Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γκότφριντ Κέτε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκότφριντ Κέτε
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Gottfried Köthe (Γερμανικά)
Γέννηση25 Δεκεμβρίου 1905
Γκρατς[1]
Θάνατος30 Απριλίου 1989
Φραγκφούρτη[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[2][3]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Γκρατς (1923–1927)[4]
Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν (1928–1929)[4]
Πανεπιστήμιο του Μύνστερ (1930–1931)[5][4]
Πανεπιστήμιο της Βόννης (1929–1930)[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός[6]
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο Γκαίτε της Φραγκφούρτης (1965–1971)[4][1]
Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης (1958–1965)[1][4]
Πανεπιστήμιο του Γκίσεν (1940–1946)[4][1]
Πανεπιστήμιο του Μάιντς (1946–1958)[7][1][4]
Πανεπιστήμιο του Μύνστερ (1931–1940)[4][1]
Αξιοσημείωτο έργοKöthe conjecture
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρύτανης (1954–1956, Πανεπιστήμιο του Μάιντς)[4]
Πρύτανης (1960–1961, Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης)[4]
πρόεδρος (1958, German Mathematical Society)
ΒραβεύσειςΔιοικητής της Τάξης των Ακαδημαϊκών Φοινίκων (1961)[1]
μετάλλιο Καρλ Φρίντριχ Γκάους (1963)[1]
honorary doctorate of the University of Montpellier (1965)[8]
honorary doctor of the Saarland University (1981)[9]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γκότφριντ Μαρία Ούγκο Κέτε (γερμανικά:Gottfried Maria Hugo Köthe), γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 1905 στο Γκρατς και πέθανε στις 30 Απριλίου 1989 στη Φρανκφούρτη, ήταν Αυστριακός μαθηματικός που ασχολήθηκε με τη γενική άλγεβρα και τη συναρτησιακή ανάλυση.[10]

Από το 1923 έως το 1927, ο Γκότφριντ Κέτε σπούδασε μαθηματικά, φυσική, χημεία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς (και ένα εξάμηνο στο Πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ). Είχε ξεκινήσει με τη χημεία, αλλά μεταπήδησε στα μαθηματικά ένα χρόνο μετά τη γνωριμία του με τον φιλόσοφο Άλφρεντ Καστίλ (en)[11]. Έλαβε διδακτορικό δίπλωμα το 1927, με θέμα τις βάσεις της θεωρίας συνόλων του Φίνσλερ[12]. Αφού σπούδασε για ένα χρόνο με τον Κάστιλ, τον Ρούντολφ Φούιτερ και τον Αντρέας Σπάιζερ στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, ο Κέτε έλαβε υποτροφία για σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, όπου παρακολούθησε μαθήματα με την Έμι Νέτερ και τον Μπάρτελ βαν ντερ Βάερντεν πάνω στην αφηρημένη άλγεβρα, ένα ανερχόμενο αντικείμενο εκείνη την εποχή. Άρχισε να ασχολείται με τη θεωρία δακτυλίων και το 1930 δημοσίευσε την εικασία του που παραμένει ακόμη άλυτη - για τα μηδενικά ιδεώδη ενός μη αντιμεταθετικού δακτυλίου[11]. Με σύσταση της Έμι Νέτερ, μετατέθηκε στο Πανεπιστήμιο της Βόννης το 1929-1930[13] για να συνεργαστεί με τον Φέλιξ Χάουσντορφ και τον Ότο Τόεπλιτς, του οποίου ήταν βοηθός. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, άρχισε να προσανατολίζεται εκ νέου προς τη συναρτησιακή ανάλυση.

