Βικιπαίδεια:Press kit

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Βασικές πληροφορίες[επεξεργασία κώδικα]

Συχνές ερωτήσεις[επεξεργασία κώδικα]

Τι είναι η Βικιπαίδεια;[επεξεργασία κώδικα]

H Βικιπαίδεια είναι εγκυκλοπαίδεια ελεύθερου περιεχόμενου που αναπτύσσεται χάρη στην εθελοντική προσπάθεια των χρηστών της. Όλοι όσοι ασχολούνται με το εγχείρημα μπορούν να δημιουργήσουν νέα λήμματα ή να βελτιώσουν και διορθώσουν λήμματα που ήδη υπάρχουν. Κάθε συνεισφορά καταγράφεται στο ιστορικό των σελίδων. Το σύνολο των συνεισφορών διατίθεται στο κοινό σύμφωνα με τους όρους της Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-SA 3.0).

Τι είναι η Άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή[επεξεργασία κώδικα]

Η Άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή είναι μία από τις άδειες χρήσης που έχουν δημιουργηθεί από τον οργανισμό Creative Commons, την οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει όποιος θέλει να δημοσιεύσει στη Βικιπαίδεια ή οπουδήποτε αλλού ένα κείμενο που δημιούργησε, δηλώνοντας ότι το κείμενό του διατίθεται σύμφωνα με τους όρους που αναγράφονται στην άδεια.

Ποιοι είναι οι όροι της Άδειας Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή 3.0 (CC-BY-SA 3.0);[επεξεργασία κώδικα]

Οι κύριοι όροι της CC-BY-SA 3.0 είναι:

  • Μπορεί κανείς να μοιραστεί, να αντιγράψει και να αναδιανείμει το υλικό με κάθε μέσο και τρόπο.
  • Ο καθένας μπορεί να δημιουργήσει, να προσαρμόσει, να αναμίξει και να τροποποιήσει το υλικό για κάθε σκοπό, ακόμη και εμπορικό.
  • Ο αδειοδότης δεν μπορεί να ανακαλέσει αυτές τις ελευθερίες όσο ο χρήστης ακολουθεί τους όρους της άδειας.

Αρκεί να:

  • γίνεται αναφορά του δημιουργού: πρέπει να δίνεται η κατάλληλη αναγνώριση και να αποδίδονται τα εύσημα (credit), να προσφέρεται σύνδεσμος για την άδεια και να υποδηλώνεται αν έγιναν αλλαγές με οποιονδήποτε εύλογο τρόπο. Ωστόσο, με κανέναν τρόπο δεν πρέπει να δίνεται η εντύπωση ότι ο πάροχος της αδείας εγκρίνει εσάς ή τη χρήση σας.
  • επιτρέπεται παρόμοια διανομή: αν αναμίξετε ή τροποποιήσετε το υλικό ή δημιουργήσετε νέο με βάση αυτό, πρέπει να διαθέσετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο.
  • δεν υπάρχουν πρόσθετοι περιορισμοί και δεν επιτρέπεται να εφαρμόσετε νομικούς όρους ή τεχνολογικά μέτρα που να περιορίζουν νομικά τους άλλους από το να κάνουν οτιδήποτε επιτρέπει η άδεια.

Ποιος δημιούργησε τη Βικιπαίδεια;[επεξεργασία κώδικα]

H αγγλική Βικιπαίδεια ξεκίνησε στις 15 Ιανουαρίου 2001 με ιδρυτή τον Τζίμι Γουέιλς ως συμπλήρωμα στη γραμμένη από ειδήμονες Nupedia και σύντομα ξεπέρασε την Nupedia που αργότερα εγκαταλείφθηκε. Σήμερα λειτουργεί από το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα Wikimedia (Wikimedia Foundation). Η αγγλική Βικιπαίδεια περιλαμβάνει σχεδόν 5.700.000 λήμματα. Η Βικιπαίδεια έχει αυξηθεί σταθερά σε δημοτικότητα και διάφορα αδελφά προγράμματα έχουν προκύψει, όπως το Βικιλεξικό (Wiktionary), τα Βικιβιβλία (Wikibooks) και τα Βικινέα (Wikinews) που δουλεύουν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Πολύ περισσότερα λήμματα υπάρχουν σε άλλες γλώσσες. Κάθε μέρα χιλιάδες εθελοντές από όλο τον κόσμο επεξεργάζονται λήμματα κάνοντας αλλαγές ή προσθέτοντας καινούργια.

Πότε δημιουργήθηκε και πόσο μεγάλη είναι η ελληνική Βικιπαίδεια;[επεξεργασία κώδικα]

Η Ελληνική Βικιπαίδεια ξεκίνησε στις 1 Δεκεμβρίου 2002 και αυτή την στιγμή έχει 233.141 λήμματα τα οποία βρίσκονται σε διάφορες φάσεις επεξεργασίας. Ο ρυθμός ανάπτυξης αυτή την στιγμή είναι 20-40 νέα λήμματα κάθε ημέρα [1][2]. Αυτόνομα λήμματα της Βικιπαίδειας έχουν χρησιμοποιηθεί σε διάφορους ελληνικούς ιστότοπους, και έχει γίνει αναφορά στην Βικιπαίδεια σε διάφορα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα (Βικιπαίδεια:Δημοσιεύματα).

