Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βαθμολόγηση των όγκων του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μαγνητική τομογραφία ενός μη εκκριτικού αδενώματος της υπόφυσης σε μετωπιαία απεικόνιση (βαθμού 1 κατά ΠΟΥ, βραδείας ανάπτυξης, μη κακοήθης).
Μαγνητική τομογραφία ενός γλοιοβλαστώματος σε οβελιαία απεικόνιση (βαθμού 4 κατά ΠΟΥ, πολύ επιθετικός, κακοήθης όγκος).

Η έννοια της βαθμολόγησης των όγκων του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, όπου υπάρχει η «προοδευτικότητα» των νεοπλασμάτων (από καλοήθεις και εντοπισμένους όγκους σε κακοήθεις και διηθητικούς όγκους), χρονολογείται από το 1926 και εισήχθη από τον Π. Μπέιλι (P. Bailey) και Χ. Κάσινγκ (H. Cushing),[1] σε αυτό που αποδείχθηκε να είναι η πρώτη συστηματική ταξινόμηση των γλοιωμάτων.[2]

Παρακάτω, παρουσιάζονται τα συστήματα βαθμολόγησης που υπάρχουν στην τρέχουσα βιβλιογραφία. Στη συνέχεια, μέσω ενός πίνακα, συγκρίνονται τα πιο σχετικά.

Κωδικοποίηση ICD-O

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη έκδοση της Διεθνούς Ταξινόμησης Νοσημάτων (ICD) χρονολογείται από το 1893. Η ενδέκατη αναθεώρηση της ταξινόμησης νοσημάτων και συναφών προβλημάτων υγείας τέθηκε επίσημα σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2022. Τον Φεβρουάριο του 2022, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δήλωσε ότι 35 χώρες χρησιμοποιούσαν ενεργά το ICD-11.[3]

Το 1976 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημοσίευσε την πρώτη έκδοση της Διεθνούς Ταξινόμησης Νοσημάτων για Ογκολογία (ICD-O), η οποία βρίσκεται τώρα στην τρίτη έκδοση (ICD-O-3, 2000). Στην τελευταία αυτή έκδοση, ο αραβικός αριθμός μετά τον χαρακτήρα "/" υποδηλώνει τη "συμπεριφορά" του νεοπλάσματος, με την εξής σημασία[4]:

  • /0 καλοήθες νεόπλασμα
  • /1 νεόπλασμα με αβέβαιη ή άγνωση συμπεριφορά (καλοήθες ή κακοήθες)
  • /2 καρκίνωμα in situ
  • /3 πρωτοπαθές διηθητικό κακοήθες νεόπλασμα
  • /6 δευτεροπαθές (μεταστατικό) κακοήθες νεόπλασμα
  • /9 κακοήθες νεόπλασμα, αβέβαιο εάν είναι πρωτοπαθές ή δευτεροπαθές (μεταστατικό)

Για τις έννοιες του καλοήθους και του κακοήθους νεοπλάσματος δείτε όγκος και καρκίνος. Για πρωτοπαθή και δευτεροπαθή (μεταστατικά) νεοπλάσματα δείτε μεταστάσεις.

Ένας όγκος εγκεφάλου που αποτελείται από καλοήθη κύτταρα που αναπτύσσονται, και βρίσκεται σε μια ζωτική περιοχή, μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι απειλητικός για τη ζωή, γιατί πιέζει τις κοντινές δομές του εγκεφάλου — αν και ο όγκος και τα κύτταρά του ταξινομούνται ως καλοήθη. Βλ. ακουστικό νευρίνωμα (σβάννωμα).[5]

Βαθμολόγηση κατά ΠΟΥ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σύστημα βαθμολόγησης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ)[6][7][8] περιλαμβάνεται στον τόμο Histological Typing of Tumors of the Central Nervous System, του οποίου η πρώτη έκδοση χρονολογείται από το 1979 (επί του παρόντος χρησιμοποιείται η 5η έκδοση, που δημοσιεύτηκε διαδικτυακά το 2021). Η βαθμολόγηση κατά ΠΟΥ έχει τέσσερις κατηγορίες όγκων:

  • Οι όγκοι βαθμού 1 είναι βραδέως αναπτυσσόμενοι, μη κακοήθεις και σχετίζονται με μακροχρόνια επιβίωση.
  • Οι όγκοι βαθμού 2 είναι σχετικά αργά αναπτυσσόμενοι αλλά μερικές φορές υποτροπιάζουν ως όγκοι υψηλότερου βαθμού. Μπορεί να είναι καλοήθεις ή κακοήθεις.
  • Οι όγκοι βαθμού 3 είναι κακοήθεις και συχνά υποτροπιάζουν ως όγκοι υψηλότερου βαθμού.
  • Οι όγκοι βαθμού 4 αναπαράγονται γρήγορα και είναι πολύ επιθετικοί, κακοήθεις όγκοι.

