Ζαν Ντυμπυφέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζαν Ντιμπιφέ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jean Dubuffet (Γαλλικά)
ΨευδώνυμοJan du qu[1], J. Dubufe[1] και Louis-Léon Bendy[1]
Γέννηση31  Ιουλίου 1901[2][3][4]
Χάβρη[5][6]
Θάνατος12  Μαΐου 1985[2][3][4]
6ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού[5]
Τόπος ταφήςTubersent[7]
ΕθνικότηταΓάλλοι[8]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[9][10]
ΣπουδέςΑκαδημία Ζυλιάν και École supérieure d'art et design Le Havre-Rouen
Ιδιότηταζωγράφος[11][12][13], γλύπτης[11][12], εικαστικός καλλιτέχνης, συγγραφέας, σχεδιαστής[14], καλλιτέχνης γραφικών τεχνών[11][12], θεωρητικός της τέχνης[11], χαράκτης[12], plastic artist, σχεδιαστής[12], σκιτσογράφος[15] και φιλόσοφος[16]
ΣύζυγοςPaulette Bret (1927–1935) και Émilie Carlu (από 1937)
ΚίνημαΤέχνη του περιθωρίου και άμορφη τέχνη[17]
Είδος τέχνηςΑφηρημένη τέχνη[6]
Καλλιτεχνικά ρεύματαΤέχνη του περιθωρίου και άμορφη τέχνη[17]
Σημαντικά έργαLe Bel costumé, Tour aux figures, Monument with Standing Beast και Jardin d'émail
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζαν Ντιμπιφέ (Jean Phillipe Arthur Dubuffet, 31 Ιουλίου 1901 - 12 Μαΐου 1985) ήταν Γάλλος ζωγράφος, γλύπτης, συγγραφέας και συλλέκτης. Υπήρξε ο εισηγητής του όρου της ωμής τέχνης (γαλλ. art brut) με σημαντική συνεισφορά στην ανάδειξη του συγκεκριμένου καλλιτεχνικού είδους.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντιμπιφέ γεννήθηκε στις 31 Ιουλίου 1901 στη Χάβρη, γιος εύπορης οικογένειας οινεμπόρων. Σε ηλικία δεκαοκτώ ετών, εγκατέλειψε τη γενέτειρά του με σκοπό να σπουδάσει ζωγραφική στο Παρίσι. Φοίτησε μόλις για έξι μήνες στην Ακαδημία Ζυλιάν, την οποία εγκατέλειψε προκειμένου να συνεχίσει τις σπουδές του αυτόνομα και να εργαστεί, ενώ το επόμενο διάστημα ανέπτυξε παράλληλο ενδιαφέρον στη λογοτεχνία, τις γλώσσες και τη μουσική. Το 1924, εγκατέλειψε τη ζωγραφική, αμφισβητώντας έντονα την αξία της ίδιας της τέχνης, και ταξίδεψε στο Μπουένος Άιρες, όπου παρέμεινε για μία περίοδο τεσσάρων μηνών. Τον επόμενο χρόνο επέστρεψε στη Χάβρη και ξεκίνησε να εργάζεται στην επιχείρηση του πατέρα του.

