Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φραγκφούρτης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φραγκφούρτης
Johann Wolfgang Goethe-Universität Frankfurt am Main
Παλαιότερες ονομασίεςKönigliche Universität zu Frankfurt am Main
Τύποςδημόσιο
Ίδρυση1914
Προϋπολογισμός715 εκατομμύρια €
ΠρύτανηςΆλμπρεχτ Φέστερ
Ακαδημαϊκό προσωπικόπερ. 3.600
Διοικητικό προσωπικόπερ. 2.000
Φοιτητές42.355
Προπτυχιακοί19.329
Μεταπτυχιακοί6.816
Διδακτορικοί1.213
Άλλοι φοιτητές5.940 (επιμορφ. εκπαιδευτικοί)
ΤοποθεσίαΦραγκφούρτη
Χρώματαμπλε
Ιστότοποςwww.goethe-university-frankfurt.de

Το Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φραγκφούρτης (γερμ. Johann Wolfgang Goethe-Universität Frankfurt am Main[1]) είναι πανεπιστήμιο στην πόλη Φραγκφούρτη της Γερμανίας. Ιδρύθηκε το 1914 ως «πανεπιστήμιο των πολιτών», δηλαδή η ίδρυση και λειτουργία του βασιζόταν στη χρηματοδότηση από τους πλούσιους και ενεργούς ιδιώτες πολίτες της πόλεως. Η αρχική επίσημη ονομασία του ήταν «Πανεπιστήμιο της Φραγκφούρτης επί του Μάιν» (Universität Frankfurt am Main).[2] Το 1932 η ονομασία του επεκτάθηκε με την προσθήκη του ονόματος της πιο γνωστής ίσως πνευματικής μορφής που γέννησε ποτέ η Φραγκφούρτη, του ποιητή, φιλοσόφου και δραματουργού Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε. Σήμερα το ίδρυμα έχει περί τους 45 χιλιάδες φοιτητές και φοιτήτριες, που φοιτούν σε 4 πανεπιστημιοπόλεις του μέσα στην πόλη.

Το 2015 ορκίσθηκε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Πανεπιστημίου στην ιστορία του, η Μπιργκίτα Βολφ, πρώην υπουργός στην κυβέρνηση της Σαξονίας-Άνχαλτ.[3] Μέχρι σήμερα, 18 κάτοχοι Βραβείου Nobel έχουν φοιτήσει ή διδάξει στο ίδρυμα, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται ο Μαξ φον Λάουε και ο Μαξ Μπορν.[4][5]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φωτογραφία από την πανεπιστημιόπολη του Μπόκενχάιμ το 1958

Οι ιστορικές ρίζες του ιδρύματος μπορούν να ανιχνευθούν[6] μέχρι το έτος 1484, όταν ιδρύθηκε στη Φραγκφούρτη δημοτική βιβλιοθήκη με κληροδότημα του Λουδοβίκου του Μαρβούργου. Αυτή συγχωνεύθηκε με άλλες συλλογές, μετονομάσθηκε σε «Βιβλιοθήκη της Πόλεως» το 1668 και έγινε η βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου ευθύς μετά την ίδρυσή του, το 1914.[7] Σύμφωνα επομένως με την αγγλοσαξονική συνήθεια, το έτος ιδρύσεως του Πανεπιστημίου είναι το 1484 (ίδρυση της παλαιότερης συνιστώσας του), αλλά στη Γερμανία το έτος στο οποίο δίνεται στο πανεπιστήμιο το δικαίωμα να απονέμει τον τίτλο του διδάκτορα θεωρείται το έτος ιδρύσεώς του.

Η νεότερη ιστορία του Πανεπιστημίου της Φραγκφούρτης χρονολογείται από τις 28 Σεπτεμβρίου 1912, όταν υπογράφηκε στο Δημαρχείο της πόλεως συμβόλαιο για την ίδρυση ενός «Königliche Universität zu Frankfurt am Main» (= «Βασιλικού πανεπιστημίου στη Φραγκφούρτη»). Η άδεια του Κάιζερ για την ίδρυση αυτή δόθηκε στις 10 Ιουνίου 1914 και η πρώτη εγγραφή φοιτητών άρχισε στις 16 Οκτωβρίου 1914. Ο βιομήχανος Λέο Γκανς και επιφανή μέλη της εβραϊκής κοινότητας της πόλεως (όπως η οικογένεια Σπέγιερ, ο Άρτουρ φον Βάινμπεργκ και ο Βίλχελμ Ραλφ Μέρτον) κατέβαλαν τα δύο τρίτα της ιδρυτικής δωρεάς του νέου Πανεπιστημίου.

