Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δημήτριος Λάσκαρις Λεοντάρης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δημήτριος Λάσκαρις Λεοντάρης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Δημήτριος Λάσκαρις Λεοντάρης (Ελληνικά)
Γέννηση14ος αιώνας
Θάνατος6  Σεπτεμβρίου 1431
Κωνσταντινούπολη
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδιπλωμάτης
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςναύαρχος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαAmbassador of the Byzantine Empire to the Ottoman Empire

Ο Δημήτριος Λάσκαρις Λεοντάρης ή Λεοντάριος (απεβ. στις 6 Σεπτεμβρίου 1431) ήταν σημαντικός Βυζαντινός πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης των αρχών του 15ου αι., υπηρετώντας υπό τους Αυτοκράτορες Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγο (βασ. 1391–1425) και Ιωάννη Η΄ Παλαιολόγο (βασ. 1425–1448).

Τίποτε δεν είναι γνωστό για την πρώιμη ζωή του Λεοντάρη, εκτός από μία δήλωση του ιστορικού Μιχαήλ Δούκα ότι ο Λεοντάρης είχε υπηρετήσει με διάκριση ως αξιωματικός στον Μορέα και τη Θεσσαλία τη δεκαετία του 1390[1]. Ο Λεοντάρης εμφανίζεται για πρώτη φορά στις ιστορικές πηγές το 1403. Ως στενός φίλος και έμπιστος πράκτορας του Μανουήλ Β΄, συνόδευσε τον εξάδελφο εκείνου Ιωάννη Ζ΄ Παλαιολόγο στη Θεσσαλονίκη, τη δεύτερη πόλη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η οποία είχε παραχωρηθεί στον Ιωάννη Ζ΄ ως ημι-ανεξάρτητη πρόσοδος από τον Μανουήλ Β΄. Ο Λεοντάρης παρέμεινε στην πόλη και υπηρέτησε ως σύμβουλος του Ιωάννη Ζ΄ και σύνδεσμος του Μανουήλ Β΄ μέχρι το τέλος του πρώτου το 1408 [2][3] Στο σημείο αυτό, ο Μανουήλ Β΄ τον τοποθέτησε ως διδάσκαλο και αντιβασιλιά τού μικρού γιου του, του δεσπότη Ανδρόνικου Παλαιολόγου, ο οποίος διαδέχθηκε τον Ιωάννη Ζ΄ ως κυβερνήτης της Θεσσαλονίκης.[2][3]

Ο Λεοντάρης παρέμεινε στη Θεσσαλονίκη ως αποτελεσματικός κυβερνήτης της μέχρι το 1415/16,[4] όταν ο Οθωμανός πρίγκιπας Ντουσμετζέ Mουσταφά και ο Τζιουναΐντ του Αϊδινίου κατέφυγαν στην πόλη, μετά από μία αποτυχημένη προσπάθεια να καταλάβουν την Ευρωπαϊκή επικράτεια των Οθωμανών από τον Μωάμεθ Α΄ (βασ. 1413–1421). Ο Μωάμεθ Α΄ απαίτησε την παράδοση τού επαναστάτη, αλλά ο Λεοντάρης τον παρέπεμψε στον Μανουήλ Β΄ στην Κωνσταντινούπολη. Τελικά επετεύχθη συμφωνία, σύμφωνα με την οποία ο Μουσταφά θα κρατούνταν εξόριστος στο Βυζαντινό νησί της Λήμνου και ο Τζιουναΐντ στην Κωνσταντινούπολη, με αντάλλαγμα μία ετήσια επιδότηση 300.000 άσπρων. Ο ίδιος ο Λεοντάρης συνόδευσε τον Μουσταφά στο πλοίο στην Κωνσταντινούπολη[1][5].

Στα τέλη του 1420 με αρχές του 1421 και ξανά τον Μάιο του 1421, ο Λεοντάρης εστάλη από τον Μανουήλ Β΄ στον Μωάμεθ Α΄ σε αποστολές καλής θέλησης, καθώς αυξάνονταν οι αναφορές για προετοιμασίες για μία Οθωμανική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη. Η πρώτη συνάντηση έγινε κατά τη διάβαση του Βοσπόρου από τον Μωάμεθ Α΄. Ο Λεοντάρης, επικεφαλής μίας ομάδας Βυζαντινών αριστοκρατών και αξιωματούχων και εφοδιασμένος με δώρα, συνάντησε τον Μωάμεθ Α΄ στο προάστιο Κουτουλός της Κωνσταντινούπολης (πιθανόν το σύγχρονο Kurtuluş) και τον συνόδευσε στο Διπλοκιόνιον (σημερινό Beşiktaş), όπου τον περίμεναν ο Αυτοκράτορας και οι γιοι του στην γαλέρα τους. Η δεύτερη συνάντηση ήταν μία πλήρης πρεσβεία στην κατοικία του σουλτάνου στην Αδριανούπολη τον Μάιο του 1421, πιθανώς συνδεδεμένη με μία υποτιθέμενη τροποποίηση στη διαθήκη του Μωάμεθ Α΄, που θα έκανε τον Μανουήλ Β΄ κηδεμόνα των δύο μικρότερων γιων του. Ο Λεοντάρης έγινε δεκτός εγκάρδια, αλλά οι διαπραγματεύσεις αποτράπηκαν από το τέλος του σουλτάνου στις 21 Μαΐου. Για να αποφευχθεί ένας άλλος αγώνας για διαδοχή, το τέλος του Μωάμεθ Α΄ κρατήθηκε μυστικό για λίγο και ο Λεοντάρης βρέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό. Μόνο με δυσκολία κατάφερε να μάθει νέα για το τέλος του σουλτάνου και να τα αναφέρει στην Κωνσταντινούπολη[1][5].

