Εκλογή με κλήρωση

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στη διακυβέρνηση, η εκλογή με κλήρωση (γνωστή και ως επιλογή με κλήρωση, επιλογή κατά κλήρο, κατανομή, διαβούλευση, στοχοκρατία, αλεατορική δημοκρατία, δημοκρατική λοταρία και λοτοκρατία) είναι η τυχαία επιλογή δημοσίων αξιωματούχων ή ενόρκων χρησιμοποιώντας ένα τυχαίο αντιπροσωπευτικό δείγμα[1][2][3]. Αυτό ελαχιστοποιεί τον φραξιονισμό, καθώς όσοι επιλέγονται να υπηρετήσουν μπορούν να δώσουν προτεραιότητα στη συζήτηση σχετικά με τις αποφάσεις πολιτικής που έχουν μπροστά τους αντί να κάνουν εκστρατεία[4]. Στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία, η εκλογή με κλήρωση ήταν η παραδοσιακή και πρωταρχική μέθοδος για τον διορισμό πολιτικών αξιωματούχων και η χρήση της θεωρούνταν ως κύριο χαρακτηριστικό της δημοκρατίας[5][6]. Η εκλογή με κλήρωση συχνά ταξινομείται ως μέθοδος τόσο για την άμεση δημοκρατία όσο και για τη διαβουλευτική δημοκρατία.

Σήμερα, η εκλογή με κλήρωση χρησιμοποιείται συνήθως για την επιλογή υποψήφιων ενόρκων σε συστήματα κοινού δικαίου. Αυτό που άλλαξε τα τελευταία χρόνια είναι ο αυξημένος αριθμός των ομάδων πολιτών με πολιτική συμβουλευτική εξουσία[7][8], μαζί με εκκλήσεις να γίνει η εκλογή με κλήρωση πιο συνεπακόλουθη από τις εκλογές, όπως συνέβη στην Αθήνα, τη Βενετία και τη Φλωρεντία[9][10][11][12].

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαία Αθήνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αθηναϊκή δημοκρατία αναπτύχθηκε τον 6ο αιώνα π.Χ. από αυτό που τότε ονομαζόταν ισονομία (ισότητα δικαίου και πολιτικών δικαιωμάτων). Η εκλογή με κλήρωση ήταν τότε ο κύριος τρόπος για να επιτευχθεί αυτή η δικαιοσύνη. Χρησιμοποιήθηκε για την επιλογή των περισσότερων δικαστών για τις κυβερνητικές επιτροπές τους και για τους ενόρκους τους (συνήθως 501 ανδρών)[13].

Οι περισσότεροι Αθηναίοι πίστευαν ότι οι εκλογές με κλήρωση, και όχι οι εκλογές με ψηφοφορία, ήταν δημοκρατικές[13] και χρησιμοποιούσαν περίπλοκες διαδικασίες με ειδικά κατασκευασμένες μηχανές κατανομής (κληρωτήρια) για να αποφύγουν τις διεφθαρμένες πρακτικές που χρησιμοποιούν οι ολιγάρχες για να εξαγοράσουν το αξίωμά τους.

Οι περισσότεροι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς που αναφέρουν τη δημοκρατία (συμπεριλαμβανομένων του Αριστοτέλη[13][14][15], του Πλάτωνα[16] και του Ηροδότου[17]), αλλά και ο Περικλής[18], τονίζουν τον ρόλο της επιλογής με κλήρωση στη δημοκρατία ή δηλώνουν ξεκάθαρα ότι η κλήρωση είναι πιο δημοκρατική από τις εκλογές (που θεωρούνταν ολιγαρχικές). Ο Σωκράτης[19] και ο Ισοκράτης[20] ωστόσο αμφισβήτησαν εάν οι τυχαία επιλεγμένοι λήπτες αποφάσεων είχαν αρκετή εμπειρία.

Λομβαρδία και Βενετία - 12ος έως 18ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φλωρεντία – 14ος και 15ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διαφωτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την Εποχή του Διαφωτισμού, πολλά από τα πολιτικά ιδεώδη που αρχικά υποστήριζαν οι δημοκρατικές πόλεις-κράτη της αρχαίας Ελλάδας επανεξετάστηκαν. Η χρήση της εκλογής με κλήρωση ως μέσου επιλογής των μελών της κυβέρνησης, ενώ έλαβε επαίνους από αξιόλογους στοχαστές του Διαφωτισμού, δεν συζητήθηκε σχεδόν καθόλου κατά τη διάρκεια του σχηματισμού της αμερικανικής και της γαλλικής δημοκρατίας.

