Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βλαντίμιρ Xόροβιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Βλαντίμιρ Γκόροβιτς)
Βλαντίμιρ Χόροβιτς
Ο Χόροβιτς το Νοέμβριο του 1986 κατά τη διάρκεια συναυλίας στο Μέγαρο Μουσικής του Άμστερνταμ.
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Владимир Самойлович Горовиц (Ρωσικά)
Γέννηση1  Οκτωβρίου 1903
Κίεβο
Θάνατος5  Νοεμβρίου 1989[1][2][3]
Νέα Υόρκη[1]
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΜνημειακό Νεκροταφείο του Μιλάνου[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1944)
Ρωσική Αυτοκρατορία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[5]
Ρωσικά[5]
ΣπουδέςGottlieb Walker Gymnasium
Εθνική Μουσική Ακαδημία Τσαϊκόφσκι της Ουκρανίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπιανίστας[1]
συνθέτης[6][1]
Περίοδος ακμής1920
Οικογένεια
ΣύζυγοςΟυάντα Τοσκανίνι
ΑδέλφιαΡεγγίνα Χόροβιτς
ΣυγγενείςΑρτούρο Τοσκανίνι (πεθερός)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΕθνικό Μετάλλιο Τεχνών (1989)[7]
Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας (1986)[8]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Γερμανίας
Βραβείο Grammy Συνολικής Προσφοράς (1990)
χρυσό μετάλλιο της Βασιλικής Φιλαρμονικής Εταιρείας (1974)
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής
Ιππότης του Μεγαλόσταυρου του Τάγματος της τιμής της Ιταλικής Δημοκρατίας[9]
Αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[10]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1993)[11][12]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1991)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1989)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερου άλμπουμ κλασικής μουσικής (1988)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1987)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1982)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1980)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1979)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερου άλμπουμ κλασικής μουσικής (1978)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1977)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1974)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1973)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1972)[12][11]
Βραβείο Grammy Καλύτερου δίσκου (1966)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1965)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1964)[12][11]
Βραβείο Grammy Καλύτερου δίσκου (1963)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1988)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερου άλμπουμ κλασικής μουσικής (1987)[12][11]
Βραβείο Grammy Καλύτερου δίσκου (1972)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1966)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1963)[12][11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1968)[11]
Βραβείο Γκράμι Καλύτερης κλασικής ερμηνείας από σολίστα ή σολίστες (1969)[11]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα
Ο Βλαντίμιρ Χόροβιτς σε νεαρή ηλικία.

Ο Βλαντίμιρ Σαμόιλοβιτς Χόροβιτς (ρωσικά: Владимир Самойлович Горовиц‎‎· 1 Οκτωβρίου/18 Σεπτεμβρίου 1903, Κίεβο - 5 Νοεμβρίου 1989, Νέα Υόρκη) ήταν Ουκρανός, πολιτογραφημένος Αμερικανός, πιανίστας και συνθέτης.[13][14] Η βιρτουόζικη τεχνική του, το ύφος του και το ευρύ ρεπερτόριό του τον καθιστούν ως έναν από τους σημαντικότερους ερμηνευτές πιάνου όλων των εποχών, ενώ πολλοί τον χαρακτηρίζουν ως τον μεγαλύτερο πιανίστα που υπήρξε ποτέ.[15][16]

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χόροβιτς γεννήθηκε στο Κίεβο, περιφερειακή πόλη της τότε Ρωσικής Αυτοκρατορίας και σημερινή πρωτεύουσα της Ουκρανίας.[17] Ήταν ο νεότερος από τα τέσσερα παιδιά του Σαμουήλ Χόροβιτς, και της Σοφί Μπόντικ, αμφότεροι εβραϊκής καταγωγής.[18][19][20] Γεννημένος μέσα σε ένα μουσικό και γενικότερα καλλιτεχνικό περιβάλλον, έλαβε τα πρώτα του μαθήματα μουσικής σε τρυφερή ακόμη ηλικία, αρχικά από τη μητέρα του, που υπήρξε επίσης πιανίστα.[18][21] Το 1912 εισήχθη στην Εθνική Μουσική Ακαδημία Τσαϊκόφσκι της Ουκρανίας, όπου και μαθήτευσε πλάι στον Βλαντιμίρ Πουκάλσκι, τον Σεργκέι Ταρνόφσκι και τον Φέλιξ Μπλάμενφελντ, δίνοντας τα πρώτα του ρεσιτάλ στο Χάρκοβο το 1920.[21][22][23]