Μετά το τέλος του Μωάμεθ Α΄, η στασιαστική φατρία στη Βυζαντινή Αυλή, με επικεφαλής τον γιο τού Μανουήλ Β΄ και συναυτοκράτορα Ιωάννη Η΄, έγινε ανερχόμενη και ο Μανουήλ Β΄ παραιτήθηκε από τον ουσιαστικό έλεγχο του κράτους, υπέρ τού Ιωάννη Η΄[5]. Ο Λεοντάρης απελευθέρωσε τον Μουσταφά και τον Τζουναΐντ από την εξορία τους και στον Οθωμανό πρίγκιπα υποσχέθηκε την Αυτοκρατορική υποστήριξη εναντίον του Μουράτ Β΄, εάν παρέδιδε το στρατηγικά σημαντικό φρούριο της Καλλίπολης. Με τη Βυζαντινή υποστήριξη, ο Μουσταφά πολιόρκησε και κατέλαβε την Καλλίπολη και κατάφερε γρήγορα να εδραιώσει την εξουσία του στις ευρωπαϊκές επικράτειες των Οθωμανών. Ωστόσο, όταν ο Λεοντάρης στάλθηκε για να απαιτήσει την Καλλίπολη από τον Μουσταφά, απορρίφθηκε. Τελικά ο Μουσταφά ηττήθηκε από τον Μουράτ Β΄ την άνοιξη του 1422, εγκαταλείφθηκε από τους υποστηρικτές του, πιάστηκε και εκτελέστηκε[1][5].

Ο Λεοντάρης εμφανίζεται ξανά το 1427, όταν ηγήθηκε του Βυζαντινού στόλου στην τελευταία του ναυτική νίκη, επί των δυνάμεων του Καρόλου Α΄ Τόκκο (βασ. 1411–1429) στη μάχη των Εχινάδων[1][6]. Αργότερα αποσύρθηκε σε ένα μοναστήρι, με το μοναστικό όνομα Δανιήλ και απεβίωσε πιθανώς στις 6 Σεπτεμβρίου 1431. Κηδεύτηκε στη μονή Πέτρας στην Κωνσταντινούπολη[1][7]. Ο Μάρκος ο Ευγενικός και ο Γεννάδιος Σχολάριος έγραψαν επικήδειους λόγους προς τιμήν του.ref name="PLP" />[7].

Λίγα είναι γνωστά για την οικογένειά του, εκτός από το ότι είχε αδέλφια και ήταν νυμφευμένος, έχοντας έναν γνωστό γιο, τον:

  • Ιωάννη Λάσκαρη Λεοντάρη[1].

Βιβλιογραφικές αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Barker, John (1969). Manuel II Paleologus (1391–1425): A Study in Late Byzantine Statesmanship. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press. ISBN 0-8135-0582-8. 
  • Necipoğlu, Nevra (2009). Byzantium between the Ottomans and the Latins: Politics and Society in the Late Empire. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-40388-8. 
  • Nicol, Donald MacGillivray (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261-1453 (Second ed.) (2nd έκδοση). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-43991-6. 
  • Setton, Kenneth M. (1978). The Papacy and the Levant, 1204-1571. Volume II: The Fifteenth Century. Philadelphia: The American Philosophical Society. ISBN 0-87169-127-2. 
  • Sideras, Alexander (1994), Die Byzantinischen Grabreden: Prosopographie, Datierung, Überlieferung. 142 Epitaphien und Monodien aus dem Byzantinischen Jahrtausend, Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, ISBN 978-3-7001-2159-6, https://books.google.com/books?id=VzUjAQAAIAAJ 
  • Trapp, Erich· Beyer, Hans-Veit· Sturm-Schnabl, Katja (1983). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit, τόμ. 6: "14676. Λεοντάρης, Δημήτριος Λάσκαρις". Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-3003-1.