Το Πανεπιστήμιο είναι γνωστό ιστορικά από το Ινστιτούτο του των Κοινωνικών Ερευνών (ιδρύθηκε το 1924), όπου άνθησε η περίφημη «σχολή της Φρανκφούρτης», ένα εξέχον φιλοσοφικό και κοινωνιολογικό ρεύμα του 20ού αιώνα, με εκπροσώπους όπως οι Τέοντορ Αντόρνο, Μαξ Χορκχάιμερ και Γιούργκεν Χάμπερμας. Βεβαίως και άλλες γνωστές προσωπικότητες δίδαξαν στο Πανεπιστήμιο της Φραγκφούρτης, όπως οι κοινωνιολόγοι Καρλ Μάνχαϊμ και Νόρμπερτ Ελίας, οι φιλόσοφοι Χανς-Γκέοργκ Γκάνταμερ και Μάρτιν Μπούμπερ και ο θεολόγος Πάουλ Τίλιχ.

Το Πανεπιστήμιο της Φραγκφούρτης έχει κατά καιρούς θεωρηθεί φιλελεύθερο ή πολιτικώς «αριστερό». Κατά τη διάρκεια της ναζιστικής περιόδου, σχεδόν το ένα τρίτο των καθηγητών του και πολλοί εκ των φοιτητών του απολύθηκαν ή αποβλήθηκαν για φυλετικούς ή πολιτικούς λόγους, ένα ποσοστό μεγαλύτερο από ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο γερμανικό πανεπιστήμιο. Σημαντικός ήταν ο ρόλος του και στο δυτικογερμανικό φοιτητικό κίνημα του 1968.

Σημαντικό υπήρξε και το έργο του Πανεπιστημίου στις φυσικές επιστήμες και την ιατρική, με τους φυσικούς Μαξ φον Λάουε και Μαξ Μπορν, όπως και με το πείραμα Στερν-Γκέρλαχ (Stern-Gerlach).

Μετά την ενοποίηση της Γερμανίας το Πανεπιστήμιο εστίασε περισσότερο στην ιστορία, τα νομικά και τα οικονομικά, δημιουργώντας νέα ινστιτούτα όπως το Ινστιτούτο Νόμου και Οικονομίας (ILF) και το Κέντρο Οικονομικών Μελετών (CFS). Ειδικά για τα οικονομικά, μία από τις εκφρασθείσες φιλοδοξίες του Πανεπιστημίου είναι να καταστεί το κυρίαρχο σε όλη τη Γερμανία στον τομέα των χρηματοοικονομικών, με δεδομένη τη θέση της Φραγκφούρτης ως ένα από τα χρηματοοικονομικά κέντρα της Ευρωπαϊκής Ενώσεως,[8] και έχει αθλοθετήσει ένα διεθνές βραβείο για έρευνα στον τομέα αυτόν, από κοινού με την Τράπεζα της Γερμανίας (Deutsche Bank).

Δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αμφιθέατρο στην πανεπιστημιόπολη του Βέστεντ

Το Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φραγκφούρτης αποτελείται σήμερα από 16 Σχολές. Με τη σειρά του αριθμού κατατάξεώς τους, είναι οι εξής[9]:

  • 01. Rechtswissenschaft (Νομική Σχολή)
  • 02. Wirtschaftswissenschaften (Οικονομικών και Διοικήσεως Επιχειρήσεων)
  • 03. Gesellschaftswissenschaften (Κοινωνικών Επιστημών)
  • 04. Erziehungswissenschaften (Παιδαγωγικών Επιστημών)
  • 05. Psychologie und Sportwissenschaften (Ψυχολογίας και Αθλητισμού)
  • 06. Evangelische Theologie (Προτεσταντικής Θεολογίας)
  • 07. Katholische Theologie (Ρωμαιοκαθολικής Θεολογίας)
  • 08. Philosophie und Geschichtswissenschaften (Φιλοσοφίας και Ιστορίας)
  • 09. Sprach- und Kulturwissenschaften (Γλωσσολογίας, Πολιτισμών και Τεχνών)
  • 10. Neuere Philologien (Νεότερων γλωσσών)
  • 11. Geowissenschaften/Geographie (Γεωεπιστημών και Γεωγραφίας)
  • 12. Informatik und Mathematik (Πληροφορικής και Μαθηματικών)
  • 13. Physik (Φυσικής)
  • 14. Biochemie, Chemie und Pharmazie (Βιοχημείας, Χημείας και Φαρμακευτικής)
  • 15. Biowissenschaften (Βιολογικών Επιστημών)
  • 16. Medizin (Ιατρική Σχολή)

