Γαλλικές προεδρικές εκλογές (2002)
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
 | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| Χάρτες με τα αποτελέσματα του 1ου γύρου των προεδρικών εκλογών (στα αριστερά) και του 2ου γύρου των εκλογών (στα δεξιά) | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
Προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στην Γαλλία στις 21 Απριλίου 2002, με τον δεύτερο γύρο μεταξύ των δύο κύριων υποψήφιων, τον εν ενέργεια Ζακ Σιράκ του Συλλαλητήριου για τη Δημοκρατία, και τον Ζαν-Μαρί Λεπέν του Εθνικού Μετώπου στις 5 Μαΐου. Αυτές οι προεδρικές εκλογές, προσέλκυσαν μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη διεθνή προσοχή λόγω της απροσδόκητης παρουσίας της υποψηφιότητας του ακροδεξιού Λεπέν στον δεύτερο γύρο των εκλογών.
Ο Σιράκ κατέβηκε για δεύτερη θητεία, η οποία είχε μειωθεί σε πέντε από επτά χρόνια, με βάση ένα συνταγματικό δημοψήφισμα το 2000, δίνοντας έμφαση σε μια ισχυρή οικονομία (η οποία δεν επηρεάστηκε ως επί το πλείστον από την ύφεση στη Γερμανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες). Ήταν ευρέως αναμενόμενο ότι ο Σιράκ και ο Λιονέλ Ζοσπέν, ο απερχόμενος Πρωθυπουργός «σε συγκατοίκηση» και υποψήφιος του Σοσιαλιστικού Κόμματος, θα είναι οι πιο δημοφιλείς υποψήφιοι στον πρώτο γύρο, με αποτέλεσμα να βρεθούν αντιμέτωποι στον επαναληπτικό γύρο, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι ένας υποθετικός δεύτερος γύρος Σιράκ εναντίον Ζοσπέν να είναι πολύ κοντινός για να κριθεί. Ωστόσο, ο Ζοσπέν τερμάτισε απροσδόκητα στην τρίτη θέση πίσω από τον Λεπέν. Δημοσιογράφοι και πολιτικοί υποστήριξαν ότι οι δημοσκοπήσεις δεν είχαν προβλέψει τη δεύτερη θέση του Λεπέν στις γενικές εκλογές, αν και η ισχυρή στάση του φαινόταν την εβδομάδα πριν από τις εκλογές.[εκκρεμεί παραπομπή] Αυτό οδήγησε σε σοβαρές συζητήσεις σχετικά με τις τεχνικές δημοσκοπήσεων και το κλίμα της γαλλικής πολιτικής.
Αν και το κόμμα του Λεπέν, το Εθνικό Μέτωπο, αυτοπροβλήθηκε ως ένα συμβατικό συντηρητικό κόμμα, μη-κομματικοί παρατηρητές συμφώνησαν σε μεγάλο βαθμό στον ορισμό του ως ακροδεξιού και εθνικιστικού κόμματος. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, σχεδόν όλα τα γαλλικά πολιτικά κόμματα κάλεσαν τους υποστηρικτές τους να ψηφίσουν κατά του Λεπέν, κυρίως οι Σοσιαλιστές, οι οποίοι παραδοσιακά θεωρούνταν οι αντίπαλοι του κόμματος του Σιράκ. Έτσι, ο Σιράκ κέρδισε τη μεγαλύτερη ισοπεδωτική σε Προεδρικές εκλογές στην Γαλλική ιστορία (μεγαλύτερη και από εκείνη του Ναπολέων Γ΄ το 1848, η πρώτη με άμεση ψηφοφορία), κερδίζοντας πάνω από το 82% των ψήφων.
Το Εθνικό Μέτωπο δεν θα εμφανιζόταν ξανά στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών μέχρι τις 2017. Μετά τη νίκη του Σιράκ, κανένας Γάλλος πρόεδρος δεν θα κέρδιζε δεύτερη θητεία μέχρι τον Εμμανουέλ Μακρόν στις 2022.
