δεκαετία του 2000 και του 2010, παγκόσμιες επιχειρήσεις και εταιρείες έχουν ανοίξει γραφεία στη ΤΔΒΚ μέσω της Τουρκίας, η οποία θεωρήθηκε ως μια μορφή ομαλοποίησης από τους Τουρκοκύπριους. Ωστόσο, οι Τουρκοκύπριοι μπορούν να έχουν πρόσβαση στην παγκόσμια αγορά μόνο ως καταναλωτές, αλλά όχι ως παραγωγοί, και αυτή η πρόσβαση εξακολουθεί να εξαρτάται από την Τουρκία.[9]

Μεταφορικό εμπάργκο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το λιμάνι της Αμμοχώστου, όπου η διεθνής κίνηση επηρεάζεται από το εμπάργκο.

Η ΤΔΒΚ είναι προσβάσιμη σε διεθνείς επικοινωνίες, ταχυδρομικές υπηρεσίες και μεταφορές μόνο μέσω της Τουρκίας.[10]

Οι πτήσεις προς το Διεθνές Αεροδρόμιο Ερκάν της ΤΔΒΚ απαγορεύονται διεθνώς.[11] Οι απευθείας πτήσεις πραγματοποιούνται μόνο από την Τουρκία, η οποία είναι η μόνη χώρα που αναγνωρίζει την ΤΔΒΚ, και όλα τα αεροπλάνα που πετούν στη ΤΔΒΚ από άλλες χώρες πρέπει να σταματήσουν στην Τουρκία.[12] Το 2005, μια απευθείας ναυλωμένη πτήση μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της ΤΔΒΚ, η πρώτη από άλλη χώρα εκτός της Τουρκίας, [13] χαιρετίστηκε ως ορόσημο και το Αζερμπαϊτζάν άρχισε να δέχεται τουρκοκυπριακά διαβατήρια.[14]

Στο συνέδριο της Παγκόσμιας Ταχυδρομικής Ένωσης που έγινε στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 1979, η Κυπριακή Δημοκρατία έκανε μια δήλωση που ανέφερε ότι τα τουρκοκυπριακά γραμματόσημα ήταν παράνομα και άκυρα.[6]

Οι Τουρκοκύπριοι έχουν ξεπεράσει εν μέρει τους περιορισμούς στα προσωπικά ταξίδια, αποκτώντας διαβατήρια που εκδίδονται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Σύμφωνα με την Ρεμπέκα Μπράιντ, ειδική για την Κύπρο, με την ανάπτυξη των Τουρκικών Αερογραμμών και την πτώχευση της Cyprus Airways, το Ερκάν είναι πιο πολυσύχναστο από το Διεθνές Αεροδρόμιο της Λάρνακας από το 2015, αλλά εξακολουθεί να εξαρτάται από την Τουρκία.[9]

Ωστόσο, το 2017, το αεροδρόμιο της Λάρνακας σημείωσε δραματική αύξηση των πελατών κατά 400%, [15] ως αποτέλεσμα νέων αυστηρών μέτρων ασφαλείας που επέβαλε το Υπουργείο Μεταφορών του Ηνωμένου Βασιλείου και αμφισβήτησε την κατάσταση του αεροδρομίου, αναγκάζοντας τους επιβάτες που ταξιδεύουν μεταξύ Βρετανίας και ΤΔΒΚ να αποβιβαστούν με τις αποσκευές τους και να περάσουν από νέο έλεγχο ασφαλείας στην Τουρκία για να επιβιβαστούν σε νέο αεροσκάφος για τον τελικό προορισμό τους. Σύμφωνα με τους Τουρκοκύπριους ταξιδιωτικούς πράκτορες «οι ταξιδιώτες μετακινούνται τώρα στη Λάρνακα και θα είναι πολύ δύσκολο να τους φέρουν πίσω».

Πολιτιστικό εμπάργκο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μελίζ Ρεντίφ, ήταν η πρώτη Τουρκοκύπρια αθλήτρια στους Ολυμπιακούς Αγώνες που έπρεπε να αποκτήσει τουρκική υπηκοότητα για να συμμετάσχει.

