Διπλόποδα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Διπλόποδα
Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων:
Late Silurian–Recent
Διάφορα χιλιόποδα
Διάφορα χιλιόποδα
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα (Arthropoda)
Υποσυνομοταξία: Μυριάποδα (Myriapoda)
Ομοταξία: Διπλόποδα (Diplopoda)
De Blainville στο Gervais, 1844 
Υπομοταξίες

Τα διπλόποδα, γνωστά και ως χιλιόποδα, είναι ομοταξία αρθρόποδων η οποία ανήκει στην υποσυνομοταξία μυριάποδα. Το όνομά τους το πήραν από τα δύο ζεύγη ποδιών που έχουν στα περισσότερα σωματικά τμήματά τους. Τα περισσότερα χιλιόποδα έχουν πολύ επιμήκη κυλινδρικά ή πεπλατυσμένα σώματα με περισσότερα από 20 τμήματα. Αν και το όνομα χιλιόποδα υπονοεί ότι έχουν 1000 πόδια, κανένα είδος δεν έχει τόσο πολλά. Ο μεγαλύτερος αριθμός είναι 750 για το είδος Illacme plenipes.[1] Περιλαμβάνει περίπου 12.000 είδη ταξινομημένα σε 16 τάξεις και περίπου 140 οικογένειες, και αποτελεί την μεγαλύτερη ομοταξία των μυριάποδων.

Τα περισσότερα χιλιόποδα είναι αργοκίνητα σαπροφάγα, τα οποία τρώνε φύλλα σε αποσύνθεση και άλλη νεκρή φυτική ύλη. Μερικά τρώνε μύκητες ή ρουφούν φυτικά υγρά και μικρός αριθμός τους είναι θηρευτές. Τα διπλόποδα είναι σε γενικές γραμμές αβλαβή για τους ανθρώπους, αν και κάποια μπορούν να γίνουν βλαβερά για τα καλλιεργούμενα φυτά, ιδίως σε θερμοκήπια. Τα περισσότερα αμύνονται με ποικιλία χημικών που εκκρίνουν κατά μήκος του σώματός τους.

Το παλαιότερο απολίθωμα που αποδίδεται σε χιλιόποδο είναι το Pneumodesmus newmani, από την ύστερη σιλούρια (428 εκατομμύρια χρόνια πριν). Το P. newmani είναι επίσης το παλαιότερο γνωστό χερσαίο ζώο.[2][3] Κάποια προϊστορικά χιλιόποδα έφταναν σε μήκος πάνω από 2 μέτρα, ενώ σήμερα φτάνουν σε μέγιστο μήκος τα 27 με 38 εκατοστά. Το μεγαλύτερο υπάρχον είδος είναι το γιγάντιο αφρικανικό χιλιόποδο (Archispirostreptus gigas).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Paul E. Marek; Jason E. Bond (June 8, 2006). «Biodiversity hotspots: rediscovery of the world's leggiest animal». Nature 441 (7094): 707. doi:10.1038/441707a. PMID 16760967. Bibcode2006Natur.441..707M. http://www.nature.com/nature/journal/v441/n7094/abs/441707a.html. 
  2. Rowland Shelley & Paul Marek (1 Μαρτίου 2005). «Millipede Fossils». East Carolina University. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2016. 
  3. Garwood, Russell J.; Edgecombe, Gregory D. (September 2011). «Early Terrestrial Animals, Evolution, and Uncertainty». Evolution: Education and Outreach (New York: Springer Science+Business Media) 4 (3): 489–501. doi:10.1007/s12052-011-0357-y. ISSN 1936-6426. http://www.academia.edu/891357/. Ανακτήθηκε στις 2015-07-21.