Η αυξανόμενη φήμη του τον οδήγησε σε περιοδείες στη ρωσική επικράτεια, όπου έδινε ρεσιτάλ, συχνά αμειβόμενος με ψωμί, βούτυρο και σοκολάτα αντί χρημάτων, καθώς ο Ρωσικός Εμφύλιος Πόλεμος είχε αφαιμάξει οικονομικά τη χώρα.[24] Μόνο την περίοδο 1922-1923 συμμετείχε σε 23 συναυλίες με 11 διαφορετικά προγράμματα, στο πάλαι ποτέ Πέτρογκραντ.[24][25][26] Παρά την πρόσκαιρη επιτυχία του ως πιανίστας, ο ίδιος δήλωνε την πρόθεσή του να γίνει συνθέτης και πως έδινε συναυλίες μόνο και μόνο για να βοηθήσει την οικογένειά του, που έχασε όλη της την περιουσία κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης.[27][28]

Τον Δεκέμβριο του 1925 ο Χόροβιτς περνάει τα δυτικά σύνορα και επιδιώκει επίμονα να σπουδάσει περαιτέρω με τον Αυστριακό πιανίστα Αρτούρ Σνάμπελ.[29][30] Χωρίς σκοπό να επιστρέψει στη Ρωσία, ο Χόροβιτς χρηματοδοτεί τα πρώτα του ρεσιτάλ με χρήματα που λαθραία είχε κρύψει στις σόλες των παπουτσιών του, όπως δηλώνει πολλά χρόνια αργότερα σε συνέντευξή του.[30]

Καριέρα στη Δύση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ντεμπούτο του στις ΗΠΑ λαμβάνει χώρα στις 12 Ιανουαρίου του 1928, στο περίφημο Κάρνεγκι Χολ, με ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει το 1ο Κοντσέρτο για πιάνο του Τσαϊκόφσκι, σε διεύθυνση ορχήστρας του -επίσης πρωτοεμφανιζόμενου στην Αμερική- Σερ Τόμας Μπίτσαμ.[31] Σε μεταγενέστερη εποχή, ο Χόροβιτς δηλώνει πως οι δύο καλλιτέχνες είχαν διαφορετική άποψη όσον αφορά στο τέμπο και πως ο Μπίτσαμ διηύθηνε το έργο «από μνήμης, χωρίς όμως να ξέρει το κομμάτι».[32] Η επιτυχία του και η αποδοχή από το κοινό υπήρξε τεράστια· ο μουσικοκριτικός των New York Times Όλιν Ντάουνς ήταν επικριτικός για τον συντονισμό μεταξύ του μαέστρου και του σολίστα, απέδωσε όμως τα εύσημα στον Χόροβιτς, επευφημώντας τον λυρικό του τόνο και την τρομερή τεχνική του, παρομοιάζοντας τον πιανίστα με «κυκλώνα που ξεσπάει από τις στέππες»[33]. Όπως φάνηκε από τη συναυλία αυτή, ο Χόροβιτς κατόρθωσε να καθηλώσει το κοινό του, κάτι που διατήρησε σε ολόκληρη την καριέρα του. Ο Ντάουνς σχολιάζει, «πάνε πολλά χρόνια από τότε που ένας πιανίστας συνεπήρε με τέτοιο πάθος το κοινό αυτής της πόλης» και συμπληρώνει πως αυτός ο πιανίστας «διαθέτει τα περισσότερα αν όχι όλα τα στοιχεία ενός μεγάλου ερμηνευτή»[34].