Οι Τουρκοκύπριοι δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε διεθνείς αθλητικούς αγώνες.[16] Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή απαγορεύει στους Τουρκοκύπριους να συμμετέχουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες ως ανεξάρτητους αθλητές υπό την Ολυμπιακή σημαία, και απαιτεί από αυτούς να αγωνιστούν υπό τη σημαία μιας αναγνωρισμένης χώρας. Η Μελίζ Ρεντίφ, η πρώτη Τουρκοκύπρια που συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες, έπρεπε να αποκτήσει τουρκική υπηκοότητα, ενώ άλλοι ορισμένοι αθλητές αρνήθηκαν να αγωνιστούν για άλλη χώρα.[17]

Οι Τουρκοκυπριακές ομάδες δεν μπορούν να συμμετέχουν σε διεθνείς αγώνες.[18][19] Τα πρώτα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή το 1974, οι τουρκοκυπριακές ποδοσφαιρικές ομάδες κατάφεραν να παίξουν σε διεθνείς αγώνες ενάντια σε ομάδες από χώρες όπως η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία, η Μαλαισία, και η Λιβύη. Αυτό οφείλεται στην ανοχή που επέδειξε η FIFA με πρωτοβουλία του γραμματέα της, Χέλμουτ Κάιζερ. Ωστόσο, μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας το 1983, οι Τουρκοκυπριακές ομάδες και η εθνική ομάδα έχασαν την δυνατότητα να παίζουν σε διεθνείς αγώνες.[19] Η εθνική ομάδα της ΤΔΒΚ ήθελε να παίξει έναν αγώνα με την τουρκική εθνική ομάδα το 1984, αλλά αυτό απορρίφθηκε από τη FIFA και η Τουρκική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου ενημερώθηκε ότι θα αντιμετώπιζε κυρώσεις από τη FIFA και την UEFA εάν έπαιζε με την Τουρκοκυπριακή ομάδα. Τον Ιούνιο του 1987, η Εκτελεστική Επιτροπή της FIFA απαγόρευσε ρητά κάθε επαφή μεταξύ των μελών της FIFA και της ΤΔΒΚ.[20]

Μια τουρκική ομάδα, η ΦΚ Φενέρμπαχτσε, είχε ένα γήπεδο στη ΤΔΒΚ το 1990 και σχεδίαζε να παίξει με μια τοπική ομάδα, αλλά ο αγώνας δεν επιτράπηκε από τη FIFA, η οποία αρνήθηκε να δεχτεί την Κυπριακή Τουρκική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία ως μέλος. Στο Κύπελλο ELF που έλαβε χώρα στη ΤΔΒΚ το 2006, η FIFA πίεσε με επιτυχία την εθνική ομάδα του Αφγανιστάν να μην παίξει στο τουρνουά και τα μέλη της FIFA Κιργιζιστάν και Τατζικιστάν έστειλαν τις ομάδες πίσω.[19] Μια τουρκοκυπριακή προσφορά για ένταξη στη FIFA απορρίφθηκε ξανά το 2004, μετά τα δημοψηφίσματα του Σχεδίου Ανάν.[13] Το 2007, ένας φιλικός ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ της Çetinkaya Türk SK και της Luton Town FC ακυρώθηκε μετά από ελληνοκυπριακή πίεση. Το 2014, η Τουρκική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου Κύπρου υπέβαλε αίτηση για ένταξη στον Σύνδεσμο Ποδοσφαίρου Κύπρου, αλλά οι συνομιλίες έφτασαν σε αδιέξοδο.[18]

Η αθλητική απομόνωση που αντιμετωπίζει η ΤΔΒΚ δεν κοινοποιείται σε όλες τις άλλες μη αναγνωρισμένες πολιτείες, για παράδειγμα, η Transnistria έχει μια ομάδα που συμμετέχει σε διεθνείς διαγωνισμούς. Η ΤΔΒΚς έχει συμμετάσχει στο NF Board για να διευκολύνει την επίδραση της διεθνούς απομόνωσης στο ποδόσφαιρο.[13]

Μουσικό εμπάργκο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κυπριακή Δημοκρατία θεωρεί τις επιχειρήσεις που διεξάγονται στο Βορρά ως παράνομες, γεγονός που παρεμπόδισε συναυλίες διεθνών συγκροτημάτων ή τραγουδιστών.[21] Το 2010, μια συναυλία της Τζένιφερ Λόπεζ, που είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στη ΤΔΒΚ, ακυρώθηκε μετά από εκτεταμένη εκστρατεία από ελληνοκυπριακές ομάδες.[22] Η Ριάνα ακύρωσε επίσης μια συναυλία μετά από μια παρόμοια εκστρατεία. Το 2012, ο Χούλιο Ιγκλέσιας ακύρωσε μια συναυλία και έπειτα μήνυσε το ξενοδοχείο και τις τουρκοκυπριακές αρχές, ισχυριζόμενος ότι είχε παραπλανηθεί σχετικά με τη νομιμότητα της συναυλίας. Ωστόσο, οι διεθνείς συναυλίες συνεχίζονται.[21]

