Γιέλκα Ρόουζεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιέλκα Ρόουζεν
Η Γιέλκα Ρόουζεν με τον σύζυγό της Φρέντερικ Ντέλιους το 1929
Γέννηση30  Δεκεμβρίου 1868
Βελιγράδι
Θάνατος28  Μαΐου 1935[1]
Λονδίνο
ΚατοικίαΓκρεζ-συρ-Λουέν
ΣπουδέςΑκαδημία Κολαρόσι
Ιδιότηταζωγράφος και συγγραφέας
ΣύζυγοςFrederick Delius
ΓονείςGeorg Rosen και Serena Rosen
ΣυγγενείςIgnaz Moscheles (παππούς) και Felix Moscheles (θείος)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Γιέλκα Ρόουζεν (30 Δεκεμβρίου 1868 – 28 Μαΐου 1935) ήταν Γερμανίδα ζωγράφος, περισσότερο γνωστή ως σύζυγος του Άγγλου συνθέτη Φρέντερικ Ντέλιους.

Η Ελέν Σοφί Γιέλκα Ρόουζεν, γνωστή ως Jelka, γεννήθηκε στο Βελιγράδι το 1868. Ήταν το μικρότερο από τα πέντε παιδιά που γεννήθηκαν από τον Γκέοργκ Ρόουζεν (1820−1891) και τη σύζυγό του Σερένα Άννα (1830−1902), η οποία ήταν επίσης ζωγράφος. [2]

Η Γιέλκα Ρόουζεν σπούδασε καλές τέχνες από το 1892 στην ιδιωτική Académie Colarossi στο Παρίσι, όπου είχε μεταβεί συνοδευόμενη από τη πρόσφατα χήρα μητέρα της. [2] Ζώντας στο Μονπαρνάς γνωρίστηκε με τους συνθέτες Γκαμπριέλ Φορέ, Μορίς Ραβέλ και Φλοράν Σμιτ και τους καλλιτέχνες Ογκίστ Ροντέν, Καμίλ Κλοντέλ, Πολ Γκογκέν, Ανρί Ρουσό, Έντβαρτ Μουνκ και Ίντα Γκεράρντι. [3]

Εξέθεσε έργα της στο Salon des Indépendants. Γνώρισε τον Φρέντερικ Ντέλιους σε ένα δείπνο στις 16 Ιανουαρίου 1896, [2] και διαπίστωσε ότι είχαν κοινό ενδιαφέρον για τα κείμενα του Φρίντριχ Νίτσε και τη μουσική του Έντβαρντ Γκριγκ. Το 1897 ο Ντέλιους επέστρεψε από ένα επαγγελματικό ταξίσι στη Φλόριντα, όπου είχε διαχειριζόταν μια φυτεία πορτοκαλιών πριν από δώδεκα χρόνια. Ο Ντέλιους μετακόμισε στο πρόσφατα αγορασμένο σπίτι της Ρόουζεν στο Γκρεζ-σιρ-Λουέν, ένα κτίριο το οποίο ανήκε σε αυτήν και τη μητέρα της, και το ζευγάρι παντρεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 1903. Η Ρόουζεν ήταν κληρονόμος μιας μετρίου μεγέθους περιουσίας από τη διακεκριμένη οικογένειά της Σλέσβιχ-Χόλσταϊν [4] και η περιουσία της έδωσε στον Ντέλιους οικονομική ασφάλεια.

Μέσω της γονικής της κληρονομιάς, η Ρόουζεν είχε αποκτήσει καλή μόρφωση και μιλούσε πολλές γλώσσες, και ήταν αυτή που συχνά πρότεινε κείμενα που θα μπορούσε να μελοποιήσει ο σύζυγός της. Εκείνη εντόπισε τα έργα του Έρνεστ Ντάουσον για το έργο του Songs of Sunset καθώς και τα έργα του Ουόλτ Ουίτμαν για το Songs of Farewell. Οι γερμανικές μεταφράσεις αυτών των κειμένων από την ίδια δημοσιεύονταν συχνά μαζί με τη μουσική. Οι καλλιτεχνικές της δεξιότητες ήταν επίσης ανεκτίμητες στα σκίτσα των σκηνικών στην αναβίωση του A Village Romeo and Juliet του Μπίτσαμ το 1920. [2]

Ο τάφος του Φρέντερικ και της Γιέλκα Ντέλιους στην εκκλησία του του Αγίου Πέτρου στο Σάρεϊ του Ηνωμένου Βασιλείου

Η Ρόουζεν παρέμεινε αφοσιωμένη στον Ντέλιους παρά τις σχέσεις που είχε ο ίδιος με άλλες γυναίκες. Τα τελευταία δώδεκα χρόνια της ζωής του Ντέλιους, τα οποία τα πέρασε τυφλός και παράλυτος από σύφιλη τρίτου βαθμού, η Ρόουζεν παράτησε τη δουλειά της για να τον φροντίζει. Η ίδια αρρώστησε με καρκίνο του εντέρου και έκανε γνωστό ότι η εξωτερική βοήθεια θα ήταν ευπρόσδεκτη. Αυτό οδήγησε τον Έρικ Φένμπι να προσφέρει τις υπηρεσίες του στον συνθέτη, ακόμα ως προσωπικός νοσοκόμος του. Ο Φένμπι εργάστηκε με τον Ντέλιους για έξι χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων η Γιέλκα είχε απουσίαζε κατά περιόδους για λόγους ιατρικής περίθαλψης. Επέστρεψε από ένα γηροκομείο για να είναι στο πλευρό του Ντέλιους, όταν εκείνος πέθανε τον Ιούνιο του 1934. Ο Ντέλιους ήθελε να τον θάψουν στον κήπο του σπιτιού τους στο Γκρεζ-σιρ-Λουέν, ή αν δεν γινόταν αυτό, στην Αγγλία. Οι τοπικές αρχές δεν επέτρεψαν την ταφή στον κήπο, αλλά παράλληλα η Γιέλκα ήταν πολύ άρρωστη για να ταξιδέψει, κι έτσι ο Ντέλιους θάφτηκε στο τοπικό νεκροταφείο στο Γκρεζ.

Τον Μάιο του 1935, αν και δεν είχε αναρρώσει πλήρως, η Γιέλκα ένιωθε ότι είχε αρκετή δύναμη για να διασχίσει τη Μάγχη για να παρευρεθεί στον εκ νέου ενταφιασμό του συζύγου της στην εκκλησία του Αγίου Πέτρου, στο Σάρεϊ. Ωστόσο, καθ' οδόν προσβλήθηκε από πνευμονία και νοσηλεύτηκε στο Ντόβερ κατά την άφιξή της στην Αγγλία. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο στο Κένσινγκτον του Λονδίνου, όπου πέθανε στις 28 Μαΐου 1935, δύο ημέρες μετά την εκ νέου ταφή του συζύγου της. Τάφηκε μαζί του: μοιράζονται τον ίδιο τάφο. Η περιουσία της χρηματοδότησε ένα καταπίστευμα, το οποίο διαχειριζόταν ο σερ Τόμας Μπίτσαμ, για την προώθηση των έργων του Ντέλιους. Ο Μπίτσαμ είναι σήμερα θαμμένος σε μικρή απόσταση από το ζευγάρι.

Τη Γιέλκα Ρόουζες υποδύθηκε η Βρετανίδα ηθοποιός Μορίν Πράιορ στην ταινία του Κεν Ράσελ Song of Summer το 1968.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]