Γλώσσες του Λουξεμβούργου
Η γλωσσική κατάσταση στο Λουξεμβούργο χαρακτηρίζεται από την πρακτική και την αναγνώριση τριών επίσημων γλωσσών: τα γαλλικά, τα γερμανικά, και η εθνική γλώσσα, τα Λουξεμβουργιανά, όπως ορίζει ο νόμος το 1984. Αυτές οι τρεις γλώσσες αναφέρονται επίσης ως διοικητικές γλώσσες.
Μετά την ίδρυση της χώρας, τα γαλλικά απολάμβαναν το μεγαλύτερο κύρος, και ως εκ τούτου απέκτησαν προνομιακή χρήση ως επίσημη και διοικητική γλώσσα. Τα γερμανικά χρησιμοποιήθηκαν στο πολιτικό πεδίο για τον σχολιασμό σχετικά με τους νόμους και τις διατάξεις, προκειμένου να γίνουν κατανοητοί σε όλους. Στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, η διδασκαλία περιορίζεται στα γερμανικά, ενώ τα γαλλικά διδάσκονται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο νόμος της 26ης Ιουλίου 1843, ενισχύει τη διγλωσσία με την εισαγωγή της διδασκαλίας της γαλλικής στο δημοτικό σχολείο.
Λουξεμβουργιανά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα Λουξεμβουργιανά (Lëtzebuergesch), μια Φραγκονική γλώσσα στην περιοχή του Μοζέλα παρόμοια με τα γερμανικά και τα ολλανδικά, εισήχθη στα δημοτικά σχολεία το 1912. Είναι μία Μοζελο-Φραγκική διάλεκτος όπως οι διάλεκτοι στη Γερμανία που συνορεύει με το Λουξεμβούργο. Σε αντίθεση με τους γερμανούς ομολόγους τους, χρησιμοποιούν πολλές γαλλικές λέξεις και έτσι αναγνωρίζεται ως μια ξεχωριστή γλώσσα και όχι ως μια γερμανική διάλεκτος. Η επισημοποίηση των περιφερειακών γερμανικών διαλέκτων σε εθνικές γλώσσες προέκυψε από την επιθυμία της έκφρασης μιας ξεχωριστής εθνικής ταυτότητας που δεν συνδέεται γερμανικό Κράτος. Στην Ελβετία, τα γραπτά γερμανικά διατηρήθηκαν, έστω και με κάποιες διαφορές στο λεξιλόγιο, αλλά διαφέρουν έντονα από την προφορική Ελβετο-Γερμανική ομιλία που ο μέσος γερμανός δεν μπορεί να καταλάβει. Στο Λουξεμβούργο, η διάλεκτος φωνητικά μεταγράφηκε σε μια νέα γλώσσα, και ενώ τα Λουξεμβουργιανά και ένα μείγμα από άλλες γλώσσες που ομιλούνται στην περιοχή, τα γαλλικά συχνά είναι η κύρια γλώσσα που ομιλείται δίπλα στη γερμανική και μερικές φορές με τα Λουξεμβουργιανά σε καταστήματα ή άλλες εμπορικές ιστοσελίδες. Αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί από το γεγονός ότι η δύναμη της διαλέκτου μπορεί να είναι μια ένδειξη κατώτερης κοινωνικής θέσης.
Οι πρώτες τυπωμένες προτάσεις στα Λουξεμβουργιανά εμφανίστηκαν στο 1821, στην εβδομαδιαία εφημερίδα Luxemburger Wovhenblatt. Το πρώτο βιβλίο στα Λουξεμβουργιανά κυκλοφόρησε το 1829 από τον Αντουάν Μέγιερ: E' Schrek ob de' Lezeburger Parnassus. Μέχρι τη δεκαετία του 1980, η γλώσσα είχε χρησιμοποιηθεί κυρίως για ποίηση και δράμα, αλλά από τότε έχει γίνει ολοένα και πιο δημοφιλής για την φαντασία που τώρα αντιπροσωπεύει μια σημαντική συμβολή στη Λουξεμβουργιανή λογοτεχνία. Μεταξύ του 2000 και του 2002, ο Λουξεμβουργιανός γλωσσολόγος Ζερόμ Λούλινγκ ανέπτυξε μια λεξιλογική βάση δεδομένων με 185.000 μορφές λέξεων, δημιουργώντας τον πρώτο Λουξεμβουργιανό ορθογράφο, δρομολογώντας έτσι τη υπολογιστοποίηση της Λουξεμβουργιανής γλώσσας.
Συνταγματική αναθεώρηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μέχρι το 1984, η επίσημη χρήση των γλωσσών έγινε με βάση τα δουκικά διατάγματα του 1830, 1832 και του 1834, η οποία επέτρεψε την ελεύθερη επιλογή ανάμεσα σε γερμανικά και γαλλικά. Τα γαλλικά προτιμούνταν στη διοίκηση. Τα λουξεμβουργιανά δεν είχαν καμία επίσημη ιδιότητα.
Με τη συνταγματική αναθεώρηση του 1984 το νομοθετικό σώμα απέκτησε το δικαίωμα ρύθμισης της γλώσσας. Στις 24 Φεβρουαρίου του 1984, ένας νόμος που ψηφίστηκε από τη συνταγματική αίθουσα έκανε τα Λουξεμβουργιανά εθνική γλώσσα. Επιπλέον, αυτός ο νόμος αναγνωρίζει τις τρεις γλώσσες του Λουξεμβούργου (Λουξεμβουργιανά, Γαλλικά και Γερμανικά) ως διοικητικές γλώσσες. Τα γαλλικά παραμένει η γλώσσα της νομοθεσίας, λόγω της εφαρμογής του Ναπολεόντειου αστικού κώδικα στο Λουξεμβούργο.