Επιπροσθέτως, υπάρχουν αρκετά συστεγαζόμενα ερευνητικά ινστιτούτα της επιστημονικής-ερευνητικής Εταιρείας Μαξ Πλανκ:

  • Ινστιτούτο Βιοφυσικής Μαξ Πλανκ
  • Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την έρευνα του Εγκεφάλου
  • Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Ευρωπαϊκή Νομική Ιστορία

Επίσης το Πανεπιστήμιο συμμετέχει στο Κέντρο Τεχνητής Νοημοσύνης της Έσσης, ενώ έως το 2012 διοικούσε τον Βοτανικό Κήπο της Φραγκφούρτης.

Πανεπιστημιοπόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το εμβληματικό Κτήριο της IG Farben στη Βέστεντ
Ειδυλλιακή εικόνα από τη Βέστεντ

Το Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φραγκφούρτης κατανέμεται σε 4 πανεπιστημιοπόλεις «αστικού τύπου» μέσα στα όρια της πόλεως της Φραγκφούρτης. Η κυριότερη είναι η Βέστεντ (Westend), όπου και η πρυτανεία με τα γραφεία διοικήσεως του ιδρύματος. Εκεί στεγάζονται επίσης οι Σχολές των επιστημών του ανθρώπου (κοινωνικές, ψυχολογία, φιλοσοφία, φιλολογία, κλπ, καθώς και η Σχολή Οικονομικών και Διοικήσεως Επιχειρήσεων). Σε αυτή κυριαρχεί το μνημειώδες Κτήριο της IG Farben, που παραχωρήθηκε στο Πανεπιστήμιο το 1995.

Οι υπόλοιπες πανεπιστημιοπόλεις είναι η Μπόκενχάιμ (Bockenheim), όπου και η κεντρική πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη, η Ρήντμπεργκ (Riedberg) με τις φυσικές επιστήμες και η Νήντερραντ (Niederrad), όπου η Ιατρική Σχολή και το πανεπιστημιακό νοσοκομείο.

Υπάρχει επιπλέον και το Ginnheim, όπου το τμήμα επιστημών αθλητισμού και οι αθλητικές εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου.

Μερικά αξιοσημείωτα πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρατίθενται μερικοί αξιοσημείωτοι άνθρωποι, κυρίως πρώην φοιτητές, αλλά και καθηγητές, του Πανενεπιστημίου Γκαίτε της Φραγκφούρτης, με ελληνική αλφαβητική σειρά:

Τιμημένοι με Βραβείο Nobel (φοιτητές ή καθηγητές)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

(Με χρονολογική σειρά απονομής του Βραβείου)


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Viertes Gesetz zur Änderung des Hessischen Hochschulgesetzes» (PDF) (στα Γερμανικά). Hessische Staatskanzlei. 8 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2022. 
  2. «UniReport» (PDF). 
  3. «Neue Uni-Präsidentin will kommunikativen Führungsstil». Faz.net. https://www.faz.net/aktuell/rhein-main/frankfurt/frankfurt-neue-uni-praesidentin-birgitta-wolff-will-kommunikativen-fuehrungsstil-13319493.html. Ανακτήθηκε στις 2015-03-03. 
  4. «Nobel prize Physics laureates». 
  5. «Goethe-Universität — Nobelpreisträger an der Goethe Universität». www.uni-frankfurt.de. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  6. Rudolf Jung: «Frankfurter Hochschulpläne 1384-1868», στο Frankfurter Historische Forschungen, Heft 1. K.F. Koehler, Λειψία 1915.
  7. «Geschichte der Stadt- und Universitätsbibliothek». www.ub.uni-frankfurt.de. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2017. 
  8. «Die Johann Wolfgang Goethe-Universität auf dem Weg zur führenden Wirtschaftshochschule in Deutschland» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2011. 
  9. «Faculties». Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2014. 
  10. «Nobel Prize Goethe University». Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2016. 
  11. «Loewi, Otto». Deutsche Biographie. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2016. 
  12. 12,0 12,1 «Goethe-Universität — Nobelpreisträger an der Goethe Universität». www.uni-frankfurt.de. 
  13. «Niels K. Jerne – Biographical». Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2016. 
  14. «Jean-Marie Pierre Lehn – Curriculum Vitae». Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]