Το 1933 συνεργάζεται για πρώτη φορά με τον περίφημο μαέστρο Αρτούρο Τοσκανίνι, ερμηνεύοντας το 5ο Κοντσέρτο για πιάνο ("Αυτοκρατορικό") του Μπετόβεν. Η συνεργασία τους έμελε να γίνει ισόβια, τόσο επί σκηνής όσο και σε ηχογραφήσεις. Μέχρι το 1939 ο Χόροβιτς είχε εγκατασταθεί στις ΗΠΑ, λαμβάνοντας την αμερικανική υπηκοότητα το 1944[35].

Παρά το εκστασιασμένο του κοινό, ο Χόροβιτς ολοένα και έδειχνε αβέβαιος για τις πιανιστικές του δεξιότητες· σε αρκετές περιπτώσεις χρειάστηκε να τον οδηγήσουν με τη βία στη σκηνή[24], ενώ συχνά ακύρωνε τις εμφανίσεις του. Το τηλεοπτικό του ντεμπούτο πραγματοποιήθηκε από το Κάρνεγκι Χωλ την 1η Φεβρουαρίου 1968 και μεταδόθηκε σε μαγνητοσκόπηση από το δίκτυο CBS στις 22 Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους.

Ηχογραφήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Χόροβιτς την εποχή των πρώτων του ηχογραφήσεων.

Το 1926 ο Χόροβιτς κάνει τους πρώτους του κυλίνδρους για πιάνο, στα στούντιο της Welte-Mignon στο Φράιμπουργκ της Γερμανίας. Οι πρώτες του ηχογραφήσεις για γραμμόφωνο πραγματοποιούνται δύο χρόνια αργότερα στις ΗΠΑ, από την εταιρεία RCA Victor. Λόγω της Ύφεσης του 1929, η εταιρεία δίνει άδεια στους καλλιτέχνες της να πραγματοποιούν ευρωπαϊκές ηχογραφήσεις με την συνεργάτιδα εταιρεία στο Λονδίνο His Master's Voice (HMV). Έτσι, το 1930 ο Χόροβιτς ηχογραφεί το 3ο Κοντσέρτο για πιάνο του Ραχμάνινοφ, με μαέστρο τον Άλμπερτ Κόουτς και τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου, σε παγκόσμια πρώτη ηχογράφησης. Μέχρι το 1936 οι ηχογραφήσεις για την HMV είναι πολυάριθμες, συμπεριλαμβανομένης της περίφημης σονάτας σε σι ελλάσονα του Φραντς Λιστ. Οι αρχές του 1940 τον βρίσκουν και πάλι στα στούντιο της Αμερικής, ηχογραφώντας το 2ο Κοντσέρτο για πιάνο του Μπραμς και το 1ο Κοντσέρτο για πιάνο του Τσαϊκόφσκι, αμφότερα με την Συμφωνική Ορχήστρα του NBC υπό τη μπαγκέτα του Τοσκανίνι. Σχεδόν δύο δεκαετίες αργότερα, το 1959, κυκλοφορεί η ηχογράφηση του 1943 με το κοντσέρτο του Τσαϊκόφσκι του διδύμου Χόροβιτς-Τοσκανίνι, μια εκτέλεση που θεωρείται ανώτερη της εμπορικής εκτέλεσης και επιλέγεται για το Grammy Hall of Fame. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης απόσυρσής του το 1953, ο Χόροβιτς ηχογραφεί μια σειρά έργων στην έπαυλή του στη Νέα Υόρκη, που περιλαμβάνουν κομμάτια του Αλεξάντερ Σκριάμπιν και του Μούτσιο Κλεμέντι. Η πρώτη του στέρεο ηχογράφηση, το 1959, ήταν εξ ολοκλήρου αφιερωμένη στις σονάτες του Μπετόβεν.

