Θειικός χαλκός

Ο Θειικός χαλκός είναι χημική ένωση του δισθενούς χαλκού (Cu). Πρόκειται για θειικό άλας του χαλκού που φέρεται με το χημικό τύπο CuSO₄. Χαρακτηρίζεται άνυδρος σε αντίθεση της ένυδρης μορφής του (CuSO₄ 5Η₂Ο) που είναι περισσότερο γνωστή ως γαλαζόπετρα.

Προέλευση

Ο άνυδρος θειικός χαλκός απαντάται στη φύση ως ορυκτό υδροκυανίτης έχοντας ειδικό βάρος 3,603 που αποσυντίθεται σε θερμοκρασία μεγαλύτερη των 200 °C. Η δε ένυδρη μορφή του απαντάται στη φύση σε ευμεγέθεις λαμπρούς κυανούς κρυστάλλους ως ορυκτό με το όνομα χαλκάνθη ή χαλκανθίτης.

Παραγωγή

Συνηθέστερη παραγωγή του άνυδρου χαλκού γίνεται από την ένυδρη μορφή του που προέρχεται ως προϊόν επεξεργασίας (αντίδρασης) μονοξειδίου χαλκού, (CuO), και θειικού οξέος όπου και κρυσταλλώνεται με πέντε μόρια ύδατος σε κυανούς τρικλινείς κρυστάλλους, οι οποίοι στη συνέχεια υποβαλλόμενοι σε ξήρανση στους 100 °C χάνουν τα τέσσερα μόρια ύδατος ενώ προχωρώντας τη ξήρανση στους 200 °C χάνουν και το υπόλοιπο 1/5 του ύδατος καθιστάμενοι έτσι se άνυδρο χαλκό λαμβάνοντας μορφή λευκής σκόνης.

Εμπορική διάθεση

Ο Θειικός χαλκός, γνωστός στο εμπόριο και με την ονομασία "μπλέ βιτριόλι", ή "ρωμαϊκό, βιτριόλι" και γνωστότερα ως γαλαζόπετρα προσφέρεται στο εμπόριο με τις ακόλουθες μορφές:

1. Ως καθαρός θειικός χαλκός, σε κυανούς διαφανείς κρυστάλλους, που περιέχουν περίπου 36% νερό.
2. Ως χιονώδης θειικός χαλκός, σε μορφή νιφάδων - σκόνης που παρασκευάζεται κατά την παραπάνω αφύδρανση στους 200 - 250. Η μορφή αυτή προτιμάται ιδιαίτερα σε γεωργικές εφαρμογές λόγω της ευκολότερης διάλυσής του στο νερό. Η διαφορά της μορφής αυτής με τον καθαρό χαλκό είναι η έλλειψη του 36% νερού.
3. Ως "βιτριόλι του Σάλτσμπουργκ", που πρόκειται για θειικό χαλκό κατώτερης τιμής περιέχοντας και θειικό σίδηρο. Η μορφή αυτή παρασκευάζεται σε τρεις τύπους 1, 2 και 3 ανάλογα της ποσοστιαίας περιεκτικότητας καθαρού χαλκού.
4. Ως "αναμεμιγμένος χαλκός" ή "βιτριόλι της Κύπρου", που πρόκειται για θειικό χαλκό, επίσης κατώτερης τιμής περιέχοντας θειικό ψευδάργυρο.
5. Κάποια των παραπάνω τύπων φέρονται στο εμπόριο και σε μικρά κυανά σφαιρίδια.