Η ΤΔΒΚ δεν μπορεί να συμμετάσχει ή να υποβάλει αίτηση συμμετοχής στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «EU to ease north Cyprus trade ban». BBC. 2004-04-28. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/3668371.stm. Ανακτήθηκε στις 25 July 2015. 
  2. «The thorn in Europe's side». The Economist. 2002-01-16. http://www.economist.com/node/939237?zid=309&ah=80dcf288b8561b012f603b9fd9577f0e. Ανακτήθηκε στις 25 July 2015. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Talmon, Stefan (2001). «The Cyprus Question before the European Court of Justice». European Journal of International Law 12 (4): 727–750. doi:10.1093/ejil/12.4.727. http://ejil.oxfordjournals.org/content/12/4/727.short. 
  4. 4,0 4,1 Günçavdi, Ömer; Küçük, Suat (2009). «Economic Growth Under Embargoes in North Cyprus: An Input‐Output Analysis». Turkish Studies 10 (3): 365–392. doi:10.1080/14683840903141699. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/9621/1/MPRA_paper_9621.pdf. 
  5. Pegg, Scott (1998). International Society and the de Facto State. Ashgate Publishing. σελ. 117. ISBN 9781840144789. 
  6. 6,0 6,1 Kyle, Keith. «The economic consequences of the 1974 conflict». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2015. 
  7. Gilmore, Audrey; Carson, David; Fawcett, Lyn; Ascenção, Mário (2007). «Sustainable marketing – the case of Northern Cyprus». The Marketing Review 7 (2): 113–124. doi:10.1362/146934707x198830. 
  8. 8,0 8,1 Pope, Hugh (15 Ιουλίου 1994). «Sanctions ruling 'kills hope of united Cyprus': The Turkish-Cypriot leader, Rauf Denktash, condemns the European Court decision as harassment, reports Hugh Pope». The Independent. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2015. 
  9. 9,0 9,1 9,2 Bryant, Rebecca. «The victory of Mustafa Akıncı in northern Cyprus gives hope to Turkish Cypriots of a better future». Greece at LSE. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2015. 
  10. «Cyprus settlement could open trade routes for Turkey». Al Monitor. 24 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2015. 
  11. Güsten, Susanne (2014-02-16). «Students Flock to Universities in Northern Cyprus». The New York Times. https://www.nytimes.com/2014/02/17/world/europe/students-flock-to-universities-in-northern-cyprus.html?_r=0. Ανακτήθηκε στις 25 July 2015. 
  12. «Europe diary: Island isolation». BBC. 2006-12-08. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6215410.stm. Ανακτήθηκε στις 25 July 2015. 
  13. 13,0 13,1 13,2 Isachenko, Daria (2012). The Making of Informal States: Statebuilding in Northern Cyprus and Transdniestria. Palgrave Macmillan. σελ. 164–5. ISBN 9780230392069. 
  14. «Landmark flight travels from Azerbaijan to North Cyprus without stopping in Turkey». The Daily Star. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2015. 
  15. Larnaca Airport bookings soar at expense of Ercan following UK air embargo
  16. Smith, Helena (June 2015). «Divided Cyprus begins to build bridges». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2015/may/31/mustafa-ankinci-advocates-focus-future-for-splintered-cyprus. Ανακτήθηκε στις 28 July 2015. 
  17. «Meliz Redif to make Olympic history». OBV. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2015. 
  18. 18,0 18,1 «Greek Cypriot footballer labelled traitor for joining Turkish Cypriot team». World Bulletin. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2015. 
  19. 19,0 19,1 19,2 Menary, Steve (2010). «Football and the Cyprus conflict». Soccer & Society 11 (3): 253–260. doi:10.1080/14660971003619545. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-09-22. https://web.archive.org/web/20170922230545/http://ssudl.solent.ac.uk/2204/1/MenaryStevePaper.pdf. Ανακτήθηκε στις 2021-03-23. 
  20. Hatay, Yücel (2007). Spor Tarihimiz (στα Τουρκικά) (2 έκδοση). Nicosia: Ajans Yay Ltd. σελ. 139. 
  21. 21,0 21,1 Vatmanidis, Theo (21 Ιουνίου 2015). «Lara Fabian's announcement of Northern Cyprus concert creates controversy». EuroVisionary. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2015. 
  22. «Jennifer Lopez cancels controversial concert in north Cyprus». NY Daily News. Associated Press. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2015.