Το βιβλίο του Μοντεσκιέ Το πνεύμα των νόμων παρέχει μια από τις πιο αναφερόμενες συζητήσεις της έννοιας στην πολιτική γραφή του Διαφωτισμού. Στην οποία, υποστηρίζει ότι η κλήρωση είναι φυσική για τη δημοκρατία, όπως και οι εκλογές για την αριστοκρατία[21]. Απηχεί τη φιλοσοφία πολύ παλαιότερων στοχαστών όπως ο Αριστοτέλης, ο οποίος θεωρούσε τις εκλογές (με ψηφοφορία) ως αριστοκρατικές[22].

Ελβετία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επειδή το οικονομικό κέρδος μπορούσε να επιτευχθεί μέσω της θέσης του δημάρχου, ορισμένα μέρη της Ελβετίας χρησιμοποίησαν τυχαία επιλογή κατά τη διάρκεια των ετών μεταξύ 1640 και 1837 για να αποτρέψουν τη διαφθορά[23].

Μέθοδοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν γίνει η τυχαία επιλογή, πρέπει να καθοριστεί η ομάδα των υποψηφίων. Τα συστήματα ποικίλλουν ως προς το εάν κατανέμονται από επιλέξιμους εθελοντές, από αυτούς που ελέγχθηκαν με βάση την εκπαίδευση, την εμπειρία ή τον επιτυχή βαθμό σε ένα τεστ, ή που ελέγχθηκαν με εκλογή από εκείνους που επιλέχθηκαν από έναν προηγούμενο γύρο τυχαίας επιλογής ή από τα μέλη ή τον πληθυσμό γενικότερα . Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια διαδικασία πολλαπλών σταδίων στην οποία η τυχαία επιλογή εναλλάσσεται με άλλες μεθόδους διαλογής, όπως στο βενετσιάνικο σύστημα.

Ανάλυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια κριτική της εκλογικής πολιτικής είναι η υπερεκπροσώπηση πολιτικά ενεργών ομάδων στην κοινωνία που τείνουν να είναι εκείνες που προσχωρούν σε πολιτικά κόμματα[24]. Για παράδειγμα, το 2000 λιγότερο από το 2%[25] του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου ανήκε σε ένα πολιτικό κόμμα, ενώ το 2005 υπήρχαν στην καλύτερη περίπτωση μόνο 3 ανεξάρτητοι βουλευτές (βλ. Λίστα εκλεγμένων μικροκομμάτων και ανεξάρτητων βουλευτών του Ηνωμένου Βασιλείου) έτσι ώστε το 99,5% όλων των βουλευτών του Ηνωμένου Βασιλείου ανήκαν σε ένα πολιτικό κόμμα. Η γνωστική ποικιλομορφία είναι ένας συνδυασμός διαφορετικών τρόπων θέασης του κόσμου και ερμηνείας γεγονότων μέσα σε αυτόν[26], όπου μια ποικιλία απόψεων και ευρετικών μεθόδων καθοδηγούν τα άτομα να δημιουργήσουν διαφορετικές λύσεις στα ίδια προβλήματα[27]. ​​Η γνωστική ποικιλομορφία δεν είναι η ίδια με το φύλο, την εθνικότητα, την ποικιλομορφία βάσει αξιών ή την ηλικία, αν και συχνά συσχετίζονται θετικά. Σύμφωνα με πολλούς μελετητές όπως ο Page και ο Landemore[28], η γνωστική ποικιλομορφία είναι πιο σημαντική για τη δημιουργία επιτυχημένων ιδεών από το μέσο επίπεδο ικανότητας μιας ομάδας. Αυτό το «θεώρημα της ποικιλομορφίας υπερτερεί της ικανότητας»[29] είναι ουσιαστικό για το γιατί η εκλογή με κλήρωση είναι μια βιώσιμη δημοκρατική επιλογή[27]. ​​Με απλά λόγια, η τυχαία επιλογή ατόμων μέσης νοημοσύνης αποδίδει καλύτερα από μια συλλογή από τους καλύτερους επιμέρους λύτες προβλημάτων[27].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Engelstad, Fredrik (1989). «The assignment of political office by lot». Social Science Information 28 (1): 23–50. doi:10.1177/053901889028001002. 
  2. OECD (2020). Innovative Citizen Participation and New Democratic Institutions: Catching the Deliberative Wave (στα Αγγλικά). Paris: Organisation for Economic Co-operation and Development. doi:10.1787/339306da-en. ISBN 9789264837621.  Unknown parameter |s2cid= ignored (βοήθεια)
  3. Landemore, Hélène (January 15, 2010). «Deliberation, Representation, and the Epistemic Function of Parliamentary Assemblies: a Burkean Argument in Favor of Descriptive Representation». International Conference on "Democracy as Idea and Practice", University of Oslo, Oslo January 13–15, 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-08. https://web.archive.org/web/20131208232208/https://www.uio.no/english/research/interfaculty-research-areas/democracy/news-and-events/events/conferences/2010/papers/Landemore-DeliberationRepresentation-2010.pdf. Ανακτήθηκε στις 2023-12-22. 
  4. Graeber, David (9 Απριλίου 2013). The Democracy Project: A History, a Crisis, a Movement. Random House Inc. σελίδες 957–959. ISBN 978-0-679-64600-6. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2018. 
  5. Headlam, James Wycliffe (1891). Election by Lot at Athens. The University Press. σελ. 12. 
  6. Cambiano, Giuseppe (2020). «Piccola archeologia del sorteggio» (στα it). Teoria Politica (10): 103–121. http://journals.openedition.org/tp/1106. 
  7. Flanigan, Bailey; Gölz, Paul; Gupta, Anupam; Hennig, Brett; Procaccia, Ariel D. (2021). «Fair algorithms for selecting citizens' assemblies». Nature 596 (7873): 548–552. doi:10.1038/s41586-021-03788-6. PMID 34349266. Bibcode2021Natur.596..548F. 
  8. Fishkin, James (2009). When the People Speak: Deliberative Democracy & Public ConsultationΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199604432. 
  9. Ostfeld, Jacob (19 Νοεμβρίου 2020). «The Case for Sortition in America». Harvard Political Review (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2023. 
  10. Reybrouck, David Van (2016-06-29). «Why elections are bad for democracy» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/politics/2016/jun/29/why-elections-are-bad-for-democracy. Ανακτήθηκε στις 2023-02-24. 
  11. Rieg, Timo· Translated from German by Catherine McLean (8 Σεπτεμβρίου 2015). «Why a citizen's parliament chosen by lot would be 'perfect'». SWI swissinfo.ch (Op-ed.) (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2023. 
  12. Wolfson, Arthur M. (1899). «The Ballot and Other Forms of Voting in the Italian Communes». The American Historical Review 5 (1): 1–21. doi:10.2307/1832957. https://archive.org/details/sim_american-historical-review_1899-10_5_1/page/1. 
  13. 13,0 13,1 13,2 The Athenian Democracy in the Age of Demosthenes, Mogens Herman Hansen, (ISBN 1-85399-585-1)
  14. Aristotle, Politics 1301a28-35
  15. Aristotle, Politics 4.1294be
  16. Plato, Republic VIII, 557a
  17. Herodotus The Histories 3.80.6
  18. Thucydides, The Peloponnesian War. The Funeral Oration of Pericles.
  19. Xenophon. Memorabilia Book I, 2.9
  20. Isocrates. Areopagiticus (section 23)
  21. Montesquieu (2001). De l'esprit des lois [The Spirit of Laws]. Μτφρ. Nugent, Thomas. Batoche Books, Kitchener.  Unknown parameter |orig-date= ignored (βοήθεια)
  22. Manin, Bernard (1997). The principles of representative government. Cambridge. ISBN 978-1-4619-4910-7. OCLC 861693063. 
  23. Carson, Lyn· Martin, Brian (1999). Random Selection in Politics. Praeger. σελ. 33. 
  24. Tangian, Andranik (2008). «A mathematical model of Athenian democracy». Social Choice and Welfare 31 (4): 537–572. doi:10.1007/s00355-008-0295-y. 
  25. Tom Bentley· Paul Miller (24 Σεπτεμβρίου 2004). «The decline of the political party». perfect.co.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2006. 
  26. Landemore, Hélène (2012). «Deliberation, Cognitive Diversity, and Democratic Inclusiveness: An Epistemic Argument for the Random Selection of Representatives». Synthese 190 (7): 1209–1231. doi:10.1007/s11229-012-0062-6. 
  27. 27,0 27,1 27,2 Page (2007). How the power of diversity creates better groups, firms, schools, and societies. Princeton University Press. 
  28. Bouricious, Terrill (2013). «Democracy Through Multi-Body Sortition: Athenian Lessons for the Modern Day». Journal of Public Deliberation 9 (1): Article 11. http://www.publicdeliberation.net/jpd/vol9/iss1/art11. Ανακτήθηκε στις 2019-06-04. 
  29. Dreifus, Claudia (January 8, 2008). «In Professor's Model, Diversity = Productivity». The New York Times. https://www.nytimes.com/2008/01/08/science/08conv.html. Ανακτήθηκε στις 2019-06-04. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]