Ασαμπλάζ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιόχαν Ντίτερ Βάσμαν (Τζεφ Βάσμαν), Vorwarts! (Go Forward!), 1897 (2003).

Το ασαμπλάζ[1] (γαλλικά: assemblage‎‎) είναι καλλιτεχνική μορφή ή μέσο που συνήθως δημιουργείται σε ένα καθορισμένο υπόστρωμα και αποτελείται από τρισδιάστατα στοιχεία που προβάλλονται έξω από το υπόστρωμα ή από αυτό. Είναι παρόμοιο με το κολλάζ, ένα δισδιάστατο μέσο. Αποτελεί μέρος των εικαστικών τεχνών και ενσωματώνει συνήθως χρησιμοποιημένα αντικείμενα, αλλά δεν περιορίζεται σε αυτά.[2]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η προέλευση αυτής της μορφής τέχνης χρονολογείται από τις κυβιστικές κατασκευές του Πάμπλο Πικάσο γύρω στο 1912–1914.[3] Η προέλευση της λέξης (με την καλλιτεχνική της έννοια) εντοπίζεται στις αρχές της δεκαετίας του 1950, όταν ο Ζαν Ντυμπυφέ δημιούργησε μια σειρά κολάζ από φτερά πεταλούδας, τα οποία ονόμασε assemblages d'empreintes. Ωστόσο, ο Μαρσέλ Ντυσάν, ο Πάμπλο Πικάσο και άλλοι εργάζονταν με χρησιμοποιημένα αντικείμενα για πολλά χρόνια πριν από τον Ντυμπυφέ. Ο Ρώσος καλλιτέχνης Βλαντιμίρ Τάτλιν δημιούργησε τα "αντίγραφα" του στα μέσα της δεκαετίας του 1910. Παράλληλα με τον Τάτλιν, η πρώτη γυναίκα καλλιτέχνης που δοκίμασε το ασαμπλάζ ήταν η Έλσα φον Φράιταγκ-Λόρινγκχοβεν, η βαρόνη του Νταντά. Στο Παρίσι, τη δεκαετία του 1920, ο Αλεξάντερ Κάλντερ, ο Χοσέ Ντε Κρέεφτ, ο Πικάσο και άλλοι άρχισαν να κατασκευάζουν πλήρως τρισδιάστατα έργα από μεταλλικά απορρίμματα, μεταλλικά αντικείμενα που βρέθηκαν και σύρμα. Στις ΗΠΑ, μια από τις πρώτες και πιο παραγωγικές καλλιτέχνιδες ασαμπλάζ ήταν η Λουίζ Νίβελσον, η οποία άρχισε να δημιουργεί τα γλυπτά της από χρησιμοποιημένα κομμάτια ξύλου στα τέλη της δεκαετίας του 1930.[4][5]

Τη δεκαετία του 1950 και του 60 το ασαμπλάζ άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστό και να χρησιμοποιείται από καλλιτέχνες. Καλλιτέχνες όπως ο Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ και ο Τζάσπερ Τζονς άρχισαν να χρησιμοποιούν άχρηστα υλικά και αντικείμενα για να φτιάξουν γλυπτά αντιαισθητικής τέχνης, ένα μεγάλο μέρος των ιδεών που κάνουν το assemblage αυτό που είναι.[5]

Ο ζωγράφος Αρμάντο Ρεβερόν είναι ένας από τους πρώτους που χρησιμοποίησε αυτή την τεχνική όταν χρησιμοποίησε υλικά μιας χρήσης, όπως μπαμπού, σύρματα ή χαρτί κραφτ. Στη δεκαετία του '30 έφτιαξε έναν σκελετό με φτερά από βλεννογόνο, υιοθετώντας αυτό το στυλ χρόνια πριν από άλλους καλλιτέχνες. Αργότερα, ο Ρεβερόν έφτιαξε όργανα και σκηνικά όπως ένα τηλέφωνο, έναν καναπέ, μια ραπτομηχανή, ένα πιάνο, ακόμη και μουσικά βιβλία με τις παρτιτούρες τους.[6]

Το 1961, η έκθεση "The Art of Assemblage" παρουσιάστηκε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Η έκθεση παρουσίαζε το έργο Ευρωπαίων καλλιτεχνών των αρχών του 20ού αιώνα, όπως οι Μπρακ, Ντυμπυφέ, Μαρσέλ Ντυσάν, Πικάσο και Κουρτ Σβίττερς, μαζί με τους Αμερικανούς Μαν Ραίη, Τζόζεφ Κορνέλ, Ρόμπερτ Μάλαρι και Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ, ενώ περιελάμβανε και λιγότερο γνωστούς Αμερικανούς καλλιτέχνες ασαμπλάζ της Δυτικής Ακτής, όπως οι Τζορτζ Χερμς, Μπρους Κόνερ και Έντουαρντ Κίνχολτζ. Ο Γουίλιαμ Σέιτζ, επιμελητής της έκθεσης, περιέγραψε τα ασαμπλάζ ως αποτελούμενα από προσχηματισμένα φυσικά ή κατασκευασμένα υλικά, αντικείμενα ή θραύσματα που δεν προορίζονται ως υλικά τέχνης.[7][8]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Hodge, Susie. Το μικρό βιβλίο της τέχνης. Μετάφραση: Ανδρέας Παππάς. Αθήνα: Ψυχογιός. σελ. 183. ISBN 978-618-01-4788-9. 
  2. «Assemblage art (1992)». www.artdesigncafe.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2024. 
  3. «The Collection | MoMA». The Museum of Modern Art. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2024. 
  4. Chilvers, Ian (21 Μαΐου 2015). assemblage. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-178276-3. 
  5. 5,0 5,1 Tate. «Assemblage». Tate (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2024. 
  6. «Armando Reverón | Venezuelan Symbolist Painter | Britannica». www.britannica.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2024. 
  7. William C. Seitz, The Art of Assemblage, Doubleday (1962)
  8. «The Art of Assemblage» (PDF). Museum of Modern Art. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2024.