Δημήτριος Αγγελοδούκας
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Δημήτριος Αγγελοδούκας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Δημήτριος Αγγελοδούκας (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1220 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας[1] και Μαρία Πετραλίφαινα[1] |
| Αδέλφια | Ειρήνη Κομνηνή Δούκαινα Ιωάννης Κομνηνός Δούκας Άννα Δούκαινα Αγγελίνα |
| Οικογένεια | Κομνηνοδούκες |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | δεσπότης |
Ο Δημήτριος Αγγελοδούκας (1220 - μετά το 1246) από τον Οίκο των Αγγέλων ήταν ηγεμόνας της Θεσσαλονίκης ως δεσπότης μεταξύ 1244 - 1246. Ήταν μικρότερος γιος του Θεοδώρου Κομνηνού Δούκα και αυτοκράτορα της Θεσσαλονίκης και της Μαρίας Πετραλίφαινας.
Συμμετείχε με τον αδελφό του Ιωάννη Άγγελο στη Μάχη της Κλοκοτνίτσας, που έδωσε το 1230 ο πατέρας τους με τον Ιβάν Ασέν Β΄ της Βουλγαρίας. Ο Θεόδωρος νικήθηκε και αφού πιάστηκε αιχμάλωτος, φυλακίστηκε στη Βουλγαρία μαζί με τους γιους του και τυφλώθηκε. Ο Θεόδωρος συμφώνησε να δώσει την κόρη του Ειρήνη ως σύζυγο στον Ιβάν Β' και να ελευθερωθεί, πράγμα που έγινε το 1237, οπότε και επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη με τους γιους του. Εκεί είχε αναλάβει διοικητής μετά την αιχμαλωσία του Θεόδωρου, ο αδελφός του Μανουήλ. Ο πολυπράγμων Θεόδωρος με τους γιους του προκάλεσαν στάση και εκτόπισαν τον Μανουήλ. Επειδή ο Θεόδωρος ήταν τυφλός, ανέλαβε διοικητής ο μεγαλύτερος γιος του Ιωάννης, που αυτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας, ενώ ο ίδιος αποσύρθηκε στα Βοδενά.
Όμως ο Μανουήλ επέστρεψε το 1239 με βοήθεια από τον Ιωάννη Γ' Βατάτζη της Νίκαιας, οπότε οι Θεόδωρος και Ιωάννης αναγκάστηκαν να συμβιβαστούν: στον Ιωάννη παραχωρήθηκε η Θεσσαλία. Όταν το 1241 ο Ιβάν Β' απεβίωσε και ο Ιωάννης έμεινε χωρίς σύμμαχο, ο αυτοκράτορας της Νίκαιας άδραξε την ευκαιρία: κάλεσε τον Θεόδωρο για συνομιλίες στη Νίκαια και εκεί τον συνέλαβε. Το 1242 τον πήρε μαζί με το στράτευμα του και βάδισε εναντίον της Θεσσαλονίκης. Εκεί τον έστειλε να πείσει τον υιό του Ιωάννη να δηλώσει υποτέλεια. Πράγματι ο Ιωάννης αναγνώρισε την υπεροχή του αυτοκράτορα της Νίκαιας και ο Ιωάννης Γ', αφού του απένειμε τον τίτλο του δεσπότη, επέστρεψε στη Νίκαια.
Δύο έτη αργότερα απεβίωσε ο Ιωάννης και ανέλαβε ο Δημήτριος δεσπότης Θεσσαλονίκης. Ο Δημήτριος ήταν 24 ετών και άπειρος, έτσι όταν το 1246 ο Ιωάννης Γ' Βατάτζης, πηγαίνοντας για την εκστρατεία του εναντίον της Βουλγαρίας στρατοπέδευσε κοντά στη Θεσσαλονίκη, ο δεσπότης δεν αντιστάθηκε: οι άρχοντες της πόλης τον συνέλαβαν και παρέδωσαν τη Θεσσαλονίκη στον αυτοκράτορα της Νίκαιας. Ο Δημήτριος εξορίστηκε στο φρούριο των Λεντιανών.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- The Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, 1991.
- D.I. Polemis, The Doukai, London, 1968.
- Varzos, Konstantinos (1984). Η Γενεαλογία των Κομνηνών, Τόμος Β' [The Genealogy of the Komnenoi, Volume II] (PDF) (in Greek). Thessaloniki: Byzantine Research Centre.