Ιστορικό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι εκλογές του 2002 ήταν οι πρώτες για τις οποίες ο πρόεδρος θα εκλεγόταν για πενταετή αντί για επταετή θητεία.
Στους μήνες πριν από τις εκλογές, η προεκλογική εκστρατεία είχε επικεντρωθεί όλο και περισσότερο στα ζητήματα του νόμου και της τάξης, με ιδιαίτερη έμφαση στα εγκλήματα που διαπράττουν οι νέοι, ιδίως οι αλλοδαποί. Ο Λιονέλ Ζοσπέν ήταν τότε πρωθυπουργός της Γαλλίας- η κυβέρνηση Ζοσπέν επικρίθηκε από τους πολιτικούς της αντιπάλους για την «επιείκειά» της στο έγκλημα. Τα ρεπορτάζ των τηλεοπτικών καναλιών TF1 και France2 και άλλων μέσων ενημέρωσης έδωσαν επίσης έμφαση στο υποτιθέμενο κύμα εγκληματικότητας.[1]
-
Ως απάντηση στον πρώτο γύρο των εκλογών, αυτή η πινακίδα με σπρέι εθεάθη στους δρόμους του Παρισιού. Μετάφραση: «Απρίλιος 21: Αισθάνομαι συντετριμμένος».. -
Οι διαδηλώσεις της 1ης Μαΐου (Πρωτομαγίας) 2002 για τα δικαιώματα των εργαζομένων περιλάμβαναν και διαμαρτυρίες κατά του Ζαν-Μαρί Λε Πεν.
Δημοσκοπήσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτος γύρος
Δεύτερος γύρος (Σιράκ–Ζοσπέν)
Αποτελέσματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πρώτος γύρος των εκλογών (στις 21 Απριλίου), στον οποίο συμμετείχαν ένας πρωτόγνωρος αριθμός 16 υποψηφίων, προκάλεσε σοκ σε πολλούς σχολιαστές, οι οποίοι ανέμεναν σχεδόν όλοι ότι ο δεύτερος γύρος θα διεξαγόταν μεταξύ του Ζακ Σιράκ και του Λιονέλ Ζοσπέν. Πράγματι, αυτή ακριβώς η προσδοκία[εκκρεμεί παραπομπή] που οδήγησε στην πτώση του Ζοσπέν, με μια πληθώρα υποψηφίων «μικρών κομμάτων» της αριστεράς (ανεξάρτητοι σοσιαλιστές και ρεπουμπλικάνοι, πράσινοι, κομμουνιστές, τροτσκιστές, ριζοσπάστες κ.λπ.) που όλοι σκόπευαν να τον στηρίξουν στον δεύτερο γύρο, αλλά να ενισχύσουν το προφίλ τους στον πρώτο, όπως ο Ζαν-Πιερ Σεβινιόν και η Κριστιάν Τομπιρά. Αθροιστικά αφαίρεσαν αρκετές ψήφους από τον Ζοσπέν για να τον αποτρέψουν (ακούσια) από το να φτάσει στο δεύτερο γύρο, τον οποίο θα μπορούσε να είχε κερδίσει. Αντιθέτως, ο Ζαν-Μαρί Λε Πεν αντιμετώπισε τον Σιράκ στο δεύτερο γύρο. Οι εκλογές έθεσαν υπό αμφισβήτηση τις δημοσκοπήσεις και το σύστημα ψηφοφορίας δύο γύρων, καθώς και πολλές ανησυχίες σχετικά με την απάθεια και τον τρόπο με τον οποίο η αριστερά είχε γίνει τόσο διχασμένη, ως αποτέλεσμα της υπερδημοκρατικής άρνησης του Ζοσπέν να ζητήσει στρατηγικά από τα πλησιέστερα μικρά κόμματα του δικού του κυβερνητικού συνασπισμού να αποσυρθούν, όπως έκαναν οι προηγούμενοι ηγέτες της αριστεράς για μια τέτοια εκλογική αναμέτρηση.
