Μετάβαση στο περιεχόμενο

Διάσκεψη των Πρωθυπουργών της Κοινοπολιτείας του 1944

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Διάσκεψη των Πρωθυπουργών της Κοινοπολιτείας του 1944
Οι Πρωθυπουργοί από τον Καναδά, τη Νότια Αφρική, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία
Ημερομηνία1 Μαΐου 1944
16 Μαΐου 1944
ΤοποθεσίαΛονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο
ΟργανωτέςΟυίνστον Τσώρτσιλ
ΣυμμετέχοντεςΟυίνστον Τσώρτσιλ
Τζον Κέρτιν
Γουίλιαμ Μακένζι Κινγκ
Πίτερ Φρέιζερ
Γιαν Σμουτς.

Η Διάσκεψη των Πρωθυπουργών της Κοινοπολιτείας του 1944 (αγγλικά: Commonwealth Prime Ministers' Conference of 1944‎‎) ήταν η πρώτη συνάντηση των Αρχηγών Κυβερνήσεων της Βρετανικής Κοινοπολιτείας κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και πραγματοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, μεταξύ 1-16 Μαΐου 1944, με οικοδεσπότη τον πρωθυπουργό της χώρας, Ουίνστον Τσώρτσιλ.

Στη διάσκεψη αυτή πήραν μέρος οι πρωθυπουργοί όλων των κρατών εντός της Κοινοπολιτείας εκτός από την Ιρλανδία και τη Νέα Γη. Οι παρευρισκόμενοι περιελάμβαναν τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας Τζον Κέρτιν, τον πρωθυπουργό του Καναδά Γουίλιαμ Λάιον Μακένζι Κινγκ, τον πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας Πίτερ Φρέιζερ και τον πρωθυπουργό της Νότιας Αφρικής Γιαν Σματς. Παρευρέθηκε επίσης ο πρωθυπουργός της αυτοδιοικούμενης αποικίας της Νότιας Ροδεσίας Σερ Γκόντφρεϊ Χούγκινς, και εκπρόσωπος της Ινδίας ήταν ο Μαχαραγιάς του Τζαμού και του Κασμίρ. Εκτός από αυτούς στη διάσκεψη παρευρέθηκαν επίσης μέλη του Υπουργικού Συμβούλιου του Τσόρτσιλ, καθώς και οι Ύπατοι Αρμοστές των Κρατών. Η Ιρλανδία, παρόλο που η Βρετανική Κοινοπολιτεία εξακολουθούσε να την θεωρεί ως ένα από τα μέλη της, δεν συμμετείχε σε αυτή την διάσκεψη καθώς και σε αντίστοιχες από το 1932.

Οι ηγέτες της Βρετανικής Κοινοπολιτείας συμφώνησαν να στηρίξουν τη Διακήρυξη της Μόσχας και κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με τους αντίστοιχους ρόλους τους στη συνολική συμμαχική προσπάθεια πολέμου.[1]

Πριν απη διάσκεψη, οι Ρόμπερτ Μακιντάιρ και Ντάγκλας Γιανγκ, οι ηγέτες του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας, απευθυνθήκαν στους Κινγκ, Φρέιζερ, Σμουτς, Χούγκινς και Κέρτιν, ζητώντας τους να θέσουν το ζήτημα της ανεξαρτησίας της Σκωτίας στη διάσκεψη και να καλέσουν τη Σκωτία να συμμετάσχει σε αυτό καθώς και σε όλα τα μελλοντικά συνέδρια της Κοινοπολιτείας. Ο Κέρτιν το θεώρησε ως εσωτερικό ζήτημα για τη βρετανική κυβέρνηση, ο Κινγκ έδειξε μια συμπαθεία και οι υπόλοιποι απλώς εξέφρασαν την αναγνώρισή τους για τις ανακοινώσεις.[2]

Μετά το τέλος της διάσκεψης εκδόθηκε μια δήλωση υπογεγραμμένη από τους πέντε πρωθυπουργούς που συμμετείχαν σε αυτή και αναφέρει μεταξύ άλλων:

Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο, 1944

«Εμείς, οι πρωθυπουργοί της Κοινοπολιτείας του Ηνωμένου Βασιλείου, του Καναδά, της Αυστραλίας, της Νέας Ζηλανδίας και της Νότιας Αφρικής, μπορέσαμε τώρα να συναντηθούμε για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα του πολέμου για να συζητήσουμε τα κοινά προβλήματα και τα μελλοντικά σχέδια. Οι εκπρόσωποι της Ινδίας στο Υπουργικό Πολεμικό Συμβούλιο και ο Πρωθυπουργός της Νότιας Ροδεσίας συμμετείχαν στις συζητήσεις μας και είναι ενωμένοι μαζί μας».

«Σε αυτήν την αξέχαστη συνάντηση, τον πέμπτο χρόνο του πολέμου, ευχαριστούμε για την απελευθέρωση από τους χειρότερους κινδύνους που μας έχουν απειλήσει κατά τη διάρκεια αυτού του μακρού και τρομερού αγώνα ενάντια στην τυραννία. Αν και υπάρχουν σκληρές και πικρές μάχες μπροστά, τώρα βλέπουμε μπροστά μας, στην ολοένα αυξανόμενη δύναμη των δυνάμεων των Ηνωμένων Εθνών, και στις ήττες που έχουν ήδη προκαλέσει στον εχθρό, στη ξηρά, στη θάλασσα και στον αέρα, το σίγουρο της μελλοντικής μας νίκης».