Οι λατινικοί αριθμοί (I – IV) χρησιμοποιήθηκαν μέχρι και την 5η έκδοση (2021) της ταξινόμησης κατά ΠΟΥ των όγκων του ΚΝΣ, όπου και αντικαταστήθηκαν από τους αραβικούς αριθμούς.

Ιστολογικά, το σύστημα βαθμολόγησης του ΠΟΥ βασίζεται στα ίδια κριτήρια με το σύστημα St Anne-Mayo.[9]

Βαθμολόγηση St Anne-Mayo

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σύστημα St Anne/Mayo από το 1988 είναι επίσης γνωστό με τα ονόματα των συγγραφέων του, Daumas και Duport. Αυτό το σύστημα βασίζεται σε τέσσερα κριτήρια—ατυπία, νέκρωση, μίτωση και ενδοθηλιακό πολλαπλασιασμό. Υπάρχει μια πιθανή βαθμολόγηση 0 - 4 σε αυτό το σύστημα.[10]

Βαθμολόγηση Kernohan

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αρχική περιγραφή του Kernohan ενός συστήματος τεσσάρων βαθμών για τα αστροκυττώματα δημοσιεύθηκε το 1949. Αποτέλεσε τη βάση για την ατυπία, τη νέκρωση, την αγγείωση και άλλους παράγοντες που χρησιμοποιούνται τώρα στην ταξινόμηση του ΠΟΥ, αν και οι βαθμοί Kernohan I και II έγιναν βαθμός II κατά ΠΟΥ.[10]

Σύγκριση των συστημάτων βαθμολόγησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι βαθμοί κατά ΠΟΥ δεν είναι οι ίδιοι με τους κωδικούς ICD-O-3 και δεν καταγράφονται στο πεδίο δεδομένων ιστολογικού κώδικα έκτου ψηφίου για τον βαθμό. Ο βαθμός χρησιμοποιείται από τον κλινικό ιατρό για να προγραμματίσει τη θεραπεία και να προβλέψει την πρόγνωση.[10]

Ιστολογική τυποποίηση ΠΟΥ vs. ICD-O εκτο ψηφίο βαθμολόγησης
Ιστολογία Βαθμοί ΠΟΥ ICD-O έκτο ψηφίο
Πιλοκυτταρικό αστροκύττωμα 1 9
Διάχυτο/χαμηλού βαθμού κακοήθειας αστροκύττωμα 2 1
Αναπλαστικό αστροκύττωμα 3 4
Πολύμορφο γλοιοβλάστωμα 4 9

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «A classification of the tumors of the glioma group on a histogenetic basis : with a correlated study of prognosis | WorldCat.org». search.worldcat.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024. 
  2. ↑ Tonn, Jörg-Christian· Westphal, Manfred (29 Νοεμβρίου 2005). Neuro-Oncology of CNS Tumors. Springer Science & Business Media. ISBN 978-3-540-25833-9. 
  3. ↑ «ICD-11». icd.who.int. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024. 
  4. ↑ «International Classification of Diseases for Oncology, 3rd Edition (ICD-O-3)». www.who.int (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024. 
  5. ↑ «Vestibular Schwannoma (Acoustic Neuroma) & Neurofibromatosis | NIDCD». www.nidcd.nih.gov (στα Αγγλικά). 6 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024. 
  6. ↑ Kleihues P, Burger PC, Scheithauer BW (1993). Histological Typing of Tumours of Central Nervous System. World Health Organization International Histological Classification of Tumours. 2nd ed. Springer Verlag: Berlin Heidelberg.
  7. ↑ Kleihues, P.; Burger, P. C.; Scheithauer, B. W. (1993-07). «The new WHO classification of brain tumours». Brain Pathology (Zurich, Switzerland) 3 (3): 255–268. doi:10.1111/j.1750-3639.1993.tb00752.x. ISSN 1015-6305. PMID 8293185. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8293185/. 
  8. ↑ Louis, David N.; Ohgaki, Hiroko; Wiestler, Otmar D.; Cavenee, Webster K.; Burger, Peter C.; Jouvet, Anne; Scheithauer, Bernd W.; Kleihues, Paul (2007-08). «The 2007 WHO classification of tumours of the central nervous system». Acta Neuropathologica 114 (2): 97–109. doi:10.1007/s00401-007-0243-4. ISSN 0001-6322. PMID 17618441. PMC 1929165. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17618441/. 
  9. ↑ Buckner, Jan C.; Brown, Paul D.; O'Neill, Brian P.; Meyer, Frederic B.; Wetmore, Cynthia J.; Uhm, Joon H. (2007-10). «Central nervous system tumors». Mayo Clinic Proceedings 82 (10): 1271–1286. doi:10.4065/82.10.1271. ISSN 0025-6196. PMID 17908533. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17908533/. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 «Grading Brain Tumors | SEER Training». training.seer.cancer.gov. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βαθμολόγηση_των_όγκων_του_Κεντρικού_Νευρικού_Συστήματος&oldid=10712895"