Συμμετοχή στα συμβούλια της γερμανικής και γαλλικής γλώσσας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παρά το γεγονός ότι τα γερμανικά είναι μία από τις επίσημες γλώσσες, το Λουξεμβούργο, το οποίο δεν έχει συμμετάσχει στην εκπόνηση της γερμανικής ορθογραφικής μεταρρύθμισης του 1996, είναι απλώς παρατηρητές χωρίς δικαίωμα ψήφου στο Rat für deutsche Rechtschreibung (Συμβούλιο για την γερμανική Ορθογραφία). Η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου μονομερώς ενέκρινε τη μεταρρύθμιση και, λόγω της αποτελεσματικότητάς της, έχει λάβει καλή αποδοχή από τους δασκάλους της χώρας. Σύμφωνα με τη μεγαλύτερη εφημερίδα της χώρας, την Luxemburger Wort, το Λουξεμβούργο δεν αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως μια "γερμανόφωνη χώρα" (η μόνη εθνική γλώσσα είναι Λουξεμβουργιανά) και ως εκ τούτου δεν είχε δικαίωμα να πάρει μέρος στο συμβούλιο.[1]
Το Λουξεμβούργο συμμετέχει στην Γαλλοφωνία και έχει μέλη στην Γαλλική Ακαδημία, παρά το ότι τα γαλλικά, επίσης είναι μόνο μία επίσημη γλώσσα.[2] Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η Γαλλοφωνία είναι μια οργάνωση που επιδιώκει να προωθήσει τη χρήση της γαλλικής γλώσσας σε όλο τον κόσμο, αντί να τη ρυθμίσει,[εκκρεμεί παραπομπή] και έτσι έχει πολλά κράτη μέλη που δεν είναι γαλλόφωνα, όπως η Ρουμανία και η Ελλάδα.[3]
Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα Λουξεμβουργιανά διδάσκεται σε επίπεδο προσχολικής εκπαίδευσης στα σχολεία, μετά τα γαλλικά και τα γερμανικά. Επιπλέον, τα Λουξεμβουργιανά διδάσκονται μόνο μία ώρα την εβδομάδα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και μόνο στις πρώτες τάξεις. Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, εκτός από τη γερμανικά, τα γαλλικά και τα Λουξεμβουργιανά, διδάσκονται επίσης τα αγγλικά, τα λατινικά, τα ισπανικά ή τα ιταλικά διδάσκονται. Σε πανεπιστημιακό επίπεδο, η πολυγλωσσία καθιστά δυνατή τους Λουξεμβουργιανούς φοιτητές να συνεχίσουν την τριτοβάθμια εκπαίδευση σε γαλλόφωνες, γερμανόφωνες ή αγγλόφωνες χώρες.
Τύπος, αστυνομία, δημόσιες υπηρεσίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα γερμανικά και τα γαλλικά είναι οι κύριες γλώσσες του τύπου, της καταγραφή αρχείων αστυνομικών υποθέσεων και της δημόσιας υπηρεσίας πληροφοριών.
Άλλες γλώσσες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι γεννημένοι στο εξωτερικό και οι ξένοι εργάτες αποτελούν περισσότερο από το ένα τρίτο (40%) του πληθυσμού του Λουξεμβούργου. Οι πιο κοινές γλώσσες που ομιλούνται από αυτούς, εκτός από τα γερμανικά και τα γαλλικά, είναι τα πορτογαλικά, τα ιταλικά και τα αγγλικά.[4]
Στατιστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι ακόλουθοι πίνακες παραθέτουν το ποσοστό των κατοίκων που είναι σε θέση να μιλούν μια γλώσσα ως μητρική ή ως δεύτερη γλώσσα.
| 2012[5] | Λουξεμβουργιανά | Γαλλικά | Γερμανικά | Αγγλικά | Άλλες γλώσσες |
|---|---|---|---|---|---|
| Μητρική γλώσσα | 52% | 16% | 2% | N/A | 30% |
| Δεύτερη γλώσσα | N/A | 80% | 69% | 56% | N/A |
| Σε συνδυασμό | N/A | 96% | 71% | N/A | N/A |
| 2005[6] | Λουξεμβουργιανά | Γαλλικά | Γερμανικά | Αγγλικά | Άλλες γλώσσες |
|---|---|---|---|---|---|
| Μητρική γλώσσα | 77% | 6% | 4% | 1% | 12% |
| Δεύτερη γλώσσα | 13% | 90% | 88% | 60% | N/A |
| Σε συνδυασμό | 90% | 96% | 92% | 61% | N/A |
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Luxemburger Wort, 9 August 2004
- ↑ «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2009.
- ↑ «77 États et gouvernements» (στα Γαλλικά). Organisation internationale de la Francophonie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2013.
- ↑ «Recensement De La Population 2011» (PDF). Statistiques.public.lu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2016.
- ↑ «Special Eurobarometer 386» (PDF). Ec.europa.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2016.
- ↑ «Europeans and their Languages» (PDF). Eurobarometer. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2016.