Jardin d'émail (1974), λεπτομέρεια από κατασκευή του Ντιμπιφέ, συνολικής επιφάνειας 600 τετρ. μέτρων, Rijksmuseum Kröller-Müller, Otterlo, Ολλανδία
Jean Dubuffet, 1960.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, ανανεώθηκε το ενδιαφέρον του για τη ζωγραφική, στην οποία όμως αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά μετά το 1942. Η πρώτη του ατομική έκθεση πραγματοποιήθηκε το 1944 στο Παρίσι, προσελκύοντας το ενδιαφέρον των ποιητών Πωλ Ελυάρ και Ανρί Μισώ, καθώς και του κριτικού Jean Paulhan (1884–1968). Τον επόμενο χρόνο ταξίδεψε στην Ελβετία αναζητώντας καλλιτέχνες και έργα που θα συνέθεταν το είδος της ωμής τέχνης, όπως ο ίδιος αποκαλούσε, προϊόν κυρίως έγκλειστων σε ψυχιατρικά ιδρύματα που απείχε από τα καθιερωμένα αισθητικά πρότυπα. Ο Ντιμπιφέ διέκρινε στην τέχνη του περιθωρίου μία αυθεντική δημιουργική παρόρμηση, ικανή να παράγει σημαντικά έργα τέχνης. Το 1947 πούλησε την επιχείρησή του και τα επόμενα χρόνια πραγματοποίησε τρία ταξίδια στη Σαχάρα και πολυάριθμες εκθέσεις, μέσα από τις οποίες απέκτησε διεθνή φήμη και αναγνώριση. Στα πλαίσια της έκθεσης έργων του στο Σικάγο (1951), πραγματοποίησε διάλεξη με τίτλο Θέσεις Αντικουλτούρας (Anticultural Positions), ένα είδος ατομικού μανιφέστου, προβάλλοντας τις αντιλήψεις του ενάντια στα καθιερωμένα πρότυπα της δυτικής τέχνης. Στη δεκαετία του 1960, πειραματίστηκε με τη μουσική σύνθεση, ολοκληρώνοντας ορισμένους εκκεντρικούς μουσικούς δίσκους. Το 1962, ξεκίνησε η σημαντικότερη ίσως δημιουργική περίοδός του, κατά την οποία ολοκλήρωσε μία σειρά έργων που αναφέρονται με το γενικό τίτλο «κύκλος Hourloupe». Τα επόμενα χρόνια ολοκλήρωσε επίσης αρκετές αρχιτεκτονικές κατασκευές και γλυπτά, μεταξύ των οποίων και η Ομάδα των τεσσάρων δέντρων (Groupe de quatre arbres) στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης, έργο που ολοκληρώθηκε το 1972 κατά παραγγελία. Μετά την ίδρυση του Ιδρύματος Ντιμπιφέ (Dubuffet Foundation) στην περιοχή Périgny-sur-Yerres το Νοέμβριο του 1974 και μέχρι το τέλος της ζωής του, ο Ντιμπιφέ παρέμεινε δραστήριος και συνέχισε το έργο του, επιστρέφοντας στη ζωγραφική και το σχέδιο. Πέθανε στις 12 Μαΐου του 1985, στο Παρίσι.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990001887. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119008529. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 «Jean Dubuffet». (Ολλανδικά) RKDartists. 24482.
  4. 4,0 4,1 «Jean Dubuffet». (Αγγλικά) Dubuffet, Jean. 19  Ιανουαρίου 2018.
  5. 5,0 5,1 «Fichier des personnes décédées». Fichier des personnes décédées. Ανακτήθηκε στις 15  Σεπτεμβρίου 2023.
  6. 6,0 6,1 (Ολλανδικά) RKDartists. 24482.
  7. 7,0 7,1 www.landrucimetieres.fr/spip/spip.php?article4550.
  8. www.hauserwirth.com/ursula/19568-jean-dubuffet-urban-imagination-film.
  9. LIBRIS. 8  Μαΐου 2013. libris.kb.se/katalogisering/pm1331s72vn61jh. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  10. (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 1633. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/14546. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 vocab.getty.edu/page/ulan/500019113.
  13. «Baard der eenzaamheid». Ανακτήθηκε στις 5  Ιουλίου 2021.
  14. 5155. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  15. «(Ontwerp voor affiche)». Ανακτήθηκε στις 7  Σεπτεμβρίου 2021.
  16. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990001887. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  17. 17,0 17,1 www.guggenheim.org/exhibition/jean-dubuffet-trace-of-an-adventure.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Jean Dubuffet, Asphyxiating Culture and Other Writings, Four Walls Eight Windows, 1986, ISBN 0-941423-09-3
  • Laurent Danchin, Jean Dubuffet, Editions Pierre Terrail, 2001, ISBN 2-87939-240-3
  • Agnes Husslein, Jean Dubuffet: Trace of an Adventure, Prestel Verlag, 2003, ISBN 3-7913-2998-7
  • Michel Thévoz, Dubuffet, Editions Skira, 1986, ISBN 2-605-00087-7
  • Mildred Glimcher, Jean Dubuffet, Towards an alternative reality, Abbeville Press, 1987, ISBN 0-89659-782-2

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]