Γκιούλα Μόραβτσικ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκιούλα Μόραβτσικ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση29  Ιανουαρίου 1892[1][2]
Βουδαπέστη[3][4]
Θάνατος10  Δεκεμβρίου 1972[5][1][2]
Βουδαπέστη[6][4]
Τόπος ταφήςFarkasréti Cemetery[7][8]
Χώρα πολιτογράφησηςΟυγγαρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΟυγγρικά
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα
Ελληνικά
τουρκικά
Ρωσικά
Ουγγρικά[9][10]
Γερμανικά[11]
Γαλλικά[11]
ΣπουδέςΓυμνάσιο Φασόρι (έως 1910)
Πανεπιστήμιο Έτβες Λόραντ (έως 1914)
Eötvös József Collegium ()
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιστορικός
διδάσκων πανεπιστημίου
βυζαντινολόγος
κλασικός φιλόλογος[12]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο Έτβες Λόραντ
Οικογένεια
ΤέκναJulius Moravcsik
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Κόσουτ (1949)
Τάγμα της Αξίας για τις Τέχνες και Επιστήμες
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Γκιούλα Μόραβτσικ (Βουδαπέστη, 29 Ιανουαρίου 1892 - Βουδαπέστη, 10 Δεκεμβρίου 1972) ήταν Ούγγρος ελληνιστής, βυζαντινολόγος και καθηγητής πανεπιστημίου.

Βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκιούλα Μόραβτσικ γεννήθηκε στη Βουδαπέστη στις 29 Ιανουρίου 1892. Ήταν γιος του δικηγόρου Γκιούλα Μόραβτσικ[13] Από το όνομά του φαίναται πως είχε Σλάβους προγόνους.[14] Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του, τις οποίες ολοκλήρωσε με άριστα[14], εισήχθη στο Eötrös Kollegium και στα 1910 με 1914 σπούδασε ελληνική και λατινική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης.[13] Το 1914 έλαβε το διδακτορικό δίπλωμα από το πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης με το βαθμό άριστα.[15] Συμμετείχε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμος και αιχμαλωτίσθηκε μεταφερόμενος στη Σιβηρία από το 1915 έως το 1920. Στη διάρκεια της εξορίας του συνέταξε μιρκό λεξικό της ελληνικής γλώσσας [16] Μετά την επιστροφή του από την εξορία (1923) δίδαξε σε σχολείο θηλέων και διορίσθηκε καθηγητής στο Eötrös Kollegium και το 1924 υφηγητής της βυζαντινής φιλολογίας, το 1932 έκτακτος και το 1936 τακτικός καθηγητής της ελληνικής φιλολογίας στο Πανεπιστημιο της Βουδαπέστης.[17] Έλαβε μέος σε βυζαντινολογικά συνέδρια στο Βερολίνο, στην Αθήνα, στη Σόφια, στη Ρώμη, στο Μόναχο.[18] Ο Μόραβτσικ ήταν τακτικό μέλος της Ουγγρικής Ακαδημίας, αντεπιστέλλον μέλος της Βαβαρικής, Βουλγαρικής και Γερμανικής Ακαδημίας,επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Αθηνών, επίτιμο μέλος της Εταιρειας Βυζαντινών Σπουδών, της Τουρκικής Ιστορικής Εταιρείας, μέλος του εν Βουδαπέστη Ουγγροελληνικού συλλόγου Ο Παρθενών[19]

Τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1948 του απονεμήθηκε το Μέγα Βραβείο της Ουυγρικής Ακαδημίας και το 1949 το Βραβείο Kossuth, το 1961 εξελέγη αντιπρόεδρος honoris Causa της Διενθνούς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών. Η Ελλάδα του απένειμε τον χρυσό σταυρό του Τάγματος του Σωτήρος.[18]

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κυριώτερο έργο του ήταν το Byzantinoturcica I-II, Βερολίνο 1958-«έργο ζωής του Moravcsik»[20] και η κριτική έκδοση του συγγράμματος Προς τον ίδιον υιόν Ρωμανόν του Κωνσταντίνου Πορφυρόγεννητου, 1949[21] Το έργο Byzantinoturcica αρχικά είχε εκδοθεί στη σειρά των Ουγγροελληνικών Μελετών το 1942 σε δύο τόμους (20ος και 21ος). Στον πρώτο τόμο αναφερεται στα διάφορα τουρκικά φύλα τα οποία είχαν έλθει σε επαφή με τη βυζαντινή αυτοκρατορία και πιο διεξοδική αναφορά σε εκείνους τους βυζαντινούς συγγραφείς των οποίων το έργο συνιστά πηγή για την ιστορία των τουρκικών λαών. Στον δεύτερο τόμο γίνεται αναφορά στα γλωσσικά στιχεία των τουρκικών φυλών στα οποία αναφέρονται οι βυζαντινοί συγγραφείς.[22]