Γιατί Βικιπαίδεια και όχι Wikipedia;[επεξεργασία κώδικα]

  1. Το πρώτο συνθετικό της λέξης Wikipedia αποτελείται από τη λέξη wiki, η οποία ετυμολογείται από το χαβανέζικο wiki που σημαίνει «γρήγορα», όμως δεν παραπέμπει στην κυριολεκτική έννοια της λέξης αλλά στον τύπο του λογισμικού και στον τρόπο λειτουργίας του χώρου. Το λογισμικό είναι ένας τύπος wiki και συγκεκριμένα το MediaWiki και αυτό είναι που εννοείται με το wiki-. Συνεπώς,Wikipedia σημαίνει «Εγκυκλοπαίδεια που δουλεύει με το σύστημα wiki» και όχι «Γρήγορη εγκυκλοπαίδεια».
  2. Η καθιερωμένη πρακτική για τις βικιπαίδειες των διαφόρων γλωσσών είναι να διατηρείται το όνομα όσο το δυνατόν πλησιέστερα στο wikipedia. Δεν υπάρχει ούτε μία wikipedia οποιασδήποτε γλώσσας που να έχει μεταφράσει το πρώτο συνθετικό της λέξης, το οποίο, όπως προαναφέρθηκε, δηλώνει τον τρόπο λειτουργίας (wikis υπήρχαν και πριν από τη Wikipedia), αλλά όλες απλώς το μεταγραμματίζουν. Ενδεικτικά: meta:Wikipedia logo in each language
  3. Εξίσου καθιερωμένη πρακτική είναι να μεταγράφεται το όνομα έτσι ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο φυσικό στην κάθε γλώσσα. Ακόμη και σε γλώσσες που γράφονται με λατινικό αλφάβητο το αρχικό W έχει αλλάξει σε V (π.χ. Vikipeedia). Στα Ελληνικά θα μπορούσαμε να το μεταγράψουμε ως Βικιπαίδεια ή Ουικιπαίδεια. Δεν υπάρχει λέξη ελληνικής ετυμολογικής αρχής που να ξεκινά από Ουί-, το δε όνομα Βικιπαίδεια τουλάχιστον ακούγεται πιο φυσικό ως ελληνική λέξη. (Υποθέτουμε ότι αν είχε γίνει η άλλη επιλογή, θα είχαμε παράπονα ότι παραπέμπουμε στο ουίσκι).

Ποιος διαχειρίζεται τη Βικιπαίδεια;[επεξεργασία κώδικα]

Τη Βικιπαίδεια διαχειρίζεται η ίδια η κοινότητα από την οποία αποτελείται και η οποία σχηματίστηκε για να φέρει σε πέρας τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε η υποδομή από τον Τζίμι Γουέιλς και το Ίδρυμα Wikimedia. Οι βάσεις του εγχειρήματος κληρονομήθηκαν από το μητρικό εγχείρημα και αποτελούν την πολιτική με την οποία δουλεύουμε. Η πολιτική αυτή στο σύνολό της φαίνεται πετυχημένη. Μεταβολή της πολιτικής, των πρακτικών, νέες αποφάσεις αλλά και η πρακτική εφαρμογή αυτών βασίζεται στη συναίνεση των χρηστών. Για την πρακτική και καθημερινή εφαρμογή των αποφάσεων και των κανόνων που έχει θεσπίσει η κοινότητα, ορισμένοι από τους χρήστες αποκτούν επιπλέον δικαιώματα όπως η διαγραφή σελίδων, η προστασία σελίδων και ο αποκλεισμός χρηστών, δικαιώματα που θα ήταν επικίνδυνο να διαθέτουν χρήστες οι οποίοι δεν έχουν αποδείξει ότι θα τα χρησιμοποιούσαν με τρόπο θεμιτό. Για ορισμένα τεχνικά ή νομικά θέματα λαμβάνονται αποφάσεις από το Ίδρυμα Wikimedia, το οποίο είναι και ο ιδιοκτήτης των εγχειρημάτων Wikimedia.

Ποιες είναι οι αρχές σύμφωνα με τις οποίες γράφεται η Βικιπαίδεια;[επεξεργασία κώδικα]

Οι βασικές αρχές της Βικιπαίδειας είναι τρεις:

Ουδετερότητα
Όλα τα λήμματα πρέπει να γράφονται από ουδέτερη οπτική γωνία (NPOV).
Όχι πρωτότυπη έρευνα
Η Βικιπαίδεια δεν είναι δικτυακός τόπος με σκοπό την παρουσίαση πρωτότυπων ερευνών.
Επαληθευσιμότητα
Τα λήμματα πρέπει να περιέχουν μόνο υλικό που έχει δημοσιευθεί από αξιόπιστες πηγές.