«Σε όλες τις Ένοπλες Δυνάμεις μας που σε πολλά εδάφη διατηρούν τις ελευθερίες μας με τη ζωή τους, και στους λαούς όλων των χωρών μας των οποίων οι προσπάθειες, η αποφασιστικότητα και η πεποίθηση υποστήριξαν τον αγώνα, εκθέτουμε τον θαυμασμό και την ευγνωμοσύνη μας. Τιμούμε τις περίφημες πράξεις των Δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης και αποτίουμε φόρο τιμής στην αντοχή των πολλών κρατών και εθνών που ενωθήκαν μαζί μας. Είμαστε πράγματι μέλος της παρατεταμένης, επίμονης αντίστασης της Κίνας, της πρώτης που δέχτηκε επίθεση σε αυτή την παγκόσμια επιθετικότητα, και χαιρόμαστε για το αδιάσπαστο πνεύμα των συντρόφων μας σε κάθε χώρα που βρίσκεται ακόμα στη μάχη κατά του του εχθρού. Δεν θα γυρίσουμε από τις μάχες έως ότου αποκατασταθεί η ελευθερία. Κανείς δεν πορεύεται μαζί μας».

«Εξετάσαμε το ρόλο που πρέπει να φέρουν η Βρετανική Αυτοκρατορία και η Κοινοπολιτεία των Εθνών ενάντια στη Γερμανία και την Ιαπωνία, σε αρμονία με τους Συμμάχους μας. Συμφωνούμε εγκάρδια με τα γενικά σχέδια που έχουν τεθεί ενώπιόν μας. Όπως στις μέρες που ήμασταν μόνοι απέναντι στη Γερμανία, επιβεβαιώνουμε την άκαμπτη και αδιάκοπη αποφασιστικότητά μας να συνεχίσουμε στον πόλεμο με τη μέγιστη δυνατή δύναμή μας έως ότου επιτευχθεί η ήττα και η πτώση των σκληρών και βάρβαρων εχθρών μας. Δεν θα σταματήσουμε σε τίποτα για να επιτύχουμε τον στόχο και να φέρουμε το ταχύτερο τέλος στην αγωνία της ανθρωπότητας».

«Εξετάσαμε επίσης μαζί τις αρχές που καθορίζουν τις εξωτερικές πολιτικές μας και την εφαρμογή τους στα τρέχοντα προβλήματα. Και εδώ συμφωνούμε απόλυτα. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε, δίπλα-δίπλα με τους Συμμάχους μας, όλες τις απαραίτητες προσπάθειες που θα βοηθήσουν τους Στόλους, τους Στρατούς και τις Αεροπορικές μας δυνάμεις κατά τη διάρκεια του πολέμου και στη συνέχεια να διασφαλίσουμε μια διαρκή ειρήνη. Ελπίζουμε και προσευχόμαστε ότι ο νικητής, που σίγουρα θα κερδίσει, θα φέρει μαζί του μια αίσθηση ελπίδας και ελευθερίας για όλο τον κόσμο. Στόχος μας είναι ότι, όταν έχει τελειώσει η καταιγίδα και τα πάθη του πολέμου, όλες οι χώρες που τώρα μάχονται κατά του εχθρού θα είναι ελεύθερες να αποφασίσουν από μόνες τους τη μελλοντική τους μορφή δημοκρατικής κυβέρνησης. Ο αμοιβαίος σεβασμός και η τίμια συμπεριφορά μεταξύ των εθνών είναι η κύρια επιθυμία μας. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεργαστούμε με όλους τους λαούς που αγαπούν την ειρήνη, προκειμένου να απομακρυνθεί η τυραννία και η επιθετικότητα ή αν χρειαστεί, να την καταστρέψουν οπουδήποτε σηκώνει το κεφάλι της. Οι λαοί της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και της Κοινοπολιτείας των Εθνών κάνουν πρόθυμα τις θυσίες τους για τον κοινό σκοπό. Δεν αναζητούμε πλεονεκτήματα για τους εαυτούς μας με κόστος άλλων. Επιθυμούμε την ευημερία και την κοινωνική πρόοδο όλων των εθνών και ότι μπορούν να βοηθήσουν το ένα το άλλο σε καλύτερες και ευρύτερες μέρες».

«Επιβεβαιώνουμε ότι μετά τον πόλεμο πρέπει να δημιουργηθεί ένας Παγκόσμιος Οργανισμός για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας και να διαθέτει την απαραίτητη εξουσία για την πρόληψη της επιθετικότητας και της βίας».

— Δήλωση στη Σύνοδο των Πρωθυπουργών της Κοινοπολιτείας, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο, 1-16 Μαΐου 1944.[3]


  1. Ehrman, John (1956). Grand Strategy Volume V, August 1943-September 1944. London: HMSO (British official history). σελ. 332. 
  2. National Library of Scotland, Edinburgh. Acc. 10090, Papers of Dr Robert Douglas McIntyre, MB ChB, DPH, Duniv, JP. File 19: Letters to Commonwealth Prime Ministers 1944, and argument with Douglas Young 1951. Accessed 06 August 2014.
  3. «Η δήλωση των πέντε πρωθυπουργών της διάσκεψης» (PDF). thecommonwealth.org. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2020.  (Αγγλικά)