Το 1962 σηματοδοτεί την εκκίνηση μιας σειράς βραβευμένων ηχογραφήσεων για την Columbia Records. Οι πιο αξιοσημείωτες είναι αυτή της ζωντανής συναυλίας στο Κάρνεγκι Χωλ το 1965 και η τηλεοπτική ηχογράφηση του 1968, και πάλι από το Κάρνεγκι Χωλ. Από τις ηχογραφήσεις σε στούντιο, η «Κραϊσλεριάνα» του Ρόμπερτ Σούμαν (1969) λαμβάνει το λαμπρό γαλλικό βραβείο Prix Mondial du Disque.

Από το 1975, ο Χόροβιτς επιστρέφει στην RCA, για την οποία ηχογραφεί ζωντανές συναυλίες μέχρι το 1982. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1985, υπογράφει συμβόλαιο με τη γερμανική Deutsche Grammophon, για την οποία πραγματοποιεί ηχογραφήσεις μέχρι το 1989, συμπεριλαμβανομένης της μοναδικής του ηχογράφησης του 23ου Κοντσέρτου για πιάνο του Μότσαρτ. Από την περίοδο αυτή καταγράφονται και τέσσερα μαγνητοσκοπημένα ντοκυμανταίρ, στα οποία συμπεριλαμβάνεται το ρεσιτάλ της 20ής Απριλίου 1986 στη Μόσχα. Η τελευταία του ηχογράφηση, για την κλασική σειρά της Sony, ολοκληρώνεται τέσσερις μόλις ημέρες πριν τον θάνατό του, και συναποτελείται από έργα του ρεπερτορίου του που δεν είχαν ηχογραφηθεί στο παρελθόν[36].

Πλέον, όλες οι ηχογραφήσεις του Χόροβιτς διατίθενται σε CD, ορισμένες μάλιστα σε πολλαπλή επανέκδοση. Με την άνοδο της δισκογραφικής βιομηχανίας, κυκλοφόρησε ανέκδοτο υλικό, όπως αποσπάσματα από ιδιωτικά ρεσιτάλ του μεγάλου πιανίστα, στο Κάρνεγκι Χωλ της περιόδου 1945-1951.[37]

Προσωπική ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1933, ο Χόροβιτς παντρεύεται με πολιτικό γάμο την κόρη του Τοσκανίνι, Βάντα. Το ότι ο Χόροβιτς ήταν Εβραίος και η Βάντα καθολικών πεποιθήσεων, δεν υπήρξε εμπόδιο στον γάμο τους, ενώ καθώς ο ένας δεν μιλούσε τη γλώσσα του άλλου, η μεταξύ τους επικοινωνία γινόταν στα γαλλικά. Απέκτησαν ένα παιδί, τη Σόνια Τοσκανίνι-Χόροβιτς (1934-1975), η οποία έπεσε θύμα υπερβολικής δόσης ναρκωτικών· αδιευκρίνιστο παρέμεινε το κατά πόσο ο θάνατός της υπήρξε αποτέλεσμα ατυχήματος ή απόπειρας αυτοκτονίας.[38]

Παρά το έγγαμο του βίου του, υπήρχαν έντονες φήμες για τον ομοφυλοφιλικό του προσανατολισμό[24]. Στα λόγια του Αρτούρ Ρούμπινστάιν «όλοι τον γνώριζαν και τον δεχόντουσαν ως ομοφυλόφιλο»[39], ενώ ο πιανίστας David Dubal στα απομνημονεύματά του αναφέρει πως ο ογδοντάρης Χόροβιτς δεν ήταν σεξουαλικά ενεργός, αλλά «δεν υπήρχε αμφιβολία για την δυνατή έλξη του από το ανδρικό σώμα, κάτι που του δημιουργούσε ανησυχία σε όλη του τη ζωή»[40]. Ο Ντουμπάλ διακρίνει τον υφέρποντα ερωτισμό στην ερμηνεία του Χόροβιτς, κάτι που προδίδει τα σεξουαλικά του ένστικτα[41]. Ο ίδιος ο Χόροβιτς αρνήθηκε τον χαρακτηρισμό, χαριτολογώντας «υπάρχουν τρία είδη πιανιστών: Εβραίοι πιανίστες, ομοφυλόφιλοι πιανίστες, και κακοί πιανίστες»[42].