Η διατριβή του με τίτλο Schiefkörper unendlichen Ranges über dem Zentrum ("Αριστερά σώματα άπειρης σειράς στο κέντρο") έγινε δεκτή το 1931. Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Μύνστερ ως επίκουρος, αναπληρωτής του Χάινριχ Μπένκε και στη συνέχεια ως τακτικός καθηγητής το 1937. Από το 1941 ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γκίσεν. Κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, εργάστηκε στην κρυπτογράφηση. Το 1946 διορίστηκε διευθυντής του Ινστιτούτου Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Μάιντς, όπου διετέλεσε κοσμήτορας (1948-1950) και πρύτανης (1954-1956). Το 1957, έγινε ο πρώτος διευθυντής του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένων Μαθηματικών του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, και στο διάστημα (1960-61) ήταν πρύτανης. Από το 1965 ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε στη Φρανκφούρτη, όπου συνταξιοδοτήθηκε το 1971.

Το πιο γνωστό έργο του Κέτε αφορά τη θεωρία των τοπολογικών διανυσματικών χώρων. Στη δεκαετία του 1930, ο ίδιος και ο Τόεπλιτς διεξήγαγαν έρευνα σε χώρους ακολουθιών, ιδίως σε ορισμένους χώρους που έγιναν δημοφιλείς το 1942 από τον Ζαν Ντιουντονέ ως ειδικές περιπτώσεις στη θεωρία των τοπικά κυρτών χώρων.

Ο πρώτος τόμος της πρωτοποριακής πραγματείας του Topologische lineare Räume (Τοπολογικοί γραμμικοί χώροι) δημοσιεύτηκε το 1960 (η δεύτερη έκδοση μεταφράστηκε στα αγγλικά το 1969). Ο 2ος τόμος εκδόθηκε μόλις το 1979, αυτή τη φορά απευθείας στα αγγλικά. Ο Κέτε συνεισέφερε επίσης στη θεωρία πλεγμάτων.

  • Προσκεκλημένος ομιλητής στο Διεθνές Συνέδριο των Μαθηματικών στη Μπολόνια το 1928 (Δομή των δακτυλίων που πληρούν τη συνθήκη του μέσου ελαχίστου), στη Ζυρίχη το 1932 (Μέγιστα συστήματα άπειρων πινάκων, με τον Toeplitz) και στο Όσλο το 1936 (Για την επίλυση εξισώσεων με απείρως πολλούς αγνώστους σε τοπολογικούς χώρους).
  • Πρόεδρος της Γερμανικής Μαθηματικής Ένωσης (1958)
  • Ακαδημία Επιστημών της Χαϊδελβέργης (1960)[14]
  • Ακαδημαϊκά βραβεία (1962)
  • Εταιρεία Επιστημών του Μπρούνσγουικ (de)
  • Μετάλλιο Καρλ Φρίντριχ Γκάους (1963)
  • Ακαδημία Γερμανικών Επιστημών Leopoldina στο Χάλε (1968)
  • Επίτιμος διδάκτορας των πανεπιστημίων του Μονπελιέ (1965), του Μύνστερ (1980), του Μάιντς (1981) και του Σάαρλαντ (1981)[14].
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 MacTutor History of Mathematics archive.
  2. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub2018993154. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  3. CONOR.SI. 94953315.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 gutenberg-biographics.ub.uni-mainz.de/personen/register/eintrag/gottfried-koethe.html.
  5. (Αγγλικά) Mathematics Genealogy Project.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 23  Ιουνίου 2015.
  7. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  8. www.legifrance.gouv.fr/jorf/jo/id/JORFCONT000000018728.
  9. www.uni-saarland.de/universitaet/portraet/freunde/ehren/promotionen/nat-tech.html. Ανακτήθηκε στις 12  Απριλίου 2021.
  10. Biographie, Deutsche. «Köthe, Gottfried - Deutsche Biographie». www.deutsche-biographie.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2023. 
  11. 11,0 11,1 «Gottfried Köthe - Biography». Maths History (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2023. 
  12. «Gottfried Köthe - The Mathematics Genealogy Project». www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2023. 
  13. «Details for Gottfried Köthe». archive.wikiwix.com. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2023. 
  14. 14,0 14,1 «Gottfried Köthe : Mainzer Professorenkatalog | Gutenberg Biographics». www.gutenberg-biographics.ub.uni-mainz.de. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2023.