Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δημήτριος Χολέβας (Παπα-Χολέβας)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δημήτριος Χολέβας
(Παπα-Χολέβας)
Ο Παπα-Χολέβας σε βουνοκορφή της Ρούμελης, ιστορική φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή.
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση26 Ιανουαρίου 1907
Τσούκα Φθιώτιδας
Θάνατος16 Ιουλίου 2001
Αθήνα
ΚατοικίαΜακρακώμη, Ν.Μαγνησία Λαμίας, Ικαρία, Λαύριο, Λέρος, Αρχάγγελος Ρόδου, Νίκαια Αττικής, Άγιοι Ανάργυροι Αττικής
ΕθνικότηταΈλληνας
ΘρησκείαΟρθόδοξη Εκκλησία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας, αρχαιολόγος, ιστορικός, αντάρτης του ΕΛΑΣ
Γνωστός γιαδράση στην Εθνική Αντίσταση, φωτογραφίες Σπύρου Μελετζή

Ο πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Κ. Χολέβας (Τσούκα Φθιώτιδας, 26 Ιανουαρίου 1907 - Αθήνα, 16 Ιουλίου 2001), πιο γνωστός ως Παπα-Χολέβας, ήταν ιερέας, εκπαιδευτικός και μέλος του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού κατά τη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης[1][2] με το ψευδώνυμο «Παπαφλέσσας»[3]. Απαθανατίστηκε σε φωτογραφίες του Σπύρου Μελετζή ως σύμβολο των φλογισμένων ράσων της Εθνικής Αντίστασης[1].

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε την 26 Ιανουαρίου 1907 στο χωριό Τσούκα της Φθιώτιδας και μεγάλωσε στην Μακρακώμη. Σπούδασε φιλολογία και αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο αντίστοιχο της Θεσσαλονίκης, ενώ το 1938 χειροτονήθηκε ιερέας στην Λαμία[1].

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής οργανώθηκε το 1942 στο Ε.Α.Μ. και εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ με το ψευδώνυμο «Παπαφλέσσας», ενώ αργότερα διετέλεσε εθνοσύμβουλος της ΠΕΕΑ[3]. Το 1943 πρωτοστάτησε στην ίδρυση της - ελεγχόμενης από το ΕΑΜ - Παγκληρικής Ένωσης Ορθοδόξου Κλήρου Ελλάδας που αμφισβήτησε ανοικτά τη δικαιοδοσία της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος σε διοικητικά και δογματικά ζητήματα. Παράλληλα διετέλεσε γενικός γραμματέας της Παγκληρικής Ένωσης[4] και βασικός εισηγητής (από κοινού με τον ιερέα Κωνσταντίνο Γεωργόπουλο) στο σχετικό συνέδριο που διεξήχθη κατά τα τέλη Αυγούστου του 1943 στο Καρπενήσι. Ωστόσο, πολλές από τις προτάσεις του Χολέβα κατά το συνέδριο της Ένωσης (π.χ. άρση αγαμίας επισκόπων) επικρίθηκαν έντονα από τον - επίσης παρόντα - μητροπολίτη Κοζάνης Ιωακείμ[5].

Μεταπολεμικά αντιμετώπισε διάφορες κατηγορίες που σχετίζονταν με τον ηγετικό ρόλο του στην Παγκληρική Ένωση όπως αντιποίηση αρχής, εισαγωγή «καινών δαιμονίων» κλπ με συνέπεια να καταδικαστεί το 1946 από εκκλησιαστικό δικαστήριο[6][7] σε τριετή αργία[1]. Το 1947 εξορίστηκε στην Ικαρία για μικρό διάστημα. Τα επόμενα χρόνια υπηρέτησε ως καθηγητής σε διάφορα σχολεία ανά τη χώρα (Λαύριο, Λέρος, Αρχάγγελος Ρόδου και Νίκαια)[3]. Αναφέρεται πως υπέστη νέες διώξεις κατά τη διάρκεια της Χούντας[1]. Αργότερα εξελέγη δημοτικός σύμβουλος Αγίων Αναργύρων, ενώ ήταν μέλος διαφόρων πολιτικών και πολιτιστικών κινήσεων[3]. Τον Νοέμβρη του 2000, λίγους μήνες πριν από το θάνατό του, του απονεμήθηκε από την Ιερά Σύνοδο ο Χρυσός Σταυρός του Αποστόλου Παύλου και Ευεργετήριον Γράμμα, σε αναγνώριση των υπηρεσιών του στην πατρίδα.[8].

Απεβίωσε στις 16 Ιουλίου του 2001 και κηδεύτηκε στη Μακρακώμη Φθιώτιδας. Ήταν παντρεμένος και πατέρας πέντε παιδιών[3].

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Κηδεύεται σήμερα ο παπα-αντάρτης». tanea.gr. ΤΑ ΝΕΑ. 20 Ιουλίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2022. 
  2. Ιωακειμίδης, Π.Κ. (27 Ιουλίου 2001). «Προβολείς». tanea.gr. ΤΑ ΝΕΑ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2022. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Εφυγε ο ανταρτόπαπας». enet.gr. Ελευθεροτυπία. 19 Ιουλίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2022. 
  4. Γρηγόρης Ψαλλίδας, Συνεργασία και ανυπακοή. Η πολιτική της ηγεσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Κατοχή 1941 - 1944, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2016, σελ. 284-285.
  5. Παναγιώτης Φίτζιος, Μητροπολίτης Κοζάνης Ιωακείμ Αποστολίδης. Η ζωή, η δράση και η εν γένει προσφορά του, ΑΠΘ-Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 2018, σελ. 275-276.
  6. Ψαλλίδας, 2016, σελ. 285.
  7. Φίτζιος, 2018, σελ. 277.
  8. Ανδρέας Δενεζάκης, Παπα-Χολέβας – ο Παπαφλέσσας της Αντίστασης, imerodromos.gr, 1/2/2024.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Σπύρος Μελετζής, Με τους αντάρτες στα βουνά (Αθήνα, 1996), εικ. 88.