Στη δεκαετία του 1940 ο Χόροβιτς άρχισε ψυχιατρικές συνεδρίες, οι οποίες, σύμφωνα με πηγές, αποτέλεσαν απόπειρα διόρθωσης του σεξουαλικού του προσανατολισμού[43][44]. Στις επόμενες δεκαετίες του 1960 και 1970, νέες θεραπείες με ηλεκτροσόκ έλαβαν χώρα, αυτή τη φορά για την καταπολέμηση μείζωνος καταθλιπτικής διαταραχής[45].

Το 1982 πια, ο Χόροβιτς άρχισε την πρόσληψη αντικαταθλιπτικών, κάτι που συνδύασε με την κατανάλωση αλκοόλ[38]. Συνέπεια όλων αυτών ήταν η σταδιακή παρακμή της εκτελεστικής του δυνατότητας[38]· οι συναυλίες του 1983 στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία μαρτυρούν τα κενά μνήμης και την έλλειψη ελέγχου. Σε άρθρο ιάπωνα κριτικού, μάλιστα, ο Χόροβιτς παρομοιάζεται με «πολύτιμο αλλά ραγισμένο αγγείο». Για τα επόμενα δύο χρόνια, οι δημόσιες συναυλίες διακόπηκαν.

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118892509. Ανακτήθηκε στις 18  Σεπτεμβρίου 2023.
  2. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 13895332g. Ανακτήθηκε στις 18  Σεπτεμβρίου 2023.
  3. ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Vladimir-Horowitz. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2024.
  5. ↑ 5,0 5,1 CONOR.SI. 26549091.
  6. ↑ (Γαλλικά, Ολλανδικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ισπανικά) Musicalics. 79906. Ανακτήθηκε στις 5  Απριλίου 2022.
  7. ↑ www.arts.gov/honors/medals/vladimir-horowitz-posthumous-award. Ανακτήθηκε στις 16  Ιουνίου 2022.
  8. ↑ «Los Angeles Times». (Αγγλικά) Los Angeles Times. Ελ Σεγκούντο. Ανακτήθηκε στις 16  Ιουνίου 2022.
  9. ↑ 15411.
  10. ↑ Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
  11. ↑ 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 11,11 11,12 11,13 11,14 11,15 11,16 11,17 11,18 11,19 11,20 11,21 11,22 11,23 www.grammy.com/artists/vladimir-horowitz/16847. Ανακτήθηκε στις 16  Ιουνίου 2022.
  12. ↑ 12,00 12,01 12,02 12,03 12,04 12,05 12,06 12,07 12,08 12,09 12,10 12,11 12,12 12,13 12,14 12,15 12,16 12,17 12,18 12,19 12,20 12,21 (Αγγλικά) Internet Movie Database. www.imdb.com/name/nm0395332/awards. Ανακτήθηκε στις 16  Ιουνίου 2022.
  13. ↑ «Vladimir Horowitz | Compositions». AllMusic (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2021. 
  14. ↑ «Vladimir Horowitz - Steinway & Sons». www.steinway.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2021. 
  15. ↑ Time. Michael Walsh, The Greatest Pianist of All? Αρχειοθετήθηκε 2013-08-13 στο Wayback Machine., July 21, 2008. Retrieved on June 3, 2009.
  16. ↑ «The 25 best piano players of all time». Classic FM (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2021. 
  17. ↑ «Vladimir Horowitz (Piano) - Short Biography». www.bach-cantatas.com. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2021. 
  18. ↑ 18,0 18,1 «Vladimir Horowitz». IMDb. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2021. 
  19. ↑ «Celebrating famous Jews from Ukraine – Vladimir Horowitz». blogs.timesofisrael.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2021. 
  20. ↑ «Fryderyk Chopin - Information Centre - Vladimir Horowitz - Biography». en.chopin.nifc.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2021. 
  21. ↑ 21,0 21,1 «ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΣ ΧΟΡΟΒΙΤΣ: ΤΙ ΖΩΗ... (Της Έφης Αγραφιώτη) « TAR.gr». www.tar.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2021. [νεκρός σύνδεσμος]