Η γερμανική έκδοση του έργου του Byzantinoturcica I

Υπήρξε ιδρυτής της σειράς Ουγγροελληνικές μελέτες με 31 τόμους.[21] Όσον αφορά την έκδοση του έργου του Πορφυρογένητου, ο Μόραβτσικ κατανοεί και ερμηνεύει ορθά, κατά τον Κουκουλέ, τη δημώδη φρασεολογία του κειμένου, έχοντας παράλληλα τέλεια γνώση της χειρόγραφης παράδοσης του κειμένου.[23] Άλλα έργα του[24]:

  • Szent László leánya és a bizánci Pantokrator-konostor (Η κόρη του Αγίου Λαδισλάου και η μονή Παντοκράτορος του Βυζαντίου), A Konstantinápoly Magyar Tudományos Intézet közleményei 7-8, Budapest-Konstantiná), 1923
  • A Magyar tortenet bizanci forrasai(Οι Ουγγρικές πηγές της βυζαντινής ιστορίας). Budapest, 1934
  • Αι βυζαντιναί πηγαί της Ουγγρικής ιστορίας, Ελληνικά, τομ.8 (1935),σελ.19-27
  • Bevezetés a bizantinológiába,, Budapest 1966 (Εισαγωγή στη Βυζαντινολογία)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12952620s. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000012194. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2014.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2015.
  7. ↑ 7,0 7,1 epa.oszk.hu/00000/00003/00030/adattar.html.
  8. ↑ 8,0 8,1 epa.oszk.hu/00000/00003/00030/nevmutato.html.
  9. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12952620s. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  10. ↑ CONOR.SI. 37024611.
  11. ↑ 11,0 11,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990005816. Ανακτήθηκε στις 8  Φεβρουαρίου 2023.
  12. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990005816. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  13. ↑ 13,0 13,1 Ιωάννης Καραγιαννόπουλος,«Νεκρολογία: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Βυζαντινά, τομ.6 (1974), σελ.487
  14. ↑ 14,0 14,1 Eva Kopp, «Εις μνήμην Gyula Moravcsik(1892-1972)», Ελληνικά, τομ.29 (1976), σελ435
  15. ↑ Ιωάννης Καραγιαννόπουλος,«Νεκρολογία: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Βυζαντινά, τομ.6 (1974), σελ.488
  16. ↑ Νικόλαος Τωμαδάκης, «Νεκρολογίαι: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ.41 (1974),σελ.438Ιωάννης Καραγιαννόπουλος,«Νεκρολογία: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Βυζαντινά, τομ.6 (1974), σελ.487
  17. ↑ Νικόλαος Τωμαδάκης, «Νεκρολογίαι: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ.41 (1974),σελ.438 Ιωάννης Καραγιαννόπουλος,«Νεκρολογία: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Βυζαντινά, τομ.6 (1974), σελ.488
  18. ↑ 18,0 18,1 Ιωάννης Καραγιαννόπουλος,«Νεκρολογία: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Βυζαντινά, τομ.6 (1974), σελ.489
  19. ↑ Νικόλαος Τωμαδάκης, «Νεκρολογίαι: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ.41 (1974),σελ.438 Ιωάννης Καραγιαννόπουλος,«Νεκρολογία: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Βυζαντινά, τομ.6 (1974), σελ.489
  20. ↑ Eva Kopp, «Εις μνήμην Gyula Moravcsik(1892-1972)», Ελληνικά, τομ.29 (1976), σελ.436
  21. ↑ 21,0 21,1 Νικόλαος Τωμαδάκης, «Νεκρολογίαι: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ.41 (1974),σελ.439
  22. ↑ Γεώργιος Τ. Κόλιας, «Βιβλιοκρισίαι: Gyula Moravcsik Byzantinoturcica, Volume 2 Sprachreste der Türkvölker in den byzantinischen Quellen», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ.28 (1958), σελ.487
  23. ↑ Φαίδων Κουκουλές, «Βιβλιοκρισίαι:Constantine Porphyrogenitus De Administrando Imperio Greek text by Gy.Moravcsik, english translation by R.J.H.Jenkins. Budapest 1949, pp.347 », Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ.20 (1950), σελ345
  24. ↑ Eva Kopp, «Εις μνήμην Gyula Moravcsik(1892-1972)», Ελληνικά, τομ.29 (1976), σελ.438

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Νικόλαος Τωμαδάκης, «Νεκρολογίαι: Gyula Moravcsik(1892-1972)», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ.41 (1974),σελ.437-440
  • Ιωάννης Καραγιαννόπουλος,«Νεκρολογία: Gyula Moravcsik (1892-1972)», Βυζαντινά, τομ.6 (1974), σελ.485-490
  • Γεώργιος Τ. Κόλιας, «Βιβλιοκρισίαι: Gyula Moravcsik Byzantinoturcica, Volume 2 Sprachreste der Türkvölker in den byzantinischen Quellen», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ.28 (1958), σελ.487-491
  • Φαίδων Κουκουλές, «Βιβλιοκρισίαι:Constantine Porphyrogenitus De Administrando Imperio Greek text by Gy.Moravcsik, english translation by R.J.H.Jenkins. Budapest 1949, pp.347 », Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ.20 (1950), σελ.343-347
  • Eva Kopp, «Εις μνήμην Gyula Moravcsik(1892-1972)», Ελληνικά, τομ.29 (1976), σελ.435-438
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γκιούλα_Μόραβτσικ&oldid=9834891"