Γύγης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γύγης
Βασιλιάς των Λυδών
Περίοδος717680 π.Χ.
ΠροκάτοχοςΚανδαύλης
ΔιάδοχοςΆρδυς Α΄ της Λυδίας
ΟίκοςΜερμνάδων
ΠατέραςΔάσκυλος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Γύγης, γιος του Δασκύλου, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο υπήρξε ο πρώτος Βασιλιάς της Λυδίας της δυναστείας των Μερμνάδων (687 π.χ. - 652 π.χ.)

Ο Γύγης σύμφωνα με τον Ηρόδοτο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άνοδος στην εξουσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γύγης ήταν φίλος και μέλος της φρουράς του Κανδαύλη, βασιλιά της Λυδίας της δυναστείας των Ηρακλείδων. Ο Κανδαύλης εκτός από συζητήσεις για τις σημαντικές υποθέσεις ανάγκαζε τον Γύγη να ακούει τα εγκώμια για την γυναίκα του που τη θεωρούσε την πιο όμορφη που υπάρχει. Επειδή πίστευε πως ο Γύγης δεν τον πίστευε του είπε να βρει τρόπο να την δει γυμνή. Ο Γύγης προσπάθησε να το αποφύγει, αλλά ο βασιλιάς τον ανάγκασε. Έτσι ο Κανδαύλης έκρυψε τον Γύγη σ' ένα σημείο του δωματίου που δεν θα τον έπαιρνε είδηση η γυναίκα του και έτσι ο Γύγης την είδε. Η βασίλισσα τον είδε και κατάλαβε αμέσως πως έφταιγε ο άντρας της, όμως δεν πρόδωσε την ντροπή της και αποφάσισε σιωπηλά να πάρει εκδίκηση[Σημ. 1].

Εκείνη την νύχτα δεν έκανε τίποτα, αλλά το επόμενο πρωινό κάλεσε τον Γύγη. Ο Γύγης δεν υποψιάστηκε τίποτα επειδή δεν ήταν ασυνήθιστο να τον καλεί η βασίλισσα. Όμως, όταν έφτασε η βασίλισσα του είπε πως έχει δύο επιλογές, ή να δολοφονήσει τον βασιλιά και να πάρει τη θέση του και κείνη γυναίκα του ή να πεθάνει εκείνη ακριβώς τη στιγμή. Ο Γύγης στην αρχή έμεινε άφωνος, αλλά στην συνέχεια ικέτεψε τη βασίλισσα να το ξανασκεφτεί. Όταν κατάλαβε πως η βασίλισσα ήταν ανένδοτη αποφάσισε να ζήσει.

Έτσι δολοφόνησε τον Κανδαύλη μ' ένα μαχαίρι την νύχτα ενώ κοιμόταν και έγινε βασιλιάς. Στην αρχή οι Λύδοι εξοργισμένοι ήταν έτοιμοι να εξεγερθούν, αλλά ένας χρησμός του μαντείου των Δελφών επικύρωσε την εξουσία του. Σ' αυτόν τον χρησμό η Πυθία πρόσθεσε πως οι Ηρακλείδες θα έπαιρναν εκδίκηση στην πέμπτη γενιά, προφητεία που δεν έδωσαν σημασία οι Λυδοί. Όταν νομιμοποιήθηκε στην εξουσία ο Γύγης έκανε πολλά δώρα στο μαντείο.[1]

Περίοδος εξουσίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αφού νομιμοποιήθηκε στο θρόνο ο Γύγης έκανε μια εκστρατεία εναντίον της Μιλήτου και της Σμύρνης[Σημ. 2]. και κατέλαβε την Κολοφώνα.

Πολύτιμα Αναθήματα του Γύγη στους Δελφούς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την αρχαϊκή περίοδο, όταν το Μαντείο των Δελφών ήταν στην ακμή του, αρκετοί ηγεμόνες της Μικράς Ασίας θέλησαν να νομιμοποιήσουν την εξουσία τους αναφερόμενοι σε χρησμούς που τους έδωσε η Πυθία. Έτσι, ο Ηρόδοτος [2] αναφέρει ότι και ο Γύγης πήρε το θρόνο κατόπιν δελφικού χρησμού, που έκανε τους Λυδούς να τον αποδεχτούν. Ωστόσο η Πυθία είχε προβλέψει ότι η εκδίκηση των Ηρακλειδών, τους οποίους εκθρόνισε, θα έπεφτε στον πέμπτο απόγονό του. Για τον ευνοϊκό αυτό χρησμό ο Γύγης αντάμειψε το μαντείο με πολύτιμα αναθήματα: έξι χρυσοί κρατήρες δωρήθηκαν στο ιερό του Απόλλωνα, οι οποίοι ζύγιζαν τριάντα τάλαντα. Την εποχή του Ηροδότου οι κρατήρες αυτοί ήταν εκτεθειμένοι στον θησαυρό των Κορινθίων. Αφιέρωσε κι άλλα πολύτιμα αναθήματα, από χρυσό και άργυρο, τα οποία όμως δεν κατονομάζονται.

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. θεωρούνταν αρκετά προσβλητικό ακόμα και για έναν άντρα να τον δουν γυμνό
  2. και οι δύο εκστρατείες δεν στέφτηκαν με επιτυχία. Αργότερα λέγεται πως ο Γύγης απέκτησε φιλικές σχέσεις με την Μίλητο

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Δεληγιώργης, Κωνσταντίνος (2015). Γυναικείες μορφές στον Ηρόδοτο: λογοτεχνική διάπλαση και επιδράσεις. Αθήνα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), Σχολή Φιλοσοφική, Τμήμα Φιλολογίας. σελ. 187-216. 
  2. Ηροδότου, Ιστορίαι, 1.13-14

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ηρόδοτος, Ιστορία 1 Κλειώ, Εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα: Ιούλιος 1994, σσ. 45-53, ISBN 978-960-352-070-2.
  • Νικολετσέα Γεωργία, Η γυναίκα στον Ηρόδοτο:Μυθοπλασία και Πραγματικότητα, εκδόσεις: Το δόντι, Πάτρα 2018, ISBN 9789609772921.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα King Gyges στο Wikimedia Commons


Γύγης
Οίκος των Μερμνάδων
 Θάνατος: 652 π.χ.
Προκάτοχος
Κανδαύλης
Βασιλιάς της Λυδίας
687 π.χ. - 652 π.χ.
Διάδοχος
Άρδυς Α΄ της Λυδίας