  22. ↑ «horowitzv.org». www.horowitzv.org. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2021. 
  23. ↑ «Vladimir Horowitz | Russian pianist». Encyclopedia Britannica (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2021. 
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 24,3 Plaskin, 1983, pp. 52, 56, 353, 338–7.
  25. ↑ «A Biography of Vladimir Horowitz». www.berdichev.org. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2021. 
  26. ↑ «Ωδείο Ριζοπούλου - Vladimir Horowitz, ο τελευταίος ρομαντικός». odeiorizopoulou.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2021. 
  27. ↑ Holland, Bernard (November 6, 1989). «Vladimir Horowitz, Titan of the Piano, Dies». The New York Times. http://www.nytimes.com/1989/11/06/obituaries/vladimir-horowitz-titan-of-the-piano-dies.html. Ανακτήθηκε στις 2010-03-18. 
  28. ↑ «Vladimir Horowitz | Encyclopedia.com». www.encyclopedia.com. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2021. 
  29. ↑ Taubman, Philip; Times, Special To the New York (1986-04-21). «FOR HOROWITZ IN MOSCOW, BRAVOS AND TEARS» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1986/04/21/arts/for-horowitz-in-moscow-bravos-and-tears.html. Ανακτήθηκε στις 2021-04-06. 
  30. ↑ 30,0 30,1 Horowitz interview with Charles Kuralt, CBS News Sunday Morning
  31. ↑ «New York Philharmonic». www.carnegiehall.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2021. 
  32. ↑ Videotapes interview, 1982, intemission feature from London recital
  33. ↑ Olin Downes, New York Times, January 13, 1928
  34. ↑ Olin Downes, New York Times, February 21, 1928
  35. ↑ Vladimir Horowitz on Encyclopedia.com, accessed 15 January 2010.
  36. ↑ Schonberg, Harold C. (April 22, 1990). «Recordings; Horowitz's Parting Gift: Charming Novelties». The New York Times. http://www.nytimes.com/1990/04/22/arts/recordings-horowitz-s-parting-gift-charming-novelties.html. Ανακτήθηκε στις 2010-03-18. 
  37. ↑ «Sony Masterworks to Release Unprecedented Series of Horowitz Recordings...». PR Newswire. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2010. 
  38. ↑ 38,0 38,1 38,2 Schonberg, 1992
  39. ↑ Plaskin, 1983, p. 162
  40. ↑ Dubal, 1991, p. 16. "During the years I knew him, there were no signs of any sex life and very little talk on the subject. I personally doubt that he was capable of loving a man emotionally, but there was no doubt he was powerfully attracted to the male body and was most likely often sexually frustrated throughout his life."
  41. ↑ Dubal, 1991, pp. 16–17.
  42. ↑ «The Great White (Jewish, Gay) Way». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2012. 
  43. ↑ Janis, Byron. Chopin and Beyond: My Extraordinary Life in Music and the Paranormal, pp. 67-68. Wiley. ISBN 0-470-60444-1
  44. ↑ Plaskin, Glenn (1983). Biography of Vladimir Horowitz Quill ISBN 0-688-02656-7 Page 215 "In December 1940, Horowitz had begun psychoanalysis with an eminent psychiatrist, Dr. Lawrence Kubie, a strict Freudian who was attempting to exorcise the homosexual element from Horowitz."
  45. ↑ Plaskin, Glenn (1983). Biography of Vladimir Horowitz Quill ISBN 0-688-02656-7 Pages 338, 387, 389
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βλαντίμιρ_Xόροβιτς&oldid=10712627"