Υπήρξε μια ευρεία αναταραχή της εθνικής κοινής γνώμης και περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι στη Γαλλία συμμετείχαν σε συγκεντρώσεις στους δρόμους, σε μια έκφραση σφοδρής αντίθεσης στις ιδέες του Λε Πεν. Ορισμένοι κρατούσαν πινακίδες διαμαρτυρίας που ανέγραφαν «Ντρέπομαι που είμαι Γάλλος», οι οποίες παρωδούσαν το σύνθημα του κόμματος του Λε Πεν, «Περήφανος που είμαι Γάλλος». Οι αυθόρμητες διαμαρτυρίες στους δρόμους ξεκίνησαν τη νύχτα από τις 21 προς τις 22 Απριλίου, στη συνέχεια στις 22 και 23 Απριλίου, στη συνέχεια ως εξής:
- 24 Απριλίου: 60,000 άνθρωποι στους δρόμους διαδηλώνουν κατά της επιτυχίας του Λε Πεν
- 25 Απριλίου: 250,000 άνθρωποι στους δρόμους διαδηλώνουν κατά της επιτυχίας του Λε Πεν
- 27 Απριλίου: 200,000 άνθρωποι στους δρόμους διαδηλώνουν κατά της επιτυχίας του Λε Πεν (εκ των οποίων 45.000 στο Παρίσι)
- 1 Μαΐου:
- Περίπου 20,000 άνθρωποι προσήλθαν στην ετήσια διαδήλωση του Εθνικού Μετώπου στο Παρίσι προς τιμήν της Ζαν ντ'Αρκ και υπέρ του Λε Πεν.
- Μεταξύ των 900,000 (σύμφωνα με το υπουργείο εσωτερικών) και 1,300,000 άνθρωποι (σύμφωνα με συνδικάτα)[2] προσήλθαν στις διαδηλώσεις της Πρωτομαγιάς και κατά του Εθνικού Μετώπου. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι που κανονικά δεν έπαιρναν μέρος σε τέτοιες διαδηλώσεις ήρθαν, εκτός από τα συνήθη συνδικάτα. Στο Παρίσι, 500,000 άνθρωποι βρέθηκαν στους δρόμους, μια από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις μετά την Απελευθέρωση του Παρισιού- η πορεία ήταν τόσο μεγάλη που χρειάστηκε να χωριστεί σε τρία μέρη για να φτάσει στην Πλατεία της Βαστίλης.[3] Σε ένα άλλο ασυνήθιστο θέαμα για τις διαδηλώσεις της 1ης Μαΐου, οι γαλλικές τρίχρωμες σημαίες ήταν κοινότυπες.
Η επιλογή μεταξύ του Σιράκ, ο οποίος ήταν ύποπτος για ενέργειες που έκανε όσο ήταν δήμαρχος του Παρισιού, αλλά επωφελήθηκε από την προεδρική ασυλία όσο παρέμενε πρόεδρος, και του Λε Πεν, ενός εθνικιστή που συχνά κατηγορήθηκε για ρατσισμό και αντισημιτισμό, ήταν μια επιλογή που πολλοί βρήκαν δύσκολη. Κάποιοι πρότειναν να πάνε να ψηφίσουν με ένα μανταλάκι στη μύτη τους για να εκφράσουν την αηδία τους όταν ψήφιζαν τον Σιράκ, αλλά αυτό μπορεί να ήταν παράνομο, επειδή απαγορεύεται να διαφημίζει κανείς την ψήφο του μέσα στο εκλογικό τμήμα. Τις ημέρες πριν από τη δεύτερη ψηφοφορία, αναρτήθηκε μια αξιομνημόνευτη αφίσα του Σιράκ με το σύνθημα «Ψηφίστε τον απατεώνα, όχι τον φασίστα».[4] Ο Σιράκ νίκησε τον Λε Πεν με συντριπτική διαφορά.