Ποιο είναι το πνεύμα της Βικιπαίδειας γενικότερα; Είναι δωρεάν διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια ή κάτι περισσότερο;[επεξεργασία κώδικα]

Η Βικιπαίδεια έχει σκοπό να προσφέρει ελεύθερο περιεχόμενο, έχοντας στόχο να γίνει εγκυκλοπαίδεια. Δεν μας αρκεί να γίνει απλώς μια πλήρης διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια. Δωρεάν εγκυκλοπαίδειες υπάρχουν αρκετές. Βασικό στοιχείο στη Βικιπαίδεια είναι ότι το περιεχόμενο μπορεί να ενημερώνεται συνεχώς, να αντιγραφεί και να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε και για οποιονδήποτε σκοπό.

Υπάρχει κίνδυνος παραπληροφόρησης; Πόσο αξιόπιστο είναι ένα λήμμα και πώς μπορεί να διασφαλιστεί η αξιοπιστία του;[επεξεργασία κώδικα]

Ένα λήμμα είναι τόσο αξιόπιστο όσο περισσότεροι είναι οι χρήστες που το έχουν διαβάσει και έχουν ελέγξει τις πληροφορίες που δίνονται. Όλα τα λήμματα είναι ανοιχτά και ο καθένας μπορεί να διορθώσει όποιο λάθος βλέπει. Με τον ίδιο τρόπο μπορεί κάποιος να εισαγάγει ένα λάθος σε υπάρχον λήμμα, αλλά η φιλοσοφία του wiki λέει ότι ο επόμενος που θα το διαβάσει μπορεί να το διορθώσει. Αυτό είναι κάτι για το οποίο έχει ειπωθεί ότι "αυτό το σύστημα στη θεωρία δεν έπρεπε να δουλέψει, αλλά στην πράξη δουλεύει". Συνεπώς, η αξιοπιστία του λήμματος βασίζεται στο πόσα μάτια το διαβάζουν. Όσο αυξάνεται η δημοτικότητα της Βικιπαίδειας, τόσο αυξάνεται και η αξιοπιστία των λημμάτων, αφού κάθε αναγνώστης μπορεί να είναι ταυτόχρονα και χωρίς καμία διαδικασία συντάκτης. Θα πρέπει πάντα να σημειώνεται ότι ο αριθμός των κακόβουλων ή λαθεμένων επεξεργασιών σε σύγκριση με τις αξιόλογες συνεισφορές είναι πολύ μικρότερος του 1%.

Συνηθισμένες ανακρίβειες στον Τύπο για τη Βικιπαίδεια[επεξεργασία κώδικα]

Τις περισσότερες φορές, όταν αναφέρεται στη Βικιπαίδεια, ο Τύπος παρουσιάζει μια λανθασμένη άποψη για το τι είναι και επικεντρώνεται σε εσφαλμένες αντιλήψεις. Ακολουθούν κάποια συνηθισμένα λάθη που αναφέρονται για τη Βικιπαίδεια:

  • «Η Βικιπαίδεια είναι δωρεάν»: Αυτό είναι σωστό, ωστόσο δεν είναι απλώς δωρεάν αλλά ελεύθερη για χρήση, αντιγραφή και τροποποίηση, για οποιονδήποτε σκοπό και υπό συγκεκριμένους όρους. Οι δωρεάν εγκυκλοπαίδειες διανέμονται απλώς δωρεάν και μόνο από τον εκδότη τους, απαγορεύονται δε όλα τα προαναφερθέντα.
  • «Στη Βικιπαίδεια κανείς δεν έχει πνευματικά δικαιώματα»: Απεναντίας, τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν σε κάθε συντάκτη για τη δική του συνεισφορά. Η διαφορά έγκειται στο ότι αυτοί οι συντάκτες επιτρέπουν τη χρήση των κειμένων τους σύμφωνα με τους όρους που αναγράφονται στην άδεια χρήσης: α) αναφορά στην πηγή και στους χρήστες που συνεισέφεραν στο λήμμα, β) κάθε χρήση της πρέπει να υπόκειται στην ίδια άδεια. Όλα τα άλλα δηλώνεται ότι επιτρέπονται ελεύθερα, σε αντίθεση με τη συνηθισμένη πρακτική της πλήρους απαγόρευσης.

Επικοινωνία[επεξεργασία κώδικα]

  • Επικοινωνία με την κοινότητα μπορεί να γίνει στην Βικιπαίδεια:Αγορά, που είναι χώρος γενικής συζήτησης των χρηστών.
  • Επικοινωνία με τους διαχειριστές μπορεί να γίνει στη σελίδα Βικιπαίδεια:Σημειωματάριο διαχειριστών.
  • Επικοινωνία με συγκεκριμένο χρήστη ή διαχειριστή μπορεί να γίνει στη σελίδα συζήτησης που έχει ο καθένας.
  • Μη δημόσια επικοινωνία, με e-mail στο info-el@wikipedia.org