| Υποψήφιος | Κόμμα | Πρώτος γύρος | Δεύτερος γύρος | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ψήφοι | % | Ψήφοι | % | |||
| Ζακ Σιράκ | Συλλαλητήριο για τη Δημοκρατία | 5,665,855 | 19.88 | 25,537,956 | 82.21 | |
| Ζαν-Μαρί Λε Πεν | Εθνικό Μέτωπο | 4,804,713 | 16.86 | 5,525,032 | 17.79 | |
| Λιονέλ Ζοσπέν | Σοσιαλιστικό Κόμμα | 4,610,113 | 16.18 | |||
| Φρανσουά Μπαϊρού | Ένωση για τη Γαλλική Δημοκρατία | 1,949,170 | 6.84 | |||
| Αρλέτ Λαγκιγιέ | Αγώνας Εργατών | 1,630,045 | 5.72 | |||
| Ζαν-Πιερ Σεβινιόν | Κίνημα Πολιτών και Ρεπουμπλικανών | 1,518,528 | 5.33 | |||
| Νοέλ Μαμέρ | Οι Πράσινοι | 1,495,724 | 5.25 | |||
| Ολιβιέ Μπεζανσενό | Επαναστατική Κομμουνιστική Λίγκα | 1,210,562 | 4.25 | |||
| Ζαν Σαιν Ζος | Κυνήγι, ψάρεμα, φύση και παραδόσεις | 1,204,689 | 4.23 | |||
| Αλέν Μαντελέν | Φιλελεύθερη Δημοκρατία | 1,113,484 | 3.91 | |||
| Ρόμπερτ Χιου | Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα | 960,480 | 3.37 | |||
| Μπρούνο Μαγκρέ | Εθνικό Ρεπουμπλικανικό Κίνημα | 667,026 | 2.34 | |||
| Κριστιάν Τομπιρά | Ριζοσπαστικό Κόμμα της Αριστεράς | 660,447 | 2.32 | |||
| Κορίν Λεπάζ | Cap21 | 535,837 | 1.88 | |||
| Κριστίν Μπουτίν | Φόρουμ των Κοινωνικών Ρεπουμπλικάνων | 339,112 | 1.19 | |||
| Ντάνιελ Γκλυκστάιν | Εργατικό Κόμμα | 132,686 | 0.47 | |||
| Σύνολο | 28,498,471 | 100.00 | 31,062,988 | 100.00 | ||
| Έγκυρες ψήφοι | 28,498,471 | 96.62 | 31,062,988 | 94.61 | ||
| Άκυρα/Λευκά | 997,262 | 3.38 | 1,769,307 | 5.39 | ||
| Συνολικές ψήφοι | 29,495,733 | 100.00 | 32,832,295 | 100.00 | ||
| Εγγεγραμμένοι/Ψήφισαν | 41,194,689 | 71.60 | 41,191,169 | 79.71 | ||
| Κατάλογος υποψηφίων · Αποτέλεσμα πρώτου γύρου · Αποτέλεσμα δεύτερου γύρου | ||||||
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ GARRIGOS Raphaël & ROBERTS Isabelle (23 April 2002). «L'insécurité, programme préféré de la télé» (στα γαλλικά). Libération. http://www.liberation.fr/evenement/0101410648-l-insecurite-programme-prefere-de-la-tele. Ανακτήθηκε στις 21 February 2012.
- ↑ Vincent Glad (29 September 2010). «Écarts entre les chiffres police/syndicats: record battu» (στα γαλλικά). Slate. http://www.slate.fr/story/27743/chiffres-police-syndicats-manifestations-retraites. Ανακτήθηκε στις 21 February 2012.
- ↑ «Manifestation à Paris le 1er mai 2002 contre Jean-Marie Le Pen» (στα Γαλλικά). Institut national de l'audiovisuel. 1 Μαΐου 2002. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2012.
- ↑ «Votez escroc, pas facho!» (στα γαλλικά). Libération. 23 April 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 June 2013. https://web.archive.org/web/20130614015220/https://www.liberation.fr/evenement/0101410636-votez-escroc-pas-facho/. Ανακτήθηκε στις 21 February 2012.